array:23 [ "pii" => "S0210480614001442" "issn" => "02104806" "doi" => "10.1016/j.acuro.2014.03.012" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-03-01" "aid" => "664" "copyright" => "AEU" "copyrightAnyo" => "2014" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Actas Urol Esp. 2015;39:78-84" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 403 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 12 "HTML" => 240 "PDF" => 151 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:18 [ "pii" => "S2173578615000037" "issn" => "21735786" "doi" => "10.1016/j.acuroe.2015.01.002" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-03-01" "aid" => "664" "copyright" => "AEU" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Actas Urol Esp. 2015;39:78-84" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 142 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 8 "HTML" => 79 "PDF" => 55 ] ] "en" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original article</span>" "titulo" => "Evolution of the patient characteristics of candidates for radical prostatectomy and the results obtained with the technique" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "78" "paginaFinal" => "84" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Evolución de las características del paciente candidato a prostatectomía radical y de los resultados obtenidos con la técnica" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figure 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1582 "Ancho" => 1608 "Tamanyo" => 107224 ] ] "descripcion" => array:1 [ "en" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Survival curve for biochemical recurrence depending on the periods.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "A. Sanchís-Bonet, I. Arribas-Gómez, C. Sánchez-Rodríguez, M. Sánchez-Chapado" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Sanchís-Bonet" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "I." "apellidos" => "Arribas-Gómez" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "C." "apellidos" => "Sánchez-Rodríguez" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "M." "apellidos" => "Sánchez-Chapado" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S0210480614001442" "doi" => "10.1016/j.acuro.2014.03.012" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0210480614001442?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173578615000037?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/21735786/0000003900000002/v2_201502240227/S2173578615000037/v2_201502240227/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:18 [ "pii" => "S0210480614003064" "issn" => "02104806" "doi" => "10.1016/j.acuro.2014.07.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-03-01" "aid" => "688" "copyright" => "AEU" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Actas Urol Esp. 2015;39:85-91" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 3385 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 8 "HTML" => 3233 "PDF" => 144 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Artículo original</span>" "titulo" => "La resonancia magnética multiparamétrica predice la presencia de cáncer de próstata en pacientes con biopsia prostática negativa" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "85" "paginaFinal" => "91" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Multiparametric magnetic resonance imaging predicts the presence of prostate cancer in patients with negative prostate biopsy" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 591 "Ancho" => 1800 "Tamanyo" => 128059 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Estudio multiparamétrico mediante resonancia nuclear magnética de la próstata con evaluación simultánea de T2-w (A), DW (B) y DCE (C).</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "F. Lista, E. Castillo, H. Gimbernat, J.M. Rodríguez-Barbero, J. Panizo, J.C. Angulo" "autores" => array:6 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "F." "apellidos" => "Lista" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "E." "apellidos" => "Castillo" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "H." "apellidos" => "Gimbernat" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "J.M." "apellidos" => "Rodríguez-Barbero" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "J." "apellidos" => "Panizo" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "J.C." "apellidos" => "Angulo" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173578615000086" "doi" => "10.1016/j.acuroe.2015.01.006" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173578615000086?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0210480614003064?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02104806/0000003900000002/v2_201502240217/S0210480614003064/v2_201502240217/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S0210480614000771" "issn" => "02104806" "doi" => "10.1016/j.acuro.2014.02.021" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-03-01" "aid" => "652" "copyright" => "AEU" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Actas Urol Esp. 2015;39:70-7" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 240 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 9 "HTML" => 162 "PDF" => 69 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Artículo original</span>" "titulo" => "Resultados oncológicos, funcionales y complicaciones de la prostatectomía radical transperitoneal asistida por robot" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "70" "paginaFinal" => "77" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Oncologic results, functional outcomes, and complication rates of transperitoneal robotic assisted radical prostatectomy: Single centre's experience" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1058 "Ancho" => 1451 "Tamanyo" => 83286 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Resultados de incontinencia entre diferentes períodos de curva de aprendizaje.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "A. Ihsan-Tasci, A. Simsek, M.B. Dogukan-Torer, D. Sokmen, S. Sahin, A. Bitkin, V. Tugcu" "autores" => array:7 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Ihsan-Tasci" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Simsek" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "M.B." "apellidos" => "Dogukan-Torer" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "D." "apellidos" => "Sokmen" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "S." "apellidos" => "Sahin" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Bitkin" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "V." "apellidos" => "Tugcu" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173578615000025" "doi" => "10.1016/j.acuroe.2015.01.001" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173578615000025?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0210480614000771?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02104806/0000003900000002/v2_201502240217/S0210480614000771/v2_201502240217/es/main.assets" ] "es" => array:19 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Artículo original</span>" "titulo" => "Evolución de las características del paciente candidato a prostatectomía radical y de los resultados obtenidos con la técnica" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "78" "paginaFinal" => "84" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "A. Sanchís-Bonet, I. Arribas-Gómez, C. Sánchez-Rodríguez, M. Sánchez-Chapado" "autores" => array:4 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Sanchís-Bonet" "email" => array:1 [ 0 => "asanchisbonet@yahoo.es" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "I." "apellidos" => "Arribas-Gómez" "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "C." "apellidos" => "Sánchez-Rodríguez" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "M." "apellidos" => "Sánchez-Chapado" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:2 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Urología, Hospital Universitario Príncipe de Asturias, Alcalá de Henares, Madrid, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Fundación para la Investigación Biomédica del Hospital Universitario Príncipe de Asturias, Alcalá de Henares, Madrid, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Evolution of the patient characteristics of candidates for radical prostatectomy and the results obtained with the technique" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1594 "Ancho" => 1606 "Tamanyo" => 109603 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Curva de supervivencia para recidiva bioquímica en función de los periodos.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0065">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El uso generalizado del PSA ha provocado un aumento en el número de diagnósticos de cáncer de próstata (CP) y en el número de prostatectomías radicales (PR) realizadas en los últimos 25 años<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1,2</span></a>. Aunque en el mismo escenario de la PR en los últimos 25 años se han desarrollado terapias focales<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a> que permiten el control local de la enfermedad, las guías de la <span class="elsevierStyleItalic">European Urology Association</span> (EUA)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a> en 2013 siguen recomendando la PR como terapia estándar en pacientes con estadificación clínica T1a-T2c que presentan una esperanza de vida mayor a 10 años, con un grado de recomendación A.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Diversos grupos<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1,2</span></a> han observado una migración de estadio clínico y patológico con el paso de los años relacionado con el diagnóstico de CP con cifras más bajas de PSAt. Sin embargo, los estudios de <span class="elsevierStyleItalic">screening</span> realizados tanto en Estados Unidos como en Europa no han demostrado un beneficio en la supervivencia que permita aplicar un <span class="elsevierStyleItalic">screening</span> poblacional masivo<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">5,6</span></a>.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Briganti<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a> en 2012 pone de relieve en una cohorte de pacientes sometidos a PR entre 1987 y 2010, que el año en que se realiza la PR no condiciona una mayor mortalidad cáncer específica.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El objetivo principal de este estudio es evaluar las diferencias existentes en el perfil oncológico y en el riesgo de recidiva bioquímica (RB) de los pacientes con CP sometidos a PR en función del periodo en fueron intervenidos. Como objetivo secundario se plantea evaluar las diferencias en el PSA al diagnóstico de los pacientes con o sin RB en función del periodo en que se realizó la PR.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0070">Material y método</span><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se diseñó un estudio observacional hacia delante de una cohorte de 972 PR abiertas realizadas en nuestro centro entre 1994 y 2011. Para ello se realizó un muestreo no probabilístico consecutivo, y en él se incluyó a todos los sujetos que cumplían con una serie de criterios de selección fijados (diagnóstico anatomopatológico de adenocarcinoma de próstata de tipo acinar en la PR) durante el periodo de reclutamiento comprendido entre enero de 2011 y marzo de 2012.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los 972 pacientes fueron asignados a los siguientes periodos en función de la fecha en que se realizó la cirugía. De este modo, el periodo 1 se corresponde con los pacientes operados desde enero de 1994 hasta diciembre de 2000, el periodo 2 con los pacientes operados desde enero de 2001 hasta diciembre de 2006 y el periodo 3 con los pacientes operados desde enero de 2007 hasta diciembre de 2011.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Para adecuar la muestra a los criterios de selección se revisaron las historias clínicas extrayendo las siguientes variables preoperatorias: edad, PSAt, grado de Gleason de la biopsia y estadio clínico al diagnóstico, así como las siguientes variables del estudio anatomopatológico de la pieza de PR: estadio, grado de Gleason, infiltración perineural, invasión linfovascular, márgenes quirúrgicos (positivo/negativo) y tipo de margen quirúrgico positivo (apical, focal posterolateral y amplio posterolateral), y también las siguientes variables postoperatorias: primer PSA postoperatorio y RB.</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La RB se definió como al menos 2 elevaciones en el PSA postoperatorio por encima de 0,2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml. Se excluyeron los siguientes pacientes por ausencia de datos predictivos (2 pacientes para el análisis de la variable PSAt preoperatorio, 76 para el análisis de la variable grado de Gleason de la biopsia y 157 para el análisis de la supervivencia libre de recidiva bioquímica [SLRB]) debido a un seguimiento inferior a 12 meses.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se calculó si el tamaño muestral disponible era el idóneo para encontrar diferencias al comparar las proporciones de la variable RB para las distintas variables predictivas, de modo que para encontrar una diferencia mínima del 17%, con una potencia estadística del 95%, se requería al menos la presencia de 149 individuos en cada periodo.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Para comparar la existencia de asociación entre las proporciones de las variables categóricas de interés en los distintos periodos se usó como prueba de contraste de hipótesis el test de Chi cuadrado de Pearson. La comparación de medias para las variables cuantitativas en los distintos periodos se realizó mediante el test de ANOVA de un factor; posteriormente se realizó un análisis <span class="elsevierStyleItalic">post hoc</span> mediante el test de Tukey, con la finalidad de identificar dónde estaban las diferencias. Para evaluar la importancia del PSA al diagnóstico en los distintos periodos y en la RB se usó un modelo lineal generalizado mediante ANOVA de 2 factores. El análisis de supervivencia se realizó mediante las curvas de Kaplan-Meier; las curvas se compararon mediante el test de Log-Rank. El efecto independiente de las variables predictivas sobre la tasa de ocurrencia de RB se analizó mediante regresión de Cox; como parámetro de asociación se muestra la <span class="elsevierStyleItalic">hazard ratio</span> (HR) ajustada por otras variables que no causaran interacción o confusión; como valor de significación estadística (p) en los distintos contrastes de hipótesis se tomó p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05; siempre que fue posible se calculó el intervalo de confianza al 95% (IC 95%).</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0075">Resultados</span><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se realizaron 161 PR (17%) en el primer periodo, 294 (30%) en el segundo y 517 (53%) en el tercero. La mediana de edad de la cohorte fue de 65 años (61-73) y no se observaron diferencias estadísticamente significativas en la edad de los pacientes en los 3 periodos (64, 64 y 65 años respectivamente; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,37).</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se observaron diferencias estadísticamente significativas en la media de PSA al diagnóstico en los 3 periodos (12,9<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml [±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>11], 9,2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml [±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7,3] y 9,1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml [±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>8,1] para el primer, segundo y tercer periodo respectivamente; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El análisis <span class="elsevierStyleItalic">post hoc</span> mostró diferencias al comparar el primer periodo frente al segundo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001) y el primer periodo frente al tercero (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El porcentaje de pacientes diagnosticados con PSA<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml pasó del 56 al 76% del primer al tercer periodo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001) y el de pacientes con PSA<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml disminuyó del 14 al 6% (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001).</p><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La proporción de pacientes con Gleason 7 en la biopsia fue mayor en el segundo y en el tercer periodo al compararlo con el primer periodo (21, 18 y 7% respectivamente; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,02). Un 34% de los pacientes se diagnosticaron con un estadio clínico<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>T1c, variando dicho porcentaje entre periodos, 45% en el periodo 1, 39% en el periodo 2 y 28% en el periodo 3, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001.</p><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a> se muestra el resultado de las variables anatomopatológicas en la pieza de PR, en la cohorte y en los 3 periodos.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se analizaron como variables postoperatorias el primer PSA postoperatorio (PSAp) y el desarrollo de RB. El primer PSAp fue significativamente menor en el tercer periodo comparado con el segundo y el primero (0,09<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml, 0,12<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml y 0,17<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml respectivamente; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). En la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a> se muestran los resultados para la variable RB.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se analizó si el PSA al diagnóstico había sido distinto por periodos en función de que los pacientes presentaran RB o no. El PSA al diagnóstico fue distinto en los pacientes que recidivaron que en los que no recidivaron (12,7<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml [12,27] frente a 8,81<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml [6,7]; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El PSA al diagnóstico disminuyó desde el primer hasta el tercer periodo (12,97<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml frente a 9,2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml y frente a 9,1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001); sin embargo, no se observó interacción entre RB y periodo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,84). En la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">figura 1</a> se muestran los efectos de la RB y de los distintos periodos en el PSA al diagnóstico.</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Al analizar la supervivencia libre de RB (SLRB), cuyos resultados se muestran en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">figura 2</a>, se observa cómo la probabilidad de estar libre de RB a los 38 meses es del 90% para los pacientes del primer periodo y del 88% para los pacientes del segundo y tercer periodo; los pacientes del tercer periodo no llegan a alcanzar la mediana de SLRB. En la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0015">figura 3</a> se puede observar cómo al analizar la SLRB para los pacientes en función de su PSA al diagnóstico (≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml frente a 10,01-20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml y frente a<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml), en cualquier momento del seguimiento, los pacientes con PSA al diagnóstico ><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml presentan una menor SLRB al compararlos con el resto de los grupos, de modo que a los 38 meses el 50% de los pacientes con PSA<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml ya ha presentado RB. El estudio pronóstico independiente de RB puso de manifiesto que el periodo en que se realizó la PR no es un factor pronóstico independiente de RB. Solo se comportaron como factores pronósticos independientes de RB los siguientes: PSA al diagnóstico, estadio de la pieza, infiltración perineural, márgenes quirúrgicos y el primer PSA postoperatorio (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0015">tabla 3</a>).</p><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0015"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="tbl0015"></elsevierMultimedia></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0080">Discusión</span><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Este trabajo se centra en los cambios en el perfil oncológico y de RB de pacientes sometidos a PR en función del periodo en que se realizó la cirugía. En estos periodos se consolidó y generalizó el uso del PSA como prueba de cribado, lo que se traduce en que un 53% de las PR realizadas en nuestro centro pertenecen al periodo comprendido entre 2007-2011.</p><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La mediana de edad de los pacientes sometidos a PR fue de 65 años, y no difiere de la experiencia publicada por el Registro Nacional de Cáncer de Próstata en el año 2010<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>, que la sitúa en 60-64 años, ni de la publicada en 2012 por el Grupo Escandinavo en Cáncer de Próstata (SPCGA)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a> en 695 pacientes con enfermedad clínicamente localizada que fueron aleatorizados a PR o a observación y que situó la mediana de edad en ambos grupos en 65 años.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La ausencia de diferencia en la edad de los pacientes sometidos a PR en los 3 periodos apoyaría la hipótesis de que los urólogos en nuestro medio siguen proponiendo la PR como técnica con intención curativa en los pacientes más jóvenes, hecho que fue constatado en un estudio sobre la variabilidad en la práctica clínica urológica en CP<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0050"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>, donde un 87,5% de urólogos españoles eligen la PR en la enfermedad clínicamente localizada como técnica más habitual de tratamiento.</p><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El PSA al diagnóstico de los pacientes en este estudio se encuentra en el rango de otras publicaciones<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,11,12</span></a>, y se encontró a lo largo del tiempo una disminución en el PSA al diagnóstico de los pacientes sometidos a PR. El porcentaje de pacientes sometidos a PR con PSA al diagnóstico ><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml se redujo en un 60% entre el primer y el tercer periodo. Aunque el porcentaje de pacientes con PSA<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20 es más bajo que el recogido en otras series, la ausencia de datos referentes en este estudio a fechas anteriores a 1994 puede haber influido<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">12,13</span></a>. Al igual que otros autores también se encontró en este estudio una migración hacia un estadio clínico más bajo (T1c), expresión del uso generalizado del PSA como herramienta diagnóstica<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,14,15</span></a>.</p><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Como consecuencia del diagnóstico con cifras más bajas de PSA, y con un estadio clínico más favorable, el estadio anatomopatológico en la PR también ha mejorado con el tiempo, como sucede en otras series publicadas<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0055"><span class="elsevierStyleSup">11,12,14</span></a>. Sin embargo, el comportamiento más favorable de las variables preoperatorias no ha modificado la proporción de Gleason<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>8 encontrado en la PR (8%), similar al publicado por otros autores<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,16,17</span></a>.</p><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El incremento con el paso del tiempo de la proporción de Gleason en la pieza<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7, a expensas de la disminución en la proporción de Gleason<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>6, podría relacionarse con los cambios propuestos en la Reunión internacional de consenso de anatomo-patólogos expertos en urología<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0075"><span class="elsevierStyleSup">15,18,19</span></a>, que modificaron los criterios diagnósticos de la suma de grado de Gleason 6 y 7 tras revisar los criterios que definen los patrones 3 y 4.</p><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El porcentaje de invasión linfovascular (ILV) en la literatura<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0100"><span class="elsevierStyleSup">20,21</span></a> varía entre el 5-53% y los resultados de este estudio muestran un porcentaje incluido en este rango. No hemos encontrado en la literatura datos que avalen la observación de que el porcentaje de ILV haya disminuido del 24 al 13% con el paso del tiempo. Algunos autores relacionan la variabilidad en los porcentajes de ILV con el uso de técnicas de inmunohistoquímica, que en nuestro caso no se han realizado<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>.</p><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La proporción de márgenes quirúrgicos positivos en la literatura es variada<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0115"><span class="elsevierStyleSup">23</span></a>, y en nuestra serie es del 30%. Aunque no hemos observado una disminución estadísticamente significativa en el porcentaje de márgenes quirúrgicos positivos, sí ha habido una disminución en el porcentaje de los márgenes quirúrgicos amplios, que puede deberse a la generalización en el uso del PSA, a la migración en el estadio patológico y al perfeccionamiento de la técnica quirúrgica por parte de nuestros cirujanos.</p><p id="par0130" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Entre un 27-53% de pacientes que se someten a PR experimentan RB<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0055"><span class="elsevierStyleSup">11,24,25</span></a>. El porcentaje de RB en nuestros pacientes se encuentra dentro de lo esperable (23%) y hay que tomar con precaución la disminución de RB en el último periodo dado el menor tiempo de seguimiento.</p><p id="par0135" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Las diferencias en el PSA al diagnóstico de los pacientes con RB o sin ella no son las mismas, y son independientes del periodo, no existiendo interacción entre ambas. No hemos encontrado datos publicados a este respecto.</p><p id="par0140" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La estimación mediante curvas de Kaplan-Meier para el evento RB demostró que los pacientes con PSA al diagnóstico ><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml presentaban una supervivencia mediana para RB inferior a 50 meses, mientras que la de los pacientes con PSA<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml era de 160 meses. Este perfil de RB es similar al publicado por Winkler en 2004<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0125"><span class="elsevierStyleSup">25</span></a>. Sin embargo, no podemos establecer ninguna conclusión de la mediana hasta RB en función del periodo en que se realizó la PR, puesto que el seguimiento de los pacientes en el último periodo es menor. Sin embargo, de la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">figura 2</a> se puede deducir que el perfil de RB es al menos similar en los 3 periodos en todos aquellos pacientes que han alcanzado al menos 50 meses de seguimiento.</p><p id="par0145" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El análisis multivariado de RB identificó el PSA al diagnóstico, a la estadificación de la pieza, a la IPN, a los márgenes quirúrgicos y al primer PSA postoperatorio como factores pronósticos independientes de RB, como han encontrado otros autores<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0125"><span class="elsevierStyleSup">25–27</span></a>. Sin embargo, el periodo en que se realizó la PR y el grado de Gleason de la pieza no lo son. Este dato contrasta con los hallados por otros autores<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,28</span></a>.</p><p id="par0150" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Metodológicamente este estudio presenta algunas limitaciones, como son: un insuficiente tamaño muestral para demostrar el valor pronóstico independiente del grado de Gleason de la pieza y un menor seguimiento de los pacientes en el tercer periodo que no permite establecer conclusiones en cuanto al perfil de RB.</p><p id="par0155" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En conclusión, en este estudio a lo largo del tiempo se ha producido una migración hacia un diagnóstico de CP con cifras más bajas de PSAt y mejor estadio clínico, que han conducido hacia un diagnóstico con mejor estadio en la pieza de PR y a una menor proporción de márgenes quirúrgicos positivos amplios. Sin embargo, el menor tiempo de seguimiento de los pacientes en el tercer periodo no permite establecer conclusiones con respecto a su valor pronóstico independiente en la RB.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0085">Conflicto de intereses</span><p id="par0160" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que no tienen ningún conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:10 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "xres437171" "titulo" => "Resumen" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Objetivos" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Material y métodos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Resultados" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Conclusiones" ] ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec460353" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "xres437170" "titulo" => "Abstract" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Objectives" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Material and methods" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Results" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Conclusions" ] ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec460352" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Material y método" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Resultados" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Discusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2014-01-11" "fechaAceptado" => "2014-03-11" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec460353" "palabras" => array:5 [ 0 => "Antígeno prostático específico" 1 => "Diagnóstico" 2 => "Estadificación" 3 => "Prostatectomía radical" 4 => "Recidiva bioquímica" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec460352" "palabras" => array:5 [ 0 => "Prostate Specific Antigen" 1 => "Diagnosis" 2 => "Staging" 3 => "Radical prostatectomy" 4 => "Biochemical recurrence" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:3 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span id="abst0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0010">Objetivos</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Evaluar el perfil oncológico y el riesgo de recidiva bioquímica de pacientes con cáncer de próstata sometidos a prostatectomía radical en función del periodo en el que fueron intervenidos. Evaluar las diferencias en el PSA al diagnóstico de los pacientes con o sin recidiva bioquímica en función de dichos periodos.</p></span> <span id="abst0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0015">Material y métodos</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Diseño observacional hacia delante de una cohorte de 972 prostatectomías radicales realizadas en 3 periodos (1994-2000, 2001-2006, 2007-2011). La importancia del PSA al diagnóstico en los periodos y en la recidiva bioquímica se evaluó mediante modelo lineal generalizado. El comportamiento predictivo independiente de recidiva bioquímica se analizó mediante regresión de Cox.</p></span> <span id="abst0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0020">Resultados</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La mediana de seguimiento fue de 38 (16-76) meses. El PSA diagnóstico fue más alto en el periodo 1994-2000 (12,97<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/ml, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). Un 72% de los pacientes del periodo 2007-2011 frente al 55% de los del periodo 1994-2000 se diagnosticaron con estadio clínico T1c (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El porcentaje de extensión extracapsular en la pieza disminuyó del 27 al 18% del periodo 1994-2000 al periodo 2007-2011 (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El porcentaje de pacientes con recidiva bioquímica pasó del 38 al 14% del primer al tercer periodo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). La diferencia entre el PSA al diagnóstico de los pacientes con o sin recidiva bioquímica fue independiente del periodo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,84). El periodo en que se realiza la cirugía no es un factor predictivo independiente de recidiva bioquímica (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,09).</p></span> <span id="abst0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0025">Conclusiones</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Los pacientes del periodo 2007-2011 presentan menos enfermedad extracapsular en la prostatectomía radical. El periodo no es un factor predictivo independiente de recidiva bioquímica.</p></span>" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Objetivos" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Material y métodos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Resultados" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Conclusiones" ] ] ] "en" => array:3 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span id="abst0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0035">Objectives</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">To evaluate the oncological profile and risk of biochemical recurrence of patients with prostate cancer who underwent radical prostatectomy based on the time period in which the patients were operated. To evaluate the differences in prostate-specific antigen (PSA) at diagnosis of patients with or without biochemical recurrence based on these time periods.</p></span> <span id="abst0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0040">Material and methods</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Observation carried forward study of a cohort of 972 radical prostatectomies performed during 3 time periods (1994-2000, 2001-2006, 2007-2011). The importance of PSA at diagnosis on the time periods and on biochemical recurrence was assessed using a generalized linear model. The independent predictive behavior of biochemical recurrence was analyzed using Cox regression.</p></span> <span id="abst0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0045">Results</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The median follow-up was 38 (16-76) months. PSA levels at diagnosis were higher in the period 1994-2000 (12.97<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ng/mL, <span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001). Seventy-two percent of the patients from the period 2007-2011 were diagnosed as clinical stage T1c (<span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001), compared with 55% from the period 1994-2000. The percentage of extracapsular extension in the specimen decreased from 27% to 18% from the period 1994-2000 to the period 2007-2011 (p<.001). The percentage of patients with biochemical recurrence went from 38% to 14% from the first to the third period (<span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001). The difference between PSA levels at diagnosis for the patients with or without biochemical recurrence was independent of the period (<span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.84). The period during which surgery was performed was not an independent predictive factor for biochemical recurrence (<span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.09).</p></span> <span id="abst0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0050">Conclusions</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Patients from the 2007-2011 period had less extracapsular disease in the radical prostatectomy. The period was not an independent predictive factor for biochemical recurrence.</p></span>" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Objectives" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Material and methods" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Results" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Conclusions" ] ] ] ] "multimedia" => array:6 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1492 "Ancho" => 1614 "Tamanyo" => 75505 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Efecto de la recidiva bioquímica y de los periodos en el PSA al diagnóstico.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1594 "Ancho" => 1606 "Tamanyo" => 109603 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Curva de supervivencia para recidiva bioquímica en función de los periodos.</p>" ] ] 2 => array:7 [ "identificador" => "fig0015" "etiqueta" => "Figura 3" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr3.jpeg" "Alto" => 1658 "Ancho" => 1672 "Tamanyo" => 124947 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Curva de supervivencia para recidiva bioquímica en función del PSA al diagnóstico.</p>" ] ] 3 => array:7 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:1 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">CohorteN (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 1N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 2N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 3N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Estadificación pieza</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>T2a, T2b \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">375 (38) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">68 (42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">124 (42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">96 (18) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>T2c \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">380 (39) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 (31) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">92 (32) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">238 (46) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>T3a \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">213 (23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">43 (27) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">78 (26) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">183 (36) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="char" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Grado de Gleason pieza</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">552 (57) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">126 (78) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">187 (64) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">243 (48) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">314 (33) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22 (14) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">77 (26) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">215 (42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">95 (10) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">12 (8) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 (10) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">55 (10) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="char" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Infiltración perineural</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>NO \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">402 (42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">62 (39) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">115 (40) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">225 (44) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,09 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>SI \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">567 (58) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">98 (61) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">177 (60) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">292 (56) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="char" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Infiltración linfovascular</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">811 (84) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">122 (76) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">238 (82) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">451 (87) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">157 (16) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">38 (24) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">53 (18) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">66 (13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="char" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Márgenes quirúrgicos</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Negativos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">684 (70) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">123 (76) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">203 (69) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">358 (70) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Positivos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">288 (30) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">38 (24) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">91 (31) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">159 (30) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="char" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Tipo de margen positivo</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Apical \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">46 (5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 (8) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">10 (11) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">33 (21) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Focal posterolateral \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">122 (13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">15 (40) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 (55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">69 (44) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,01 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Amplio posterolateral \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 (12) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">20 (52) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 (34) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">57 (35) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab682423.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Análisis de las variables anatomo-patológicas en la prostatectomía radical en la cohorte global y en los distintos periodos</p>" ] ] 4 => array:7 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:1 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">CohorteN (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 1N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 2N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Periodo 3N (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="6" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Recidiva bioquímica</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">711 (77) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">98 (62) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">181 (64) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">432 (86) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">230 (23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">59 (38) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">101 (36) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">70 (14) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab682422.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0065" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Resultados de la variable recidiva bioquímica en la cohorte global y en los distintos periodos</p>" ] ] 5 => array:7 [ "identificador" => "tbl0015" "etiqueta" => "Tabla 3" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:1 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " colspan="4" align="center" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estudio univariado</th><th class="td" title="table-head " colspan="4" align="center" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estudio multivariado</th></tr><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">HR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " colspan="2" align="center" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IC 95%</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">HR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " colspan="2" align="center" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IC 95%</th></tr><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Inferior \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Superior \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Inferior \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Superior \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Periodo</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Periodo 1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,96 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Periodo 2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,03 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,35 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,09 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">PSA diagnóstico (></span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">10/≤</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">10</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">ng/ml)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Estadio clínico (></span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">T1c/≤T1c)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,008 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Grado Gleason biopsia (≥</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">8/</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic"><</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">8)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Estadio patológico pieza (≥</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">T3a/</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic"><</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">T3a)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,02 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,08 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Grado Gleason pieza (≥</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">8/</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic"><</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">8)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,98 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Infiltración perineural (sí/no)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,004 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Invasión linfovascular (sí/no)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,08 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Margen quirúrgico (positivo/negativo)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">4,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">6,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">4,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">PSA postoperatorio (ng/ml)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab682424.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Estudio pronóstico de recidiva bioquímica</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:28 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Recent trends in the use of radical prostatectomy in England: The epidemiology of diffusion" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "S.E. Oliver" 1 => "J.L. Donovan" 2 => "T.J. Peters" 3 => "S. Frankel" 4 => "F.C. Hamdy" 5 => "D.E. Neal" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "BJU Int" "fecha" => "2003" "volumen" => "91" "paginaInicial" => "331" "paginaFinal" => "336" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12603408" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Time trends in case selection, stage and prostate-specific antigen recurrence after radical prostatectomy: A multicenter audit" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.H. Winkler" 1 => "F.A. Khan" 2 => "I.M. Hoh" 3 => "A.A. Okeke" 4 => "M. Sugiono" 5 => "P. McInerney" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1464-410X.2003.04715.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "BJU Int" "fecha" => "2004" "volumen" => "93" "paginaInicial" => "725" "paginaFinal" => "729" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15049980" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The past, present and future of minimally invasive therapy in urology: A review and speculative outlook" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Rassweiler" 1 => "M.C. Rassweiler" 2 => "H. Kenngott" 3 => "T. Frede" 4 => "M.S. Michel" 5 => "P. Alken" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Min Invasive Ther Allied Technol" "fecha" => "2013" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "200" "paginaFinal" => "209" ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "EAU guidelines on prostate cancer. Part 1: screening, diagnosis, and local treatment with curative intent-update 2013" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Heidenreich" 1 => "P.J. Bastian" 2 => "J. Bellmunt" 3 => "M. Bolla" 4 => "S. Joniau" 5 => "M.D. Mason" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eururo.2013.09.046" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Urol" "fecha" => "2014" "volumen" => "65" "paginaInicial" => "124" "paginaFinal" => "137" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24207135" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prostate cancer screening in the randomized prostate, lung colorectal and ovarian cancer screening trial: Mortality results after 13 years of follow-up" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "G.L. Andriole" 1 => "E.D. Crawford" 2 => "L.R. Grubb 3rd." 3 => "S.S. Buys" 4 => "D. Chia" 5 => "T.R. Church" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1093/jnci/djr500" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Natl Cancer Inst" "fecha" => "2012" "volumen" => "104" "paginaInicial" => "125" "paginaFinal" => "132" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22228146" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prostate cancer mortality at eleven years of follow up" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F.H. Schröder" 1 => "J. Hugosson" 2 => "M.J. Roobol" 3 => "T.L. Tammela" 4 => "S. Ciatto" 5 => "V. Nelen" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1056/NEJMoa1113135" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "N Engl J Med" "fecha" => "2012" "volumen" => "366" "paginaInicial" => "981" "paginaFinal" => "990" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22417251" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of age and comorbidities on long term survival of patients with high risk prostate cancer treated with radical prostatectomy: a multi-institutional competing-risks analysis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Briganti" 1 => "M. Spahn" 2 => "S. Joniau" 3 => "P. Gontero" 4 => "M. Bianchi" 5 => "B. Kneitz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eururo.2012.07.045" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Urol" "fecha" => "2012" "volumen" => "63" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "9" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22868670" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Registro nacional de cáncer de próstata 2010 en España" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.M. Cózar" 1 => "B. Miñana" 2 => "F. Gómez-Veiga" 3 => "A. Rodríguez-Antolín" 4 => "H. Villavicencio" 5 => "A. Cantalapiedra" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.acuro.2012.06.006" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Actas Urol Esp" "fecha" => "2013" "volumen" => "37" "paginaInicial" => "12" "paginaFinal" => "19" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23102541" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0045" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Individualized estimation of the benefit of radical prostatectomy from the Scandinavian Prostate Cancer Group randomized trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Vickers" 1 => "C. Bennette" 2 => "G. Steineck" 3 => "H.O. Adami" 4 => "J.E. Johansson" 5 => "A. Bill-Axelson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eururo.2012.04.024" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Urol" "fecha" => "2012" "volumen" => "62" "paginaInicial" => "204" "paginaFinal" => "209" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22541389" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0050" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Variabilidad de la práctica clínica urológica en cáncer de próstata en España" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "C. Núñez" 1 => "J. Angulo" 2 => "M. Sánchez-Chapado" 3 => "S. Alonso" 4 => "J.A. Portillo" 5 => "H. Villavicencio" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.acuro.2012.02.003" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Actas Urol Esp" "fecha" => "2012" "volumen" => "36" "paginaInicial" => "333" "paginaFinal" => "339" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22521919" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiology of radical prostatectomy for localized prostate cancer in the era of prostate-specific antigen: An overview of the Department of Defense Center for Prostate Disease Research National Database" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.W. Moul" 1 => "H. Wu" 2 => "L. Sun" 3 => "D.G. McLeod" 4 => "C. Amling" 5 => "R. Lance" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Surgery" "fecha" => "2002" "volumen" => "132" "paginaInicial" => "213" "paginaFinal" => "219" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12219014" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Oncological and functional results of the antegrade radical retropubic prostatectomy for the treatment of clinically localized prostate cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "M. Carini" 1 => "L. Masieri" 2 => "A. Minervini" 3 => "A. Lapini" 4 => "S. Serni" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eururo.2007.07.004" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Urol" "fecha" => "2008" "volumen" => "53" "paginaInicial" => "554" "paginaFinal" => "563" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17683854" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Radical retropubic prostatectomy for localized carcinoma of the prostate in a large metropolitan hospital: Changing trends over a 10-year period 1984-94 Dallas Outcomes Research Group for urogical Disorders" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S.E. Litwiller" 1 => "B. Djavan" 2 => "B.V. Klopukh" 3 => "J.C. Richier" 4 => "C.G. Roehrborn" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Urology" "fecha" => "1995" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "913" "paginaFinal" => "922" ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Time trends in biochemical recurrence after radical prostatectomy. Results of the SEARCH database" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.J. Freedland" 1 => "J.C. Presti Jr." 2 => "C.L. Amling" 3 => "C.J. Kane" 4 => "W.J. Aronson" 5 => "F. Dorey" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Urology" "fecha" => "2003" "volumen" => "61" "paginaInicial" => "736" "paginaFinal" => "741" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12670557" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prostate cancer staging and grading at radical prostatectomy over time" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "S.M. Falzarano" 1 => "C. Magi-Galuzzi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/PAP.0b013e31820cb506" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Adv Anat Pathol" "fecha" => "2011" "volumen" => "18" "paginaInicial" => "159" "paginaFinal" => "164" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21326013" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Predicting 15-year prostate cancer specific mortality after radical prostatectomy in the prostate-specific era" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.E. Eggener" 1 => "P.T. Scardino" 2 => "P.C. Walsh" 3 => "M. Han" 4 => "A.W. Partin" 5 => "B.J. Trock" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1464-410X.2009.09134.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "BJU Int" "fecha" => "2009" "volumen" => "106" "paginaInicial" => "37" "paginaFinal" => "43" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20002667" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A nomogram predicting long-term biochemical recurrence after radical prostatectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "N. Suardi" 1 => "C.R. Porte" 2 => "A.M. Reuter" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/cncr.23293" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cancer" "fecha" => "2008" "volumen" => "112" "paginaInicial" => "1254" "paginaFinal" => "1263" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18286530" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The 2005 International Society of Urological Pathology (ISUP) consensus conference on Gleason grading of prostatic carcinoma" "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "colaboracion" => "ISUP Grading Committee" "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "J.I. Epstein" 1 => "W.C. Allsbrook" 2 => "M.B. Amin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Surg Pathol" "fecha" => "2005" "volumen" => "29" "paginaInicial" => "1228" "paginaFinal" => "1242" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16096414" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of the clinical outcome of prostate cancer by the 2005 International Society of Urological Pathology modified Gleason grade system" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Dong" 1 => "C. Wang" 2 => "A.B. Farris" 3 => "S. Wu" 4 => "H. Lee" 5 => "A.F. Olumi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/PAS.0b013e3182486faf" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Surg Pathol" "fecha" => "2012" "volumen" => "36" "paginaInicial" => "838" "paginaFinal" => "843" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22592143" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Lymphovascular invasion is a pathological feature of biologically aggressive disease in patients treated with radical prostatectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "S. Shariat" 1 => "S. Khoddami" 2 => "H. Saboorian" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/01.ju.0000113249.82533.28" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Urol" "fecha" => "2004" "volumen" => "171" "paginaInicial" => "1122" "paginaFinal" => "1127" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14767284" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0105" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Is microvascular invasion on radical prostatectomy specimens a useful predictor of PSA recurrence for prostate cancer patients?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. De la Taille" 1 => "M.A. Rubin" 2 => "R. Buttyan" 3 => "C.A. Olsson" 4 => "E. Bagiella" 5 => "M. Burchardt" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "20256" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Urol" "fecha" => "2000" "volumen" => "38" "paginaInicial" => "79" "paginaFinal" => "84" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10859446" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0110" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prognostic significance of lymphovascular invasion in clinically localized prostate cancer after radical prostatectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "D.E. Baydart" 1 => "B. Baseskioglu" 2 => "H. Ozen" 3 => "P.O. Geyik" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Scientific World Journal" "fecha" => "2008" "volumen" => "17" "paginaInicial" => "303" "paginaFinal" => "312" ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0115" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Variations among individual surgeons in the rate of positive surgical margins in radical prostatectomy specimens" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.A. Eastham" 1 => "M.W. Kattan" 2 => "E. Riedel" 3 => "C.B. Begg" 4 => "T.M. Wheeler" 5 => "C. Gerigk" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/01.ju.0000091100.83725.51" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Urol" "fecha" => "2003" "volumen" => "170" "numero" => "6 Pt" "paginaInicial" => "2292" "paginaFinal" => "2295" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14634399" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0120" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evolution of the presentation and pathological and biochemical outcomes after radical prostatectomy for patients with clinically localized prostate cancer diagnosed during the PSA era" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "J.O. Ung" 1 => "J.P. Richie" 2 => "M.H. Chen" 3 => "A.A. Renshaw" 4 => "A.V. D’Amico" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Urology" "fecha" => "2002" "volumen" => "60" "paginaInicial" => "458" "paginaFinal" => "463" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12350484" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0210569111700158" "estado" => "S300" "issn" => "02105691" ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0125" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Contemporary update of cancer control after radical prostatectomy in the UK" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.H. Winkler" 1 => "F.A. Khan" 2 => "M. Shabir" 3 => "A. Okeke" 4 => "M. Sugiono" 5 => "P. McInerney" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1038/sj.bjc.6602206" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Cancer" "fecha" => "2004" "volumen" => "91" "paginaInicial" => "1853" "paginaFinal" => "1857" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15520824" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0130" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Risk stratification for biochemical recurrence in men with positive surgical margins or extracapsular disease after radical prostatectomy: Results from the SEARCH database" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Jayachandran" 1 => "L.L. Bañez" 2 => "D.E. Levy" 3 => "W.J. Aronson" 4 => "M.K. Terris" 5 => "J.C. Presti Jr." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.juro.2008.01.043" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Urol" "fecha" => "2008" "volumen" => "179" "paginaInicial" => "1791" "paginaFinal" => "1796" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18343426" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0135" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Natural history of disease progression in patients who fail to achieve an undetectable prostate-specific antigen level after undergoing radical prostatectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "C.G. Rogers" 1 => "M.A. Khan" 2 => "M.C. Miller" 3 => "R.W. Veltri" 4 => "A.W. Partin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/cncr.20637" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cancer" "fecha" => "2004" "volumen" => "101" "paginaInicial" => "2549" "paginaFinal" => "2556" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15470681" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0140" "etiqueta" => "28" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Cancer control with radical prostatectomy alone in 1,000 consecutive patients" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "G.W. Hull" 1 => "F. Rabbani" 2 => "F. Abbas" 3 => "T.M. Wheeler" 4 => "M.W. Kattan" 5 => "P.T. Scardino" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Urol" "fecha" => "2002" "volumen" => "167" "numero" => "2 Pt 1" "paginaInicial" => "528" "paginaFinal" => "534" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11792912" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/02104806/0000003900000002/v2_201502240217/S0210480614001442/v2_201502240217/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "6277" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Artículos originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/02104806/0000003900000002/v2_201502240217/S0210480614001442/v2_201502240217/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0210480614001442?idApp=UINPBA00004N" ]
Información de la revista
Compartir
Descargar PDF
Más opciones de artículo
Artículo original
Evolución de las características del paciente candidato a prostatectomía radical y de los resultados obtenidos con la técnica
Evolution of the patient characteristics of candidates for radical prostatectomy and the results obtained with the technique
Artículo
Este artículo está disponible en español
Evolución de las características del paciente candidato a prostatectomía radical y de los resultados obtenidos con la técnica
A. Sanchís-Bonet, I. Arribas-Gómez, C. Sánchez-Rodríguez, M. Sánchez-Chapado
10.1016/j.acuro.2014.03.012Actas Urol Esp. 2015;39:78-84
This article is available in English
Evolution of the patient characteristics of candidates for radical prostatectomy and the results obtained with the technique
A. Sanchís-Bonet, I. Arribas-Gómez, C. Sánchez-Rodríguez, M. Sánchez-Chapado
10.1016/j.acuroe.2015.01.002Actas Urol Esp. 2015;39:78-84