Autor para correspondencia: Aldama s/n, Colonia Paraje el Tule, San Bartolo Coyotepec, C.P. 71256, Oaxaca, México. Teléfono: +52 (951) 502 6202.
se ha leído el artículo
array:25 [ "pii" => "S000974111630038X" "issn" => "00097411" "doi" => "10.1016/j.circir.2016.05.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2017-01-01" "aid" => "228" "copyright" => "Academia Mexicana de Cirugía A.C." "copyrightAnyo" => "2016" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Cir. 2017;85:12-20" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 3049 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 42 "HTML" => 1723 "PDF" => 1284 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:20 [ "pii" => "S2444050716301176" "issn" => "24440507" "doi" => "10.1016/j.circen.2016.12.011" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2017-01-01" "aid" => "228" "copyright" => "Academia Mexicana de Cirugía A.C." "documento" => "article" "crossmark" => 1 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Cir. 2017;85:12-20" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 1413 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 51 "HTML" => 1061 "PDF" => 301 ] ] "en" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original article</span>" "titulo" => "Initial experience in the laparoscopic treatment of benign and malignant gynaecological diseases in the Hospital Regional de Alta Especialidad in Oaxaca" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "12" "paginaFinal" => "20" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Experiencia inicial en el tratamiento de enfermedad ginecológica benigna y maligna por laparoscopia en el Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0030" "etiqueta" => "Figure 6" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr6.jpeg" "Alto" => 715 "Ancho" => 950 "Tamanyo" => 196125 ] ] "descripcion" => array:1 [ "en" => "<p id="spar0080" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Surgical piece.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Sergio Vásquez-Ciriaco, David Isla-Ortiz, Antonio Palomeque-Lopez, Jaime Aron García-Espinoza, Arturo Jarquín-Arremilla, Néstor Alonso Lechuga-García" "autores" => array:6 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Sergio" "apellidos" => "Vásquez-Ciriaco" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "David" "apellidos" => "Isla-Ortiz" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Palomeque-Lopez" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Jaime Aron" "apellidos" => "García-Espinoza" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Arturo" "apellidos" => "Jarquín-Arremilla" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Néstor Alonso" "apellidos" => "Lechuga-García" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S000974111630038X" "doi" => "10.1016/j.circir.2016.05.004" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S000974111630038X?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2444050716301176?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/24440507/0000008500000001/v1_201701310025/S2444050716301176/v1_201701310025/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:20 [ "pii" => "S0009741116300330" "issn" => "00097411" "doi" => "10.1016/j.circir.2016.04.002" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2017-01-01" "aid" => "223" "copyright" => "Academia Mexicana de Cirugía A.C." "documento" => "article" "crossmark" => 1 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Cir. 2017;85:21-6" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 1571 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 30 "HTML" => 932 "PDF" => 609 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">ARTÍCULO ORIGINAL</span>" "titulo" => "Utilidad transquirúrgica de la tomografía de coherencia óptica en cirugía vítreo-retiniana" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "21" "paginaFinal" => "26" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Intraoperative use of coherence tomography in vitreoretinal surgery" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 750 "Ancho" => 1383 "Tamanyo" => 103499 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Imagen de tomografía de coherencia óptica transquirúrgica, que muestra la persistencia de membrana limitante interna en los bordes del agujero macular (flechas blancas) al término de la limitorrexis, por lo que el cirujano decidió completar el retiro de la limitante.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Juan Abel Ramírez-Estudillo, Jorge Arturo Sánchez-Ramos, Carla Rocío Pérez-Montaño, Jesús Hernán González-Cortés" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Juan Abel" "apellidos" => "Ramírez-Estudillo" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Jorge Arturo" "apellidos" => "Sánchez-Ramos" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Carla Rocío" "apellidos" => "Pérez-Montaño" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Jesús Hernán" "apellidos" => "González-Cortés" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2444050716301103" "doi" => "10.1016/j.circen.2016.12.010" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2444050716301103?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009741116300330?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/00097411/0000008500000001/v1_201701120954/S0009741116300330/v1_201701120954/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:20 [ "pii" => "S0009741116300160" "issn" => "00097411" "doi" => "10.1016/j.circir.2016.03.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2017-01-01" "aid" => "212" "copyright" => "Academia Mexicana de Cirugía A.C." "documento" => "article" "crossmark" => 1 "licencia" => "http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Cir. 2017;85:4-11" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 1974 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 52 "HTML" => 1551 "PDF" => 371 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">ARTÍCULO ORIGINAL</span>" "titulo" => "Experiencia en el tratamiento quirúrgico de mucoceles de senos paranasales en un hospital universitario" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "4" "paginaFinal" => "11" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Experience in the surgical treatment of paranasal sinus mucoceles in a university hospital" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1123 "Ancho" => 1641 "Tamanyo" => 99681 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Presentación clínica de mayor a menor frecuencia del mucocele en la población de estudio.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Salomón Waizel-Haiat, Ivette Margarita Díaz-Lara, Alejandro Martin Vargas-Aguayo, Jorge Luis Santiago-Cordova" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Salomón" "apellidos" => "Waizel-Haiat" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Ivette Margarita" "apellidos" => "Díaz-Lara" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Alejandro Martin" "apellidos" => "Vargas-Aguayo" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Jorge Luis" "apellidos" => "Santiago-Cordova" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2444050716301097" "doi" => "10.1016/j.circen.2016.12.009" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2444050716301097?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009741116300160?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/00097411/0000008500000001/v1_201701120954/S0009741116300160/v1_201701120954/es/main.assets" ] "es" => array:19 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">ARTÍCULO ORIGINAL</span>" "titulo" => "Experiencia inicial en el tratamiento de enfermedad ginecológica benigna y maligna por laparoscopia en el Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "12" "paginaFinal" => "20" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Sergio Vásquez-Ciriaco, David Isla-Ortiz, Antonio Palomeque-Lopez, Jaime Aron García-Espinoza, Arturo Jarquín-Arremilla, Néstor Alonso Lechuga-García" "autores" => array:6 [ 0 => array:3 [ "nombre" => "Sergio" "apellidos" => "Vásquez-Ciriaco" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "David" "apellidos" => "Isla-Ortiz" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Palomeque-Lopez" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] 3 => array:4 [ "nombre" => "Jaime Aron" "apellidos" => "García-Espinoza" "email" => array:1 [ 0 => "Jaime_506@yahoo.com.mx" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">d</span>" "identificador" => "aff0020" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 4 => array:3 [ "nombre" => "Arturo" "apellidos" => "Jarquín-Arremilla" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">d</span>" "identificador" => "aff0020" ] ] ] 5 => array:3 [ "nombre" => "Néstor Alonso" "apellidos" => "Lechuga-García" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">d</span>" "identificador" => "aff0020" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:4 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Oncología Quirúrgica, Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca, Oaxaca, México" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Ginecología Oncológica, Instituto Nacional de Cancerología, Ciudad de México, México" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Oncología Quirúrgica, Hospital Aurelio Valdivieso de Oaxaca, Oaxaca, México" "etiqueta" => "c" "identificador" => "aff0015" ] 3 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Cirugía General, Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca, Oaxaca, México" "etiqueta" => "d" "identificador" => "aff0020" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia: Aldama s/n, Colonia Paraje el Tule, San Bartolo Coyotepec, C.P. 71256, Oaxaca, México. Teléfono: +52 (951) 502 6202." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Initial experience in the laparoscopic treatment of benign and malignant gynaecological diseases in the Hospital Regional de Alta Especialidad in Oaxaca" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0020" "etiqueta" => "Figura 4" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr4.jpeg" "Alto" => 781 "Ancho" => 976 "Tamanyo" => 188115 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Límites de la linfadenectomía pélvica. 1) Fosa obturadora, 2) nervio genitocrural, 3) nervio obturador, 4) vasos ilíacos, 5) uréter.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0075">Antecedentes</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La necesidad del ser humano por realizar el diagnóstico de enfermedades en forma más exacta lo motivó a introducir métodos invasivos de exploración de órganos abdominales.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La exploración del interior de nuestro organismo se inicia con la introducción del cistoscopio por Nitze en la Real e Imperial Sociedad de Medicina de Viena en 1879, instrumento mejorado en 1886 por Leiter, al adaptarle una pequeña lámpara incandescente de Edison<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0215"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El desarrollo de la laparoscopia abdominal lo inició Kelling, en Dresde, quien utilizó el cistoscopio urológico descrito por Nitze, que introdujo a través de un orificio abierto en la pared abdominal de un perro, con la finalidad de inspeccionar el contenido intestinal. A esta técnica de exploración la denominó «celioscopia» y, presentó los resultados en el Congreso de la Sociedad Médica y de Biología Germana, en Hamburgo, en septiembre de 1901<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0220"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Ott, un ginecólogo de San Petersburgo, describió la «ventroscopia» con la que visualizaba el interior de la cavidad a través de una cánula iluminada por un fotóforo frontal. En 1910, en Estocolmo, Jacobeus<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0225"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a> empleó el cistoscopio en humanos, lo introdujo en el abdomen a través de un trocar, tras distender la cavidad con agua o aire, para explorar su interior, y denominó al método «laparoscopia», técnica que reprodujo en el tórax. En 1911 Berheim, de Estados Unidos, publico¿ó un trabajo titulado: «Organoscopia: cistoscopia de la cavidad abdominal»<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0230"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>. En 1916, Goetze desarrolló una aguja de punción para mejorar la insuflación de aire; Ordoff, en 1920, perfeccionó la punta y la convirtió en piramidal para facilitar su penetración; Stone desarrolló un dispositivo valvular en el trocar para impedir la salida del gas. En 1929, Kalk creó la visión óptica de 135° con visión oblicua; Zollikofer, en 1934, utilizó dióxido de carbono en lugar de aire para la insuflación abdominal, de modo que disminuye el riesgo de embolia gaseosa e irritación peritoneal<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0235"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a>.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En 1938 el húngaro Veress, médico internista de Viena, diseñó una aguja atraumática para la creación de neumotórax, que posee una vaina externa con la punta en bisel y un estilete interno romo, que se exterioriza en el momento de penetrar en la cavidad abdominal, con lo que evita dañar los órganos internos, razón por la cual fue adoptada inmediatamente para la producción del neumoperitoneo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0240"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Semm<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0240"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>, un ginecólogo e ingeniero de Kiev, describió el insuflador automático, y en 1966, comenzó la realización de procedimientos quirúrgicos bien elaborados; además, diseñó un gran número de instrumentos de corte, coagulación, ligadura y sutura para poder llevar a cabo esta cirugía, por lo que se le considera el padre de la laparoscopia, y desde ese momento, la laparoscopia entró de lleno en el campo de la Ginecología<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0240"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>. La historia de la histerectomía se remonta al siglo V a. C. ya que existían referencias de la realización de dicho procedimiento. En el siglo II d. C. en época de Hipócrates se dice que Soranus de Éfeso amputó un útero por vía vaginal. En 1517 en Italia, Berengario de Capri realizó una histerectomía vaginal y desde 1825 se encuentran los primeros datos de intentos de ejecución de histerectomías. Fue en 1846 cuando Bellinger realizó la primera histerectomía abdominal programada.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Una vez que, a principios del año 1900, la tasa de mortalidad fue menor del 1%, la histerectomía comenzó a ser una opción en el tratamiento de enfermedades y síntomas ginecológicos y rompió el tabú histórico impuesto por Johnson, director del London Medical Chirurgical Review, quien declaró en 1825: «Nosotros consideramos que la extirpación del útero no asociada con protrusión o inversión previas representa una de las operaciones más crueles e impracticables concebidas o ejecutadas por el hombre<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0245"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>. No es nuestra intención desalentar intervenciones quirúrgicas audaces y novedosas, pero existe un límite que sería imprudente sobrepasar».</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Esta técnica quirúrgica ha tenido una evolución vertiginosa. En 1984, Semm<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0240"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a> realizó la primera histerectomía laparoscópica asistida vía vaginal; luego la primera histerectomía totalmente laparoscópica fue realizada en Pensilvania en enero de 1988 por Reich et al., y publicada en 1989<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0245"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>. Más tarde, el mismo doctor Semm, de Alemania, publicó los resultados de una técnica supracervical, conocida como «classical abdominal Semm histerectomy»<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0250"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La cirugía oncológica en un principio era rehuida por algunos, por el riesgo de diseminación de células tumorales y por la necesidad de desmenuzar el tumor para su extracción, aunque este paradigma cambió cuando Coptcoal, en 1991, presentó en el III Congreso de Mínima Invasión en Boston una nefrectomía radical por un carcinoma<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0255"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>, y Ono et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0260"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a> en 1993, 2 casos de nefrectomía por carcinoma renal sin destrozar el riñón, que se extrajo con la ayuda de una pequeña incisión.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La histerectomía representa la cirugía ginecológica más frecuentemente realizada en Estados Unidos, con 555,000, y en Reino Unido, con 100,000 procedimientos anualmente realizados<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0265"><span class="elsevierStyleSup">11</span></a>.</p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En Estados Unidos en 1997, el 63% de las histerectomías se realizaban abiertas y solo el 9.9% por vía laparoscópica, y el 1.5% era radical laparoscópica por enfermedad maligna; para el 2001 se elevó a 41 y 32%, respectivamente<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0270"><span class="elsevierStyleSup">12</span></a>.</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La histerectomía radical laparoscópica es actualmente la cirugía realizada con mayor frecuencia, con un índice de complicaciones intraoperatorias como: sangrado, lesión vesical y ureteral similar a las del abordaje abierto, con ventajas como: menor dolor postquirúrgico, tiempo de recuperación más rápido<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0275"><span class="elsevierStyleSup">13</span></a>, menor índice de transfusiones sanguíneas. Sin embargo, se ha reportado mayor tiempo quirúrgico<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0280"><span class="elsevierStyleSup">14</span></a>. Con respecto a los resultados patológicos, el análisis retrospectivo de Taylor no mostró diferencias con respecto al número de ganglios y bordes quirúrgicos positivos. Parck et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0285"><span class="elsevierStyleSup">15</span></a>, en un análisis retrospectivo de 99 pacientes en etapas clínicas IA1, IA2, obtuvieron resultados oncológicos y complicaciones intraoperatorias similares. Spirtos et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0290"><span class="elsevierStyleSup">16</span></a> evaluaron a 78 pacientes. Otro autor con Lee et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0295"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a> evaluaron a 24 pacientes con etapas clínicas IA2 y IBI; en ambos estudios se realizó histerectomía total abdominal radical laparoscópica tipo III con linfadenectomía pélvica y paraaórtica, con seguimiento oncológico a 3 y 5 años, con resultado similar al de la cirugía abierta. Por otro lado, Yan et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0300"><span class="elsevierStyleSup">18</span></a>, en un seguimiento a 12 años, demostraron que la supervivencia depende, al igual que la cirugía abierta, de la biología tumoral y no del procedimiento realizado. La extensión de la radicalidad (parametrios, borde vaginal) tampoco se ve comprometida de acuerdo con el estudio de Ghezzi et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0305"><span class="elsevierStyleSup">19</span></a> que trata específicamente de las complicaciones de las vías urinarias, como lesión vesical o ureteral. En la retención aguda tampoco hubo diferencia estadística en el grupo laparoscópico vs. abierto<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0310"><span class="elsevierStyleSup">20</span></a>. Incluso Choi et al., en Corea<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0315"><span class="elsevierStyleSup">21</span></a>, realizaron un estudio que comparaba la histerectomía total abdominal radical totalmente laparoscópica con la histerectomía radical laparoscópica asistida vía vaginal, con resultados similares, pero con una recuperación más rápida y menor sangrado para el procedimiento totalmente laparoscópico. Lo anterior convierte a dicho procedimiento en una opción segura y viable de realizar<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0320"><span class="elsevierStyleSup">22,23</span></a>.</p><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Por otro lado, en un estudio se determinó que el número de casos para una curva de aprendizaje es de 40, y para disminuir los tiempos quirúrgicos, de 57. Esta curva se acorta con un programa de entrenamiento básico<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0330"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>, al iniciar con procedimientos benignos y con la experiencia de haber realizado procedimientos abiertos previamente, aunque este último punto es más debatible<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0335"><span class="elsevierStyleSup">25</span></a>. El porcentaje de conversión del procedimiento laparoscópico al abierto en un análisis de 260 pacientes consecutivos, independientemente del índice de masa corporal (IMC), edad, cirugía previa, tamaño del útero, y tumor fue de 1.5%<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0340"><span class="elsevierStyleSup">26,27</span></a>.</p><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca la afección del tracto genital femenino es de las más frecuentes, y de ellas, el cáncer cervicouterino predomina. Se inició en agosto de 2013 el programa de cirugía ginecooncológica laparoscópica (o de mínima invasión), con la asesoría de un cirujano oncólogo del Instituto Nacional de Cancerología y perito en la materia.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0080">Objetivo</span><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Presentar la experiencia inicial de 44 casos con enfermedad benigna y maligna ginecológica, tratados mediante cirugía de mínima invasión.</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0085">Material y métodos</span><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se evaluaron en forma consecutiva a partir de agosto de 2013 hasta octubre del 2014, 44 casos de pacientes tratadas mediante cirugía laparoscópica por enfermedad ginecooncológica. Se recabaron los datos generales como: edad, peso, talla e índice de masa corporal (IMC), diagnóstico preoperatorio, días de estancia hospitalaria, tiempo quirúrgico, sangrado, tamaño del útero, conversión y causa de la conversión en su caso, diagnóstico postquirúrgico, complicaciones intraoperatorias, postoperatorias, con un seguimiento a 30 días como tiempo mínimo para ser incluidas, y el reporte de anatomía patológica: histología, número de ganglios, parametrios y bordes quirúrgicos.</p><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0090">Criterios de inclusión</span><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se incluyó a todas las pacientes de 18 años en adelante, con cualquier enfermedad benigna (masas anexiales, miomatosis uterina de pequeños, medianos y grandes elementos), maligna (cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>, cáncer cervicouterino microinvasivo [IA1, IA2] invasivo [IB1] con tamaño tumoral de 2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm o menos, cáncer de endometrio en etapas tempranas, sarcoma uterino) o afección sospechosa de malignidad (tumor pélvico: ovario, hiperplasia endometrial simple o compleja con o sin atipia).</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0095">Criterios de exclusión</span><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Tumores mayores de 2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm en cuello uterino, neuropatía o cardiopatía que contraindicara anestesia general.</p></span><span id="sec0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0100">Criterios de eliminación</span><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Pacientes en que se inició el procedimiento quirúrgico laparoscópico, pero se convirtió el procedimiento por presentar datos de enfermedad avanzada, con adenopatías retroperitoneales, carcinomatosis peritoneal e implantes en epiplón supramesocólico.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Para la estandarización de la técnica quirúrgica se realizaron los 2 procedimientos iniciales bajo la supervisión de un cirujano oncólogo con experiencia en laparoscopia. La técnica quirúrgica de la histerectomía total abdominal laparoscópica es con 5 trocares colocados de la siguiente manera: puerto supraumbilical a 2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm de la cicatriz umbilical, de 10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm para la cámara con visión de 30°, 4 trocares de 5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm, 2 colocados en fosas ilíacas a 2 cm de la espina ilíaca anterior y superior, y 2 colocados en los flancos derecho e izquierdo (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig. 1</a>). La energía utilizada en los primeros 5 casos, fue: Ligasure Atlas y en el resto de los casos energía monopolar y Enseal, auxiliados por manipulador uterino Ascleaup o Clermont Ferrand. El procedimiento comenzó con la identificación de estructuras anatómicas (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">fig. 2</a>), creación del espacio paravesical y pararrectal (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0015">fig. 3</a>), y evaluación del parametrio (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0020">fig. 4</a>). La linfadenectomía pélvica es con energía monopolar, respetando los límites convencionales (vena circunfleja, nervio obturador, uréter y 2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm por arriba de la bifurcación de los vasos ilíacos comunes) (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0025">fig. 5</a>). La extracción de la pieza quirúrgica es vía vaginal, con cierre de la cúpula vaginal mediante sutura continua con vycryl del 0 o 1 intracorpóreo (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0030">fig. 6</a>). En el caso de masas anexiales, el manejo inicial es con 3 trocares: uno de 10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm umbilical y 2 de 5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm en región de fosa ilíaca derecha e izquierda.</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0015"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0020"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0025"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0030"></elsevierMultimedia></span></span><span id="sec0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0105">Resultados</span><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se analizó a 44 pacientes, tratadas mediante diversos procedimientos ginecooncológicos y agrupadas de la siguiente manera: 9 histerectomías radicales por cáncer cervicouterino invasivo, 11 histerectomías simples por enfermedad benigna del útero (miomatosis), 7 histerectomía tipo I por cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>, 12 ooforectomías por masas anexiales benignas, 3 rutinas de endometrio, una histerectomía más linfadenectomía pélvica bilateral por sarcoma uterino y un complemento de rutina de ovario.</p><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Del grupo de histerectomía radical el promedio de edad fue de 40.2 años, con un IMC de 25.8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 238<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 228 min, tamaño del útero de 8.4<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria 2.6 días, no hubo complicaciones transoperatorias ni postoperatorias. El reporte histopatológico fue de 4 pacientes con cáncer invasivo con un tamaño del tumor de 1 a 1.2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, tipo histológico 2 epidermoide, 2 adenocarcinomas de 12 a 14 ganglios pélvicos disecados, borde vaginal 0.8/1.1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm negativo, parametrios negativos. Solo una paciente requirió tratamiento adyuvante por un ganglio positivo, 2 pacientes con cáncer cervicouterino microinvasivo IA2, 13 ganglios pélvicos disecados, borde vaginal y parametrios negativos, 3 pacientes con diagnóstico de cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span> (pacientes con diagnóstico externo de cáncer invasivo por biopsia o cono externo, y en las que no fue factible la revisión de laminillas, y con diagnóstico citocolposcópico de carcinoma invasivo) (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Del grupo de histerectomía tipo I por diagnóstico de cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>, el promedio de edad fue de 51 años, con un IMC de 23.8 kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 283<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 127 min, tamaño del útero de 9<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria de 2 días. Una paciente presentó conversión por lesión de la arteria ilíaca externa con sangrado de 1,500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml. No hubo complicaciones como lesión a vejiga, recto o uréter. El reporte de enfermedad en todos los casos confirmó el diagnóstico <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span> (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Del grupo de histerectomía tipo I por diagnóstico de miomatosis uterina, el promedio de edad fue de 47 años, con un IMC de 27<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 305<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 197 min, tamaño del útero 14<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria de 1.9 días. En este grupo se presentaron 2 conversiones: por perforación del cuerpo uterino por el manipulador uterino, que no permitió su movilización, y por desgarro de la arteria uterina con sangrado de 900<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml transoperatorio. Una paciente presentó desgarro parcial de la vejiga, sin llegar a la rotura total, que fue reparado mediante laparoscopia, y finalmente, una paciente presentó hematoma de pared abdominal extenso a las 2 semanas de postoperada, y a las 4 semanas presentó prolapso de asas intestinales a través de la vagina. No hubo complicaciones a órganos como vejiga, recto ni uréter (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0015">tabla 3</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0015"></elsevierMultimedia><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Del grupo de salpingooforectomía por masa anexial, el promedio de edad fue de 50 años, con un IMC de 29<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 30<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 77 min, tamaño del quiste de 9.5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria de un día. En este grupo no hubo complicaciones transoperatorias ni complicaciones postquirúrgicas a los 30 días de seguimiento; el reporte histopatológico en todos los casos fue benigno y un solo caso fue absceso tuboovárico (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0020">tabla 4</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0020"></elsevierMultimedia><p id="par0130" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Del grupo de cáncer de endometrio, el promedio de edad fue 50.3 años, con un IMC de 30.3<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado 83<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico 180 min, tamaño del útero de 12.6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria de 2.3 días, sin conversiones ni complicaciones. El reporte histopatológico de 2 pacientes con tipo histológico endometriode, una con enfermedad limitada a endometrio y 12 ganglios pélvicos negativos; otra con invasión menor del 50% de afección al miometrio y 14 ganglios pélvicos negativos. El último tipo fue carcinosarcoma con afección mayor al 50% del miometrio y 7 de 14 ganglios pélvicos positivos (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0025">tabla 5</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0025"></elsevierMultimedia><p id="par0135" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Una paciente con diagnóstico preoperatorio de sarcoma uterino, con edad de 36 años, un IMC de 27 kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 100<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 200 min, tamaño del útero de 13<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia de 2 días, sin complicaciones ni conversiones. El reporte histopatológico indicó sarcoma uterino de alto grado, con 15 ganglios pélvicos negativos.</p><p id="par0140" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Finalmente, una paciente con diagnóstico de complemento de rutina de ovario, de 36 años, con un IMC de 27<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado de 50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico de 210 min y tamaño del útero de 8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm. El reporte de anatomía patológica con epiplón inframesocólico, lavado peritoneal, biopsia de peritoneo y ganglios pélvicos (14 ganglios) negativos a malignidad, tamaño del útero de 8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria de 2 días (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0030">tabla 6</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0030"></elsevierMultimedia><p id="par0145" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se destaca la no utilización de antibiótico profiláctico, ni preparación intestinal o vaginal, sin evidencia de infección del sitio operatorio a un mes de seguimiento.</p></span><span id="sec0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0110">Discusión</span><p id="par0150" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Con el advenimiento de toda la infraestructura que gira alrededor de la cirugía laparoscópica, la realización de procedimientos cada vez más complejos por esta vía se ha convertido en una realidad. Un ejemplo de ello es la cavidad pélvica y la realización de procedimientos como histerectomía total tipo I, II o III, de la clasificación de Piver: linfadenectomía pélvica, paraaórtica o paracaval<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0345"><span class="elsevierStyleSup">27,28</span></a> o series de más de 500 pacientes con cáncer endometrial, tratadas con laparoscopia<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0355"><span class="elsevierStyleSup">29</span></a> con resultados a 4 años similares al procedimiento abierto. Incluso este beneficio se mantiene en pacientes obesas con IMC mayor de 40<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span> y cáncer de endometrio<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0360"><span class="elsevierStyleSup">30</span></a>, aunque existen reportes de que la obesidad se asocia a complicaciones importantes en el postoperatorio, por las alteraciones metabólicas que produce<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0365"><span class="elsevierStyleSup">31</span></a>. Sin embargo, la recurrencia y la supervivencia global a largo plazo aún están siendo evaluadas. Hasta el momento, a mediano plazo (37 meses) del ASTEC Trial no existen diferencias con el procedimiento abierto. Machana et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0370"><span class="elsevierStyleSup">32</span></a> evaluaron y compararon el procedimiento abierto versus el robótico y laparoscópico para cáncer de endometrio, con resultados favorables para estos 2 últimos con respecto a menor sangrado<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0375"><span class="elsevierStyleSup">33</span></a>, menor estancia hospitalaria y recuperación más rápida<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0380"><span class="elsevierStyleSup">34</span></a>.</p><p id="par0155" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Con respecto al cáncer de ovario, Zhang et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0385"><span class="elsevierStyleSup">35</span></a> analizaron a pacientes en etapas tempranas con resultados favorables a la laparoscopia, con menor morbilidad y estancia hospitalaria. Así mismo, es una herramienta importante para el estadiaje por menor índice de complicaciones comparado con la laparotomía<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0390"><span class="elsevierStyleSup">36,37</span></a>. El reto acerca de la laparoscopia y el cáncer se ha superado hace mucho con la realización de procedimientos vía laparoscópica, como la operación de Whipple o la derivación biliodigestiva. Con respecto al cáncer cervicouterino, Mendivil et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0400"><span class="elsevierStyleSup">38</span></a> encontraron en un estudio retrospectivo de 5 años de experiencia que los procedimientos laparoscópicos para el tratamiento de dicha dolencia se asociaban a menor estadía hospitalaria, (2.9 días) datos compatibles con nuestros resultados, y a una supervivencia global de hasta el 89.7% a 60 meses<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0400"><span class="elsevierStyleSup">38,39</span></a>. En el Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca la cirugía de mínima invasión se inició con enfermedades benignas (miomatosis uterina y masas anexiales). En dicho grupo se presentaron la mayoría de las complicaciones (sangrado mayor de 500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, despulimiento de vejiga, lesión vascular) y, posteriormente, se continuó con enfermedades malignas ginecológicas, con días de estancia similares o más cortos que los de la cirugía abierta, ninguna complicación mayor, como lesión intestinal, lesión vesical o lesión ureteral<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0410"><span class="elsevierStyleSup">40</span></a>, sangrados similares o menores a los de los procedimientos abiertos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0415"><span class="elsevierStyleSup">41</span></a>, el tiempo quirúrgico con una tendencia a ser mayor, una cosecha de ganglios menor a la de la cirugía abierta, pero con una integración más rápida a las actividades normales. Según la literatura internacional, las complicaciones mayores antes mencionadas se reducen significativamente cuando el cirujano realiza más de 30 histerectomías laparoscópicas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0420"><span class="elsevierStyleSup">42</span></a>, resultados concordantes con los obtenidos en nuestra unidad.</p><p id="par0160" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Aunque en la actualidad el manejo de la enfermedad benigna y maligna de la pelvis por vía laparoscópica de la histerectomía simple, radical y linfadenectomía pélvica es factible, segura, con menor estancia hospitalaria y recuperación más pronta a sus actividades normales que la cirugía abierta<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0420"><span class="elsevierStyleSup">42</span></a>, el reto institucional será aumentar el número de ganglios disecados y disminuir los tiempos quirúrgicos.</p></span><span id="sec0045" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0115">Conclusiones</span><p id="par0165" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El manejo de enfermedad benigna y maligna pélvica por laparoscópica es factible, seguro, con menor estancia hospitalaria y una recuperación más pronta de las actividades cotidianas.</p></span><span id="sec0050" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0120">Responsabilidades éticas</span><span id="sec0055" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0125">Protección de personas y animales</span><p id="par0170" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que para esta investigación no se han realizado experimentos en seres humanos ni en animales.</p></span><span id="sec0060" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0130">Confidencialidad de los datos</span><p id="par0175" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que han seguido los protocolos de su centro de trabajo sobre la publicación de datos de pacientes.</p></span><span id="sec0065" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0135">Derecho a la privacidad y consentimiento informado</span><p id="par0180" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que en este artículo no aparecen datos de pacientes.</p></span></span><span id="sec0070" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0140">Conflicto de intereses</span><p id="par0185" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores reportan no tener conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:13 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "xres787725" "titulo" => "Resumen" "secciones" => array:5 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Antecedentes" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Objetivo" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Material y métodos" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Resultados" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Conclusión" ] ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec786516" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "xres787724" "titulo" => "Abstract" "secciones" => array:5 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Background" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Objective" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Material and methods" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0045" "titulo" => "Results" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "abst0050" "titulo" => "Conclusion" ] ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec786517" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Antecedentes" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Objetivo" ] 6 => array:3 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Material y métodos" "secciones" => array:3 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Criterios de inclusión" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Criterios de exclusión" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "sec0030" "titulo" => "Criterios de eliminación" ] ] ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0035" "titulo" => "Resultados" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0040" "titulo" => "Discusión" ] 9 => array:2 [ "identificador" => "sec0045" "titulo" => "Conclusiones" ] 10 => array:3 [ "identificador" => "sec0050" "titulo" => "Responsabilidades éticas" "secciones" => array:3 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0055" "titulo" => "Protección de personas y animales" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0060" "titulo" => "Confidencialidad de los datos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "sec0065" "titulo" => "Derecho a la privacidad y consentimiento informado" ] ] ] 11 => array:2 [ "identificador" => "sec0070" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 12 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2016-03-13" "fechaAceptado" => "2016-05-06" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec786516" "palabras" => array:6 [ 0 => "Histerectomía" 1 => "Laparoscopia" 2 => "Estancia hospitalaria" 3 => "Tiempo quirúrgico" 4 => "Complicaciones postoperatorias" 5 => "Neoplasias del cuello uterino" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec786517" "palabras" => array:6 [ 0 => "Hysterectomy" 1 => "Laparoscopy" 2 => "Length of stay" 3 => "Operative time" 4 => "Postoperative complications" 5 => "Uterine cervical neoplasms" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:3 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span id="abst0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0010">Antecedentes</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La historia de la cirugía laparoscópica en afecciones ginecológicas creció con los avances de Semm, el perfeccionamiento de instrumentos, equipos y energías, que permitió el desarrollo en todas las áreas quirúrgicas, incluyendo la Oncología.</p></span> <span id="abst0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0015">Objetivo</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Presentar la experiencia inicial en el tratamiento de dolencias benignas y malignas ginecológicas por laparoscopia, en el Hospital Regional de Alta Especialidad de Oaxaca.</p></span> <span id="abst0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0020">Material y métodos</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se analizaron 44 casos distribuidos en: histerectomía radical tipo III por cáncer cervicouterino invasivo, histerectomía tipo I por cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>, histerectomía extrafascial por enfermedad benigna, rutina de endometrio, rutina de ovario y salpingooforectomía. Variables: edad, índice de masa corporal (IMC), tiempo quirúrgico, sangrado, complicaciones transoperatorias y postoperatorias, conversión, estancia hospitalaria y reporte de anatomía patológica.</p></span> <span id="abst0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0025">Resultados</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Histerectomía tipo III; edad 40.2 años, IMC 25.8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado 238<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico 228<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>min, estancia hospitalaria 2.6 días, sin complicaciones transoperatorias o postoperatorias, tamaño del tumor 1.1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, 14 ganglios disecados, borde vaginal y parametrios negativos. Histerectomía tipo I por cáncer cervicouterino <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>: 51 años, IMC 23.8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado 283<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico 127<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>min, útero de 9<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria 2 días, una conversión por lesión de arteria ilíaca externa con sangrado de 1,500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml. Rutina de endometrio: 50.3 años, IMC 30.3<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, sangrado 83<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml, tiempo quirúrgico 180<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>min, útero 12.6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, estancia hospitalaria 2.3 días, sin complicaciones.</p></span> <span id="abst0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0030">Conclusión</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">El manejo de afecciones benignas y malignas pélvicas por laparoscopia es factible, seguro, con menor estancia hospitalaria y una recuperación más pronta de las actividades cotidianas.</p></span>" "secciones" => array:5 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Antecedentes" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Objetivo" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Material y métodos" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Resultados" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Conclusión" ] ] ] "en" => array:3 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span id="abst0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0040">Background</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The history of laparoscopic surgery in gynaecological diseases progressed with the advances of Semm, as well as with the development of tools, equipment, and energy that led to its development in all surgical areas, including oncology.</p></span> <span id="abst0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0045">Objective</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">To present the initial experience in the laparoscopic treatment of benign and malignant gynaecological disease in the Hospital Regional de Alta Especialidad in Oaxaca.</p></span> <span id="abst0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0050">Material and methods</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">An analysis was performed on a total of 44 cases, distributed into: type III radical hysterectomy for invasive cervical cancer, hysterectomy type I cervical cancer <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>, extrafascial hysterectomy for benign disease, routine endometrium, ovary and routine salpingo-oophorectomy. The variables included age, BMI, surgical time, bleeding, intraoperative and postoperative complications, conversion, hospital stay, and pathology report.</p></span> <span id="abst0045" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0055">Results</span><p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Hysterectomy type III; age 40.2 years, BMI 25.8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, 238<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml bleeding, operative time 228<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>min, 2.6-day hospital stay, intraoperative or postoperative complications, tumour size 1.1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, 14 lymph nodes dissected, vaginal and negative parametrical edge. Type I hysterectomy cervical cancer <span class="elsevierStyleItalic">in situ</span>: 51 years, BMI 23.8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, 80<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml bleeding, operative time 127<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>minutes, uterus of 9<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, length of stay of 2 days, a conversion by external iliac artery injury, with bleeding of 1500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml. Routine endometrium: 50.3 years, BMI 30.3<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>, 83<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml bleeding, operative time 180<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>minutes, uterus 12.6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm, length of stay 2.3 days, no complications.</p></span> <span id="abst0050" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0060">Conclusion</span><p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The management of benign and malignant pelvic diseases using laparoscopy is feasible and safe, with shorter hospital stays and a prompt recovery to daily activities.</p></span>" "secciones" => array:5 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Background" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Objective" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Material and methods" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0045" "titulo" => "Results" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "abst0050" "titulo" => "Conclusion" ] ] ] ] "multimedia" => array:12 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 835 "Ancho" => 950 "Tamanyo" => 162717 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Posición de la paciente y colocación de trocares.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 553 "Ancho" => 976 "Tamanyo" => 129526 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">1) Útero, 2) ligamento redondo, 3) ligamento infundíbulo pélvico, 4) recto y 5) vasos ilíacos externos.</p>" ] ] 2 => array:7 [ "identificador" => "fig0015" "etiqueta" => "Figura 3" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr3.jpeg" "Alto" => 729 "Ancho" => 975 "Tamanyo" => 166456 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0065" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">1) Espacio pararrectal, 2) espacio paravesical, 3) ligamento infundíbulo pélvico, 4) uréter, 5) parametrio derecho.</p>" ] ] 3 => array:7 [ "identificador" => "fig0020" "etiqueta" => "Figura 4" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr4.jpeg" "Alto" => 781 "Ancho" => 976 "Tamanyo" => 188115 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Límites de la linfadenectomía pélvica. 1) Fosa obturadora, 2) nervio genitocrural, 3) nervio obturador, 4) vasos ilíacos, 5) uréter.</p>" ] ] 4 => array:7 [ "identificador" => "fig0025" "etiqueta" => "Figura 5" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr5.jpeg" "Alto" => 737 "Ancho" => 949 "Tamanyo" => 193783 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0075" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Límite superior de la disección linfática (2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm por arriba de la bifurcación de las ilíacas).</p>" ] ] 5 => array:7 [ "identificador" => "fig0030" "etiqueta" => "Figura 6" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr6.jpeg" "Alto" => 715 "Ancho" => 950 "Tamanyo" => 194571 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0080" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Pieza quirúrgica.</p>" ] ] 6 => array:8 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at1" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0090" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">IMC: índice de masa corporal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sangrado (mililitros) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tamaño del tumor (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Complicaciones mayores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estancia hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">32 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">250 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">0.9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">46 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">26 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">150 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">40 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">270 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">29 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">23.6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">32 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22.6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">250 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">220 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">43 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">34 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">300 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">230 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">650 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">26.4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">200 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">53 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">150 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">230 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Promedio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">40.2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">25.8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">238 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">228 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2.6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312086.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0005">Definidas como lesión intestinal, vesical, ureteral, vascular.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0085" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Histerectomía radical laparoscópica</p>" ] ] 7 => array:8 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at2" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0100" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">IMC: índice de masa corporal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sangrado (mililitros) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tamaño del útero (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Complicaciones mayores \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estancia hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">54 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">140 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">63 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">25 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">30 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">54 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">55 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">110 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">52 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">150 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">45 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">19.8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1500 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Promedio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">51 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">23.8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">283 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">127 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312082.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0010" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0010">Lesión vascular que ameritó conversión.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0095" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Histerectectomía simple</p>" ] ] 8 => array:8 [ "identificador" => "tbl0015" "etiqueta" => "Tabla 3" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at3" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0110" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">C: conversión; DV: despulimiento de vejiga; HPA: hemorragia de pared abdominal; IMC: índice de masa corporal; LV: lesión vascular.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sangrado (ml) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tamaño uterino (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estancia Hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Complicaciones \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">41 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22.5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">550 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">DV \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>220 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">44 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">900 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí, LV \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">46 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">360 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">13<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">35 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">500 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">71 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">26.6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">280 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí, HPA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">44 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">350 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">255 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">C \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">45 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22.5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">155 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">11<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">45 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28.5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1800 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">18<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>114 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">11 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">52 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">200 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">15<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Promedio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">305 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">197 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1.9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4.4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312085.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0105" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Tumor benigno del cuerpo del útero (miomatosis, hiperplasia, pólipo)</p>" ] ] 9 => array:8 [ "identificador" => "tbl0020" "etiqueta" => "Tabla 4" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at4" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0120" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">IMC: índice de masa corporal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sangrado (ml) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tamaño tumoral (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estancia hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Complicaciones mayores \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">66 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">11 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">85 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">62 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">70 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">20 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">21 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">20 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">90 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">12 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">70 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">110 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">25 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">62 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">26 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">39 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">61 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">23.7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">70 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">40 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">45 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">145 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">11 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">73 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">12 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">21 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">28 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Promedio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">29 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30 ml \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">77 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">9.5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312087.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0115" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Salpingooforectomía laparoscópica</p>" ] ] 10 => array:8 [ "identificador" => "tbl0025" "etiqueta" => "Tabla 5" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at5" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0130" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">IMC: índice de masa corporal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sangrado (ml) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tamaño uterino (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Estancia hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Complicaciones mayores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">43 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">150 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">240 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">14<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">40 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">64 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">24 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Promedio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">30.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">83 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">180 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12.6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>8.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2.3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312083.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0015" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0015">Lesión vascular, intestinal, vesical o ureteral.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0125" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Rutina de endometrio</p>" ] ] 11 => array:8 [ "identificador" => "tbl0030" "etiqueta" => "Tabla 6" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at6" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0140" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">IMC: índice de masa corporal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td-with-role" title="table-head ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top" scope="col">Paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">Edad (años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">IMC (kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">Sangrado (ml) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">Tiempo quirúrgico (minutos) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">Tamaño uterino (cm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col">Estancia hospitalaria (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">50 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">210 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>×<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="char" valign="top">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1312084.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0135" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Complemento de rutina de ovario</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:42 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0215" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A brief history of endoscopy, laparoscopy, and laparoscopic surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "S.J. Spaner" 1 => "G.L. Warnock" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1089/lap.1997.7.369" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Laparoendosc Adv Surg Tech A." "fecha" => "2009" "volumen" => "7" "numero" => "6" "paginaInicial" => "369" "paginaFinal" => "373" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9449087" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0220" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "History of laparoscopic surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "R. Vecchio" 1 => "B.V. MacFayden" 2 => "F. Palazzo" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Panminerva Med." "fecha" => "2000" "volumen" => "42" "numero" => "1" "paginaInicial" => "87" "paginaFinal" => "90" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11019611" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0225" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Uber die Moglichkeit, die Zystoskopie bei Untersuchung seroser Hohlungen anzuwenden" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "H.C. Jacobaeus" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Munich Med Wschr." "fecha" => "1910" "volumen" => "57" "paginaInicial" => "2090" "paginaFinal" => "2092" ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0230" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Organoscopy: Cystoscopy of the abdominal cavity" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "B.M. Bemheim" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Ann Surg." "fecha" => "1911" "volumen" => "53" "numero" => "6" "paginaInicial" => "764" "paginaFinal" => "767" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17862690" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0235" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "History of laparoscopic: Urology‘s perspective" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "L.G. Gomella" 1 => "S.E. Strup" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1089/end.1993.7.1" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Endourol." "fecha" => "1993" "volumen" => "7" "numero" => "1" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "5" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8481714" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0240" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Seem K. Endoscopic intraabdominal surgery. Kiel: Christian-Albrechts-University; 1984. p. 68." ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0245" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Hysterectomy: A historical perspective" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "C. Sutton" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Baillieres Clin Obstet Gynaecol." "fecha" => "1997" "volumen" => "11" "numero" => "1" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "22" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9155933" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0250" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Past, present, and future of hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "C. Sutton" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jmig.2010.03.005" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Minim Invasive Gynecol." "fecha" => "2010" "volumen" => "17" "numero" => "4" "paginaInicial" => "421" "paginaFinal" => "435" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20621006" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0255" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The future of laparoscopic surgery in urology" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "M.J. Coptcoat" 1 => "J.J. Rassweiller" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Urologe A." "fecha" => "1996" "volumen" => "35" "numero" => "3" "paginaInicial" => "226" "paginaFinal" => "232" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8711829" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0260" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparoscopic nephectomy without morcellation for renal cell carcinoma: Report initial, 2 cases" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "Y. Ono" 1 => "M. Sahasahi" 2 => "S. Yamada" 3 => "S. Oshima" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Urol." "fecha" => "1993" "volumen" => "150" "numero" => "4" "paginaInicial" => "1222" "paginaFinal" => "1224" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8371397" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0265" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Hysterectomy: A critical review" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "G.A. Bachmann" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Reprod Med." "fecha" => "1990" "volumen" => "35" "numero" => "9" "paginaInicial" => "839" "paginaFinal" => "862" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2231559" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0270" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Poisoning hospitalisations among reproductive-aged women in the USA, 1998-2006" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S. Cox" 1 => "C. Kuo" 2 => "D.J. Jamieson" 3 => "A.P. Kourtis" 4 => "M.L. McPheeters" 5 => "S.F. Meikle" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1136/ip.2010.029793" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Inj Prev." "fecha" => "2011" "volumen" => "17" "numero" => "5" "paginaInicial" => "332" "paginaFinal" => "337" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21296799" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0275" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Abdominal hysterectomy for the enlarged myomatous uterus compared with vaginal hysterectomy with morcellation" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S.M. Taylor" 1 => "A.A. Romero" 2 => "D.N. Kammerer-Doak" 3 => "C. Qualls" 4 => "R.G. Rogers" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Obstet Gynecol." "fecha" => "2003" "volumen" => "189" "numero" => "6" "paginaInicial" => "1579" "paginaFinal" => "1582" ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0280" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The Evaluate Study: Two parallel randomised trials, one comparing laparoscopic with abdominal hysterectomy, the other comparing laparoscopic with vaginal hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "R. Garry" 1 => "J. Fountain" 2 => "S. Mason" 3 => "J. Hawe" 4 => "V. Napp" 5 => "J. Abbott" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMJ Brit Med J." "fecha" => "2004" "volumen" => "328" "numero" => "7438" "paginaInicial" => "494" ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0285" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparoscopic versus open radical hysterectomy for elderly patients with early-stage cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "J.Y. Park" 1 => "D.Y. Kim" 2 => "J.H. Kim" 3 => "Y.M. Kim" 4 => "Y.T. Kim" 5 => "J.H. Nam" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ajog.2012.06.081" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Obstet Gynecol." "fecha" => "2012" "volumen" => "207" "numero" => "3" "paginaInicial" => "195" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22939724" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0290" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparoscopic radical hysterectomy (type III) with aortic and pelvic lymphadenectomy in patients with stage I cervical cancer: Surgical morbidity and intermediate follow-up" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "N.M. Spirtos" 1 => "S.M. Eisenkop" 2 => "J.B. Schlaerth" 3 => "S.C. Ballon" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Am J Obstet Gynecol." "fecha" => "2002" "volumen" => "187" "numero" => "2" "paginaInicial" => "340" "paginaFinal" => "348" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12193922" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0295" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A comparative study of laparoscopic radical hysterectomy with radical abdominal hysterectomy for early-stage cervical cancer: A long-term follow-up study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "E.J. Lee" 1 => "H. Kang" 2 => "D.H. Kim" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ejogrb.2010.12.016" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol." "fecha" => "2011" "volumen" => "156" "numero" => "1" "paginaInicial" => "83" "paginaFinal" => "86" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21269754" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0300" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Twelve-year experience with laparoscopic radical hysterectomy and pelvic lymphadenectomy in cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "X. Yan" 1 => "G. Li" 2 => "H. Shang" 3 => "G. Wang" 4 => "Y. Han" 5 => "T. Lin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ygyno.2010.11.033" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Gynecol Oncol." "fecha" => "2011" "volumen" => "120" "numero" => "3" "paginaInicial" => "362" "paginaFinal" => "367" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21168904" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0305" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Surgicopathologic outcome of laparoscopic versus open radical hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Ghezzi" 1 => "A. Cromi" 2 => "G. Ciravolo" 3 => "E. Volpi" 4 => "S. Uccella" 5 => "F. Rampinelli" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ygyno.2007.04.027" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Gynecol Oncol." "fecha" => "2007" "volumen" => "106" "numero" => "3" "paginaInicial" => "502" "paginaFinal" => "506" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17553554" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0310" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A comparison of urinary complications following total laparoscopic radical hysterectomy and laparoscopic pelvic lymphadenectomy to open abdominal surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S. Uccella" 1 => "R. Laterza" 2 => "G. Ciravolo" 3 => "E. Volpi" 4 => "M. Franchi" 5 => "F. Zefiro" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ygyno.2007.07.027" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Gynecol Oncol." "fecha" => "2007" "volumen" => "107" "numero" => "Suppl 1" "paginaInicial" => "S147" "paginaFinal" => "S149" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17720232" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0315" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparison of laparoscopic-assisted radical vaginal hysterectomy and laparoscopic radical hysterectomy in the treatment of cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "C.H. Choi" 1 => "J.W. Lee" 2 => "Y.Y. Lee" 3 => "H.J. Kim" 4 => "T. Song" 5 => "M.K. Kim" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Gynecol Oncol." "fecha" => "2012" "volumen" => "19" "numero" => "12" "paginaInicial" => "3839" "paginaFinal" => "3848" ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0320" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparison of perioperative outcomes in outpatient and inpatient laparoscopic hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "N. Khavanin" 1 => "A. Mlodinow" 2 => "M.P. Milad" 3 => "K.Y. Bilimoria" 4 => "J.Y. Kim" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Minim Invasive Ginecol." "fecha" => "2013" "volumen" => "20" "numero" => "5" "paginaInicial" => "604" "paginaFinal" => "610" ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0325" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "comentario" => "e2014.00096" "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Updated hysterectomy surveillance and factors associated with minimally invasive hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "S.L. Cohen" 1 => "A.F. Vitonis" 2 => "J.I. Einarsson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.4293/JSLS.2014.00325" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "JSLS." "fecha" => "2014" "volumen" => "18" "numero" => "3" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25392642" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0330" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evaluate hysterectomy trial: A multicentre randomised trial comparing abdominal, vaginal and laparoscopic methods of hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "R. Garry" 1 => "J. Fountain" 2 => "J. Brown" 3 => "A. Manca" 4 => "S. Mason" 5 => "M. Sculpher" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Health Technol Assess." "fecha" => "2004" "volumen" => "8" "numero" => "26" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "154" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15546515" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0335" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Learning curve analysis of laparoscopic radical hysterectomy and lymph node dissection in early cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.H. Hwang" 1 => "H.J. Yoo" 2 => "J. Joo" 3 => "S. Kim" 4 => "M.C. Lim" 5 => "Y.J. Song" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Europ J Obstet Gynecol Reprod Biol." "fecha" => "2012" "volumen" => "163" "numero" => "2" "paginaInicial" => "219" "paginaFinal" => "223" ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0340" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparotomy conversion rate of laparoscopic radical hysterectomy for early-stage cervical cancer in a consecutive series without case selection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "J.Y. Park" 1 => "J.H. Nam" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1245/s10434-014-3707-5" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Ann Surg Oncol." "fecha" => "2014" "volumen" => "21" "numero" => "9" "paginaInicial" => "3030" "paginaFinal" => "3035" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24748163" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0345" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Total laparoscopic radical hysterectomy and pelvic lymphadenectomy in patients with ib1 stage cervical cancer: Analysis of surgical and oncological outcome" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Pellegrino" 1 => "E. Vizza" 2 => "R. Fruscio" 3 => "A. Villa" 4 => "G. Corrado" 5 => "M. Villa" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ejso.2008.07.005" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Eur J Surg Oncol." "fecha" => "2009" "volumen" => "35" "numero" => "1" "paginaInicial" => "98" "paginaFinal" => "103" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18760562" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0350" "etiqueta" => "28" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The future of hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "R. Garry" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1471-0528.2004.00431.x" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "BJOG." "fecha" => "2005" "volumen" => "112" "numero" => "2" "paginaInicial" => "133" "paginaFinal" => "139" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15663575" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 28 => array:3 [ "identificador" => "bib0355" "etiqueta" => "29" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Results of laparoscopic surgery for endometrial cancer, experience of the N. N. Petrov Research Institute of Oncology" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "I.V. Berlev" 1 => "E.A. Nekrasova" 2 => "A.F. Urmancheeva" 3 => "E.A. Ulrikh" 4 => "N.A. Mikaya" 5 => "K.D. Guseinov" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Vopr Onkol." "fecha" => "2015" "volumen" => "61" "numero" => "3" "paginaInicial" => "362" "paginaFinal" => "368" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26242146" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 29 => array:3 [ "identificador" => "bib0360" "etiqueta" => "30" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of obesity on surgical treatment for endometrial cancer: a multicenter study comparing laparoscopy vs. open surgery, with propensity-matched analysis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S. Uccella" 1 => "M. Bonzini" 2 => "S. Palomba" 3 => "F. Fanfani" 4 => "M. Ceccaroni" 5 => "R. Seracchioli" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jmig.2015.08.007" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Minim Invasive Gynecol." "fecha" => "2016" "volumen" => "23" "numero" => "1" "paginaInicial" => "53" "paginaFinal" => "61" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26282516" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 30 => array:3 [ "identificador" => "bib0365" "etiqueta" => "31" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of obesity on outcomes of hysterectomy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "M.D. McMahon" 1 => "D.M. Scott" 2 => "E. Saks" 3 => "A. Tower" 4 => "C.A. Raker" 5 => "K.A. Matteson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jmig.2013.08.707" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Minim Invasive Gynecol." "fecha" => "2014" "volumen" => "21" "numero" => "2" "paginaInicial" => "259" "paginaFinal" => "265" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24012923" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 31 => array:3 [ "identificador" => "bib0370" "etiqueta" => "32" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparison of perioperative and oncologic outcomes with laparotomy, and laparoscopic or robotic surgery for women with endometrial cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "T. Manchana" 1 => "P. Puangsricharoen" 2 => "N. Sirisabya" 3 => "P. Worasethsin" 4 => "A. Vasuratna" 5 => "W. Termrungruanglert" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Asian Pac J Cancer Prev." "fecha" => "2015" "volumen" => "16" "numero" => "13" "paginaInicial" => "5483" "paginaFinal" => "5488" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26225698" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 32 => array:3 [ "identificador" => "bib0375" "etiqueta" => "33" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prognostic and safety roles in laparoscopic versus abdominal radical hysterectomy in cervical cancer: A meta-analysis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "T. Cao" 1 => "Y. Feng" 2 => "Q. Huang" 3 => "T. Wan" 4 => "J. Liu" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1089/lap.2015.0390" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Laparoendosc Adv Surg Tech A." "fecha" => "2015" "volumen" => "25" "numero" => "12" "paginaInicial" => "990" "paginaFinal" => "998" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26584414" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 33 => array:3 [ "identificador" => "bib0380" "etiqueta" => "34" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparoscopic and robotic techniques for radical hysterectomy in patients with early-stage cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "P.T. Ramirez" 1 => "P.T. Soliman" 2 => "K.M. Schmeler" 3 => "R. dos Reis" 4 => "M. Frumovitz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ygyno.2008.03.013" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Gynecol Oncol." "fecha" => "2008" "volumen" => "110" "numero" => "3 suppl 2" "paginaInicial" => "S21" "paginaFinal" => "S24" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18486966" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 34 => array:3 [ "identificador" => "bib0385" "etiqueta" => "35" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparison of the prognosis and recurrence of apparent early-stage ovarian tumors treated with laparoscopy and laparotomy: A meta-analysis of clinical studies" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "Y. Zhang" 1 => "S. Fan" 2 => "Y. Xiang" 3 => "H. Duan" 4 => "L. Sun" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/s12885-015-1604-3" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Cancer." "fecha" => "2015" "volumen" => "15" "paginaInicial" => "597" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26307038" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 35 => array:3 [ "identificador" => "bib0390" "etiqueta" => "36" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A comparison of outcomes following laparoscopic and open hysterectomy with or without lymphadenectomy for presumed early-stage endometrial cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M. Kyrgiou" 1 => "A.M. Swart" 2 => "W. Qian" 3 => "J. Warwick" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/IGC.0000000000000521" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Int J Gynecol Cancer." "fecha" => "2015" "volumen" => "25" "numero" => "8" "paginaInicial" => "1424" "paginaFinal" => "1436" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26244758" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 36 => array:3 [ "identificador" => "bib0395" "etiqueta" => "37" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Surgical staging in early ovarian cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "S. Slavchev" 1 => "I. Elis" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Scr Sci Med." "fecha" => "2013" "volumen" => "45" "numero" => "2" "paginaInicial" => "23" "paginaFinal" => "26" ] ] ] ] ] ] 37 => array:3 [ "identificador" => "bib0400" "etiqueta" => "38" "referencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "comentario" => "S0960-7404(15):30026-8" "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Survival rate comparisons amongst cervical cancer patients treated with an open, robotic-assisted or laparoscopic radical hysterectomy: A 5 year experience" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A.A. Mendivil" 1 => "M.A. Rettenmaier" 2 => "L.N. Abaid" 3 => "J.V. Brown 3rd" 4 => "J.P. Micha" 5 => "K.L. Lopez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:2 [ "tituloSerie" => "Surg Oncol." "fecha" => "2015" ] ] ] ] ] ] 38 => array:3 [ "identificador" => "bib0405" "etiqueta" => "39" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Influence of surgical volume on outcome for laparoscopic hysterectomy for endometrial cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "J.D. Wright" 1 => "D.L. Hershman" 2 => "W.M. Burke" 3 => "Y.S. Lu" 4 => "A.I. Neugut" 5 => "S.N. Lewin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1245/s10434-011-2090-8" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Ann Surg Oncol." "fecha" => "2012" "volumen" => "19" "numero" => "3" "paginaInicial" => "948" "paginaFinal" => "958" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21989660" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 39 => array:3 [ "identificador" => "bib0410" "etiqueta" => "40" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Morbidity of 10 110 hysterectomies by type of approach" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J. Makinen" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Hum Reprod" "fecha" => "2001" "volumen" => "16" "numero" => "7" "paginaInicial" => "1473" "paginaFinal" => "1478" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11425832" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 40 => array:3 [ "identificador" => "bib0415" "etiqueta" => "41" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Laparoscopic-assisted vaginal hysterectomy versus total laparoscopic hysterectomy for the management of endometrial cancer: A randomized clinical trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Ghezzi" 1 => "A. Cromi" 2 => "V. Bergamini" 3 => "S. Uccella" 4 => "P. Beretta" 5 => "M. Franchi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jmig.2005.11.013" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "J Minim Invasive Gynecol." "fecha" => "2006" "volumen" => "13" "numero" => "2" "paginaInicial" => "114" "paginaFinal" => "120" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16527713" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 41 => array:3 [ "identificador" => "bib0420" "etiqueta" => "42" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Total laparoscopic versus laparotomic radical hysterectomy and lymphadenectomy in cervical cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "M. Xiao" 1 => "Z. Zhang" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/MD.0000000000001264" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Medicine (Baltimore)." "fecha" => "2015" "volumen" => "94" "numero" => "30" "paginaInicial" => "e1264" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26222868" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/00097411/0000008500000001/v1_201701120954/S000974111630038X/v1_201701120954/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "42823" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Artículos originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/00097411/0000008500000001/v1_201701120954/S000974111630038X/v1_201701120954/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S000974111630038X?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 24 | 8 | 32 |
2024 Septiembre | 64 | 25 | 89 |
2024 Agosto | 46 | 45 | 91 |
2024 Julio | 42 | 35 | 77 |
2024 Junio | 39 | 31 | 70 |
2024 Mayo | 30 | 27 | 57 |
2024 Abril | 60 | 31 | 91 |
2024 Marzo | 38 | 29 | 67 |
2024 Febrero | 29 | 39 | 68 |
2024 Enero | 98 | 56 | 154 |
2023 Diciembre | 50 | 55 | 105 |
2023 Noviembre | 46 | 60 | 106 |
2023 Octubre | 44 | 91 | 135 |
2023 Septiembre | 20 | 53 | 73 |
2023 Agosto | 25 | 43 | 68 |
2023 Julio | 22 | 45 | 67 |
2023 Junio | 29 | 53 | 82 |
2023 Mayo | 47 | 77 | 124 |
2023 Abril | 35 | 25 | 60 |
2023 Marzo | 29 | 33 | 62 |
2023 Febrero | 27 | 29 | 56 |
2023 Enero | 33 | 21 | 54 |
2022 Diciembre | 39 | 28 | 67 |
2022 Noviembre | 53 | 34 | 87 |
2022 Octubre | 42 | 27 | 69 |
2022 Septiembre | 42 | 34 | 76 |
2022 Agosto | 29 | 18 | 47 |
2022 Julio | 31 | 21 | 52 |
2022 Junio | 26 | 23 | 49 |
2022 Mayo | 33 | 20 | 53 |
2022 Abril | 60 | 26 | 86 |
2022 Marzo | 65 | 45 | 110 |
2022 Febrero | 55 | 32 | 87 |
2022 Enero | 100 | 36 | 136 |
2021 Diciembre | 43 | 29 | 72 |
2021 Noviembre | 42 | 26 | 68 |
2021 Octubre | 54 | 25 | 79 |
2021 Septiembre | 65 | 18 | 83 |
2021 Agosto | 34 | 10 | 44 |
2021 Julio | 33 | 12 | 45 |
2021 Junio | 33 | 9 | 42 |
2021 Mayo | 51 | 9 | 60 |
2021 Abril | 130 | 6 | 136 |
2021 Marzo | 73 | 15 | 88 |
2021 Febrero | 34 | 7 | 41 |
2021 Enero | 68 | 15 | 83 |
2020 Diciembre | 56 | 1 | 57 |
2020 Noviembre | 64 | 6 | 70 |
2020 Octubre | 39 | 2 | 41 |
2020 Septiembre | 30 | 11 | 41 |
2020 Agosto | 52 | 9 | 61 |
2020 Julio | 23 | 13 | 36 |
2020 Junio | 21 | 5 | 26 |
2020 Mayo | 32 | 2 | 34 |
2020 Abril | 41 | 5 | 46 |
2020 Marzo | 34 | 6 | 40 |
2020 Febrero | 52 | 6 | 58 |
2020 Enero | 39 | 15 | 54 |
2019 Diciembre | 38 | 14 | 52 |
2019 Noviembre | 41 | 3 | 44 |
2019 Octubre | 40 | 5 | 45 |
2019 Septiembre | 52 | 12 | 64 |
2019 Agosto | 44 | 7 | 51 |
2019 Julio | 61 | 24 | 85 |
2019 Junio | 97 | 30 | 127 |
2019 Mayo | 121 | 68 | 189 |
2019 Abril | 120 | 59 | 179 |
2019 Marzo | 31 | 15 | 46 |
2019 Febrero | 38 | 25 | 63 |
2019 Enero | 15 | 10 | 25 |
2018 Diciembre | 14 | 16 | 30 |
2018 Noviembre | 26 | 20 | 46 |
2018 Octubre | 51 | 16 | 67 |
2018 Septiembre | 88 | 38 | 126 |
2018 Agosto | 37 | 73 | 110 |
2018 Julio | 26 | 61 | 87 |
2018 Junio | 38 | 74 | 112 |
2018 Mayo | 52 | 54 | 106 |
2018 Abril | 28 | 64 | 92 |
2018 Marzo | 29 | 45 | 74 |
2018 Febrero | 15 | 36 | 51 |
2018 Enero | 23 | 20 | 43 |
2017 Diciembre | 13 | 28 | 41 |
2017 Noviembre | 22 | 51 | 73 |
2017 Octubre | 23 | 34 | 57 |
2017 Septiembre | 29 | 33 | 62 |
2017 Agosto | 21 | 46 | 67 |
2017 Julio | 32 | 42 | 74 |
2017 Junio | 29 | 34 | 63 |
2017 Mayo | 53 | 22 | 75 |
2017 Abril | 39 | 17 | 56 |
2017 Marzo | 62 | 61 | 123 |
2017 Febrero | 153 | 15 | 168 |
2017 Enero | 30 | 12 | 42 |
2016 Diciembre | 7 | 9 | 16 |
2016 Noviembre | 3 | 18 | 21 |
2016 Octubre | 4 | 16 | 20 |
2016 Septiembre | 10 | 19 | 29 |
2016 Agosto | 3 | 11 | 14 |
2016 Julio | 1 | 8 | 9 |