array:23 [ "pii" => "S0214460314000874" "issn" => "02144603" "doi" => "10.1016/j.rlfa.2014.09.002" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-10-01" "aid" => "85" "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. y Asociación Española de Logopedia, Foniatría y Audiología" "copyrightAnyo" => "2014" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "brv" "cita" => "Rev Logop Fon Audiol. 2014;34:191-2" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 1069 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 9 "HTML" => 843 "PDF" => 217 ] ] "itemSiguiente" => array:17 [ "pii" => "S0214460314000941" "issn" => "02144603" "doi" => "10.1016/j.rlfa.2014.10.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-10-01" "aid" => "87" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "nws" "cita" => "Rev Logop Fon Audiol. 2014;34:193-4" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 300 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 6 "HTML" => 118 "PDF" => 176 ] ] "es" => array:6 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Crónica del <span class="elsevierStyleSmallCaps">xxix</span> Congreso de AELFA en Murcia" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => 0 "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "193" "paginaFinal" => "194" ] ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0214460314000941?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02144603/0000003400000004/v1_201410230948/S0214460314000941/v1_201410230948/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S0214460314000266" "issn" => "02144603" "doi" => "10.1016/j.rlfa.2013.11.003" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2014-10-01" "aid" => "68" "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. y Asociación Española de Logopedia, Foniatría y Audiología" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "crp" "cita" => "Rev Logop Fon Audiol. 2014;34:185-90" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 1800 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 7 "HTML" => 1403 "PDF" => 390 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Caso Clínico</span>" "titulo" => "Tratamiento de la disfagia y la disglosia tras glosectomía total y reconstrucción con colgajo libre fasciocutáneo anterolateral de muslo: a propósito de un caso" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "185" "paginaFinal" => "190" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Treatment of dysphagia and dysglossia after total glossectomy and reconstruction with anterolateral thigh fasciocutaneous free flap: A case report" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0020" "etiqueta" => "Figura 4" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr4.jpeg" "Alto" => 553 "Ancho" => 995 "Tamanyo" => 77108 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Dibujo sobre el muslo del tejido donante.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Itziar Galarza Ibarrondo, Leire Ortiz Fernández, Borja Andikoetxea Agorria" "autores" => array:3 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Itziar" "apellidos" => "Galarza Ibarrondo" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Leire" "apellidos" => "Ortiz Fernández" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Borja" "apellidos" => "Andikoetxea Agorria" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0214460314000266?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/02144603/0000003400000004/v1_201410230948/S0214460314000266/v1_201410230948/es/main.assets" ] "es" => array:9 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Reseña bibliográfica</span>" "titulo" => "Rehabilitación neuropsicológica. Intervención y práctica clínica" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "191" "paginaFinal" => "192" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "autoresLista" => "Maribel Cano Ortiz" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Maribel Cano" "apellidos" => "Ortiz" ] ] "afiliaciones" => array:1 [ 0 => array:2 [ "entidad" => "Psicóloga y Logopeda, Profesora. Facultat de Psicologia, Ciències de l’Educació i de l’Esport Blanquerna, Universitat Ramon Llull (Barcelona)" "identificador" => "aff0005" ] ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall"><span class="elsevierStyleBold">Olga Bruna, Teresa Roig, Miguel Puyuelo, Carme Junqué, Ángel Ruano. Barcelona: Editorial Elsevier-Masson. (2011). 520 páginas. ISBN: 978-84-458-2066-7</span></p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En la actualidad, la rehabilitación de pacientes con enfermedades neurológicas es un tema extraordinariamente relevante. Científicos, médicos, terapeutas, psicólogos y otros profesionales del ámbito social, clínico y educativo aúnan esfuerzos por lograr la mayor recuperación posible del paciente. En este sentido, la obra que presentamos constituye un referente de actualización teórica y metodológica sobre la rehabilitación neurológica para todos ellos porque sintetiza las investigaciones más significativas y los tratamientos más novedosos en este ámbito, siempre orientados al incremento de la calidad de vida y la reincorporación social de los pacientes.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El libro constituye un manual exhaustivo y riguroso. Está estructurado en cinco bloques temáticos en los que autores especializados abordan aspectos cruciales en el ámbito de la neurología. La obra conjuga la perspectiva interdisciplinar imprescindible para un enfoque holístico de los contenidos con una visión focalizada en las últimas investigaciones y la praxis profesional, de modo que el lector pueda valorar los principales avances en los fundamentos de la rehabilitación neurológica.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el primer bloque temático se exponen los últimos estudios sobre los fundamentos neurológicos y los principios de rehabilitación. En esta línea cabe destacar las aportaciones de dos autoras: Anna-Lise Christensen sobre las posibilidades de abordar el daño cerebral a través de un programa específico de rehabilitación y, por otra parte, Carme Junqué sobre los procesos de diagnóstico y los nuevos planteamientos de los programas de rehabilitación gracias a un exhaustivo análisis de la técnica basada en la neuroimagen.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El segundo bloque versa sobre las funciones cognitivas básicas y las distintas técnicas de rehabilitación neurológica. Se describe la praxis en relación a las distintas funciones cognitivas: atención y concentración, memoria, lenguaje, trastornos de la comunicación, apraxias y agnosias y funciones ejecutivas. De este conjunto de funciones destacamos la aportación de Bárbara Wilson sobre las estrategias de intervención para los déficits amnésicos derivados de un daño cerebral en la que presenta directrices para la intervención en los déficits de memoria. Por otra parte, nos resulta especialmente novedoso el capítulo de Javier Tirapu y colaboradores en el que se exponen un conjunto de orientaciones sobre la evaluación y la rehabilitación de las funciones ejecutivas.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El tercer bloque se dedica a la rehabilitación neuropsicológica en la práctica clínica de patologías y trastornos específicos: traumatismos craneoencefálicos, esclerosis múltiple, accidentes cerebrovasculares y esquizofrenia. En este apartado destacamos el capítulo sobre la evaluación y rehabilitación neuropsicológica infantil en el que se analizan detalladamente los trastornos neuropatológicos más frecuentes en la infancia que cursan con una afectación neuropsicológica. Este aspecto se complementa con el capítulo que describe los cambios emocionales y de conducta en personas con daño cerebral en el que se valora la trasformación que sufre su calidad de vida en un sentido amplio: personal, familiar y social.</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El penúltimo apartado se dedica a la intervención neuropsicológica en los múltiples aspectos relacionados con el envejecimiento y las demencias: el deterioro cognitivo y su rehabilitación, los cambios cognitivos, afectivos, emocionales y conductuales propios del proceso de envejecimiento, el deterioro amnésico y/o comunicativo en estadios más avanzados. La autora Linda Clare defiende tres enfoques básicos para orientar la intervención de los profesionales, según el grado de demencia y la finalidad de la intervención: a) la orientación a la realidad o la estimulación cognitiva; b) el entrenamiento cognitivo y, c) la rehabilitación cognitiva. Los distintos estudios coinciden en destacar el valor inestimable que la evaluación y de la intervención precoz en las demencias para prevenir o atenuar el grado de dependencia de los pacientes.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El último bloque expone aspectos sociales, jurídicos, asistenciales y familiares relacionados con los procesos de rehabilitación en las situaciones altamente complejas que se han descrito en el manual. Los autores analizan el comportamiento ético y la corresponsabilidad social en la atención a las personas mayores y los aspectos legales de tutela. El conjunto de aspectos que configuran el contexto social y familiar del paciente se presentan desde un enfoque interdisciplinar. Finalmente, la neuropsicología forense y relación entre la discapacidad y la calidad de vida cierran el último bloque.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El manual tiene, sin duda, un alto valor didáctico. Su estructura diseñada en bloques y capítulos organiza claramente los contenidos temáticos y ello agiliza su consulta. Por otro lado, cada capítulo tiene asociados distintos casos prácticos o clínicos que ilustran la teoría y facilitan la comprensión de los contenidos más complejos. Además, el manual ofrece la posibilidad de disponer <span class="elsevierStyleItalic">on-line</span> los contenidos continuamente actualizados<span class="elsevierStyleItalic">.</span></p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En resumen, la obra aporta una visión global y exhaustiva de la rehabilitación neuropsicológica tanto desde la perspectiva teórica como clínica. Hay que destacar la rigurosidad que los autores aportan a los temas tratados en el manual y, en especial, su carácter interdisciplinar, aspecto imprescindible para los profesionales de diferentes áreas del conocimiento (neuropsicología, medicina, psicología, logopedia, enfermería, educación social, terapia ocupacional, etc.). Además, la obra enfoca el tema de los valores y la ética vinculados a la investigación y rehabilitación de pacientes con afecciones neurológicas. Ilustra cómo abordar su rehabilitación sin olvidar los problemas éticos que se presentan en la atención de estos pacientes, indisolublemente ligada a los valores humanos.</p></span>" "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/02144603/0000003400000004/v1_201410230948/S0214460314000874/v1_201410230948/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "25945" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Reseña bibliográfica" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/02144603/0000003400000004/v1_201410230948/S0214460314000874/v1_201410230948/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0214460314000874?idApp=UINPBA00004N" ]
Journal Information
Reseña bibliográfica
Rehabilitación neuropsicológica. Intervención y práctica clínica
Maribel Cano Ortiz
Psicóloga y Logopeda, Profesora. Facultat de Psicologia, Ciències de l’Educació i de l’Esport Blanquerna, Universitat Ramon Llull (Barcelona)