se ha leído el artículo
array:21 [ "pii" => "13079876" "issn" => "02126567" "doi" => "10.1157/13079876" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2005-10-15" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://www.elsevier.com/open-access/userlicense/1.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Aten Primaria. 2005;36:348" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 4160 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 43 "HTML" => 3849 "PDF" => 268 ] ] "itemSiguiente" => array:16 [ "pii" => "13079878" "issn" => "02126567" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2005-10-15" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://www.elsevier.com/open-access/userlicense/1.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Aten Primaria. 2005;36:349-50" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 2243 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 63 "HTML" => 1906 "PDF" => 274 ] ] "es" => array:9 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "El gasto farmacéutico no sólo depende de la industria farmacéutica" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "349" "paginaFinal" => "350" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Pharmaceutical Expenditure Does Not Just Depend on the Pharmaceutical Industry" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "S Machín Hamalainen, MA Gómez Medina, Z Quintela González, J Salgado Ramos" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "Iniciales" => "S" "apellidos" => "Machín Hamalainen" ] 1 => array:2 [ "Iniciales" => "MA" "apellidos" => "Gómez Medina" ] 2 => array:2 [ "Iniciales" => "Z" "apellidos" => "Quintela González" ] 3 => array:2 [ "Iniciales" => "J" "apellidos" => "Salgado Ramos" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/13079878?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02126567/0000003600000006/v0_201307100939/13079878/v0_201307100941/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:16 [ "pii" => "13079877" "issn" => "02126567" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2005-10-15" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://www.elsevier.com/open-access/userlicense/1.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Aten Primaria. 2005;36:348-9" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 1864 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 44 "HTML" => 1491 "PDF" => 329 ] ] "es" => array:9 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Historias de empresa: ¡una voz más!" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "348" "paginaFinal" => "349" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Company Stories: Another Voice!" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "X Orpella i Garcia" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "Iniciales" => "X" "apellidos" => "Orpella i Garcia" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/13079877?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02126567/0000003600000006/v0_201307100939/13079877/v0_201307100941/es/main.assets" ] "es" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Miopatía asociada a estatinas en un paciente con hipotiroidismo de aparición reciente" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:1 [ "paginaInicial" => "348" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "autoresLista" => "M Martínez González, C León" "autores" => array:2 [ 0 => array:3 [ "Iniciales" => "M" "apellidos" => "Martínez González" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "affa" ] ] ] 1 => array:3 [ "Iniciales" => "C" "apellidos" => "León" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "affa" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:1 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Centro de Salud Pisueña-Cayón. Sarón. Cantabria. España." "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "affa" ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Myopathy Linked to Statins in Patients With Recently Appeared Hypothyroidism" ] ] "textoCompleto" => "<p class="elsevierStylePara"><span class="elsevierStyleBold">Sr. Director:</span> Se ha descrito la asociación de dislipemia, rabdomiólisis e hipotiroidismo<span class="elsevierStyleSup">1,2</span> precipitados por estatinas, y miopatía asociada con hipotiroidismo, durante el tratamiento con estos fármacos<span class="elsevierStyleSup">3</span>. Presentamos un caso de miopatía en el curso de un hipotiroidismo de aparición reciente.</p><p class="elsevierStylePara">Mujer de 72 años de edad, hipertensa y tratada con tiazida, y con el antecedente familiar de hipertensión arterial, ictus e hipercolesterolemia en varios hermanos. Diagnosticada de hipercolesterolemia, tras un fracaso dietético se inició tratamiento con atorvastatina (hormonas tiroideas previas normales), que tomó durante un año e interrumpió voluntariamente, para reiniciarlo con posterioridad después de la comprobación de cifras de colesterol elevadas. Un control de enzimas a los 2 meses (tabla 1) demostró una elevación de la creatinfosfocinasa (CPK). Se retiró la atorvastatina y se indicó pravastatina, que se retiró por elevación de la CPK. La paciente siempre estuvo asintomática, por lo que se diagnosticó de intolerancia a estatinas y se recomendaron medidas dietéticas exclusivamente.</p><p class="elsevierStylePara"><img src="27v36n06-13079876tab01.gif"></img></p><p class="elsevierStylePara">Siete meses después de interrumpir el tratamiento con estatinas, la paciente consultó por presentar dolor en la extremidades inferiores y debilidad muscular. La exploración era normal, salvo ligero edema parpebral; no se palpaban bocio ni edemas, la presión arterial era de 150/80 mmHg, la frecuencia cardíaca de 72 lat/min, presentaba discreta anemia, el valor de tiroxina libre era de 0,4 ng/dl y el de hormona tirotropa de 185 mU/ml, y además presentaba alteración lipídica. Con el diagnóstico de hipotiroidismo primario, se prescribió tiroxina, con mejoría progresiva de los síntomas y normalización de la CPK. De nuevo se ha introducido la atorvastatina, sin alteración de las enzimas musculares.</p><p class="elsevierStylePara">En la mayoría de los casos descritos la hipercolesterolemia es secundaria al hipotiroidismo, y la miopatía al tratamiento. En este caso se descartó el hipotiroidismo y durante el tratamiento con estatinas la paciente desarrolló hipotiroidismo.</p><p class="elsevierStylePara">Como en el caso de Polo-Romero y Beato Pérez<span class="elsevierStyleSup">1</span>, la miopatía era debida al hipotiroidismo, pues tras mejorar la función tiroidea desapareció la clínica y se normalizaron las alteraciones bioquímicas, con ligera elevación del colesterol, ya que en la paciente coexistía una hipercolesterolemia, y no descartamos que la estatina pudiera haber precipitado la elevación de la CPK.</p><p class="elsevierStylePara">Generalmente la miopatía por estatinas se resuelve en menos de un mes después de interrumpir el tratamiento<span class="elsevierStyleSup">4</span>. Si persisten valores altos sospecharemos hipotiroidismo<span class="elsevierStyleSup">5</span>. Sin embargo, unas elevaciones de la CPK 10 veces por encima del valor de referencia en pacientes asintomáticos se consideran seguras<span class="elsevierStyleSup">6</span>.</p><p class="elsevierStylePara">Coincidimos con Rando y Cording<span class="elsevierStyleSup">6</span> en analizar las hormonas tiroideas en pacientes que durante el tratamiento con estatinas desarrollan síntomas indicativos de miopatía, pero también consideramos que no es inapropiado comprobar la función tiroidea en casos de elevación de la CPK, aun cuando previamente al tratamiento fuera normal, dada su relación coste-beneficio.</p><p class="elsevierStylePara"><span class="elsevierStyleBold"><span class="elsevierStyleItalic"> </span></span></p><br></br><br></br>" "pdfFichero" => "27v36n06a13079876pdf001.pdf" "tienePdf" => true "PalabrasClave" => array:1 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec196524" "palabras" => array:3 [ 0 => "Miopatía" 1 => "Hipotiroidismo" 2 => "Estatina" ] ] ] ] "multimedia" => array:2 [ 0 => array:6 [ "identificador" => "tbl1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "copyright" => "Elsevier España" "tabla" => array:1 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:1 [ "tablaImagen" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagenFichero" => "27v36n06-13079876tab01.gif" "imagenAlto" => 312 "imagenAncho" => 442 "imagenTamanyo" => 13613 ] ] ] ] ] ] 1 => array:5 [ "identificador" => "tbl2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "copyright" => "Elsevier España" ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "bibliografiaReferencia" => array:6 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib1" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:3 [ "titulo" => "Hipercolesterolemia, rabdomiólisis e hipotiroidismo." "idioma" => "pt" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "Polo-Romero FJ" 1 => "Beato Pérez JL." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Clin Esp" "fecha" => "2003" "volumen" => "203" "paginaInicial" => "163" "paginaFinal" => "4" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12646090" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib2" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:3 [ "titulo" => "Hipotiroidismo inadvertido y miopatía por hipolipemiantes." "idioma" => "es" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "Gascón Ramón G" 1 => "Bertomeu Blanch F." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Aten Primaria" "fecha" => "2001" "volumen" => "27" "paginaInicial" => "442" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11334586" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib3" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:3 [ "titulo" => "Rhabdomyolisis and HMG-CoA reductase inhibitors." "idioma" => "en" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "Omar MA" 1 => "Wilson JP" 2 => "Cox TS." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Pharmacother" "fecha" => "2001" "volumen" => "35" "paginaInicial" => "1096" "paginaFinal" => "107" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11573861" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib4" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "Al-Jubouri MA" 1 => "Briston PG" 2 => "Sinclair D." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:4 [ "tituloSerie" => "Myxodema revealed by simvastatin induced myopathy BMJ" "fecha" => "1994" "volumen" => "308" "paginaInicial" => "588" ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib5" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "referenciaCompleta" => "Expanded clinical evaluation of lovastatin (Excel) study results (IV): additional perspectives on the tolerability of lovastatin. Am J Med. 1991;91 Suppl 1B:255-305." "contribucion" => array:1 [ 0 => array:3 [ "titulo" => "Expanded clinical evaluation of lovastatin (Excel) study results (IV): additional perspectives on the tolerability of lovastatin. Am J Med. 1991;91 Suppl 1B:255-305." "idioma" => "en" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "Dujoune CA" 1 => "Chremos AN" 2 => "Pool JL." ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib6" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "Rando LP" 1 => "Cording S." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Successful reintroduction of statin therapy after myositis:was there another cause? M J Aust" "fecha" => "2004" "volumen" => "180" "paginaInicial" => "472" "paginaFinal" => "3" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/02126567/0000003600000006/v0_201307100939/13079876/v0_201307100941/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "14701" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Cartas al director" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/02126567/0000003600000006/v0_201307100939/13079876/v0_201307100941/es/27v36n06a13079876pdf001.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/13079876?idApp=UINPBA00004N" ]
Idioma original: Español
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 13 | 0 | 13 |
2024 Septiembre | 34 | 1 | 35 |
2024 Agosto | 28 | 5 | 33 |
2024 Julio | 30 | 3 | 33 |
2024 Junio | 57 | 3 | 60 |
2024 Mayo | 45 | 1 | 46 |
2024 Abril | 39 | 4 | 43 |
2024 Marzo | 47 | 5 | 52 |
2024 Febrero | 39 | 9 | 48 |
2024 Enero | 51 | 3 | 54 |
2023 Diciembre | 57 | 7 | 64 |
2023 Noviembre | 32 | 9 | 41 |
2023 Octubre | 65 | 6 | 71 |
2023 Septiembre | 31 | 0 | 31 |
2023 Agosto | 21 | 7 | 28 |
2023 Julio | 42 | 4 | 46 |
2023 Junio | 47 | 4 | 51 |
2023 Mayo | 40 | 12 | 52 |
2023 Abril | 20 | 16 | 36 |
2023 Marzo | 30 | 11 | 41 |
2023 Febrero | 32 | 16 | 48 |
2023 Enero | 24 | 6 | 30 |
2022 Diciembre | 14 | 2 | 16 |
2022 Noviembre | 14 | 11 | 25 |
2022 Octubre | 44 | 14 | 58 |
2022 Septiembre | 84 | 7 | 91 |
2022 Agosto | 77 | 9 | 86 |
2022 Julio | 38 | 10 | 48 |
2022 Junio | 51 | 16 | 67 |
2022 Mayo | 27 | 8 | 35 |
2022 Abril | 49 | 16 | 65 |
2022 Marzo | 48 | 12 | 60 |
2022 Febrero | 54 | 10 | 64 |
2022 Enero | 35 | 12 | 47 |
2021 Diciembre | 21 | 23 | 44 |
2021 Noviembre | 44 | 15 | 59 |
2021 Octubre | 54 | 7 | 61 |
2021 Septiembre | 30 | 5 | 35 |
2021 Agosto | 48 | 3 | 51 |
2021 Julio | 38 | 11 | 49 |
2021 Junio | 28 | 6 | 34 |
2021 Mayo | 26 | 4 | 30 |
2021 Abril | 75 | 11 | 86 |
2021 Marzo | 60 | 5 | 65 |
2021 Febrero | 27 | 4 | 31 |
2021 Enero | 26 | 13 | 39 |
2020 Diciembre | 34 | 7 | 41 |
2020 Noviembre | 27 | 4 | 31 |
2020 Octubre | 23 | 8 | 31 |
2020 Septiembre | 27 | 10 | 37 |
2020 Agosto | 20 | 3 | 23 |
2020 Julio | 21 | 2 | 23 |
2020 Junio | 29 | 4 | 33 |
2020 Mayo | 34 | 4 | 38 |
2020 Abril | 13 | 3 | 16 |
2020 Marzo | 19 | 3 | 22 |
2020 Febrero | 30 | 9 | 39 |
2020 Enero | 20 | 9 | 29 |
2019 Diciembre | 52 | 3 | 55 |
2019 Noviembre | 21 | 15 | 36 |
2019 Octubre | 27 | 2 | 29 |
2019 Septiembre | 36 | 3 | 39 |
2019 Agosto | 10 | 5 | 15 |
2019 Julio | 16 | 11 | 27 |
2019 Junio | 44 | 20 | 64 |
2019 Mayo | 94 | 4 | 98 |
2019 Abril | 31 | 6 | 37 |
2019 Marzo | 8 | 5 | 13 |
2019 Febrero | 13 | 7 | 20 |
2019 Enero | 15 | 5 | 20 |
2018 Diciembre | 15 | 12 | 27 |
2018 Noviembre | 17 | 7 | 24 |
2018 Octubre | 20 | 6 | 26 |
2018 Septiembre | 23 | 3 | 26 |
2018 Agosto | 4 | 0 | 4 |
2018 Julio | 4 | 1 | 5 |
2018 Junio | 2 | 0 | 2 |
2018 Mayo | 0 | 1 | 1 |
2018 Abril | 4 | 0 | 4 |
2018 Marzo | 8 | 0 | 8 |
2018 Febrero | 2 | 0 | 2 |
2018 Enero | 3 | 1 | 4 |
2017 Diciembre | 3 | 0 | 3 |
2017 Noviembre | 4 | 0 | 4 |
2017 Octubre | 4 | 0 | 4 |
2017 Septiembre | 5 | 0 | 5 |
2017 Agosto | 7 | 1 | 8 |
2017 Julio | 11 | 1 | 12 |
2017 Junio | 17 | 0 | 17 |
2017 Mayo | 18 | 1 | 19 |
2017 Abril | 14 | 1 | 15 |
2017 Marzo | 19 | 1 | 20 |
2017 Febrero | 17 | 0 | 17 |
2017 Enero | 10 | 0 | 10 |
2016 Diciembre | 19 | 2 | 21 |
2016 Noviembre | 26 | 2 | 28 |
2016 Octubre | 31 | 4 | 35 |
2016 Septiembre | 32 | 4 | 36 |
2016 Agosto | 26 | 1 | 27 |
2016 Julio | 26 | 2 | 28 |
2016 Junio | 26 | 13 | 39 |
2016 Mayo | 29 | 4 | 33 |
2016 Abril | 25 | 4 | 29 |
2016 Marzo | 18 | 2 | 20 |
2016 Febrero | 19 | 2 | 21 |
2016 Enero | 10 | 0 | 10 |
2015 Diciembre | 17 | 6 | 23 |
2015 Noviembre | 20 | 2 | 22 |
2015 Octubre | 19 | 5 | 24 |
2015 Septiembre | 16 | 4 | 20 |
2015 Agosto | 28 | 3 | 31 |
2015 Julio | 15 | 4 | 19 |
2015 Junio | 6 | 3 | 9 |
2015 Mayo | 20 | 2 | 22 |
2015 Abril | 17 | 3 | 20 |
2015 Marzo | 13 | 4 | 17 |
2015 Febrero | 15 | 3 | 18 |
2015 Enero | 27 | 4 | 31 |
2014 Diciembre | 45 | 5 | 50 |
2014 Noviembre | 31 | 2 | 33 |
2014 Octubre | 43 | 3 | 46 |
2014 Septiembre | 48 | 2 | 50 |
2014 Agosto | 51 | 2 | 53 |
2014 Julio | 46 | 3 | 49 |
2014 Junio | 41 | 2 | 43 |
2014 Mayo | 32 | 4 | 36 |
2014 Abril | 33 | 1 | 34 |
2014 Marzo | 32 | 1 | 33 |
2014 Febrero | 42 | 1 | 43 |
2014 Enero | 35 | 3 | 38 |
2013 Diciembre | 38 | 2 | 40 |
2013 Noviembre | 47 | 6 | 53 |
2013 Octubre | 64 | 6 | 70 |
2013 Septiembre | 23 | 2 | 25 |
2013 Agosto | 28 | 2 | 30 |
2013 Julio | 32 | 1 | 33 |
2005 Octubre | 2001 | 0 | 2001 |