se ha leído el artículo
array:24 [ "pii" => "S157509221630047X" "issn" => "15750922" "doi" => "10.1016/j.endonu.2016.04.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2016-08-01" "aid" => "794" "copyright" => "SEEN" "copyrightAnyo" => "2016" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Endocrinol Nutr. 2016;63:327-32" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 4236 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 3778 "PDF" => 458 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:19 [ "pii" => "S2173509316300654" "issn" => "21735093" "doi" => "10.1016/j.endoen.2016.08.005" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2016-08-01" "aid" => "794" "copyright" => "SEEN" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Endocrinol Nutr. 2016;63:327-32" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 2867 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 2492 "PDF" => 375 ] ] "en" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original article</span>" "titulo" => "Association between triglyceride/HDL cholesterol ratio and carotid atherosclerosis in postmenopausal middle-aged women" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "327" "paginaFinal" => "332" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Asociación entre la razón triglicéridos/colesterol HDL y ateromatosis carotídea en mujeres posmenopáusicas de mediana edad" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figure 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1348 "Ancho" => 1632 "Tamanyo" => 135039 ] ] "descripcion" => array:1 [ "en" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">ROC analysis of the relationship between the triglycerides/HDL cholesterol ratio and the presence of carotid plaque. The arrow shows the optimal cut-off point of the TG/HDL ratio for discrimination between women with or without carotid plaque. TG/HDL ratio: triglycerides/HDL cholesterol ratio.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Walter Masson, Daniel Siniawski, Martín Lobo, Graciela Molinero, Melina Huerín" "autores" => array:5 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Walter" "apellidos" => "Masson" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Daniel" "apellidos" => "Siniawski" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Martín" "apellidos" => "Lobo" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Graciela" "apellidos" => "Molinero" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Melina" "apellidos" => "Huerín" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S157509221630047X" "doi" => "10.1016/j.endonu.2016.04.004" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S157509221630047X?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173509316300654?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/21735093/0000006300000007/v2_201609300106/S2173509316300654/v2_201609300106/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:19 [ "pii" => "S1575092216300407" "issn" => "15750922" "doi" => "10.1016/j.endonu.2016.03.009" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2016-08-01" "aid" => "789" "copyright" => "SEEN" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Endocrinol Nutr. 2016;63:333-8" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 2642 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 2222 "PDF" => 420 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">ORIGINAL</span>" "titulo" => "Epidemiología de la acromegalia en Ecuador" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "333" "paginaFinal" => "338" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Epidemiology of acromegaly in Ecuador" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1029 "Ancho" => 1602 "Tamanyo" => 68423 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Distribución de pacientes acromegálicos según el sexo y grupo de edad al diagnóstico.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Enrique López Gavilanez, Kempis Guerrero Franco, Narcisa Solórzano Zambrano, Manuel Navarro Chávez, Camilo López Estrella, Luis Vaca Burbano, Eduardo Marriott Díaz" "autores" => array:7 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Enrique" "apellidos" => "López Gavilanez" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Kempis" "apellidos" => "Guerrero Franco" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Narcisa" "apellidos" => "Solórzano Zambrano" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Manuel" "apellidos" => "Navarro Chávez" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Camilo" "apellidos" => "López Estrella" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Luis" "apellidos" => "Vaca Burbano" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "Eduardo" "apellidos" => "Marriott Díaz" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173509316300617" "doi" => "10.1016/j.endoen.2016.08.001" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173509316300617?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1575092216300407?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/15750922/0000006300000007/v1_201607200626/S1575092216300407/v1_201607200626/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S1575092216300547" "issn" => "15750922" "doi" => "10.1016/j.endonu.2016.04.008" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2016-08-01" "aid" => "801" "copyright" => "SEEN" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Endocrinol Nutr. 2016;63:320-6" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 1615 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 1247 "PDF" => 368 ] ] "en" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original article</span>" "titulo" => "Diabetes knowledge among Greek Type 2 Diabetes Mellitus patients" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "320" "paginaFinal" => "326" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Conocimiento de la diabetes por los pacientes griegos con diabetes mellitus de tipo 2" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Dimitrios Poulimeneas, Maria G. Grammatikopoulou, Vasiliki Bougioukli, Parthena Iosifidou, Maria F. Vasiloglou, Maria-Assimina Gerama, Dimitrios Mitsos, Ioanna Chrysanthakopoulou, Maria Tsigga, Kyriakos Kazakos" "autores" => array:10 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Dimitrios" "apellidos" => "Poulimeneas" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Maria G." "apellidos" => "Grammatikopoulou" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Vasiliki" "apellidos" => "Bougioukli" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Parthena" "apellidos" => "Iosifidou" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Maria F." "apellidos" => "Vasiloglou" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Maria-Assimina" "apellidos" => "Gerama" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "Dimitrios" "apellidos" => "Mitsos" ] 7 => array:2 [ "nombre" => "Ioanna" "apellidos" => "Chrysanthakopoulou" ] 8 => array:2 [ "nombre" => "Maria" "apellidos" => "Tsigga" ] 9 => array:2 [ "nombre" => "Kyriakos" "apellidos" => "Kazakos" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1575092216300547?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/15750922/0000006300000007/v1_201607200626/S1575092216300547/v1_201607200626/en/main.assets" ] "es" => array:19 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "Asociación entre la razón triglicéridos/colesterol HDL y ateromatosis carotídea en mujeres posmenopáusicas de mediana edad" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "327" "paginaFinal" => "332" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Walter Masson, Daniel Siniawski, Martín Lobo, Graciela Molinero, Melina Huerín" "autores" => array:5 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "Walter" "apellidos" => "Masson" "email" => array:1 [ 0 => "walter.masson@hospitalitaliano.org.ar" ] "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Daniel" "apellidos" => "Siniawski" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Martín" "apellidos" => "Lobo" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Graciela" "apellidos" => "Molinero" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Melina" "apellidos" => "Huerín" ] ] "afiliaciones" => array:1 [ 0 => array:2 [ "entidad" => "Consejo de Epidemiología y Prevención Cardiovascular Dr. Mario Ciruzzi de la Sociedad Argentina de Cardiología, Buenos Aires, Argentina" "identificador" => "aff0005" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Association between triglyceride/HDL cholesterol ratio and carotid atherosclerosis in postmenopausal middle-aged women" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1348 "Ancho" => 1632 "Tamanyo" => 130424 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Análisis ROC de la relación entre la razón de triglicéridos/colesterol HDL y la presencia de placa carotídea.</p> <p id="spar0065" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La flecha muestra el punto de corte óptimo de la razón T/HDL para discriminar entre mujeres con o sin placa carotídea.</p> <p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Razón T/HDL: razón triglicéridos/colesterol HDL.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0065">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La enfermedad cardiovascular se manifiesta menos frecuentemente en la mujer premenopáusica que en los hombres de su misma edad<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0160"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>. Después de la menopausia la incidencia es comparable entre los 2 sexos, e inclusive puede invertirse a edades más extremas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0165"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>. La pérdida de la protección estrogénica fue clásicamente el principal mecanismo propuesto para explicar dichos hallazgos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0170"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. Sin embargo, otros factores como la elevada prevalencia de síndrome metabólico en el climaterio (y su sustrato fisiopatológico, la insulinorresistencia), justificarían también la mayor incidencia de eventos cardiovasculares después de la edad fértil<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0175"><span class="elsevierStyleSup">4–7</span></a>.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La insulinorresistencia (IR) se caracteriza por una disminución en la función biológica de la insulina, requiriéndose un alto nivel plasmático de dicha hormona para mantener el metabolismo de los hidratos de carbono, proteínas y lípidos. Clásicamente, la utilización del modelo <span class="elsevierStyleItalic">homeostasis model assessment</span>, permite estimar la IR y la función de las células beta conociendo las concentraciones plasmáticas de glucosa e insulina en ayunas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0195"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>. Asimismo, otros marcadores han sido evaluados para estimar o predecir la IR. En ese contexto, la razón triglicéridos/colesterol HDL (T/HDL) se considera un parámetro subrogado de IR<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0200"><span class="elsevierStyleSup">9–12</span></a>.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La incorporación del grosor íntima-media carotídeo y, fundamentalmente, la presencia de placa aterosclerótica carotídea (PAC) a un modelo conformado con los factores de riesgo tradicionales mejora la predicción de eventos cardiovasculares, tanto en hombres como en mujeres<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0220"><span class="elsevierStyleSup">13</span></a>. Nuestro grupo de trabajo evidenció una considerable prevalencia de PAC en mujeres posmenopáusicas de mediana edad, aun cuando fueran clasificadas como de bajo riesgo cardiovascular por diferentes ecuaciones de riesgo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0225"><span class="elsevierStyleSup">14</span></a>.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Estudios previos mostraron que un mayor grosor medio-intimal se asoció con una razón T/HDL más elevada en niños, adolescentes y adultos<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0230"><span class="elsevierStyleSup">15,16</span></a>. Desconocemos en nuestra región la asociación entre dicho marcador de IR y la presencia de PAC en mujeres posmenopáusicas de mediana edad.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Teniendo en cuenta las consideraciones anteriormente descritas, los objetivos de este trabajo fueron: 1) estimar la razón T/HDL en una población de mujeres posmenopáusicas de mediana edad en prevención primaria; 2) conocer la asociación entre dicha razón y la presencia de PAC; y 3) calcular la precisión de la razón T/HDL para detectar PAC, determinando el punto de corte óptimo que discrimine entre mujeres con o sin evidencia de PAC.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0070">Material y métodos</span><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se realizó un estudio descriptivo transversal, multicéntrico, de muestras consecutivas obtenidas en 6 consultorios de prevención cardiovascular de la ciudad de Buenos Aires.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los criterios de inclusión fueron: mujeres de edad<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≤<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>65 años con un tiempo desde su última menstruación<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2 años.</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los criterios de exclusión fueron: enfermedad cardiovascular previa (infarto agudo de miocardio, angina inestable, angina crónica estable, cirugía de revascularización miocárdica, angioplastia coronaria, accidente cerebrovascular, enfermedad vascular periférica, enfermedad de la aorta o cualquiera de sus ramas); antecedentes personales de diabetes mellitus; tratamiento hipolipidemiante previo y terapia de reemplazo hormonal.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se determinó la razón T/HDL dividiendo el valor de triglicéridos (mg/dl) sobre el C-HDL (mg/dl). Se calculó el <span class="elsevierStyleItalic">score</span> de Framingham a 10 años para eventos coronarios fatales o no fatales utilizado por el tercer informe del panel de expertos del <span class="elsevierStyleItalic">National Cholesterol Education Program</span> sobre la detección, evaluación y tratamiento del colesterol sanguíneo elevado en adultos <span class="elsevierStyleItalic">(Adult Treatment Panel III)</span>, definiendo a la población como de bajo, moderado o alto riesgo si el riesgo era <<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>10%, entre 10% y 19% y ≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>20%, respectivamente<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0240"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a>.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se definió PAC cuando se detectaba una placa aterosclerótica en las arterias carótidas en forma no invasiva mediante ecografía en modo bidimensional, utilizando un ecógrafo con un transductor lineal. Se consideró placa cuando se cumplían los siguientes requisitos: 1) grosor de la pared anormal (espesor medio-intimal<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm); 2) estructura anormal; y 3) ecogenicidad anormal de la pared.</p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se determinó mediante análisis uni y multivariado (ajustado por la edad, la presión arterial sistólica, el índice de masa corporal, la presencia de tabaquismo y el colesterol total), la asociación entre la razón T/HDL y la presencia de PAC. Se expresó la fuerza de asociación como <span class="elsevierStyleItalic">odds ratio</span> y su respectivo intervalo de confianza del 95% (IC 95%).</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se realizo un análisis <span class="elsevierStyleItalic">receiver operating characteristic</span> (ROC) determinando el área bajo la curva con el objeto de valorar la precisión de la razón T/HDL para discriminar entre las mujeres con o sin PAC. Para determinar el punto de corte óptimo de la razón T/HDL para detectar PAC se utilizó el índice de Younden, que corresponde a la máxima distancia vertical entre la curva ROC y la línea de chance estadística (punto CJ). Se calculó la sensibilidad y especificidad de dicho punto de corte. Los datos continuos entre 2 grupos se analizaron con el test de «t» si la distribución de las variables era normal o con el test de Wilcoxon-Mann-Withney si no lo era. El análisis de los datos categóricos se realizó con el test de Chi cuadrado. Las variables continuas se expresaron como media<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>desviación estándar, mientras que las variables categóricas se expresaron como porcentajes. Se definió como estadísticamente significativo un valor de p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05.</p><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El estudio se realizó siguiendo las recomendaciones en investigación médica sugeridas por la declaración de Helsinki, las guías de buenas prácticas clínicas y las normativas éticas vigentes.</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0075">Resultados</span><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se incluyeron 332 mujeres, con una edad media de 57<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 años. El nivel promedio de triglicéridos y C-HDL plasmáticos fueron 119<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>62 y 57<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>14<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/dl respectivamente. La razón T/HDL promedio fue 2,35<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,6. Según el <span class="elsevierStyleItalic">score</span> de Framingham a 10 años el 96% de la población era de bajo riesgo, y solo el 4% se categorizó como de riesgo moderado. No hubo mujeres con un riesgo cardiovascular elevado. Las características de la población pueden observarse en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La prevalencia de PAC en la población fue del 29%. Las mujeres con PAC mostraron significativamente una mayor razón T/HDL (3,33<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2,1 vs. 1,96<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,2, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001) en comparación a las mujeres sin PAC. Asimismo, las pacientes con PAC mostraron mayor edad (58<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 años vs. 56<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 años, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,03), un mayor índice de masa corporal (27<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 vs. 25<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001), una mayor tensión arterial sistólica (129<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>15<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Hg vs. 122<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>14<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Hg, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,01) y una mayor prevalencia de tabaquismo (40% vs. 17%, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001) en comparación con las mujeres sin PAC. Las características de la población según la presencia o no de PAC pueden observarse en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>.</p><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se observó una relación positiva entre los quintiles de la razón T/HDL y la prevalencia de PAC (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig. 1</a>). Las mujeres en el quintil más bajo de la razón T/HDL tuvieron una prevalencia de PAC del 13,4% en comparación con las pacientes en el quintil más elevado de dicha relación lipídica, que mostraron PAC en el 59,1% de los casos (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001).</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el análisis multivariado, independientemente de la edad, la presión arterial sistólica, el colesterol total, la prevalencia de tabaquismo y el índice de masa corporal las mujeres con una razón T/HDL más elevada (por cada unidad más de la razón) mostraron mayor probabilidad de presentar PAC (<span class="elsevierStyleItalic">odds ratio</span> 1,47, IC 95%: 1,20-1,79, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001).</p><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el análisis ROC el área bajo la curva de la razón T/HDL para detectar PAC fue 0,71 (IC 95%: 0,65-0,76) y el punto de corte óptimo 2,04 (younden 0,32), mostrando dicho valor de corte una sensibilidad del 70% y una especificidad del 63%. La curva ROC puede observarse en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">figura 2</a>.</p><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0080">Discusión</span><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Nuestro estudio demostró que en este grupo de mujeres posmenopáusicas de mediana edad no diabéticas en prevención primaria, la IR estimada a partir de la razón T/C-HDL se asoció independientemente con una mayor probabilidad de presentar PAC.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La asociación entre el estado posmenopáusico y el engrosamiento carotídeo y/o la presencia de PAC ha sido previamente publicado<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0245"><span class="elsevierStyleSup">18</span></a>. Más importante aún, Kablak et al. mostraron que el engrosamiento medio intimal carotídeo predice los eventos cardiovasculares en mujeres pre y posmenopáusicas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0250"><span class="elsevierStyleSup">19</span></a>.</p><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La mayor aparición de ateromatosis subclínica en las mujeres posmenopáusicas podría explicarse, en parte, por los importantes cambios fisiológicos observados durante esta etapa de la vida de la mujer. Con la desaparición de los folículos y los estrógenos el ovario posmenopáusico secreta principalmente androstendiona y testosterona. Como consecuencia, la proporción andrógenos/estrógenos cambia drásticamente tras la menopausia<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0255"><span class="elsevierStyleSup">20</span></a>. Muchos de dichos cambios implican modificaciones en algunos factores de riesgo cardiovascular clásicos, como la dislipidemia, la cantidad y distribución de la grasa corporal o la aparición de IR<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0190"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>.</p><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Por ejemplo, un estudio realizado en Brasil que evaluó a mujeres posmenopáusicas, determinó que la presencia de ateromatosis subclínica se asoció con una mayor prevalencia de síndrome metabólico y proteína C reactiva<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0260"><span class="elsevierStyleSup">21</span></a>. Asimismo, las concentraciones de triglicéridos y C-HDL, marcadores lipídicos relacionados con el síndrome metabólico y la IR, se han asociado independientemente con una mayor prevalencia de PAC<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0265"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>. Si bien la razón entre dichos marcadores lipídicos constituye un marcador de IR, los cambios en los niveles de triglicéridos y C-HDL pueden explicar, en parte, las alteraciones en la pared arterial en forma independiente de los valores de insulina. De igual forma, diferentes relaciones lipídicas, como las razones colesterol total/C-HDL y C-LDL/C-HDL, se asociaron significativamente con una mayor prevalencia de PAC<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0270"><span class="elsevierStyleSup">23</span></a>. Coincidiendo con dichos estudios, aunque analizando específicamente a mujeres posmenopáusicas de mediana edad en prevención primaria, nuestros datos también mostraron una asociación significativa entre los diferentes marcadores lipídicos y la presencia de PAC.</p><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La aparición de IR en la posmenopausia también contribuiría a la aparición o progresión de la ateromatosis subclínica. Por ejemplo, la estimación del HOMA-IR predijo la presencia de placas en las arterias carótidas y las arterias femorales<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0275"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>.</p><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La razón T/C-HDL también se considera un subrogante de IR. Masley et al. determinaron que dicha razón se asoció con un mayor engrosamiento medio intimal carotídeo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0235"><span class="elsevierStyleSup">16</span></a>. Sin embargo, dicho estudio ajustó la asociación solo por sexo y edad, no evaluó PAC y analizó mujeres más jóvenes que en nuestro estudio. Nosotros encontramos una asociación significativa, independientemente de los factores de riesgo clásicos y utilizando un marcador de ateromatosis subclínica carotídea más consistente, como la presencia de placa.</p><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En nuestro estudio, el análisis ROC mostró que la razón T/C-HDL discrimina aceptablemente entre las mujeres con o sin PAC. Análisis similares, aunque no evaluando la presencia de PAC en mujeres posmenopáusicas, mostraron la utilidad de la razón T/C-HDL en predecir diabetes gestacional<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0280"><span class="elsevierStyleSup">25</span></a>, el riesgo cardiovascular en pacientes con hipercolesterolemia familiar<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0285"><span class="elsevierStyleSup">26</span></a>, la presencia de partículas aterogénicas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0290"><span class="elsevierStyleSup">27</span></a>, el retraso en la progresión de la ateromatosis coronaria en pacientes diabéticos medicados con pioglitazona<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0295"><span class="elsevierStyleSup">28</span></a> y qué pacientes diabéticos bajarían la medicación hipoglucemiante al bajar de peso<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0300"><span class="elsevierStyleSup">29</span></a>. En este sentido, es original el análisis de nuestro trabajo al evaluar este particular grupo de pacientes, buscando la asociación de la razón T/C-HDL con la presencia de PAC.</p><p id="par0130" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Nuestro análisis evidenció que el punto de corte óptimo de la razón T/C-HDL en discriminar mujeres con o sin PAC fue cercano a 2. Sin embargo, dado que nuestra población se categorizó predominantemente como de bajo riesgo según la puntuación de Framingham, dicho valor de corte podría estar infraestimado.</p><p id="par0135" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Coincidiendo con nuestros hallazgos, aunque evaluando a una población pediátrica, Di Bonito et al. mostraron que los sujetos con una razón T/C-HDL<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2,0 tuvieron 2 o 3 veces más riesgo de presentar alteraciones subclínicas hepáticas y cardíacas, sugiriendo la utilidad clínica de este punto de corte<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0305"><span class="elsevierStyleSup">30</span></a>. Asimismo, un estudio epidemiológico sueco mostró que tomando como referencia a los pacientes diabéticos con peso normal y una razón T/HDL<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,9, los sujetos diabéticos obesos y una razón T/HDL<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>o<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,9 tuvieron un 20 y 70% más riesgo de enfermedad coronaria<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0310"><span class="elsevierStyleSup">31</span></a>.</p><p id="par0140" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Es probable que la transición entre la pre y la posmenopausia incluya múltiples modificaciones fisiopatológicas que determinan un aumento de los factores de riesgo cardiovascular y, en parte, la aparición de enfermedad vascular subclínica. La asociación encontrada en nuestro trabajo entre la IR cuantificada por la razón T/C-HDL y la presencia de PAC coincide con dicha hipótesis.</p><p id="par0145" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Dado que la detección de PAC por ultrasonido es un predictor independiente de riesgo cardiovascular, la relación directa entre distintos niveles de T/C-HDL y la prevalencia de PAC observada en nuestro estudio sugiere fuertemente que la razón T/C-HDL es un marcador subrogado de enfermedad cardiovascular en mujeres climatéricas.</p><p id="par0150" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Nuestro trabajo presenta algunas limitaciones. En primer lugar, como todo trabajo con un diseño de corte transversal no podemos excluir la posibilidad de sesgos (fundamentalmente de selección) que puedan influir en los resultados. Además, en nuestro trabajo no se cuantificó el perímetro de cintura, y no se estimó la prevalencia de síndrome metabólico, no pudiendo establecer una asociación entre la razón T/C-HDL y dichas variables. Finalmente, elegimos en nuestro trabajo a la razón T/HDL como marcador de IR, considerando que puede calcularse fácilmente con el laboratorio habitualmente solicitado por los profesionales para estratificar el riesgo cardiovascular con las puntuaciones de riesgo. Dada la variabilidad de la estimación de la insulina y el cálculo de HOMA no se midieron dichos parámetros. No fue un objetivo de nuestro trabajo comparar distintos marcadores de IR entre sí.</p><p id="par0155" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En conclusión, en mujeres posmenopáusicas de mediana edad en prevención primaria, la IR estimada a partir de la razón T/C-HDL se asoció independientemente con una mayor probabilidad de presentar PAC. El valor de dicha relación mayor a 2 podría utilizarse en la evaluación del riesgo cardiovascular en este grupo particular de mujeres.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0085">Conflicto de intereses</span><p id="par0160" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran no tener ningún conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:10 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "xres693250" "titulo" => "Resumen" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Antecedentes y objetivo" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Pacientes y métodos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Resultados" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Conclusiones" ] ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec701901" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "xres693251" "titulo" => "Abstract" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Background and objective" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Patients and methods" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Results" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Conclusions" ] ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec701900" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Material y métodos" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Resultados" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Discusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2015-08-18" "fechaAceptado" => "2016-04-05" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec701901" "palabras" => array:5 [ 0 => "Triglicéridos" 1 => "Colesterol unido a lipoproteínas de alta densidad" 2 => "Resistencia insulínica" 3 => "Placa carotídea" 4 => "Posmenopausia" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec701900" "palabras" => array:5 [ 0 => "Triglycerides" 1 => "High density lipoprotein cholesterol" 2 => "Insulin resistance" 3 => "Carotid plaque" 4 => "Postmenopause" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:3 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span id="abst0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0010">Antecedentes y objetivo</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La relación triglicéridos/colesterol HDL, como marcador subrogado de insulinorresistencia, podría asociarse a la presencia de ateromatosis subclínica carotídea en mujeres posmenopáusicas. El objetivo de nuestro trabajo fue explorar dicha asociación.</p></span> <span id="abst0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0015">Pacientes y métodos</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se incluyeron mujeres (última menstruación<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2 años) en prevención primaria de una edad hasta 65 años. Se analizó la asociación entre la relación triglicéridos/colesterol HDL (C-HDL) y la presencia de placa carotídea cuantificada por ecografía. Se realizó un análisis ROC, calculando la precisión de dicha razón para detectar placa carotídea.</p></span> <span id="abst0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0020">Resultados</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se incluyeron 332 mujeres (edad 57<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 años). La razón triglicéridos/C-HDL fue 2,35<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,6. La prevalencia de placa carotídea fue 29%. Las mujeres con placa carotídea mostraron una mayor razón triglicéridos/C-HDL (3,33<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2,1 vs. 1,96<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,2, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001) en comparación con las mujeres sin placa. Se observó una relación positiva entre los quintilos de dicha razón lipídica y la prevalencia de placa carotídea (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). Independientemente de otros factores de riesgo, las mujeres con una razón triglicéridos/C-HDL más elevada mostraron mayor probabilidad de presentar placa carotídea (<span class="elsevierStyleItalic">odds ratio</span> 1,47, intervalo de confianza 95%: 1,20-1,79, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001). El área bajo la curva de la razón triglicéridos/C-HDL para detectar placa carotídea fue 0,71 (intervalo de confianza 95%: 0,65-0,76) y el punto de corte óptimo 2,04.</p></span> <span id="abst0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0025">Conclusiones</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">En mujeres posmenopáusicas en prevención primaria la insulinorresistencia estimada a partir de la razón triglicéridos/C-HDL se asoció independientemente con una mayor probabilidad de presentar placa carotídea. El valor de dicha relación mayor a 2 podría utilizarse en la evaluación del riesgo cardiovascular en este grupo particular de mujeres.</p></span>" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0005" "titulo" => "Antecedentes y objetivo" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0010" "titulo" => "Pacientes y métodos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0015" "titulo" => "Resultados" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0020" "titulo" => "Conclusiones" ] ] ] "en" => array:3 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span id="abst0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0035">Background and objective</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">The triglyceride/HDL cholesterol ratio, as a surrogate marker of insulin resistance, may be associated to presence of subclinical carotid atherosclerosis in postmenopausal women. The aim of this study was to explore this association.</p></span> <span id="abst0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0040">Patients and methods</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Women (last menstrual period<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2 years) in primary prevention up to 65 years of age were recruited. Association between the triglyceride/HDL cholesterol (HDL-C) ratio and presence of carotid plaque, assessed by ultrasonography, was analyzed. ROC analysis was performed, determining the precision of this ratio to detect carotid plaque.</p></span> <span id="abst0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0045">Results</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">A total of 332 women (age 57<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 years) were recruited. Triglyceride/HDL-C ratio was 2.35<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1.6. Prevalence of carotid plaque was 29%. Women with carotid plaque had higher triglyceride/HDL-C ratios (3.33<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1.96 vs. 2.1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1.2, <span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001) than women with no carotid plaque. A positive relationship was seen between quintiles of this ratio and prevalence of carotid plaque (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001). Regardless of other risk factors, women with higher triglyceride/HDL-C ratios were more likely to have carotid plaque (odds ratio 1.47, 95% confidence interval 1.20-1.79, <span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>.001). The area under the curve of the triglyceride/HDL-C ratio to detect carotid plaque was .71 (95% confidence interval .65 to .76), and the optimal cut-off point was 2.04.</p></span> <span id="abst0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0050">Conclusions</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">In postmenopausal women in primary prevention, insulin resistance, estimated from the triglyceride/HDL-C ratio, was independently associated to a greater probability of carotid plaque. A value of such ratio greater than 2 may be used for assessing cardiovascular risk in this particular group of women.</p></span>" "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "abst0025" "titulo" => "Background and objective" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "abst0030" "titulo" => "Patients and methods" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "abst0035" "titulo" => "Results" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "abst0040" "titulo" => "Conclusions" ] ] ] ] "multimedia" => array:3 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1186 "Ancho" => 1579 "Tamanyo" => 80184 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Asociación entre quintiles de la razón triglicéridos/colesterol HDL y la presencia de placa aterosclerótica carotídea.</p> <p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">El valor de p corresponde a la comparación entre los quintiles 1 y 5 de la razón T/HDL.</p> <p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">PAC: Placa aterosclerótica carotídea; Razón T/HDL: Razón triglicéridos/C-HDL; DS: Desviación estándar; Q: Quintil.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1348 "Ancho" => 1632 "Tamanyo" => 130424 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Análisis ROC de la relación entre la razón de triglicéridos/colesterol HDL y la presencia de placa carotídea.</p> <p id="spar0065" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La flecha muestra el punto de corte óptimo de la razón T/HDL para discriminar entre mujeres con o sin placa carotídea.</p> <p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Razón T/HDL: razón triglicéridos/colesterol HDL.</p>" ] ] 2 => array:8 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at1" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0080" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">DS: desviación estándar; PAC: placa aterosclerótica carotídea.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Población total \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Con PAC \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sin PAC \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">p<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">*</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Variables continuas, media</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">±</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><span class="elsevierStyleItalic">DS</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>332 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>95 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>237 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Edad, años (rango) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57 (46-65) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">58 (48-65) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">56 (46-65) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,03 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Tiempo de menopausia, años \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">7,5<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">7,6<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">7,4± 4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,77 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Tensión arterial sistólica, mm<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Hg \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">124<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">129<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">122<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,01 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Colesterol total, mg/dl \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">225<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>39 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">240<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">220<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>C-LDL, mg/dl \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">145<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">155<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">140<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>C-HDL, mg/dl \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">53<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">58<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Triglicéridos, mg/dl \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">119<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>62 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">157<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>77 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">104<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>47 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Relación triglicéridos/C-HDL \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,35<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,33<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,96<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Índice de masa corporal, kg/m<span class="elsevierStyleSup">2</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">25,8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4,4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">27,4<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">25,1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Razón colesterol/C-HDL \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,19<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,81<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,95<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Razón C-LDL/C-HDL \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,72<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,15<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,55<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Glucemia, mg/l \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">98<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">101<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">96<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>12 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,03 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor íntima-media máximo, mm \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,09<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,89<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,63<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>±<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Variables categóricas, n (%)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>332 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>95 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>237 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Fumadoras \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">78 (23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">41 (40) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">38 (17) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Tratamiento anti-hipertensivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">91 (27) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">37 (38) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">54 (24) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,004 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Antecedentes familiares de enfermedad coronaria \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">84 (25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">25 (26) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">59 (25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,86 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="5" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " colspan="5" align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Score de Framingham a 10 años</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Bajo riesgo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">319 (96) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">86 (90) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">235 (99) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " rowspan="3" align="left" valign="top"><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,001</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Moderado riesgo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">13 (4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9 (10) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2 (1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Alto riesgo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0 (0) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0 (0) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0 (0) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1132177.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "*" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0005">Valor de p para la comparación entre mujeres con o sin PAC.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0075" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Características basales de la población</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:31 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0160" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Insights from the NHLBI sponsored women's ischemia syndrome evaluation (WISE) study: Part II: Gender differences in presentation, diagnosis, and outcome with regard to gender-based pathophysiology of atherosclerosis and macrovascular and microvascular coronary disease" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "C.N. Bairey Merz" 1 => "L.J. Shaw" 2 => "S.E. Reis" 3 => "V. Bittner" 4 => "S.F. Kelsey" 5 => "M. Olson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jacc.2004.12.084" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Am Coll Cardiol" "fecha" => "2006" "volumen" => "47" "paginaInicial" => "S21" "paginaFinal" => "S29" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16458167" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0165" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Cardiovascular disease in women" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "E.D. Eaker" 1 => "J.H. Chesebro" 2 => "F.M. Sacks" 3 => "N.K. Wenger" 4 => "J.P. Whisnant" 5 => "M. Winston" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Circulation" "fecha" => "1993" "volumen" => "88" "paginaInicial" => "1999" "paginaFinal" => "2009" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8403349" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0170" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Vascular aging in women: Is estrogen the fountain of youth?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S. Novella" 1 => "A.P. Dantas" 2 => "G. Segarra" 3 => "P. Medina" 4 => "C. Hermenegildo" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.3389/fphys.2012.00165" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Front Physiol" "fecha" => "2012" "volumen" => "3" "paginaInicial" => "165" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22685434" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0175" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The prevalence of metabolic syndrome in chinese postmenopausal women and the optimum body composition indices to predict it" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "X. Ruan" 1 => "J. Jin" 2 => "L. Hua" 3 => "Y. Liu" 4 => "J. Wang" 5 => "S. Liu" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/gme.0b013e3181c8f4e1" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Menopause" "fecha" => "2010" "volumen" => "17" "paginaInicial" => "566" "paginaFinal" => "570" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20054286" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0180" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Metabolic syndrome and menopause: crosssectional study in gynecology clinic" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.A. Figueiredo Neto" 1 => "E.D. Figueredo" 2 => "J.B. Barbosa" 3 => "F.F. Barbosa" 4 => "G.R. Costa" 5 => "V.J. Nina" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arq Bras Cardiol" "fecha" => "2010" "volumen" => "95" "paginaInicial" => "339" "paginaFinal" => "345" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20658092" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0185" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The metabolic syndrome among postmenopausal women in Gorgan" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "A. Marjani" 1 => "S. Moghasemi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1155/2012/953627" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Endocrinol" "fecha" => "2012" "volumen" => "2012" "paginaInicial" => "953627" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22518135" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0190" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The US National Cholesterol Education Programme Adult Treatment Panel III (NCEP ATP III): Prevalence of the metabolic syndrome in postmenopausal Latin American women" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "M. Royer" 1 => "C. Castelo-Branco" 2 => "J.E. Blumel" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1080/13697130701258895" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Climacteric" "fecha" => "2007" "volumen" => "10" "paginaInicial" => "164" "paginaFinal" => "170" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17453865" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0195" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Homeostasis model assessment: Insulin resistance and B-cell function from fasting plasma glucose and insulin concentrations in man" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "D. Matthews" 1 => "J. Hosker" 2 => "A. Rudenski" 3 => "B. Naylor" 4 => "D. Treacher" 5 => "R. Turner" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Diabetologia" "fecha" => "1985" "volumen" => "28" "paginaInicial" => "412" "paginaFinal" => "419" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3899825" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0200" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Is there a simple way to identify insulin-resistant individuals at increased risk of cardiovascular disease?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "T. McLaughlin" 1 => "G. Reaven" 2 => "F. Abbasi" 3 => "C. Lamendola" 4 => "M. Saad" 5 => "D. Waters" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.amjcard.2005.03.085" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Cardiol" "fecha" => "2005" "volumen" => "96" "paginaInicial" => "399" "paginaFinal" => "404" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16054467" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0205" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Relationships among insulin resistance, obesity, diagnosis of the metabolic syndrome and cardio-metabolic risk" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.R. Salazar" 1 => "H.A. Carbajal" 2 => "W.G. Espeche" 3 => "C.A. Dulbecco" 4 => "M. Aizpurúa" 5 => "A.G. Marillet" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1177/1479164111403170" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Diab Vasc Dis Res" "fecha" => "2011" "volumen" => "8" "paginaInicial" => "109" "paginaFinal" => "116" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21562062" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0210" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Relation among the plasma triglyceride/high-density lipoprotein cholesterol concentration ratio, insulin resistance, and associated cardio-metabolic risk factors in men and women" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.R. Salazar" 1 => "H.A. Carbajal" 2 => "W.G. Espeche" 3 => "C.E. Leiva Sisnieguez" 4 => "E. Balbín" 5 => "C.A. Dulbecco" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.amjcard.2012.02.016" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Cardiol" "fecha" => "2012" "volumen" => "109" "paginaInicial" => "1749" "paginaFinal" => "1753" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22449634" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0215" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Should triglycerides and triglycerides to high-density lipoprotein colesterol ratio be used as surrogates for insulin resistance" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S.J. Kim-Dorner" 1 => "P.A. Deuster" 2 => "S.A. Zano" 3 => "A.T. Remaley" 4 => "M. Poth" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.metabol.2009.07.027" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Metabolism" "fecha" => "2010" "volumen" => "59" "paginaInicial" => "299" "paginaFinal" => "304" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19796777" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0220" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Carotid intima-media thickness and presence or absence of plaque improves prediction of coronary heart disease risk: The ARIC (Atherosclerosis Risk In Communities) Study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "V. Nambi" 1 => "L. Chambless" 2 => "A.R. Folsom" 3 => "M. He" 4 => "Y. Hu" 5 => "T. Mosley" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jacc.2009.11.075" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Am Coll Cardiol" "fecha" => "2010" "volumen" => "55" "paginaInicial" => "1600" "paginaFinal" => "1607" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20378078" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0225" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Estimación del riesgo cardiovascular y detección de ateromatosis carotídea subclínica en mujeres posmenopáusicas de mediana edad" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "W. Masson" 1 => "M. Huerín" 2 => "L. Vitagliano" 3 => "C. Zeballos" 4 => "M. Lobo" 5 => "M. Rostan" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Rev Argent Cardiol" "fecha" => "2013" "volumen" => "81" "paginaInicial" => "322" "paginaFinal" => "328" ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0230" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Association of serum triglyceride-to-HDL cholesterol ratio with carotid artery intima-media thickness, insulin resistance and nonalcoholic fatty liver disease in children and adolescents" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L. Pacifico" 1 => "E. Bonci" 2 => "G. Andreoli" 3 => "S. Romaggioli" 4 => "R. di Miscio" 5 => "C.V. Lombardo" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.numecd.2014.01.010" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Nutr Metab Cardiovasc Dis" "fecha" => "2014" "volumen" => "24" "paginaInicial" => "737" "paginaFinal" => "743" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24656140" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0235" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Emerging risk factors as markers for carotid intima media thickness scores" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "S.C. Masley" 1 => "R. Roetzheim" 2 => "L.V. Masley" 3 => "T. McNamara" 4 => "D.D. Schocken" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1080/07315724.2014.916238" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Am Coll Nutr" "fecha" => "2015" "volumen" => "34" "paginaInicial" => "100" "paginaFinal" => "107" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25751621" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0240" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Executive summary of the third report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) expert panel on detection, evaluation, and treatment of high blood cholesterol in adults" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "Adult Treatment Panel III" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "JAMA." "fecha" => "2001" "volumen" => "285" "paginaInicial" => "2486" "paginaFinal" => "2497" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11368702" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0245" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Effect of menopausal status on carotid intima-media thickness and presence of carotid plaque in Chinese women generation population" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "Y. Zhou" 1 => "D. Wang" 2 => "X. Yang" 3 => "A. Wang" 4 => "X. Gao" 5 => "Y. Guo" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1038/srep08076" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Sci Rep" "fecha" => "2015" "volumen" => "5" "paginaInicial" => "8076" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25627797" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0250" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Carotid intima-media thickness in pre and postmenopausal women with suspected coronary artery disease" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Kablak-Ziembicka" 1 => "T. Przewlocki" 2 => "W. Tracz" 3 => "P. Pieniazek" 4 => "P. Musialek" 5 => "A. Sokolowski" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s00380-008-1044-y" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Heart Vessels" "fecha" => "2008" "volumen" => "23" "paginaInicial" => "295" "paginaFinal" => "300" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18810577" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0255" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Álvarez-García E, Labandeira Martínez A. Estudio bioquímico de la menopausia y la perimenopausia. Ed Cont Lab Clín. 2010;13:76-93" ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0260" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evaluation of clinical and inflammatory markers of subclinical carotid atherosclerosis in postmenopausal women" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "E.A. Nahas" 1 => "J. Nahas-Neto" 2 => "C.L. Orsatti" 3 => "M.L. Sobreira" 4 => "A.P. Tardivo" 5 => "S.S. Witkin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/GME.0000000000000199" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Menopause" "fecha" => "2014" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "982" "paginaFinal" => "989" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24518151" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0265" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Associations between carotid intima-media thickness, plaque and cardiovascular risk factors" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "Y.H. Lee" 1 => "L.H. Cui" 2 => "M.H. Shin" 3 => "S.S. Kweon" 4 => "K.S. Park" 5 => "S.K. Jeong" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Prev Med Public Health" "fecha" => "2006" "volumen" => "39" "paginaInicial" => "477" "paginaFinal" => "484" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17168200" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0270" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Usefulness of lipoprotein ratios in assessing carotid atherosclerosis in Japanese type 2 diabetic patients" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "N. Katakami" 1 => "H. Kaneto" 2 => "T. Osonoi" 3 => "M. Saitou" 4 => "M. Takahara" 5 => "F. Sakamoto" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.atherosclerosis.2010.10.035" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Atherosclerosis" "fecha" => "2011" "volumen" => "214" "paginaInicial" => "442" "paginaFinal" => "447" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21146820" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0275" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparison between insulin resistance indices and carotid and femoral atherosclerosis: A cross-sectional population study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "A.G. Panayiotou" 1 => "P. Kouis" 2 => "M. Griffin" 3 => "A.N. Nicolaides" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int Angiol" "fecha" => "2015" "volumen" => "34" "paginaInicial" => "437" "paginaFinal" => "444" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25673308" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0280" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The plasma logarithm of the triglyceride/HDL-cholesterol ratio is a predictor of low risk gestational diabetes in early pregnancy" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "I.C. Dos Santos-Weiss" 1 => "R.R. Réa" 2 => "C.M. Fadel-Picheth" 3 => "F.G. Rego" 4 => "O. Pedrosa Fde" 5 => "P. Guillery" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.cca.2012.12.004" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Chim Acta" "fecha" => "2013" "volumen" => "418" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "4" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23262368" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0285" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The logarithm of the triglyceride/HDL-cholesterol ratio is related to the history of cardiovascular disease in patients with familial hypercholesterolemia" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "V. Soška" 1 => "J. Jarkovský" 2 => "B. Ravčuková" 3 => "L. Tichý" 4 => "L. Fajkusová" 5 => "T. Freiberger" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.clinbiochem.2011.11.001" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Biochem" "fecha" => "2012" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "96" "paginaFinal" => "100" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22119890" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0290" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparisons of apolipoprotein B levels estimated by immunoassay, nuclear magnetic resonance, vertical auto profile, and non-high-density lipoprotein cholesterol in subjects with hypertriglyceridemia (SAFARI Trial)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "S.M. Grundy" 1 => "G.L. Vega" 2 => "J.E. Tomassini" 3 => "A.M. Tershakovec" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.amjcard.2011.03.003" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Cardiol" "fecha" => "2011" "volumen" => "108" "paginaInicial" => "40" "paginaFinal" => "46" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21565322" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0295" "etiqueta" => "28" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Lowering the triglyceride/high-density lipoprotein cholesterol ratio is associated with the beneficial impact of pioglitazone on progression of coronary atherosclerosis in diabetic patients: Insights from the PERISCOPE (Pioglitazone Effect on Regression of Intravascular Sonographic Coronary Obstruction Prospective Evaluation) study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.J. Nicholls" 1 => "E.M. Tuzcu" 2 => "K. Wolski" 3 => "O. Bayturan" 4 => "A. Lavoie" 5 => "K. Uno" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jacc.2010.06.055" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Am Coll Cardiol" "fecha" => "2011" "volumen" => "57" "paginaInicial" => "153" "paginaFinal" => "159" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21211686" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 28 => array:3 [ "identificador" => "bib0300" "etiqueta" => "29" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Triglyceride/HDL ratio as a screening tool for predicting success at reducing anti-diabetic medications following weight loss" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "G. Palamaner Subash Shantha" 1 => "A.A. Kumar" 2 => "S. Kahan" 3 => "P.K. Irukulla" 4 => "L.J. Cheskin" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1371/journal.pone.0069285" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "PLoS One" "fecha" => "2013" "volumen" => "8" "paginaInicial" => "e69285" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23869240" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 29 => array:3 [ "identificador" => "bib0305" "etiqueta" => "30" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Usefulness of the high triglyceride-to-HDL cholesterol ratio to identify cardiometabolic risk factors and preclinical signs of organ damage in outpatient children" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "P. Di Bonito" 1 => "N. Moio" 2 => "C. Scilla" 3 => "L. Cavuto" 4 => "G. Sibilio" 5 => "E. Sanguigno" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.2337/dc11-1456" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Diabetes Care" "fecha" => "2012" "volumen" => "35" "paginaInicial" => "158" "paginaFinal" => "162" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22040842" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 30 => array:3 [ "identificador" => "bib0310" "etiqueta" => "31" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The triglycerides-to-HDL-cholesterol ratio and cardiovascular disease risk in obese patients with type 2 diabetes: An observational study from the Swedish National Diabetes Register (NDR)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "K. Eeg-Olofsson" 1 => "S. Gudbjörnsdottir" 2 => "B. Eliasson" 3 => "B. Zethelius" 4 => "J. Cederholm" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.diabres.2014.07.010" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Diabetes Res Clin Pract" "fecha" => "2014" "volumen" => "106" "paginaInicial" => "136" "paginaFinal" => "144" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25108897" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/15750922/0000006300000007/v1_201607200626/S157509221630047X/v1_201607200626/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "8576" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/15750922/0000006300000007/v1_201607200626/S157509221630047X/v1_201607200626/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S157509221630047X?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 309 | 8 | 317 |
2024 Septiembre | 602 | 27 | 629 |
2024 Agosto | 431 | 18 | 449 |
2024 Julio | 715 | 9 | 724 |
2024 Junio | 517 | 3 | 520 |
2024 Mayo | 570 | 8 | 578 |
2024 Abril | 583 | 17 | 600 |
2024 Marzo | 564 | 8 | 572 |
2024 Febrero | 652 | 13 | 665 |
2024 Enero | 729 | 17 | 746 |
2023 Diciembre | 416 | 14 | 430 |
2023 Noviembre | 530 | 13 | 543 |
2023 Octubre | 577 | 17 | 594 |
2023 Septiembre | 430 | 12 | 442 |
2023 Agosto | 335 | 15 | 350 |
2023 Julio | 447 | 13 | 460 |
2023 Junio | 502 | 21 | 523 |
2023 Mayo | 570 | 22 | 592 |
2023 Abril | 398 | 8 | 406 |
2023 Marzo | 374 | 14 | 388 |
2023 Febrero | 284 | 6 | 290 |
2023 Enero | 186 | 9 | 195 |
2022 Diciembre | 197 | 16 | 213 |
2022 Noviembre | 265 | 19 | 284 |
2022 Octubre | 286 | 18 | 304 |
2022 Septiembre | 286 | 27 | 313 |
2022 Agosto | 250 | 22 | 272 |
2022 Julio | 251 | 17 | 268 |
2022 Junio | 246 | 15 | 261 |
2022 Mayo | 220 | 10 | 230 |
2022 Abril | 210 | 15 | 225 |
2022 Marzo | 320 | 24 | 344 |
2022 Febrero | 299 | 14 | 313 |
2022 Enero | 240 | 16 | 256 |
2021 Diciembre | 192 | 18 | 210 |
2021 Noviembre | 244 | 16 | 260 |
2021 Octubre | 238 | 23 | 261 |
2021 Septiembre | 207 | 24 | 231 |
2021 Agosto | 190 | 10 | 200 |
2021 Julio | 210 | 30 | 240 |
2021 Junio | 185 | 30 | 215 |
2021 Mayo | 204 | 25 | 229 |
2021 Abril | 397 | 45 | 442 |
2021 Marzo | 284 | 47 | 331 |
2021 Febrero | 243 | 20 | 263 |
2021 Enero | 202 | 20 | 222 |
2020 Diciembre | 226 | 23 | 249 |
2020 Noviembre | 238 | 26 | 264 |
2020 Octubre | 141 | 27 | 168 |
2020 Septiembre | 196 | 90 | 286 |
2020 Agosto | 176 | 35 | 211 |
2020 Julio | 218 | 25 | 243 |
2020 Junio | 163 | 14 | 177 |
2020 Mayo | 166 | 29 | 195 |
2020 Abril | 134 | 14 | 148 |
2020 Marzo | 199 | 24 | 223 |
2020 Febrero | 263 | 20 | 283 |
2020 Enero | 246 | 12 | 258 |
2019 Diciembre | 218 | 24 | 242 |
2019 Noviembre | 189 | 13 | 202 |
2019 Octubre | 197 | 14 | 211 |
2019 Septiembre | 183 | 26 | 209 |
2019 Agosto | 141 | 16 | 157 |
2019 Julio | 180 | 24 | 204 |
2019 Junio | 223 | 38 | 261 |
2019 Mayo | 332 | 64 | 396 |
2019 Abril | 258 | 32 | 290 |
2019 Marzo | 137 | 9 | 146 |
2019 Febrero | 116 | 14 | 130 |
2019 Enero | 104 | 15 | 119 |
2018 Diciembre | 90 | 6 | 96 |
2018 Noviembre | 111 | 17 | 128 |
2018 Octubre | 104 | 14 | 118 |
2018 Septiembre | 123 | 10 | 133 |
2018 Agosto | 53 | 16 | 69 |
2018 Julio | 45 | 2 | 47 |
2018 Junio | 40 | 5 | 45 |
2018 Mayo | 55 | 4 | 59 |
2018 Abril | 43 | 2 | 45 |
2018 Marzo | 28 | 3 | 31 |
2018 Febrero | 9 | 1 | 10 |
2018 Enero | 18 | 2 | 20 |
2017 Diciembre | 28 | 2 | 30 |
2017 Noviembre | 22 | 2 | 24 |
2017 Octubre | 27 | 4 | 31 |
2017 Septiembre | 29 | 5 | 34 |
2017 Agosto | 38 | 4 | 42 |
2017 Julio | 42 | 1 | 43 |
2017 Junio | 28 | 1 | 29 |
2017 Mayo | 36 | 8 | 44 |
2017 Abril | 30 | 2 | 32 |
2017 Marzo | 38 | 9 | 47 |
2017 Febrero | 32 | 11 | 43 |
2017 Enero | 4 | 2 | 6 |
2016 Diciembre | 1 | 0 | 1 |
2016 Octubre | 3 | 2 | 5 |
2016 Septiembre | 5 | 5 | 10 |
2016 Agosto | 7 | 1 | 8 |
2016 Julio | 3 | 0 | 3 |