se ha leído el artículo
array:23 [ "pii" => "S0365669110000109" "issn" => "03656691" "doi" => "10.1016/j.oftal.2010.08.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2010-06-01" "aid" => "9" "copyrightAnyo" => "2010" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Arch Soc Esp Oftalmol. 2010;85:209-14" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 2583 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 6 "HTML" => 2044 "PDF" => 533 ] ] "itemSiguiente" => array:17 [ "pii" => "S0365669110000079" "issn" => "03656691" "doi" => "10.1016/j.oftal.2010.08.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2010-06-01" "aid" => "6" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Arch Soc Esp Oftalmol. 2010;85:215-7" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 5356 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 12 "HTML" => 4337 "PDF" => 1007 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Comunicación corta</span>" "titulo" => "Quiste dermoide en la infancia bajo el diagnóstico de ptosis" "tienePdf" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "215" "paginaFinal" => "217" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Dermoid cyst in chidhood, diagnosed as ptosis" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1765 "Ancho" => 950 "Tamanyo" => 145098 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">A: Corte axial de RMN en T2. B: Corte coronal RMN en T2. Se aprecia en ambas tumoración en región superointerna de órbita izquierda que comprime y desplaza ligeramente al globo ocular. Moldeamiento de la pared ósea interna.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "M.E. Correa Pérez, H. Sánchez-Tocino, G. Blanco Mateos" "autores" => array:3 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "M.E." "apellidos" => "Correa Pérez" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "H." "apellidos" => "Sánchez-Tocino" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "G. Blanco" "apellidos" => "Mateos" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0365669110000079?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/03656691/0000008500000006/v1_201305021309/S0365669110000079/v1_201305021309/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:17 [ "pii" => "S036566911000002X" "issn" => "03656691" "doi" => "10.1016/j.oftal.2010.07.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2010-06-01" "aid" => "1" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Arch Soc Esp Oftalmol. 2010;85:202-8" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 4056 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 9 "HTML" => 3352 "PDF" => 695 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Artículo original</span>" "titulo" => "Características clínicas de toxoplasmosis ocular en población inmigrante del área de Barcelona: estudio de 22 pacientes" "tienePdf" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "202" "paginaFinal" => "208" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Clinical features of ocular toxoplasmosis in an inmigrant population in the Barcelona area: Study of 22 patients" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1265 "Ancho" => 1578 "Tamanyo" => 159526 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Representación gráfica de la distribución de los pacientes del estudio según país de procedencia, y agrupación según etnia.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "G. Álvarez, A. Rey, A. Adán" "autores" => array:3 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "G." "apellidos" => "Álvarez" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Rey" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Adán" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S036566911000002X?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/03656691/0000008500000006/v1_201305021309/S036566911000002X/v1_201305021309/es/main.assets" ] "es" => array:18 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Artículo original</span>" "titulo" => "Influencia del tratamiento en la pérdida de fibras nerviosas de la retina en pacientes con esclerosis múltiple" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "209" "paginaFinal" => "214" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "E. García-Martín, V. Pueyo, J. Fernández, J. Martín, J.R. Ara, C. Almarcegui, I. Dolz" "autores" => array:7 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "E." "apellidos" => "García-Martín" "email" => array:1 [ 0 => "egmvivax@yahoo.com" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">¿</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "V." "apellidos" => "Pueyo" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "J." "apellidos" => "Fernández" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "J." "apellidos" => "Martín" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 4 => array:3 [ "nombre" => "J.R." "apellidos" => "Ara" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 5 => array:3 [ "nombre" => "C." "apellidos" => "Almarcegui" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] 6 => array:3 [ "nombre" => "I." "apellidos" => "Dolz" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:3 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Oftalmología, Hospital Universitario Miguel Servet, Zaragoza, España" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Neurología, Hospital Universitario Miguel Servet, Zaragoza, España" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Neurofisiología, Hospital Universitario Miguel Servet, Zaragoza, España" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "<span class="elsevierStyleItalic">Autor para correspondencia</span>." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Effect of treatment in loss of retinal nerve fibre layer in multiple sclerosis patients" ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El tratamiento de la esclerosis múltiple (EM) puede ser de tres tipos. El primero de ellos es la terapia con base patogénica o “tratamiento fundamental de la enfermedad”, que tiene como objetivo prevenir la progresión y las recaídas (brotes), y está constituido por imnumosupresores e imnumomoduladores, como los interferones (IFN), el acetato de glatirámero, la azatioprina, el natalizumab y la mitoxantrona. El segundo tipo está orientado al tratamiento de los brotes, y se basa en el uso de corticoides, que son fármacos que reducen la intensidad y duración de los síntomas, pero no modifican la discapacidad. Por último, el tercer grupo está formado por los tratamientos sintomáticos para la EM que tratan de mejorar la espasticidad, la fatiga, el deterioro cognitivo, el dolor, etc.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Hasta la fecha no existe un tratamiento curativo para la EM, si bien las terapias con base patogénica han demostrado una reducción de la actividad de la enfermedad disminuyendo la tasa de brotes y, posiblemente, la progresión de la discapacidad. Todos los IFN han demostrado beneficio clínico-radiológico frente al placebo: IFN beta 1b subcutáneo (Betaferon<span class="elsevierStyleSup">®</span>)<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1-3</span></a>, IFN beta 1a subcutáneo (Rebif 22<span class="elsevierStyleSup">®</span> y Rebif 44<span class="elsevierStyleSup">®</span>)<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4-6</span></a> e IFN beta 1a intramuscular (Avonex<span class="elsevierStyleSup">®</span>)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>. Los IFN beta 1b y 1a se consideran fármacos seguros, bien tolerados y eficaces en EM RR, tanto en la reducción del número de brotes como en la disminución de la gravedad de los mismos<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1,3</span></a>.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El acetato de glatirámero tiene un beneficio clínico similar a los IFN beta<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a> con demora en los beneficios radiológicos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>, lo que ha hecho pensar en un mecanismo patogénico diferente. Es un agente con actividad inmunomoduladora que induce células supresoras antígeno-específicas e interfiere en la activación de linfocitos T por competencia con la proteína básica de la mielina a nivel del complejo antígeno de histocompatibilidad mayor clase II. Se administra en dosis de 20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg por vía subcutánea diario (Glatiramer<span class="elsevierStyleSup">®</span>, Copaxone<span class="elsevierStyleSup">®</span>).</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La EM es una enfermedad crónica que provoca déficits neurológicos progresivos e importante discapacidad, y cuya etiología no está totalmente definida, aunque la mayoría de los autores actualmente opinan que se debe a procesos de inflamación, desmielinización y daño axonal. En la actualidad existen evidencias de que el daño axonal está directamente relacionado con la discapacidad funcional permanente<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0050"><span class="elsevierStyleSup">10,11</span></a>, e incluso algunos trabajos sugieren que este daño axonal puede ser monitorizado mediante la medición del espesor de la capa de fibras nerviosas de la retina (CFNR) con técnicas de análisis digital de la imagen<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">12,13</span></a>. También se ha sugerido que estas técnicas podrían resultar útiles para monitorizar la respuesta al tratamiento en los ensayos clínicos de esta enfermedad<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">14–19</span></a>.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La evaluación funcional del nervio óptico se lleva a cabo mediante la exploración de la agudeza visual y la visión de colores, técnicas campimétricas y pruebas electrofisiológicas; mientras que su evaluación estructural se realiza mediante técnicas de análisis digital de imagen, como la tomografía de coherencia óptica (OCT) o la polarimetría láser (GDx)<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0100"><span class="elsevierStyleSup">20–22</span></a>.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El objetivo de este estudio es evaluar si los diferentes tipos de tratamientos que se emplean para la EM modifican el grado de deterioro progresivo que se produce en la CFNR de estos pacientes con respecto a los pacientes que no son tratados.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Material y métodos</span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Pacientes</span><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En este estudio longitudinal y observacional se incluyeron 79 pacientes con EM (155 ojos), que fueron evaluados en el momento basal y a los 12 meses.</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los criterios de inclusión fueron diagnóstico de EM confirmado por un neurólogo basándose en los criterios de Posser, agudeza visual igual o superior a 0,1 en cada ojo para permitir el correcto desarrollo del protocolo exploratorio, y valores de presión intraocular de aplanamiento inferior a 20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm Hg. Aquellos pacientes que habían padecido un episodio de neuritis óptica en los 6 meses previos a su inclusión en el estudio o que sufrieron un episodio a lo largo de su seguimiento y aquellos cuyo defecto de refracción era superior a 5 dioptrías de equivalente esférico o 3 dioptrías de astigmatismo, fueron excluidos del estudio.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El estudio fue aprobado por el Comité ético del hospital y todos los participantes firmaron un consentimiento informado en que se detallaba el objetivo del trabajo y las pruebas que se incluían en el protocolo exploratorio, así como la posibilidad de abandonarlo en el momento en que lo deseasen. Todos lo sujetos fueron sometidos a una exploración oftalmológica completa, que incluyó agudeza visual con optotipo de Snellen, test de colores con 20 láminas isocromáticas de Ishihara, reflejos pupilares, motilidad ocular, medición del defecto de refracción, examen del polo anterior, tonometría de aplanación, valoración funduscópica papilar, perimetría computarizada realizada con el analizador de campo Humphrey (Carl-Zeiss Meditec, Dublin, Calif) y empleando una estrategia SITA Standard programa 30-2.; OCT (Stratus OCT 3000, Carl Zeiss Meditec, Dublin) utilizando los protocolos <span class="elsevierStyleItalic">Fast RNFL thickness</span> (barridos circulares de 3,4<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm) y <span class="elsevierStyleItalic">Fast macula,</span> y evaluando el espesor medio de la CFNR, el espesor en cada uno de los cuatro cuadrantes retinianos y el volumen macular; y la GDx con compensación corneal variable (GDx VCC, Laser Diagnostic Technologies, San Diego) realizando barridos circulares centrados en la papila de 3,2<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mm de diámetro con el objetivo de medir los espesores de la CFNR (NFI, promedio TSNIT, promedio superior, promedio inferior y desviación estándar TSNIT).</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">También se registraron las variables neurológicas de duración de la enfermedad y de puntuación obtenida en la escala de disfunción neurológica EDSS (<span class="elsevierStyleItalic">expanded disability status scale</span>).</p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Estas exploraciones fueron realizadas en el momento basal y al año con el objetivo de evaluar cambios en los parámetros registrados y valorar la correlación entre dichos cambios y la terapia asignada a cada paciente.</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Transcurridos 12 meses desde este primer estudio, se reevaluaron los pacientes empleando los mismos parámetros y se realizó un análisis estadístico comparativo de los resultados obtenidos tras dividir a los pacientes en 4 grupos en función del tratamiento recibido. De esta forma, el grupo 1 estaba formado por los sujetos con EM y sin tratamiento pautado, el grupo 2 eran pacientes que recibían INF beta 1a, el grupo 3 incluía pacientes con INF beta 1b y el grupo 4 estaba constituido por sujetos con EM en tratamiento con acetato de glatirámero.</p><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el análisis estadístico, todas las variables mencionadas fueron registradas en una base de datos elaborada con el programa FileMaker Pro 5.0. Se comparó la pérdida de espesor de CFNR y de volumen macular a lo largo del seguimiento entre los 4 grupos mediante el test estadístico de Anova, empleando el programa estadístico SPSS versión 15.0 (SPSS Inc., Chicago, United States). De modo previo al análisis de los datos se comprobó su ajuste a la normalidad mediante el test de Kolmogorov-Smirnov.</p></span></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Resultados</span><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se evaluaron 79 pacientes, de los que 26 eran hombres y 53 eran mujeres (proporción hombre/mujer de 2:3). Su edad media fue de 42,32 años (rango: 19-66 años) y la media del tiempo de evolución de la enfermedad desde el momento del diagnóstico fue de 8,99 años (rango: 0,5-26 años). El tipo de EM predominante fue la recidivante-remitente con 77 pacientes (97,46%), mientras que sólo un paciente presentaban EM primaria progresiva (1,26%) y otro tenía una forma secundaria progresiva (1,26%). La media de la puntuación obtenida en la escala de discapacidad neurológica EDSS fue de 2,35 (rango: 0-8) en la evaluación basal y de 2,50 (rango: 0-8,5) en la revisión al año de los pacientes.</p><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los resultados de todos los parámetros evaluados en este estudio entre el grupo de sujetos con tratamiento y sin él, así como la significación de la comparación de los cambios observados en cada parámetro, se encuentran detallados en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>. Como se observa en esta tabla, no se han detectado diferencias significativas entre el grupo tratado y el no tratado en los parámetros funcionales y estructurales; sin embargo observamos una tendencia en la mayoría de éstos a mostrar mayor pérdida de espesor o de funcionalidad de la CFNR en los pacientes con EM no tratados.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a> muestra los parámetros obtenidos en ambas evaluaciones para los sujetos sin tratamiento y los 3 subgrupos de pacientes tratados.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El parámetro que más diferencias mostró entre el grupo de tratados y de no tratados fue el espesor medio de la CFNR medido en la OCT, con cifras de 90,13<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en el momento basal y de 87,86<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en la revisión anual.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Discusión</span><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El objetivo del estudio fue cuantificar los cambios observados durante un año en la CFNR de los ojos de pacientes con EM, y observar si el tipo de tratamiento o la ausencia del mismo se correlacionaban con estos cambios.</p><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La evaluación de la CFNR en pacientes con EM fue propuesta por Frisen y Hoyt en 1974<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0105"><span class="elsevierStyleSup">21</span></a>, como un método útil para evaluar las secuelas de episodios previos de neuritis óptica y para detectar episodios subclínicos de la enfermedad. Clásicamente se empleaba la oftalmoscopía y las fotografías monocromáticas de la retina, que proporcionaban una valoración cualitativa y subjetiva de la CFNR y el nervio óptico, y sólo eran capaces de detectar defectos con pérdidas superiores al 50% de las células ganglionares de la retina<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22,23</span></a>. Actualmente la aplicación de técnicas de análisis digital de imagen, como la OCT y la GDx, permiten valorar la CFNR de forma cuantitativa, objetiva y reproducible. Estas técnicas, no invasivas y poco dependientes del examinador, son capaces de realizar análisis muy precisos y de proporcionar mediciones cuantitativas en tan sólo algunos minutos<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24,25</span></a> causando escasas molestias al paciente.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El motivo por el que se decidió no incluir a pacientes que hubiesen padecido una neuritis óptica en los seis meses previos al comienzo del estudio se basó en que ese es el tiempo que la mayoría de los autores consideran necesario para que las mediciones realizadas con las técnicas de análisis digital de la imagen, como OCT y GDx, sean capaces de registrar la degeneración retrógrada que se produce tras un episodio inflamatorio del nervio óptico, especialmente en el caso de las neuritis retrobulbares<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0115"><span class="elsevierStyleSup">23,26–28</span></a>.</p><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Debemos tener en cuenta que los grupos evaluados no son homogéneos, ya que al tratarse de un estudio observacional y no intervencionista, los pacientes que no recibieron tratamiento y que por tanto fueron incluidos en este grupo, tenían formas clínicas más leves o con largos periodos de inactividad y escasos brotes; mientras que los pacientes a los que se les asignó un tratamiento eran aquellos cuyas manifestaciones sintomáticas eran más acusadas y por tanto la agresividad de la enfermedad en éstos era mayor que en el grupo control. Esto genera un sesgo que puede ser la causa de que las diferencias observadas en la reducción de la CFNR no hayan llegado a mostrar significación entre los distintos grupos.</p><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En un estudio previo llevado a cabo por nuestro grupo de investigación en 84 ojos, se observó que existía una pérdida de fibras nerviosas de la retina en los pacientes con EM respecto a los sanos a lo largo de un año, incluso en aquellos que no habían presentado brotes ni signos de actividad de la enfermedad durante el periodo de seguimiento. Resultados similares han sido observados por Toledo et al<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0145"><span class="elsevierStyleSup">29</span></a>. Un estudio longitudinal realizado en 187 ojos de pacientes sanos evaluó la pérdida fisiológica de fibras de la retina que tiene lugar con la edad mediante OCT y determinó que una persona normal disminuye su promedio de CFNR en 0,16<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm al año, siendo esta pérdida más acusada en personas de edades superiores a los 50 años<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0150"><span class="elsevierStyleSup">30</span></a>. Los resultados de nuestro estudio mostraron una pérdida de 3,48<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm al año en este parámetro en los pacientes con EM.</p><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El espesor temporal de la CFNR descendió una media de 2,59<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm durante el año de seguimiento en los pacientes con EM, siendo este descenso de 4,98<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en los sujetos que no recibieron tratamiento y de 1,08<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en los que sí lo recibieron. Esto hace pensar que existen mecanismos fisiopatológicos, diferentes a la inflamación del nervio óptico, que causan daño axonal<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0155"><span class="elsevierStyleSup">31–33</span></a> y que éste es menor en los pacientes que reciben tratamiento patogénico para la EM.</p><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Estos resultados podrían reforzar la teoría de algunos autores de que la evaluación de la CFNR mediante técnicas de análisis digital de la imagen puede ser útil para el seguimiento de la progresión de la EM y para la monitorización del tratamiento empleado en los ensayos clínico<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">14–19</span></a>.</p></span><span id="sec0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Conflicto de intereses</span><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran no tener ningún conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:10 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "xres108470" "titulo" => array:5 [ 0 => "Resumen" 1 => "Objetivos" 2 => "Material y método" 3 => "Resultados" 4 => "Conclusión" ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec95891" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "xres108471" "titulo" => array:5 [ 0 => "Abstract" 1 => "Objective" 2 => "Material and methods" 3 => "Results" 4 => "Conclusions" ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec95892" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:3 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Material y métodos" "secciones" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Pacientes" ] ] ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Resultados" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Discusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0030" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2009-05-30" "fechaAceptado" => "2010-06-18" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec95891" "palabras" => array:6 [ 0 => "Capa de fibras nerviosas de la retina" 1 => "Esclerosis múltiple" 2 => "Interferón" 3 => "Tomografía de coherencia óptica" 4 => "Polarimetría láser" 5 => "Potenciales evocados visuales" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec95892" "palabras" => array:6 [ 0 => "Retinal nerve fibre layer" 1 => "Multiple sclerosis" 2 => "Interferon" 3 => "Optical coherence tomography" 4 => "Scanning laser polarimetry" 5 => "Visual evoked potentials" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle">Objetivos</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Evaluar el efecto del tratamiento patogénico de la esclerosis múltiple (EM) sobre la pérdida de fibras nerviosas de la retina (CFNR) mediante técnicas de análisis digital de imagen.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Material y método</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se incluyeron 155 ojos de 79 pacientes con EM, a los que se exploró la agudeza visual medida con optotipos de Snellen, el defecto de refracción y la visión de colores, y se realizó perimetría automatizada, tomografía de coherencia óptica (OCT), polarimetría láser (GDx) y potenciales evocados visuales (PEV). Este protocolo se repitió al año y los cambios observados fueron comparados según el tratamiento asignado mediante el test de Anova; para lo que se dividió la población en 4 grupos en función del tratamiento recibido: 1) sin tratamiento 2) interferón beta 1a, 3) interferón beta 1b, 4) acetato de glatirámero.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Resultados</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">No se detectaron diferencias significativas (test t, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05) entre los pacientes con o sin tratamiento ni entre los 4 grupos, pero la mayoría de los parámetros funcionales y estructurales mostraron una tendencia a presentar mayores reducciones de la CFNR en el grupo sin tratamiento. La mayor variación apareció en el cuadrante temporal de la CFNR en la OCT (redución de 4,97<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en pacientes sin tratamiento vs 1,08<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm en los tratados).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Conclusión</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">El tratamiento patogénico de la EM puede ser un factor protector para la reducción del espesor de la CFNR que se produce con la progresión de la enfermedad. Se necesitan más estudios.</p>" ] "en" => array:2 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle">Objective</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">To evaluate the effect of pathogenic treatments in the reduction of the retinal nerve fibre layer (RNFL) in patients with Multiple Sclerosis (MS) by means of ocular imaging technologies.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Material and methods</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">A total 155 eyes of 79 patients with MS were enrolled in this study. All patients underwent a complete ophthalmic examination including best corrected visual acuity using Snellen chart, colour vision using Ishihara pseudoisochromatic plates, visual field examination, optical coherence tomography (OCT), scanning laser polarimetry (GDx) and visual evoked potentials. The patients were re-evaluated after a one year period and changes were assessed in order to detect differences between treatments using the Anova statistical test. The patients were divided into four groups: 1) Patients without treatment, 2) Patients treated with interferon beta-1a, 3) Subjects who received interferon beta-1b, 4) Patients treated using glatiramer acetate.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Results</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">There were no statistically significant differences between patients with or without treatment and between the four groups (<span class="elsevierStyleItalic">P</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0.05, t test), but functional and structural parameters showed greater loss in RNFL thickness in non-treated patients. Temporal quadrant RNFL thickness measured by OCT was the parameter with the highest variation (reduction of 4.97<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm in patients without treatment vs 1.08<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μm in treated patients).</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Conclusions</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">MS pathogenic treatment may be a protective factor in the RNFL loss that is associated to the disease progression. More studies are needed.</p>" ] ] "multimedia" => array:2 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Desv. Est. TSNIT: desviación estándar temporal-superior-nasal-inferior-temporal; DM: desviación media; EDSS: <span class="elsevierStyleItalic">expanded disability status scale</span>; p: nivel de significación; PA: perimetría; mseg: milisegundos; μm: micras.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Cambio al año \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Cambio en no tratados \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Cambio en tratados \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">AV (Snellen)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,05 (0,15) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,07 (0,16) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,03 (0,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,113 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Test de Ishihara</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,04 (2,90) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,06 (2,88) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,02 (2,92) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,950 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">PA: DM (dB)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,31 (3,70) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,07 (4,45) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,45 (3,17) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,537 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">EDSS</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,13 (0,94) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,34 (0,95) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,00 (0,91) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic"><span class="elsevierStyleBold">0,029</span></span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Latencia PEV (mseg)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−1,49 (7,69) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−2,52 (7,78) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,88 (7,64) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,328 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">OCT</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor medio (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,48 (8,65) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,42 (10,55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,53 (7,25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,939 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor superior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,75 (15,42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,75 (16,28) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,12 (14,90) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,528 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor nasal (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,91 (15,59) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,42 (15,41) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4,23 (15,77) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,758 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor inferior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4,70 (14,25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,19 (19,12) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5,67 (10,02) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,297 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor temporal (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,59 (13,63) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4,98 (18,34) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,08 (9,32) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,085 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Volumen macular (mm<span class="elsevierStyleSup">3</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,08 (0,22) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,06 (0,19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,10 (0,23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,396 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">GDX</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>NFI \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,64 (7,50) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,75 (6,07) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,69 (8,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,969 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio TSNIT (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,77 (5,03) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,42 (5,55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,75 (4,80) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,770 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio superior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,19 (6,47) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,40 (5,25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,47 (6,99) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,506 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio inferior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,02 (7,09) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,90 (6,82) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,15 (7,23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,492 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Desv. Est. TSNIT (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,64 (3,66) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,34 (3,80) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,86 (3,61) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,542 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab195522.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Diferencias del valor medio de cada parámetro y su desviación estándar entre paréntesis entre la exploración al año menos la evaluación basal, analizando todos los pacientes del estudio y separados en tratados y no tratados. Significación de la comparación realizada mediante test t de Student entre el cambio del grupo tratado y el no tratado</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Desv. Est. TSNIT, desviación estándar temporal-superior-nasal-inferior-temporal; DM, desviación media; EDSS, Expanded disability status scale; PA, perimetría; mseg, milisegundos; μm, micras.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Cambio al año \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Sin tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">INF beta 1a \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">INF beta 1B \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Acetato de glatirámero \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">AV (Snellen)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,07 (0,16) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,004 (0,11) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,09 (0,15) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,03 (0,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Test de Ishihara</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,06 (2,88) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,18 (3,41) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,05 (0,23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,55 (2,79) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">PA: DM (dB)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,07 (4,45) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,60 (3,02) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,48 (2,43) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,07 (4,23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">EDSS</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,34 (0,95) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,16 (0,58) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,41 (1,07) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,05 (1,24) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Latencia PEV (mseg)</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−2,52 (7,78) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">-0,42 (7,06) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,86 (6,25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−6,44 (10,62) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">OCT</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor medio (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,42 (10,55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,59 (7,42) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,41 (8,44) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5,32 (6,03) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor superior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,75 (16,28) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,96 (14,96) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">7,13 (17,07) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5,40 (12,12) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor nasal (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,42 (15,41) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">7,19 (15,16) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,54 (19,00) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,15 (11,67) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor inferior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3,19 (19,12) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">6,57 (10,91) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,27 (8,18) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">9,45 (8,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Espesor temporal (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4,98 (18,34) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,11 (8,63) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,59 (10,97) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4,25 (8,72) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Volumen macular (mm<span class="elsevierStyleSup">3</span>) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,06 (0,19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,12 (0,23) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,03 (0,27) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,12 (0,15) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " colspan="5" align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">GDX</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>NFI \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,75 (6,07) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,49 (6,53) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,43 (9,00) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−3,00 (11,28) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio TSNIT (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,42 (5,55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−1,16 (3,91) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−1,65 (6,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,26 (4,81) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio superior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,40 (5,25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,06 (5,20) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,05 (10,90) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,24 (5,57) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Promedio inferior (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,90 (6,82) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−1,00 (6,54) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">−0,19 (7,99) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,73 (8,13) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Desv. Est. TSNIT (μm) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,34 (3,80) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,74 (3,92) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0,48 (3,64) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,07 (2,93) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab195521.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Diferencias del valor medio de cada parámetro y su desviación estándar entre paréntesis entre la exploración al año menos la evaluación basal, analizados en función del grupo de tratamiento recibido</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:33 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Interferon beta-lb is effective in relapsing-remitting multiple sclerosis. I. Clinical results of a multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "IFNB Multiple Sclerosis Study Group" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neurology." "fecha" => "2001" "volumen" => "57" "paginaInicial" => "S3" "paginaFinal" => "9" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11902592" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Interferon beta-1b in the treatment of multiple sclerosis: final outcome of the randomized controlled trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "The IFNB Multiple Sclerosis Study Group, The University of British Columbia, MS/MRI., Analysis Group" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neurology." "fecha" => "1995" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "1277" "paginaFinal" => "1285" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7617182" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Interferon beta-1b is effective in relapsing-remitting multiple sclerosis. II. MRI analysis results of a multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled trial" "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "colaboracion" => "UBC MS/MRI Study Group and the IFNB Multiple Sclerosis Study Group" "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "D.W. Paty" 1 => "D.K. Li" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neurology." "fecha" => "1993" "volumen" => "43" "paginaInicial" => "662" "paginaFinal" => "667" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8469319" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Placebo-controlled multicentre randomised trial of interferon beta-1b in treatment of secondary progressive multiple sclerosis. European Study Group on interferon beta-1b in secondary progressive MS. Lancet. 1998;352: 1491–7." ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Evidence of interferon beta-1a dose response in relapsing-remitting MS: the OWIMS Study. The Once Weekly Interferon for MS Study Group. Neurology. 1999;53:679–86." ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Magnetic resonance imaging results of the PRISMS trial: a randomized, double-blind, placebo-controlled study of interferon-beta1a in relapsing-remitting multiple sclerosis. Prevention of Relapses and Disability by Interferon-beta1a Subcutaneously in Multiple Sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "D.K. Li" 1 => "D.W. Paty" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Neurol." "fecha" => "1999" "volumen" => "46" "paginaInicial" => "197" "paginaFinal" => "206" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10443885" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A phase III trial of intramuscular recombinant interferon beta as treatment for exacerbating-remitting multiple sclerosis: design and conduct of study and baseline characteristics of patients. Multiple Sclerosis Collaborative Research Group (MSCRG)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L.D. Jacobs" 1 => "D.L. Cookfair" 2 => "R.A. Rudick" 3 => "R.M. Herndon" 4 => "J.R. Richert" 5 => "A.M. Salazar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Mult Scler." "fecha" => "1995" "volumen" => "1" "paginaInicial" => "118" "paginaFinal" => "135" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9345462" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Sustained clinical benefits of glatiramer acetate in relapsing multiple sclerosis patients observed for 6 years. Copolymer 1 Multiple Sclerosis Study Group 1" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "K.P. Johnson" 1 => "B.R. Brooks" 2 => "C.C. Ford" 3 => "A. Goodman" 4 => "J. Guarnaccia" 5 => "R.P. Lisak" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Mult Scler." "fecha" => "2000" "volumen" => "6" "paginaInicial" => "255" "paginaFinal" => "266" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10962546" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0045" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "European/Canadian multicenter, double-blind, randomized, placebo-controlled study of the effects of glatiramer acetate on magnetic resonance imaging--measured disease activity and burden in patients with relapsing multiple sclerosis. European/Canadian Glatiramer Acetate Study Group 2" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "G. Comi" 1 => "M. Filippi" 2 => "J.S. Wolinsky" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Neurol." "fecha" => "2001" "volumen" => "49" "paginaInicial" => "290" "paginaFinal" => "297" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11261502" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0050" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Inflammation versus neurodegeneration: consequences for treatment" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J. Palace" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jns.2006.05.072" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Neurol Sci." "fecha" => "2007" "volumen" => "259" "paginaInicial" => "46" "paginaFinal" => "49" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17418237" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The neurobiology of multiple sclerosis: genes, inflammation, and neurodegeneration" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "S.L. Hauser" 1 => "J.R. Oksenberg" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.neuron.2006.09.011" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Neuron." "fecha" => "2006" "volumen" => "52" "paginaInicial" => "61" "paginaFinal" => "76" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17015227" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0090429509026223" "estado" => "S300" "issn" => "00904295" ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Relation of visual function to retinal nerve fiber layer thickness in multiple sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.B. Fisher" 1 => "D.A. Jacobs" 2 => "C.E. Markowitz" 3 => "S.L. Galetta" 4 => "N.J. Volpe" 5 => "M.L. Nano-Schiavi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ophtha.2005.10.040" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ophthalmology." "fecha" => "2006" "volumen" => "113" "paginaInicial" => "324" "paginaFinal" => "332" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16406539" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Axonal loss in the retinal nerve fiber layer in patients with multiple sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "V. Pueyo" 1 => "J. Martin" 2 => "J. Fernandez" 3 => "C. Almarcegui" 4 => "J. Ara" 5 => "C. Egea" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1177/1352458507087326" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Mult Scler." "fecha" => "2008" "volumen" => "14" "paginaInicial" => "609" "paginaFinal" => "614" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18424482" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Retinal nerve fiber layer is associated with brain atrophy in multiple sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "E. Gordon-Lipkin" 1 => "B. Chodkowski" 2 => "D.S. Reich" 3 => "S.A. Smith" 4 => "M. Pulicken" 5 => "L.J. Balcer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1212/01.wnl.0000295995.46586.ae" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neurology." "fecha" => "2007" "volumen" => "69" "paginaInicial" => "1603" "paginaFinal" => "1609" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17938370" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Diagnostic accuracy of retinal abnormalities in predicting disease activity in MS" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Sepulcre" 1 => "M. Murie-Fernandez" 2 => "A. Salinas-Alaman" 3 => "A. Garcia-Layana" 4 => "B. Bejarano" 5 => "P. Villoslada" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1212/01.wnl.0000260612.51849.ed" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neurology." "fecha" => "2007" "volumen" => "68" "paginaInicial" => "1488" "paginaFinal" => "1494" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17470751" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Optical coherence tomography: measuring in-vivo axonal survival and neuroprotection in multiple sclerosis and optic neuritis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "R.C. Sergott" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Curr Opin Ophthalmol." "fecha" => "2005" "volumen" => "16" "paginaInicial" => "346" "paginaFinal" => "350" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16264344" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Retinal imaging by laser polarimetry and optical coherence tomography evidence of axonal degeneration in multiple sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.S. Zaveri" 1 => "A. Conger" 2 => "A. Salter" 3 => "T.C. Frohman" 4 => "S.L. Galetta" 5 => "C.E. Markowitz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1001/archneur.65.7.924" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arch Neurol." "fecha" => "2008" "volumen" => "65" "paginaInicial" => "924" "paginaFinal" => "928" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18625859" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The role of optical coherence tomography in multiple sclerosis: expert panel consensus" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "R.C. Sergott" 1 => "E. Frohman" 2 => "R. Glanzman" 3 => "A. Al-Sabbagh" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.jns.2007.05.024" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J. Neurol. Sci." "fecha" => "2007" "volumen" => "263" "paginaInicial" => "3" "paginaFinal" => "14" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17673257" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Retinal nerve fiber layer axonal loss and visual dysfunction in optic neuritis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.A. Trip" 1 => "P.G. Schlottmann" 2 => "S.J. Jones" 3 => "D.R. Altmann" 4 => "D.F. Garway-Heath" 5 => "A.J. Thompson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/ana.20575" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann. Neurol." "fecha" => "2005" "volumen" => "58" "paginaInicial" => "383" "paginaFinal" => "391" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16075460" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Scanning laser polarimetry to measure the nerve fiber layer of normal and glaucomatous eyes" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "R.N. Weinreb" 1 => "S. Shakiba" 2 => "L. Zangwill" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Ophthalmol." "fecha" => "1995" "volumen" => "119" "paginaInicial" => "627" "paginaFinal" => "636" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7733188" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0105" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Insidious atrophy of retinal nerve fibers in multiple sclerosis. Funduscopic identification in patients with and without visual complaints" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "L. Frisen" 1 => "W.F. Hoyt" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arch Ophthalmol." "fecha" => "1974" "volumen" => "92" "paginaInicial" => "91" "paginaFinal" => "97" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4847508" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0110" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evaluation of the nerve fiber layer and peripapillary atrophy in ocular hypertension" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "F. Honrubia" 1 => "B. Calonge" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int Ophthalmol." "fecha" => "1989" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "57" "paginaFinal" => "62" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2744956" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0115" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Quantitative studies of retinal nerve fiber layer defects" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "H.A. Quigley" 1 => "E.M. Addicks" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arch Ophthalmol." "fecha" => "1982" "volumen" => "100" "paginaInicial" => "807" "paginaFinal" => "814" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7082210" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0120" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Optical coherence tomography to detect and manage retinal disease and glaucoma" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "G.J. Jaffe" 1 => "J. Caprioli" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Am J Ophthalmol." "fecha" => "2004" "volumen" => "137" "paginaInicial" => "156" "paginaFinal" => "169" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14700659" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0125" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Reproducibility of nerve fiber thickness, macular thickness, and optic nerve head measurements using Stratus OCT" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L.A. Paunescu" 1 => "J.S. Schuman" 2 => "L.L. Price" 3 => "P.C. Stark" 4 => "S. Beaton" 5 => "H. Ishikawa" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Invest Ophthalmol Vis Sci." "fecha" => "2004" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "1716" "paginaFinal" => "1724" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15161831" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0130" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Quantifying axonal loss after optic neuritis with optical coherence tomography" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Costello" 1 => "S. Coupland" 2 => "W. Hodge" 3 => "G.R. Lorello" 4 => "J. Koroluk" 5 => "Y.I. Pan" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1002/ana.20851" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Ann Neurol." "fecha" => "2006" "volumen" => "59" "paginaInicial" => "963" "paginaFinal" => "969" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16718705" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0213911109003367" "estado" => "S300" "issn" => "02139111" ] ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0135" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Optical coherence tomography versus automated perimetry for follow-up of optic neuritis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "S. Noval" 1 => "I. Contreras" 2 => "G. Rebolleda" 3 => "F.J. Muñoz-Negrete" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.1600-0420.2006.00724.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Acta Ophthalmol Scand." "fecha" => "2006" "volumen" => "84" "paginaInicial" => "790" "paginaFinal" => "794" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17083540" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0140" "etiqueta" => "28" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Retinal ganglion cell degeneration following chiasmal lesions in man" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "C. Kupfer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arch Ophthalmol." "fecha" => "1963" "volumen" => "70" "paginaInicial" => "256" "paginaFinal" => "260" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14060108" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 28 => array:3 [ "identificador" => "bib0145" "etiqueta" => "29" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Retinal nerve fiber layer atrophy is associated with physical and cognitive disability in multiple sclerosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Toledo" 1 => "J. Sepulcre" 2 => "A. Salinas-Alaman" 3 => "A. Garcia-Layana" 4 => "M. Murie-Fernandez" 5 => "B. Bejarano" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1177/1352458508090221" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Mult Scler." "fecha" => "2008" "volumen" => "14" "paginaInicial" => "906" "paginaFinal" => "912" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18573835" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0302283809009701" "estado" => "S300" "issn" => "03022838" ] ] ] ] ] ] ] 29 => array:3 [ "identificador" => "bib0150" "etiqueta" => "30" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Normal age-related decay of retinal nerve fiber layer thickness" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "R.S. Parikh" 1 => "S.R. Parikh" 2 => "G.C. Sekhar" 3 => "S. Prabakaran" 4 => "J.G. Babu" 5 => "R. Thomas" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.ophtha.2007.01.023" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ophthalmology." "fecha" => "2007" "volumen" => "114" "paginaInicial" => "921" "paginaFinal" => "926" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17467529" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 30 => array:3 [ "identificador" => "bib0155" "etiqueta" => "31" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Electrically active axons degenerate when exposed to nitric oxide" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "K.J. Smith" 1 => "R. Kapoor" 2 => "S.M. Hall" 3 => "M. Davies" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Neurol." "fecha" => "2001" "volumen" => "49" "paginaInicial" => "470" "paginaFinal" => "476" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11310624" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 31 => array:3 [ "identificador" => "bib0160" "etiqueta" => "32" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Reactive nitrogen intermediates in human neuropathology: an overview" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "C.F. Brosnan" 1 => "L. Battistini" 2 => "C.S. Raine" 3 => "D.W. Dickson" 4 => "A. Casadevall" 5 => "S.C. Lee" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dev Neurosci." "fecha" => "1994" "volumen" => "16" "paginaInicial" => "152" "paginaFinal" => "161" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7535680" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 32 => array:3 [ "identificador" => "bib0165" "etiqueta" => "33" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Insights into the molecular pathogenesis of progression in multiple sclerosis: potential implications for future therapies" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "J. Imitola" 1 => "T. Chitnis" 2 => "S.J. Khoury" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1001/archneur.63.1.25" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Arch Neurol." "fecha" => "2006" "volumen" => "63" "paginaInicial" => "25" "paginaFinal" => "33" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16401734" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/03656691/0000008500000006/v1_201305021309/S0365669110000109/v1_201305021309/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "7297" "tipo" => "SECCION" "en" => array:2 [ "titulo" => "Artículos Originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "en" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/03656691/0000008500000006/v1_201305021309/S0365669110000109/v1_201305021309/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0365669110000109?idApp=UINPBA00004N" "pdfAlternativo" => array:1 [ 0 => array:3 [ "idioma" => "en" "documentoPdf" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/file/03656691/addon/S0365669110000109/S300/en/296v85n06a13187297pdf001_2.pdf" "portada" => "296v85n06a13187297pdf001_2.png" ] ] ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Septiembre | 0 | 4 | 4 |
2024 Agosto | 0 | 3 | 3 |
2024 Julio | 0 | 2 | 2 |
2024 Junio | 0 | 3 | 3 |
2024 Abril | 0 | 1 | 1 |
2024 Marzo | 0 | 21 | 21 |
2024 Febrero | 0 | 4 | 4 |
2024 Enero | 0 | 4 | 4 |
2023 Diciembre | 0 | 5 | 5 |
2023 Octubre | 0 | 4 | 4 |
2023 Septiembre | 0 | 1 | 1 |
2023 Agosto | 0 | 1 | 1 |
2023 Julio | 0 | 9 | 9 |
2023 Junio | 0 | 3 | 3 |
2023 Mayo | 0 | 3 | 3 |
2023 Abril | 0 | 2 | 2 |
2023 Marzo | 1 | 4 | 5 |
2023 Febrero | 0 | 7 | 7 |
2023 Enero | 0 | 7 | 7 |
2022 Diciembre | 0 | 5 | 5 |
2022 Noviembre | 0 | 4 | 4 |
2022 Octubre | 0 | 2 | 2 |
2022 Septiembre | 0 | 20 | 20 |
2022 Agosto | 0 | 8 | 8 |
2022 Julio | 0 | 3 | 3 |
2022 Junio | 0 | 1 | 1 |
2022 Mayo | 0 | 4 | 4 |
2022 Abril | 0 | 4 | 4 |
2022 Marzo | 0 | 2 | 2 |
2021 Diciembre | 0 | 7 | 7 |
2021 Octubre | 0 | 2 | 2 |
2021 Agosto | 0 | 1 | 1 |
2021 Julio | 0 | 3 | 3 |
2021 Junio | 0 | 2 | 2 |
2021 Abril | 0 | 2 | 2 |
2021 Marzo | 0 | 4 | 4 |
2021 Febrero | 0 | 3 | 3 |
2021 Enero | 0 | 6 | 6 |
2020 Diciembre | 0 | 4 | 4 |
2020 Noviembre | 0 | 1 | 1 |
2020 Octubre | 0 | 4 | 4 |
2020 Septiembre | 0 | 2 | 2 |
2020 Agosto | 0 | 1 | 1 |
2020 Julio | 1 | 4 | 5 |
2020 Junio | 0 | 2 | 2 |
2020 Mayo | 0 | 3 | 3 |
2020 Abril | 0 | 2 | 2 |
2020 Marzo | 0 | 3 | 3 |
2020 Febrero | 13 | 0 | 13 |
2020 Enero | 0 | 6 | 6 |
2019 Diciembre | 0 | 7 | 7 |
2019 Octubre | 0 | 4 | 4 |
2019 Septiembre | 0 | 3 | 3 |
2019 Agosto | 0 | 2 | 2 |
2019 Julio | 0 | 4 | 4 |
2019 Junio | 0 | 4 | 4 |
2019 Mayo | 0 | 44 | 44 |
2019 Abril | 0 | 11 | 11 |
2019 Febrero | 0 | 6 | 6 |
2019 Enero | 0 | 1 | 1 |
2018 Diciembre | 0 | 4 | 4 |
2018 Noviembre | 0 | 5 | 5 |
2018 Octubre | 0 | 14 | 14 |
2018 Febrero | 2 | 0 | 2 |
2018 Enero | 7 | 0 | 7 |
2017 Diciembre | 8 | 0 | 8 |
2017 Noviembre | 9 | 0 | 9 |
2017 Octubre | 8 | 3 | 11 |
2017 Septiembre | 12 | 0 | 12 |
2017 Agosto | 4 | 1 | 5 |
2017 Julio | 8 | 4 | 12 |
2017 Junio | 20 | 5 | 25 |
2017 Mayo | 20 | 8 | 28 |
2017 Abril | 9 | 19 | 28 |
2017 Marzo | 22 | 46 | 68 |
2017 Febrero | 10 | 1 | 11 |
2017 Enero | 8 | 2 | 10 |
2016 Diciembre | 26 | 6 | 32 |
2016 Noviembre | 17 | 2 | 19 |
2016 Octubre | 33 | 9 | 42 |
2016 Septiembre | 22 | 5 | 27 |
2016 Agosto | 22 | 3 | 25 |
2016 Julio | 18 | 1 | 19 |
2016 Junio | 19 | 12 | 31 |
2016 Mayo | 22 | 6 | 28 |
2016 Abril | 12 | 13 | 25 |
2016 Marzo | 15 | 17 | 32 |
2016 Febrero | 11 | 16 | 27 |
2016 Enero | 10 | 10 | 20 |
2015 Diciembre | 18 | 18 | 36 |
2015 Noviembre | 29 | 9 | 38 |
2015 Octubre | 31 | 11 | 42 |
2015 Septiembre | 24 | 4 | 28 |
2015 Agosto | 17 | 11 | 28 |
2015 Julio | 15 | 1 | 16 |
2015 Junio | 7 | 2 | 9 |
2015 Mayo | 14 | 9 | 23 |
2015 Abril | 23 | 14 | 37 |
2015 Marzo | 19 | 15 | 34 |
2015 Febrero | 15 | 8 | 23 |
2015 Enero | 23 | 10 | 33 |
2014 Diciembre | 41 | 14 | 55 |
2014 Noviembre | 20 | 6 | 26 |
2014 Octubre | 52 | 12 | 64 |
2014 Septiembre | 29 | 4 | 33 |
2014 Agosto | 28 | 5 | 33 |
2014 Julio | 35 | 7 | 42 |
2014 Junio | 28 | 4 | 32 |
2014 Mayo | 33 | 9 | 42 |
2014 Abril | 15 | 8 | 23 |
2014 Marzo | 20 | 9 | 29 |
2014 Febrero | 16 | 3 | 19 |
2014 Enero | 17 | 4 | 21 |
2013 Diciembre | 21 | 6 | 27 |
2013 Noviembre | 17 | 7 | 24 |
2013 Octubre | 18 | 5 | 23 |
2013 Septiembre | 21 | 7 | 28 |
2013 Agosto | 11 | 3 | 14 |
2013 Julio | 8 | 4 | 12 |
2010 Mayo | 1005 | 0 | 1005 |