se ha leído el artículo
array:24 [ "pii" => "S021265671400064X" "issn" => "02126567" "doi" => "10.1016/j.aprim.2014.02.003" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-06-01" "aid" => "1014" "copyright" => "Elsevier España, S.L.. Todos los derechos reservados" "copyrightAnyo" => "2014" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/" "subdocumento" => "cor" "cita" => "Aten Primaria. 2014;46:316-7" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 5259 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 50 "HTML" => 3724 "PDF" => 1485 ] ] "itemSiguiente" => array:19 [ "pii" => "S0212656714000626" "issn" => "02126567" "doi" => "10.1016/j.aprim.2013.11.011" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-06-01" "aid" => "1012" "copyright" => "Elsevier España, S.L." "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/" "subdocumento" => "cor" "cita" => "Aten Primaria. 2014;46:317-9" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 2321 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 65 "HTML" => 1618 "PDF" => 638 ] ] "es" => array:10 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta al Director</span>" "titulo" => "Análisis factorial exploratorio del cuestionario VIDA de valoración de actividades instrumentales de la vida diaria" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "317" "paginaFinal" => "319" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Exploratory factor analysis of the VIDA questionnaire for the evaluation of the instrumental activities of daily living" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Iñaki Martín Lesende, Kallopi Vrotsou, Itziar Vergara Micheltorena, Antonio Bueno Errandonea" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Iñaki" "apellidos" => "Martín Lesende" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Kallopi" "apellidos" => "Vrotsou" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Itziar" "apellidos" => "Vergara Micheltorena" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Bueno Errandonea" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0212656714000626?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02126567/0000004600000006/v1_201406170058/S0212656714000626/v1_201406170058/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:19 [ "pii" => "S0212656714000663" "issn" => "02126567" "doi" => "10.1016/j.aprim.2014.01.003" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-06-01" "aid" => "1016" "copyright" => "Elsevier España, S.L." "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/" "subdocumento" => "cor" "cita" => "Aten Primaria. 2014;46:315-6" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 7268 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 68 "HTML" => 5942 "PDF" => 1258 ] ] "es" => array:11 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta al Director</span>" "titulo" => "¿Omeprazol para todos?" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "315" "paginaFinal" => "316" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Omeprazole for everybody?" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1616 "Ancho" => 2617 "Tamanyo" => 302474 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Evolución del consumo de los fármacos inhibidores de la bomba de protones en la Región de Murcia, en relación con el consumo a nivel nacional y de otros países europeos.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Diego P. Sánchez, José J. Guillén, Alberto M. Torres, Fernando I. Sánchez" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Diego P." "apellidos" => "Sánchez" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "José J." "apellidos" => "Guillén" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Alberto M." "apellidos" => "Torres" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Fernando I." "apellidos" => "Sánchez" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0212656714000663?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02126567/0000004600000006/v1_201406170058/S0212656714000663/v1_201406170058/es/main.assets" ] "es" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta al Director</span>" "titulo" => "Pancreatitis aguda en un paciente tratado con losartán" "tieneTextoCompleto" => true "saludo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Sr. Director</span>:" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "316" "paginaFinal" => "317" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Lucía Arellano, Anna Altaba, Conrad Santamaria, Juan Antonio García-Vicente" "autores" => array:4 [ 0 => array:3 [ "nombre" => "Lucía" "apellidos" => "Arellano" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "Anna" "apellidos" => "Altaba" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Conrad" "apellidos" => "Santamaria" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 3 => array:4 [ "nombre" => "Juan Antonio" "apellidos" => "García-Vicente" "email" => array:1 [ 0 => "jgarcia.bnm.ics@gencat.cat" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">¿</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:3 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Farmacología, Hospital Universitario Germans Trias i Pujol, Badalona, Barcelona, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Equipo de Atención Primaria Badalona 4 (El Gorg), Badalona, Barcelona, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Servei Atenció Primària Barcelonès Nord i Maresme, Institut Català de la Salut, Badalona, Barcelona, España" "etiqueta" => "c" "identificador" => "aff0015" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Acute pancreatitis in a patient treated with losartan" ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Losartán es un antagonista de los receptores AT<span class="elsevierStyleInf">1</span> de angiotensina <span class="elsevierStyleSmallCaps">II</span> (ARA-II) indicado para el tratamiento de la hipertensión. Sus efectos adversos más frecuentes son hipotensión, mareo, astenia, fatiga, insuficiencia renal, hiperpotasemia e hipoglucemia. El caso que describimos corresponde a una paciente que presenta pancreatitis aguda posiblemente relacionada con losartán.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Es una mujer de 61 años sin hábitos tóxicos, hipertensa tratada con losartán 50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día (inicio en noviembre de 2012) y con espondilosis tratada con pregabalina y tramadol. En marzo de 2013 se aumenta la dosis de losartán a 100<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día (15 días antes del inicio de los síntomas) por control antihipertensivo deficiente. La paciente presenta dolor abdominal epigástrico, no irradiado y asociado a un vómito y se diagnostica pancreatitis grado D-E (niveles séricos de amilasa de 2.494<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>U/l y lipasa de 20.189<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>U/l). Se retira losartán. Tras 3 días de ingreso presentó mejoría clínica y analítica. No muestra alteraciones de vías biliares tras realizar ecografía abdominal, tomografía abdominal y resonancia magnética. Cinco días después del ingreso la paciente presenta normalización de las enzimas pancreáticas. La reacción adversa fue notificada al Sistema Español de Farmacovigilancia.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La pancreatitis aguda por fármacos es rara y de difícil diagnóstico. Aunque no exista reexposición, un fármaco puede ser sospechoso si existe un periodo de latencia consistente entre su administración y el inicio de la pancreatitis y se descartan causas alternativas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>. Después de realizar una exhaustiva búsqueda bibliográfica (PubMed, etc.) encontramos 2 casos de pancreatitis asociadas a losartán<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,3</span></a>. En ambos casos, los pacientes estaban en tratamiento previo con enalapril el cual fue retirado, uno por aparición de tos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a> y otro por otro cuadro de pancreatitis<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. En ambos casos, el cuadro se produjo con dosis de losartán de 50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día, tras 7 días de tratamiento y reexposición positiva. Presentaron mejoría clínica y analítica con su retirada. También se han publicado 2 casos de pancreatitis aguda por irbesartán con dosis de 300<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4,5</span></a>, tras 10 y 14 días de tratamiento, respectivamente<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2,3</span></a>. Presentaron mejoría clínica y analítica al retirar irbesartán (2 y 5 días después). Los 4 casos publicados nos hacen pensar en un efecto de clase.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La patogénesis de la pancreatitis por ARA-II es incierta. El páncreas tiene receptores de angiotensina <span class="elsevierStyleSmallCaps">II</span> AT<span class="elsevierStyleInf">1</span> y AT<span class="elsevierStyleInf">2</span> en ductos pancreáticos, vasos sanguíneos y células acinares. Este sistema está involucrado en la regulación fisiológica del sistema enzimático pancreático y parece que se autorregula durante una inflamación pancreática. Los ARA-II aumentan la producción de endotelina <span class="elsevierStyleSmallCaps">I</span> que causa alteraciones en la microcirculación del páncreas, aunque en modelos animales parece estabilizar la permeabilidad capilar. El hecho de que tanto enalapril como losartán indujeran pancreatitis en un mismo paciente va a favor del efecto inhibitorio sobre la angiotensina <span class="elsevierStyleSmallCaps">II</span>.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En nuestro caso, hay diversos indicios que relacionan la pancreatitis con la toma de losartán. Según el algoritmo de causalidad propuesto por Karch y Lasagna<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0030"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>, este caso cumpliría el criterio de secuencia temporal plausible entre el aumento de la dosis del losartán (pasa de 50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día a 100<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día) y la presentación de la sintomatología. Se desconoce si la aparición de este tipo de reacción adversa tiene un efecto dependiente de la dosis. Otros criterios de causalidad que cumple este caso son el de la desaparición del cuadro tras la retirada de la medicación, la ausencia de causas alternativas y la evidencia bibliográfica que relaciona la pancreatitis con losartán. Por estos motivos pensamos que se debería considerar la posibilidad de que losartán fuera el causante de la pancreatitis aguda descrita en esta paciente.</p></span>" "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:6 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Drug-induced acute pancreatitis: An evidence-based review" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "N. Badalov" 1 => "R. Baradarian" 2 => "K. Iswara" 3 => "J. Li" 4 => "W. Steinberg" 5 => "S. Tenner" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.cgh.2006.11.023" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Gastroenterol Hepatol" "fecha" => "2007" "volumen" => "5" "paginaInicial" => "648" "paginaFinal" => "661" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17395548" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Losartan-induced acute pancreatitis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "X. Bosch" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Intern Med" "fecha" => "1997" "volumen" => "127" "paginaInicial" => "1043" "paginaFinal" => "1044" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9412296" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Pancreatitis after losartan" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "R. Birck" 1 => "V. Keim" 2 => "F. Fiedler" 3 => "F.J. van der Woude" 4 => "P. Rohmeiss" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Lancet" "fecha" => "1998" "volumen" => "351" "paginaInicial" => "1178" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9643695" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Acute pancreatitis associated with angiotensin II receptor antagonists" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "A.A. Fisher" 1 => "M.L. Bassett" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Pharmacother" "fecha" => "2002" "volumen" => "36" "paginaInicial" => "1883" "paginaFinal" => "1886" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12452749" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Acute pancreatitis associated with irbesartan therapy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "G. Famularo" 1 => "G. Minisola" 2 => "G.C. Nicotra" 3 => "C. de Simone" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Pancreas" "fecha" => "2005" "volumen" => "31" "paginaInicial" => "294" "paginaFinal" => "295" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16163066" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Toward the operational identification of adverse drug reactions" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "F.E. Karch" 1 => "L. Lasagna" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Pharmacol Ther" "fecha" => "1977" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "247" "paginaFinal" => "254" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/837643" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/02126567/0000004600000006/v1_201406170058/S021265671400064X/v1_201406170058/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "14701" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Cartas al director" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/02126567/0000004600000006/v1_201406170058/S021265671400064X/v1_201406170058/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S021265671400064X?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 45 | 7 | 52 |
2024 Septiembre | 62 | 26 | 88 |
2024 Agosto | 70 | 18 | 88 |
2024 Julio | 100 | 19 | 119 |
2024 Junio | 75 | 11 | 86 |
2024 Mayo | 61 | 16 | 77 |
2024 Abril | 59 | 26 | 85 |
2024 Marzo | 100 | 10 | 110 |
2024 Febrero | 80 | 4 | 84 |
2024 Enero | 89 | 12 | 101 |
2023 Diciembre | 115 | 11 | 126 |
2023 Noviembre | 78 | 10 | 88 |
2023 Octubre | 147 | 45 | 192 |
2023 Septiembre | 79 | 29 | 108 |
2023 Agosto | 74 | 27 | 101 |
2023 Julio | 120 | 35 | 155 |
2023 Junio | 89 | 25 | 114 |
2023 Mayo | 93 | 26 | 119 |
2023 Abril | 55 | 19 | 74 |
2023 Marzo | 81 | 7 | 88 |
2023 Febrero | 57 | 7 | 64 |
2023 Enero | 78 | 9 | 87 |
2022 Diciembre | 54 | 3 | 57 |
2022 Noviembre | 73 | 8 | 81 |
2022 Octubre | 63 | 10 | 73 |
2022 Septiembre | 56 | 12 | 68 |
2022 Agosto | 62 | 7 | 69 |
2022 Julio | 56 | 9 | 65 |
2022 Junio | 53 | 17 | 70 |
2022 Mayo | 54 | 6 | 60 |
2022 Abril | 114 | 20 | 134 |
2022 Marzo | 120 | 21 | 141 |
2022 Febrero | 97 | 4 | 101 |
2022 Enero | 75 | 13 | 88 |
2021 Diciembre | 69 | 9 | 78 |
2021 Noviembre | 65 | 16 | 81 |
2021 Octubre | 54 | 27 | 81 |
2021 Septiembre | 57 | 29 | 86 |
2021 Agosto | 49 | 27 | 76 |
2021 Julio | 53 | 17 | 70 |
2021 Junio | 37 | 14 | 51 |
2021 Mayo | 50 | 11 | 61 |
2021 Abril | 155 | 16 | 171 |
2021 Marzo | 95 | 13 | 108 |
2021 Febrero | 62 | 13 | 75 |
2021 Enero | 60 | 25 | 85 |
2020 Diciembre | 62 | 29 | 91 |
2020 Noviembre | 64 | 26 | 90 |
2020 Octubre | 45 | 21 | 66 |
2020 Septiembre | 58 | 17 | 75 |
2020 Agosto | 79 | 13 | 92 |
2020 Julio | 48 | 21 | 69 |
2020 Junio | 35 | 27 | 62 |
2020 Mayo | 61 | 23 | 84 |
2020 Abril | 52 | 15 | 67 |
2020 Marzo | 46 | 12 | 58 |
2020 Febrero | 84 | 14 | 98 |
2020 Enero | 50 | 19 | 69 |
2019 Diciembre | 60 | 13 | 73 |
2019 Noviembre | 52 | 25 | 77 |
2019 Octubre | 55 | 20 | 75 |
2019 Septiembre | 71 | 19 | 90 |
2019 Agosto | 53 | 14 | 67 |
2019 Julio | 77 | 24 | 101 |
2019 Junio | 100 | 26 | 126 |
2019 Mayo | 246 | 17 | 263 |
2019 Abril | 117 | 36 | 153 |
2019 Marzo | 31 | 12 | 43 |
2019 Febrero | 48 | 17 | 65 |
2019 Enero | 43 | 19 | 62 |
2018 Diciembre | 34 | 8 | 42 |
2018 Noviembre | 61 | 22 | 83 |
2018 Octubre | 57 | 24 | 81 |
2018 Septiembre | 28 | 23 | 51 |
2018 Agosto | 26 | 75 | 101 |
2018 Julio | 167 | 142 | 309 |
2018 Junio | 38 | 13 | 51 |
2018 Mayo | 30 | 23 | 53 |
2018 Abril | 19 | 15 | 34 |
2018 Marzo | 16 | 9 | 25 |
2018 Febrero | 19 | 8 | 27 |
2018 Enero | 18 | 11 | 29 |
2017 Diciembre | 3 | 7 | 10 |
2017 Noviembre | 28 | 16 | 44 |
2017 Octubre | 16 | 11 | 27 |
2017 Septiembre | 18 | 26 | 44 |
2017 Agosto | 42 | 13 | 55 |
2017 Julio | 23 | 22 | 45 |
2017 Junio | 31 | 23 | 54 |
2017 Mayo | 31 | 16 | 47 |
2017 Abril | 33 | 29 | 62 |
2017 Marzo | 28 | 61 | 89 |
2017 Febrero | 22 | 16 | 38 |
2017 Enero | 44 | 8 | 52 |
2016 Diciembre | 32 | 20 | 52 |
2016 Noviembre | 74 | 22 | 96 |
2016 Octubre | 53 | 25 | 78 |
2016 Septiembre | 54 | 27 | 81 |
2016 Agosto | 47 | 14 | 61 |
2016 Julio | 36 | 12 | 48 |
2016 Junio | 28 | 31 | 59 |
2016 Mayo | 46 | 25 | 71 |
2016 Abril | 44 | 33 | 77 |
2016 Marzo | 22 | 23 | 45 |
2016 Febrero | 31 | 15 | 46 |
2016 Enero | 16 | 16 | 32 |
2015 Diciembre | 19 | 19 | 38 |
2015 Noviembre | 41 | 13 | 54 |
2015 Octubre | 43 | 27 | 70 |
2015 Septiembre | 31 | 17 | 48 |
2015 Agosto | 53 | 13 | 66 |
2015 Julio | 39 | 13 | 52 |
2015 Junio | 22 | 18 | 40 |
2015 Mayo | 51 | 15 | 66 |
2015 Abril | 36 | 17 | 53 |
2015 Marzo | 37 | 13 | 50 |
2015 Febrero | 26 | 5 | 31 |
2015 Enero | 41 | 6 | 47 |
2014 Diciembre | 62 | 11 | 73 |
2014 Noviembre | 50 | 7 | 57 |
2014 Octubre | 65 | 12 | 77 |
2014 Septiembre | 84 | 15 | 99 |
2014 Agosto | 92 | 23 | 115 |
2014 Julio | 431 | 57 | 488 |
2014 Junio | 142 | 31 | 173 |