se ha leído el artículo
array:23 [ "pii" => "S0009739X14001559" "issn" => "0009739X" "doi" => "10.1016/j.ciresp.2014.03.016" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-01-01" "aid" => "1310" "copyright" => "AEC" "copyrightAnyo" => "2014" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Esp. 2015;93:18-22" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 3169 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 9 "HTML" => 2322 "PDF" => 838 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:18 [ "pii" => "S2173507714005006" "issn" => "21735077" "doi" => "10.1016/j.cireng.2014.03.012" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-01-01" "aid" => "1310" "copyright" => "AEC" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Esp. 2015;93:18-22" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 1589 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 16 "HTML" => 1159 "PDF" => 414 ] ] "en" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original Article</span>" "titulo" => "Impact of a Diverting Stoma in an Enhanced Recovery Programme for Rectal Cancer" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "18" "paginaFinal" => "22" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Impacto del estoma derivativo en un protocolo de rehabilitación multimodal en cirugía de recto" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Verónica Gumbau, Juan García-Armengol, Antonio Salvador-Martínez, Purificación Ivorra, María José García-Coret, Vicente García-Rodríguez, José Vicente Roig" "autores" => array:7 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Verónica" "apellidos" => "Gumbau" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Juan" "apellidos" => "García-Armengol" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Salvador-Martínez" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Purificación" "apellidos" => "Ivorra" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "María José" "apellidos" => "García-Coret" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Vicente" "apellidos" => "García-Rodríguez" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "José Vicente" "apellidos" => "Roig" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S0009739X14001559" "doi" => "10.1016/j.ciresp.2014.03.016" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009739X14001559?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173507714005006?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/21735077/0000009300000001/v1_201501140027/S2173507714005006/v1_201501140027/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:18 [ "pii" => "S0009739X14000530" "issn" => "0009739X" "doi" => "10.1016/j.ciresp.2014.01.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-01-01" "aid" => "1256" "copyright" => "AEC" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Esp. 2015;93:23-9" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 3411 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 11 "HTML" => 2580 "PDF" => 820 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "Biopsia selectiva del ganglio centinela tras quimioterapia neoadyuvante en el cáncer de mama: resultados del estudio GEICAM 2005-07" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "23" "paginaFinal" => "29" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Selective sentinel lymph node biopsy after neoadjuvant chemotherapy in breast cancer: results of the GEICAM 2005-07 study" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1235 "Ancho" => 1659 "Tamanyo" => 100263 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Gráfica que muestra las curvas ROC en casos con (línea azul) y sin afectación ganglionar de inicio (línea verde), evidenciando diferencias significativas (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,020) entre ambas AUC.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Antonio Piñero-Madrona, María J. Escudero-Barea, Francisco Fernández-Robayna, José A. Alberro-Adúriz, Antonio García-Fernández, Francisco Vicente-García, Basilio Dueñas-Rodriguez, Miguel Lorenzo-Campos, Xavier Caparrós, María P. Cansado-Martínez, Manuel Ramos-Boyero, Roberto Rojo-Blanco, Constantí Serra-Genís" "autores" => array:13 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Piñero-Madrona" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "María J." "apellidos" => "Escudero-Barea" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Francisco" "apellidos" => "Fernández-Robayna" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "José A." "apellidos" => "Alberro-Adúriz" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "García-Fernández" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Francisco" "apellidos" => "Vicente-García" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "Basilio" "apellidos" => "Dueñas-Rodriguez" ] 7 => array:2 [ "nombre" => "Miguel" "apellidos" => "Lorenzo-Campos" ] 8 => array:2 [ "nombre" => "Xavier" "apellidos" => "Caparrós" ] 9 => array:2 [ "nombre" => "María P." "apellidos" => "Cansado-Martínez" ] 10 => array:2 [ "nombre" => "Manuel" "apellidos" => "Ramos-Boyero" ] 11 => array:2 [ "nombre" => "Roberto" "apellidos" => "Rojo-Blanco" ] 12 => array:2 [ "nombre" => "Constantí" "apellidos" => "Serra-Genís" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173507714004530" "doi" => "10.1016/j.cireng.2014.01.036" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173507714004530?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009739X14000530?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0009739X/0000009300000001/v1_201501010037/S0009739X14000530/v1_201501010037/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S0009739X14001560" "issn" => "0009739X" "doi" => "10.1016/j.ciresp.2014.03.017" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2015-01-01" "aid" => "1311" "copyright" => "AEC" "documento" => "article" "subdocumento" => "fla" "cita" => "Cir Esp. 2015;93:12-7" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:2 [ "total" => 4421 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 12 "HTML" => 3457 "PDF" => 952 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "Factores predictivos de mortalidad en la gangrena de Fournier: serie de 59 casos" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "12" "paginaFinal" => "17" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Predictive factors for mortality in Fournier’ gangrene: A serie of 59 cases" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1498 "Ancho" => 1630 "Tamanyo" => 83605 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Área bajo la curva ROC del modelo (línea superior) en comparación con UFGSI (línea intermedia) y FGSIS (línea inferior). El valor de la p ajustada por Sidak fue: 0,003 (modelo UFGSI) y 0,001 (modelo FGSIS).</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Andrés García Marín, Fernando Turégano Fuentes, Marta Cuadrado Ayuso, Juan Antonio Andueza Lillo, Juan Carlos Cano Ballesteros, Mercedes Pérez López" "autores" => array:6 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Andrés" "apellidos" => "García Marín" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Fernando" "apellidos" => "Turégano Fuentes" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Marta" "apellidos" => "Cuadrado Ayuso" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Juan Antonio" "apellidos" => "Andueza Lillo" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Juan Carlos" "apellidos" => "Cano Ballesteros" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Mercedes" "apellidos" => "Pérez López" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173507714005018" "doi" => "10.1016/j.cireng.2014.03.013" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => true "ES2" => true "LATM" => true ] "gratuito" => true "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173507714005018?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009739X14001560?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0009739X/0000009300000001/v1_201501010037/S0009739X14001560/v1_201501010037/es/main.assets" ] "es" => array:18 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "Impacto del estoma derivativo en un protocolo de rehabilitación multimodal en cirugía de recto" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "18" "paginaFinal" => "22" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Verónica Gumbau, Juan García-Armengol, Antonio Salvador-Martínez, Purificación Ivorra, María José García-Coret, Vicente García-Rodríguez, José Vicente Roig" "autores" => array:7 [ 0 => array:3 [ "nombre" => "Verónica" "apellidos" => "Gumbau" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "Juan" "apellidos" => "García-Armengol" "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Antonio" "apellidos" => "Salvador-Martínez" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "Purificación" "apellidos" => "Ivorra" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 4 => array:3 [ "nombre" => "María José" "apellidos" => "García-Coret" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 5 => array:3 [ "nombre" => "Vicente" "apellidos" => "García-Rodríguez" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 6 => array:4 [ "nombre" => "José Vicente" "apellidos" => "Roig" "email" => array:1 [ 0 => "roigvila@telefonica.net" ] "referencia" => array:3 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:2 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Unidad de Coloproctología, Consorcio Hospital General Universitario, Valencia, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Unidad de Coloproctología, Hospital Nisa 9 de Octubre, Centro Europeo de Cirugía Colorrectal, Valencia, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "<span class="elsevierStyleItalic">Autor para correspondencia</span>." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Impact of a diverting stoma in an enhanced recovery programme for rectal cancer" ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0065">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La resección con anastomosis es la técnica más empleada actualmente en el tratamiento quirúrgico del cáncer de recto, consiguiendo preservarse la función esfinteriana anal en más del 70% de casos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>. Sin embargo, cuanto más baja es una anastomosis, mayor es la tasa de dehiscencias anastomóticas, y la realización de un estoma derivativo (generalmente una ileostomía) reduce su morbilidad<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2–4</span></a>, aunque se ha referido que incrementa la estancia postoperatoria<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a>. Dado que la cirugía colorrectal ha estado entre las primeras en la implementación de los cuidados perioperatorios incentivados de forma estandarizada, con la consiguiente reducción en complicaciones y estancias<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0030"><span class="elsevierStyleSup">6–9</span></a>, cabe preguntarse si la realización de un estoma derivativo interfiere con la evolución y estancia postoperatoria en pacientes intervenidos mediante cirugía de cáncer de recto cuando se siguen estos cuidados, siendo el objetivo de nuestro estudio.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0070">Métodos</span><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Analizamos retrospectivamente una base de datos prospectiva de pacientes operados electivamente efectuando una anastomosis primaria colorrectal o coloanal por adenocarcinoma de recto desde enero de 2007 hasta noviembre de 2011. Todos los pacientes fueron intervenidos quirúrgicamente en 2 centros de referencia (uno de ellos universitario), por el mismo equipo quirúrgico. Los pacientes fueron divididos en un grupo A formado por aquellos pacientes a los que se asoció un estoma y en un grupo B, por aquellos sin estoma.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Realizamos el cálculo del tamaño muestral asumiendo que los pacientes con estoma asociado tendrían una estancia 2 días superior por término medio a aquellos sin estoma. Así, considerando un 5% de significación estadística con una potencia del 80% se requerían unos 50 pacientes por brazo.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Todos los pacientes siguieron un protocolo de rehabilitación multimodal perioperatoria (RHMM) y una vía clínica previamente aprobados por el Comité Ético de Investigación clínica local (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>), y la información específica acerca de la posibilidad de realización de un estoma y su marcado fue dada respectivamente por un cirujano colorrectal y por un estomaterapeuta. Las intervenciones fueron realizadas o supervisadas directamente por cirujanos con dedicación específica a la coloproctología <span class="elsevierStyleItalic">(European Board)</span>. Se excluyó del estudio a los pacientes a los que se les realizó una amputación abdominoperineal, una intervención de Hartmann o microcirugía endoscópica transanal. El estoma se realizó cuando se hizo una escisión total del mesorrecto (ETM) y, a criterio del cirujano, cuando se estimó un riesgo aumentado de dehiscencia de sutura.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se obtuvieron de forma prospectiva datos generales demográficos, comorbilidades, variables relacionadas con el tumor, parámetros operatorios, morbilidad y duración de la estancia. Dichos datos se recogieron y analizaron usando el programa estadístico SPSS (versión 20) para Windows (SPSS Inc., Chicago, IL, EE. UU.). El análisis estadístico se efectuó mediante el test de la t de Student para datos independientes o el de la U de Mann-Whitney para variables numéricas, según fuese apropiado, y el test de chi-cuadrado o el exacto de Fisher para variables cualitativas. Se consideró un valor de p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05 como estadísticamente significativo.</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0075">Resultados</span><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se incluyó un total de 104 pacientes, 66 (66,3%) hombres y 38 (37%) mujeres, de una mediana de edad de 64 (RIC: 55-75) años. Realizamos una ileostomía asociada en 58 (65%) de casos (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a>). Hubo significativamente más varones en el grupo A y en este grupo la anastomosis fue significativamente más baja. Hubo más pacientes con enfermedad metastásica en el grupo sin estoma (B), y este grupo recibió asimismo menos terapia neoadyuvante.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se efectuó una ETM en 52 (89,6%) pacientes del grupo A vs. 2 (4,3%) del grupo B; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001. Se efectuó un abordaje laparoscópico en 35 (34%) de pacientes, sin diferencias entre grupos con relación a la tasa de conversión. La duración de la intervención fue ligeramente menor en el grupo sin ileostomía derivativa (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0015">tabla 3</a>).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0015"></elsevierMultimedia><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">No hubo diferencias estadísticamente significativas entre grupos respecto a la mortalidad perioperatoria, complicaciones globales, tasa de fugas anastomóticas, infecciones de pared ni intraabdominales, íleo postoperatorio ni reintervenciones. La mediana de estancia postoperatoria fue de 6 días en el grupo A frente a 5 del grupo B, sin diferencias significativas (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0020">tabla 4</a>). Tampoco las hubo con relación a la tasa de reingresos o estancia postoperatoria global, incluyendo la de dichas readmisiones. Las causas más comunes de reingresos fueron abscesos pélvicos, suboclusión intestinal e infección de pared abdominal.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0020"></elsevierMultimedia></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0080">Discusión</span><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los cuidados perioperatorios incentivados, RHMM o <span class="elsevierStyleItalic">fast-track</span>, son un conjunto de medidas orientadas a reducir la morbilidad y estancias hospitalarias<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>. De hecho, pueden mejorar los resultados de forma notable, haciendo tambalear muchas actitudes basadas en la tradición quirúrgica<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">8–10</span></a>.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La cirugía colorrectal ha sido una de las áreas de la cirugía en las que se ha iniciado este tipo de actuaciones, debido a su prevalencia, a su repercusión en costos y estancias y a la potencial capacidad de actuar reduciendo complicaciones en este campo<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0055"><span class="elsevierStyleSup">11–13</span></a>. En concreto, la del cáncer de recto es además el paradigma del cambio tanto por la capacitación y especialización de los cirujanos como por la importancia de un grupo multidisciplinar en su tratamiento<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">14</span></a>.</p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Es conocido el riesgo de fallos de sutura y fístulas anastomóticas conforme la anastomosis colorrectal es más distal, por lo que existe un cuerpo de doctrina que avala la protección de dicha anastomosis con un estoma derivativo, que no reduce la frecuencia de fugas sino que disminuye su morbilidad asociada<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2–4</span></a>. Sin embargo, la práctica de un estoma no está exenta de complicaciones específicas que pueden incrementar la estancia hospitalaria y las complicaciones globales<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a>.</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Nuestra hipótesis de trabajo es, sin embargo, que con la asociación de un programa de RHMM, y en el seno de un grupo multidisciplinario con cirujanos y estomaterapeuta especialmente dedicados, la morbilidad y las estancias hospitalarias no se ven influidas por una cirugía que incluya un estoma.</p><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Para analizarlo, estudiamos 2 cohortes de pacientes, obtenidos de una base de datos prospectiva, intervenidos mediante resección anterior de recto y anastomosis por cirujanos especializados en cirugía colorrectal. En los del primer grupo se había efectuado una ileostomía derivativa y en el segundo, no. Ello lleva implícito un sesgo inherente a la mayor gravedad potencial de la cirugía en los pacientes del primero ya que, por protocolo, se asoció el estoma en los casos en los que se realizó una ETM y, por tanto, la anastomosis más baja y, además, cuando existieron dudas de su integridad si la exéresis mesorrectal fue subtotal; pero además, este grupo de pacientes recibió quimiorradioterapia neoadyuvante en un porcentaje muy superior ya que uno de los criterios para administrarla es que el tumor esté bajo la reflexión peritoneal, lo que grava a los pacientes del primer grupo. Sin embargo, el hecho de que no hubiese diferencias en el riesgo quirúrgico (ASA) entre ambos grupos, en su índice de masa corporal o en el porcentaje de abordaje laparoscópico en ambos, hace que las muestras de pacientes puedan ser comparables.</p><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">No solamente Cartmell et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a> evidenciaron un incremento de estancias empleando un estoma derivativo. También en 2006, King et al. compararon la cirugía colorrectal abierta frente a la laparoscópica y el impacto de la creación de un estoma en la estancia hospitalaria, concluyendo que este alargaba 3-4 días el postoperatorio ingresado, independientemente de la técnica empleada o de si se había usado un protocolo de RHMM<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0075"><span class="elsevierStyleSup">15</span></a> si bien este trabajo no analizaba específicamente pacientes con cáncer de recto. Tanto en nuestro estudio como en el recientemente publicado por Wignett et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0080"><span class="elsevierStyleSup">16</span></a>, la realización de un estoma no afectó las estancias ni las complicaciones, readmisiones o tasa de fugas anastomóticas. Quizás la combinación de la RHMM con una atención específica y continuada por el estomaterapeuta como se efectúa en nuestra práctica, pueda influir en la reducción de estancias en este grupo al igual que refirieron en la Cleveland Clinic<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a> o más recientemente Younis et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0090"><span class="elsevierStyleSup">18</span></a>, concluyendo que el retraso en el alta hospitalaria secundario al manejo del estoma puede reducirse de forma significativa mediante un programa de RHMM. También Chaudhri et al. compararon la información convencional con la específica pre- y postoperatoria respecto al estoma por el profesional especializado y concluyeron que esta reducía la estancia en 2 días<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0095"><span class="elsevierStyleSup">19</span></a>.</p><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La tasa de readmisiones ha sido sujeto de debate, ya que un alta demasiado precoz podría aumentarlas. Sin embargo, tanto en las revisiones sistemáticas de la literatura<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">8–12</span></a> como en nuestro propio estudio, no ha habido diferencias entre los grupos y ello, considerando el sesgo de mayor riesgo potencial de dehiscencia anastomótica en el grupo sujeto a ileostomía por la mayor frecuencia de empleo en él de la quimiorradioterapia y de que necesariamente se trate de anastomosis más bajas<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2–4,20</span></a>. Evidentemente, los pacientes con estoma deberán ser readmitidos más adelante para su cierre, lo que genera una estancia hospitalaria añadida, riesgos particulares y costes adicionales. Sin embargo, la reducción de la gravedad de las complicaciones anastomóticas compensa estas desventajas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0105"><span class="elsevierStyleSup">21</span></a>. Así, solamente el 3,4% de pacientes del grupo con estoma precisó una reintervención en el postoperatorio frente al 8,7% cuando esta no se efectuó.</p><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Nuestra tasa de mortalidad, fugas anastomóticas y morbilidad global es similar a la de otras series de la literatura<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0075"><span class="elsevierStyleSup">15–17,22–25</span></a> y el empleo actual de protocolos de <span class="elsevierStyleItalic">fast-track</span> está más que justificado, habida cuenta de las ventajas clínicas que ofrecen y, como nuestra serie evidencia, la estancia global de los pacientes, con una mediana de 6 días, es prácticamente la mitad que la objetivada en un estudio reciente de la Asociación Española de Cirujanos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0130"><span class="elsevierStyleSup">26</span></a>.</p><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En conclusión, la adición de un estoma de protección en las anastomosis colorrectales de más riesgo no implica un incremento de estancias operatorias ni complicaciones cuando se efectúa en el seno de un programa de RHMM.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0085">Conflicto de intereses</span><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran no tener conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:10 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "xres405693" "titulo" => array:5 [ 0 => "Resumen" 1 => "Objetivo" 2 => "Métodos" 3 => "Resultados" 4 => "Conclusiones" ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec381958" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "xres405694" "titulo" => array:5 [ 0 => "Abstract" 1 => "Purpose" 2 => "Methods" 3 => "Results" 4 => "Conclusions" ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec381957" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Métodos" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Resultados" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Discusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2014-02-09" "fechaAceptado" => "2014-03-30" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec381958" "palabras" => array:5 [ 0 => "Ileostomía derivativa" 1 => "Cáncer de recto" 2 => "Resección anterior de recto" 3 => "Excisión total del mesorrecto" 4 => "Rehabilitación multimodal perioperatoria" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec381957" "palabras" => array:5 [ 0 => "Loop ileostomy" 1 => "Rectal cancer" 2 => "Anterior rectal resection" 3 => "Total mesorectal excision" 4 => "Multimodal rehabilitation program" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0010">Objetivo</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La asociación de ileostomía disminuye la gravedad de las complicaciones tras anastomosis rectal baja pero puede alargar la estancia postoperatoria. El objetivo del presente estudio es averiguar si un estoma derivativo modifica la estancia postoperatoria o las complicaciones, en pacientes intervenidos bajo un régimen de rehabilitación multimodal perioperatoria (RHMM).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0015">Métodos</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Analizamos a 104 pacientes intervenidos de resección con anastomosis por adenocarcinoma rectal con cuidados de RHMM: 66 varones y 38 mujeres, mediana de edad de 64 años (RIQ: 55-75). En el grupo A, se incluyó a los que se asoció ileostomía derivativa y en el B a aquellos sin ileostomía.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0020">Resultados</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Grupo A = 58, grupo B = 46 pacientes sin diferencias en edad, ASA, IMC, factores de riesgo, ni en el tipo de abordaje, laparoscópico en un 34%, si bien hubo más neoadyuvancia en el grupo A: 77,5 frente a 36,9%. En este grupo, la intervención habitual fue la exéresis total del mesorrecto (96%) y en el B la subtotal (90%). No hubo diferencias en las complicaciones postoperatorias (34,4 frente a 28,2%; p = 0,322) ni en la de dehiscencias anastomóticas (8,3 frente a 10,8%; p = 0,475), o íleo prolongado (20,7 frente a 10,9%; p = 0,140). Tampoco las hubo en la estancia postoperatoria (7,9 frente a 6,9 días; p = 0,058), reingresos (7 frente a 13,6%; p = 0,22), o en la estancia total incluyendo reingresos (8,4 frente a 9,1 días; p = 0,49).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0025">Conclusiones</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La asociación de una ileostomía no alarga la EP ni incrementa las complicaciones en pacientes intervenidos de resección rectal en régimen de RHMM.</p>" ] "en" => array:2 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0035">Purpose</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The association of a loop ileostomy decreases the severity of complications after rectal surgery but can increase the postoperative stay. The aim of this study is to investigate if a diverting ileostomy influences the postoperative outcomes in a series of patients included in a multimodal rehabilitation program (MMRP).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0040">Methods</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">We analyzed a series of 104 patients that underwent elective surgery with primary anastomosis for rectal adenocarcinoma using a MMRP: 66 men and 38 women, with a median age of 64 (IQR: 55-75) years. Group A included patients with an associated loop ileostomy, and Group B, those without a protective stoma.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0045">Results</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Group A = 58, group B = 46 patients without differences in age, ASA, BMI and other risk factors, nor in the surgical approach (laparoscopic in 34%), although there were more neoadjuvant treatments in group A: 77.5 vs. 36.9%; P=.001. In group A, the most common operation was total mesorectal excision (96%) and in the B, a subtotal mesorectal excision (90%). There were no differences in postoperative complications (Group A 34.4 vs. group B28.2%; P=.322), anastomotic leaks (8.3 vs. 10.8%; P=.475), or postoperative ileus (20.7 vs. 10.9%; P=.140), neither in postoperative stay (7.9 vs. 6.9 days; P= .058, readmissions (7 vs. 13.6%; P= .22), or postoperative stay, including readmissions (8.4 vs. 9.1 days; P= .49).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0050">Conclusions</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The association of a loop ileostomy does not extend the length of stay nor increases the rate of complications in patients that underwent a rectal resection with anastomosis included in a MMRP.</p>" ] ] "multimedia" => array:4 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">RHMM: rehabilitación multimodal.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Información preoperatoria de los cuidados perioperatorios y específica del estoma \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Preparación de colon anterógrada solamente si se prevé efectuar un estoma derivativo. En el resto, enema de limpieza \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Profilaxis antibiótica y de la enfermedad tromboembólica venosa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Reducción del impacto de la anestesia general y prevención del estrés quirúrgico \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Ingesta preoperatoria de glucosa (no constante) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Anestésicos con mínimo efecto residual postoperatorio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Optimización de la fluidoterapia (1.500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml/24 h en el postoperatorio) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Mantenimiento de la normotermia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Técnicas mínimamente invasivas (incisiones pequeñas, laparoscopia) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• No empleo de sonda nasogástrica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Analgesia perioperatoria multimodal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• No empleo de opiáceos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Analgesia epidural (excepto en abordaje laparoscópico) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Reanudación de la ingesta oral en las primeras 12 h \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Incentivación respiratoria \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Movilización precoz \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">• Control diario del estoma por estomaterapeuta \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab631189.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Componentes del protocolo de RHMM</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Los datos son números con porcentajes entre paréntesis salvo cuando se indica.</p><p id="spar0065" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">DM: diabetes mellitus; ECV: enfermedades cardiovasculares; H: hombre; IMC: índice de masa corporal; M: mujer; RIC: rango intercuartil.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo A (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>58) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo B (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>46) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Edad (años), mediana (RIC)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">62 (52-79) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">66,5 (56-76) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,076 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Sexo (H/M)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">43/15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">23/23 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,011 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">IMC, mediana (IQR)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">26 (24-28) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">26 (24-28) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,877 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">ASA</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>I \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">12 (20,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,068 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>II \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">36 (62,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">23 (50) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>III \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10 (17,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">17 (37) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>DM \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">9 (15,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">8 (13,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,759 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Comorbilidades</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ECV \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">16 (27,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">18 (37,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,235 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Obesidad \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (10,3) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,669 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Distancia del tumor al margen anal</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>< 5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">14 (24,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,0001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>6-10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">33 (56,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (10,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>11-15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">11 (19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">41 (89,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10 (17,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 (2,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Estadificación pTNM</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>I \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">21 (36,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">9 (19,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>II \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">11 (19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">9 (19,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>III \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">13 (22,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">15 (32,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>IV \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 (5,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">12 (26,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="4" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Tratamiento neoadyuvante</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">45 (77,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">17 (37) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab631190.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Características de los pacientes y tumores</p>" ] ] 2 => array:7 [ "identificador" => "tbl0015" "etiqueta" => "Tabla 3" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0075" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Los datos son números con porcentajes entre paréntesis.</p><p id="spar0080" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">DE: desviación estándar; ETM: escisión total del mesorrecto.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo A (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>58) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo B (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>46) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">ETM<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>+<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>anastomosis colorrectal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">39 (67,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">ETM<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>+<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>anastomosis coloanal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">13 (22,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 (0) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Escisión mesorrectal subtotal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (10,3) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">44 (95,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Duración de la cirugía (min), media<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>DE \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">174<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>55 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">151<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>44 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,026 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Abordaje laparoscópico \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">18 (31) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">17 (39) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,526 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tasa de conversión<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10 (55,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (37,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,026 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab631187.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0005">En la mayor parte de casos consistió en pequeño aumento de la incisión de asistencia de Pfannenstiel.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Variables quirúrgicas</p>" ] ] 3 => array:7 [ "identificador" => "tbl0020" "etiqueta" => "Tabla 4" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0090" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Los datos son números con porcentajes entre paréntesis.</p><p id="spar0095" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">RIC: rango intercuartil.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo A (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>58) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Grupo B (N<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>46) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Complicaciones postoperatorias \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">22 (37,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">15 (32,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,573 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Infección de pared \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 (6,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (13,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,399 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Fuga anastomótica clínica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (8,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (10,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,475 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Hemorragia intraabdominal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (4,3) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,193 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Absceso intraabdominal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (3,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 (6,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,467 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Íleo postoperatorio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">12 (20,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (10,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,140 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Evisceración \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 (1,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 (2,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,691 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Transfusión perioperatoria \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (8,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">9 (19,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,150 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Complicaciones del estoma \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (3,5)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">– \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tasa de reintervenciones \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (3,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 (8,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,254 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Muertes en postoperatorio (30 días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 (1,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 (4,3) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,413 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Estancia postoperatoria (días), mediana (RIC) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (4-8,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 (4-7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,058 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Reingresos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 (7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Estancia total (días), mediana (RIC) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (4-9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6 (4-9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,49 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab631188.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0010" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0010">Deshidratación por cuadro diarreico que obligó al reingreso en los 2 casos.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0085" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Resultados perioperatorios</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:26 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Update on the surgical pathology standars on rectal cancer diagnosis, staging and quality assessment of surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "A. Rojo" 1 => "P. Sancho" 2 => "O. Alonso" 3 => "S. Encinas" 4 => "G. Toledo" 5 => "J. García" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s12094-010-0530-8" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Transl Oncol" "fecha" => "2010" "volumen" => "12" "paginaInicial" => "431" "paginaFinal" => "436" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20534398" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Systematic review and meta-analysis of the role of defunctioning stoma in low rectal cancer surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "N. Hüser" 1 => "C.W. Michalski" 2 => "M. Erkan" 3 => "T. Schuster" 4 => "R. Rosenberg" 5 => "J. Kleeff" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/SLA.0b013e318176bf65" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Surg" "fecha" => "2008" "volumen" => "248" "paginaInicial" => "52" "paginaFinal" => "60" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18580207" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Meta-analysis of defunctioning stomas in low anterior resection for rectal cancer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "W.S. Tan" 1 => "C.L. Tang" 2 => "L. Shi" 3 => "K.W. Eu" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/bjs.6594" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Surg" "fecha" => "2009" "volumen" => "96" "paginaInicial" => "462" "paginaFinal" => "472" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19358171" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Covering ileo-or colostomy in anterior resection for rectal carcinoma" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "A. Montedori" 1 => "R. Cirocchi" 2 => "E. Farinella" 3 => "F. Sciannameo" 4 => "I. Abraha" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:2 [ "tituloSerie" => "Cochrane Database Syst Rev" "fecha" => "2010" ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A defunctioning stoma significantly prolongs the length of stay in laparoscopic colorectal resection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M.T. Cartmell" 1 => "O.M. Jones" 2 => "B.J. Moran" 3 => "T.D. Cecil" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s00464-008-9776-4" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Surg Endosc" "fecha" => "2008" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "2643" "paginaFinal" => "2647" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18297356" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Fast-track surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "H. Kehlet" 1 => "D.W. Wilmore" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/bjs.4841" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Surg" "fecha" => "2005" "volumen" => "92" "paginaInicial" => "3" "paginaFinal" => "4" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15635603" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Multimodal approach to postoperative recovery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "H. Kehlet" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/MCC.0b013e32832fbbe7" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Curr Opin Crit Care" "fecha" => "2009" "volumen" => "15" "paginaInicial" => "355" "paginaFinal" => "358" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19617822" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Systematic review of enhanced recovery programmes in colonic surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Wind" 1 => "S.W. Polle" 2 => "P.H. Fung Kon Jin" 3 => "C.H. Dejong" 4 => "M.F. von Meyenfeldt" 5 => "D.T. Ubbink" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/bjs.5384" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Surg" "fecha" => "2006" "volumen" => "93" "paginaInicial" => "800" "paginaFinal" => "809" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16775831" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0045" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A protocol is not enough to implement an enhanced recovery programme for colorectal resection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.D.C. Maessen" 1 => "J. Hausel" 2 => "J. Nygren" 3 => "K. Lassen" 4 => "J. Andersen" 5 => "A.G.H. Kessels" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/bjs.5468" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Surg" "fecha" => "2007" "volumen" => "94" "paginaInicial" => "224" "paginaFinal" => "231" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17205493" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0050" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Determinants of outcome after colorectal resection within an enhanced recovery programme" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P.O. Hendry" 1 => "J. Nygren" 2 => "K. Lassen" 3 => "C.H. Dejong" 4 => "O. Ljungqvist" 5 => "K.C. Fearon" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/bjs.6445" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Surg" "fecha" => "2009" "volumen" => "96" "paginaInicial" => "197" "paginaFinal" => "205" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19160347" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Perioperative care in colorectal surgery. Current practice patterns and opinions" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.V. Roig" 1 => "A. García-Fadrique" 2 => "J. García-Armengol" 3 => "C. Redondo" 4 => "F.L. Villalba" 5 => "A. Salvador" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1463-1318.2008.01699.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Colorectal Dis" "fecha" => "2009" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "976" "paginaFinal" => "983" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19175633" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Rehabilitación mutimodal en cirugía colorrectal. Sobre la resistencia al cambio en cirugía y las demandas de la sociedad" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.V. Roig" 1 => "R. Rodríguez-Carrillo" 2 => "J. García-Armengol" 3 => "F.L. Villalba" 4 => "A. Salvador" 5 => "C. Sancho" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cir Esp" "fecha" => "2007" "volumen" => "81" "paginaInicial" => "207" "paginaFinal" => "215" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17403357" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Spanish working group on fast track surgery. Enhanced recovery in colorectal surgery: A multicentre study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.M. Ramírez" 1 => "J.A. Blasco" 2 => "J.V. Roig" 3 => "S. Maeso-Martínez" 4 => "J.E. Casal" 5 => "F. Esteban" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1471-2482-11-9" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Surg" "fecha" => "2011" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "9" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21489315" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autoevaluación de una vía clínica para mejora del proceso quirúrgico carcinoma de recto" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "C. Sancho" 1 => "F.L. Villalba" 2 => "M.J. García Coret" 3 => "A. Vázquez" 4 => "M.J. Safont" 5 => "A. Hernández" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ciresp.2009.11.027" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cir Esp" "fecha" => "2010" "volumen" => "87" "paginaInicial" => "231" "paginaFinal" => "238" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20206342" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Detailed evaluation of functional recovery following laparoscopic or open surgery for colorectal cancer within an enhanced recovery programme" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "P.M. King" 1 => "P. Ewings" 2 => "R.H. Kennedy" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s00384-008-0478-0" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int J Colorectal Dis" "fecha" => "2008" "volumen" => "23" "paginaInicial" => "795" "paginaFinal" => "801" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18465136" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Ileostomy formation does not prolong hospital lenght of stay alter open anterior resection when performed within an enhanced recovery programme" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S. Hignett" 1 => "C.D. Parmar" 2 => "W. Lewis" 3 => "C.A. Makin" 4 => "C.J. Walsh" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1463-1318.2010.02381.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Colorectal Dis" "fecha" => "2011" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "1180" "paginaFinal" => "1183" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20653696" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prospective randomized controlled trial between a pathway of controlled rehabilitation with early ambulation and diet and traditional postoperative care alter laparotomy and intestinal resection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "C.P. Delaney" 1 => "A.J. Senagore" 2 => "F.H. Remzi" 3 => "J. Hammel" 4 => "V.W. Fazio" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s10350-004-6672-4" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dis Colon Rectum" "fecha" => "2003" "volumen" => "46" "paginaInicial" => "851" "paginaFinal" => "859" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12847356" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Focused preoperative patient stoma education, prior to ileostomy formation after anterior resection, contributes to a reduction in delayed discharge within the enhanced recovery programme" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "J. Younis" 1 => "G. Salerno" 2 => "D. Fanto" 3 => "M. Hadjipavlou" 4 => "D. Chellar" 5 => "J.P. Trickett" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s00384-011-1252-2" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int J Colorectal Dis" "fecha" => "2012" "volumen" => "27" "paginaInicial" => "43" "paginaFinal" => "47" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21660418" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Preoperative intensive, community-based vs. traditional stoma education: A randomized, controlled trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "S. Chaudhri" 1 => "L. Brown" 2 => "I. Hassan" 3 => "A.F. Horgan" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s10350-004-0897-0" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dis Colon Rectum" "fecha" => "2005" "volumen" => "48" "paginaInicial" => "504" "paginaFinal" => "509" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15768181" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Diverting stoma after low anterior resection: More arguments in favour" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "A.B. Ulrich" 1 => "N. Rahbari" 2 => "J. Weitz" 3 => "W. Bu¿chler" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/DCR.0b013e318197e1b1" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dis Colon Rectum" "fecha" => "2009" "volumen" => "52" "paginaInicial" => "412" "paginaFinal" => "418" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19333040" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0105" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Defunctioning stoma reduces symptomatic anastomotic leakage after low anterior resection of the rectum for cancer: A randomized multicenter trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "P.H.O. Matthiessen" 1 => "J. Rutegard" 2 => "G. Simert" 3 => "R. Sjödahl" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/SLA.0b013e3180603024" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Surg" "fecha" => "2007" "volumen" => "246" "paginaInicial" => "207" "paginaFinal" => "214" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17667498" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0110" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Colonic surgery with accelerated rehabilitation or conventional care" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "L.T.J. Basse" 1 => "K. Lossl" 2 => "H. Kehlet" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s10350-003-0055-0" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dis Colon Rectum" "fecha" => "2004" "volumen" => "47" "paginaInicial" => "271" "paginaFinal" => "277" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14991487" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0115" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A clinical pathway to accelerate recovery after colonic resection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "L. Basse" 1 => "D. Hjort Jakobsen" 2 => "P. Billesbølle" 3 => "M. Werner" 4 => "H. Kehlet" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Surg" "fecha" => "2000" "volumen" => "232" "paginaInicial" => "51" "paginaFinal" => "57" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10862195" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0120" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A cohort study of results following elective colonic and rectal resection within an enhanced recovery programme (ERP)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "O. Faiz" 1 => "T. Brown" 2 => "G. Colucci" 3 => "R.H. Kennedy" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1463-1318.2008.01604.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Colorectal Dis" "fecha" => "2009" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "366" "paginaFinal" => "372" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18624823" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0125" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Rehabilitación multimodal perioperatoria en cirugía colorrectal. Su uso está más que justificado" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J.V. Roig" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ciresp.2010.07.002" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cir Esp" "fecha" => "2010" "volumen" => "88" "paginaInicial" => "67" "paginaFinal" => "68" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20674608" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0130" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Análisis de la calidad asistencial del tratamiento quirúrgico del cáncer colorrectal en 2008. Estudio de ámbito nacional" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "E. Rodríguez Cuéllar" 1 => "P. Ruiz-López" 2 => "M. Romero" 3 => "J.I. Landa" 4 => "J.V. Roig" 5 => "H. Ortiz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ciresp.2010.07.008" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Cir Esp" "fecha" => "2010" "volumen" => "88" "paginaInicial" => "238" "paginaFinal" => "246" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20850713" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/0009739X/0000009300000001/v1_201501010037/S0009739X14001559/v1_201501010037/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "15024" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/0009739X/0000009300000001/v1_201501010037/S0009739X14001559/v1_201501010037/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0009739X14001559?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 24 | 5 | 29 |
2024 Septiembre | 41 | 5 | 46 |
2024 Agosto | 31 | 5 | 36 |
2024 Julio | 20 | 12 | 32 |
2024 Junio | 24 | 10 | 34 |
2024 Mayo | 15 | 26 | 41 |
2024 Abril | 28 | 30 | 58 |
2024 Marzo | 43 | 16 | 59 |
2024 Febrero | 56 | 13 | 69 |
2024 Enero | 26 | 21 | 47 |
2023 Diciembre | 33 | 30 | 63 |
2023 Noviembre | 29 | 20 | 49 |
2023 Octubre | 50 | 63 | 113 |
2023 Septiembre | 18 | 9 | 27 |
2023 Agosto | 15 | 2 | 17 |
2023 Julio | 7 | 26 | 33 |
2023 Junio | 19 | 3 | 22 |
2023 Mayo | 37 | 7 | 44 |
2023 Abril | 27 | 3 | 30 |
2023 Marzo | 30 | 8 | 38 |
2023 Febrero | 23 | 7 | 30 |
2023 Enero | 17 | 3 | 20 |
2022 Diciembre | 20 | 8 | 28 |
2022 Noviembre | 34 | 13 | 47 |
2022 Octubre | 27 | 23 | 50 |
2022 Septiembre | 18 | 17 | 35 |
2022 Agosto | 27 | 19 | 46 |
2022 Julio | 17 | 14 | 31 |
2022 Junio | 19 | 23 | 42 |
2022 Mayo | 23 | 15 | 38 |
2022 Abril | 29 | 26 | 55 |
2022 Marzo | 37 | 15 | 52 |
2022 Febrero | 17 | 16 | 33 |
2022 Enero | 29 | 6 | 35 |
2021 Diciembre | 33 | 13 | 46 |
2021 Noviembre | 23 | 18 | 41 |
2021 Octubre | 65 | 17 | 82 |
2021 Septiembre | 49 | 10 | 59 |
2021 Agosto | 34 | 7 | 41 |
2021 Julio | 40 | 20 | 60 |
2021 Junio | 39 | 13 | 52 |
2021 Mayo | 26 | 13 | 39 |
2021 Abril | 68 | 42 | 110 |
2021 Marzo | 41 | 20 | 61 |
2021 Febrero | 40 | 25 | 65 |
2021 Enero | 42 | 21 | 63 |
2020 Diciembre | 29 | 13 | 42 |
2020 Noviembre | 24 | 12 | 36 |
2020 Octubre | 34 | 8 | 42 |
2020 Septiembre | 39 | 17 | 56 |
2020 Agosto | 31 | 26 | 57 |
2020 Julio | 38 | 17 | 55 |
2020 Junio | 28 | 16 | 44 |
2020 Mayo | 33 | 15 | 48 |
2020 Abril | 23 | 21 | 44 |
2020 Marzo | 36 | 11 | 47 |
2020 Febrero | 28 | 11 | 39 |
2020 Enero | 34 | 17 | 51 |
2019 Diciembre | 48 | 29 | 77 |
2019 Noviembre | 35 | 18 | 53 |
2019 Octubre | 28 | 6 | 34 |
2019 Septiembre | 32 | 10 | 42 |
2019 Agosto | 17 | 12 | 29 |
2019 Julio | 27 | 22 | 49 |
2019 Junio | 55 | 20 | 75 |
2019 Mayo | 161 | 144 | 305 |
2019 Abril | 64 | 31 | 95 |
2019 Marzo | 22 | 7 | 29 |
2019 Febrero | 21 | 22 | 43 |
2019 Enero | 18 | 8 | 26 |
2018 Diciembre | 19 | 20 | 39 |
2018 Noviembre | 31 | 14 | 45 |
2018 Octubre | 53 | 45 | 98 |
2018 Septiembre | 54 | 7 | 61 |
2018 Agosto | 13 | 9 | 22 |
2018 Julio | 17 | 0 | 17 |
2018 Junio | 12 | 2 | 14 |
2018 Mayo | 12 | 5 | 17 |
2018 Abril | 11 | 4 | 15 |
2018 Marzo | 5 | 0 | 5 |
2018 Febrero | 10 | 1 | 11 |
2018 Enero | 11 | 9 | 20 |
2017 Diciembre | 13 | 4 | 17 |
2017 Noviembre | 20 | 2 | 22 |
2017 Octubre | 27 | 3 | 30 |
2017 Septiembre | 16 | 6 | 22 |
2017 Agosto | 48 | 1 | 49 |
2017 Julio | 20 | 2 | 22 |
2017 Junio | 24 | 3 | 27 |
2017 Mayo | 22 | 7 | 29 |
2017 Abril | 33 | 13 | 46 |
2017 Marzo | 27 | 39 | 66 |
2017 Febrero | 31 | 4 | 35 |
2017 Enero | 25 | 4 | 29 |
2016 Diciembre | 35 | 8 | 43 |
2016 Noviembre | 32 | 8 | 40 |
2016 Octubre | 39 | 8 | 47 |
2016 Septiembre | 44 | 8 | 52 |
2016 Agosto | 41 | 7 | 48 |
2016 Julio | 20 | 1 | 21 |
2016 Junio | 34 | 22 | 56 |
2016 Mayo | 37 | 12 | 49 |
2016 Abril | 32 | 11 | 43 |
2016 Marzo | 42 | 17 | 59 |
2016 Febrero | 38 | 7 | 45 |
2016 Enero | 36 | 16 | 52 |
2015 Diciembre | 37 | 11 | 48 |
2015 Noviembre | 44 | 9 | 53 |
2015 Octubre | 64 | 9 | 73 |
2015 Septiembre | 34 | 9 | 43 |
2015 Agosto | 69 | 10 | 79 |
2015 Julio | 279 | 10 | 289 |
2015 Junio | 26 | 7 | 33 |
2015 Mayo | 35 | 14 | 49 |
2015 Abril | 27 | 12 | 39 |
2015 Marzo | 4 | 2 | 6 |
2015 Febrero | 15 | 4 | 19 |
2015 Enero | 125 | 57 | 182 |