se ha leído el artículo
array:24 [ "pii" => "S0213005X17303002" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2017.10.006" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-08-01" "aid" => "1758" "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. and Sociedad Española de Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica" "copyrightAnyo" => "2017" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2018;36:446-55" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 3072 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 1 "HTML" => 1972 "PDF" => 1099 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:19 [ "pii" => "S2529993X18301321" "issn" => "2529993X" "doi" => "10.1016/j.eimce.2018.05.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-08-01" "aid" => "1758" "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. and Sociedad Española de Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2018;36:446-55" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 627 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 503 "PDF" => 124 ] ] "en" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Continuing medical education: Mycobacterial infections</span>" "titulo" => "Tuberculosis and immigration" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "446" "paginaFinal" => "455" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Tuberculosis e inmigración" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Fig. 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1573 "Ancho" => 2920 "Tamanyo" => 229446 ] ] "descripcion" => array:1 [ "en" => "<p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Evolution of the incidence of tuberculosis under different scenarios.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0385"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a><span class="elsevierStyleItalic">Source</span>: WHO end TB strategy: objectives and indicators.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Adrián Sánchez-Montalvá, Fernando Salvador, Daniel Molina-Morant, Israel Molina" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Adrián" "apellidos" => "Sánchez-Montalvá" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Fernando" "apellidos" => "Salvador" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Daniel" "apellidos" => "Molina-Morant" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Israel" "apellidos" => "Molina" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S0213005X17303002" "doi" => "10.1016/j.eimc.2017.10.006" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X17303002?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2529993X18301321?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/2529993X/0000003600000007/v1_201807240414/S2529993X18301321/v1_201807240414/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:19 [ "pii" => "S0213005X17303051" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2017.10.011" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-08-01" "aid" => "1763" "copyright" => "Elsevier España, S.L.U. and Sociedad Española de Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "crp" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2018;36:456-7" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 1157 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 2 "HTML" => 780 "PDF" => 375 ] ] "es" => array:10 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta científica</span>" "titulo" => "Peritonitis por <span class="elsevierStyleItalic">Cryptococcus neoformans</span> en el paciente cirrótico" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "456" "paginaFinal" => "457" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Cryptococcus neoformans</span> peritonitis in the cirrhotic patient" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Gabriel Sena Corrales, María Isabel Perez Medina, Clara Costo Muriel, Jose María Reguera Iglesias" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Gabriel" "apellidos" => "Sena Corrales" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "María Isabel" "apellidos" => "Perez Medina" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Clara" "apellidos" => "Costo Muriel" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Jose María" "apellidos" => "Reguera Iglesias" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2529993X18301333" "doi" => "10.1016/j.eimce.2018.05.005" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2529993X18301333?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X17303051?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0213005X/0000003600000007/v1_201807240423/S0213005X17303051/v1_201807240423/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:17 [ "pii" => "S0213005X17301313" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2017.04.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-08-01" "aid" => "1690" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "pgl" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2018;36:435-45" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 988 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 3 "HTML" => 565 "PDF" => 420 ] ] "en" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Consensus statement</span>" "titulo" => "Executive summary of the GESIDA/National AIDS Plan Consensus Document on Antiretroviral Therapy in Adults Infected by the Human Immunodeficiency Virus (Updated January 2017)" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "en" 1 => "es" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "435" "paginaFinal" => "445" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Resumen ejecutivo del Documento de consenso de GESIDA/Plan Nacional sobre el Sida respecto al tratamiento antirretroviral en adultos infectados por el virus de la inmunodeficiencia humana (Actualización enero 2017)" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "en" => true "es" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "" "autores" => array:1 [ 0 => array:1 [ "colaborador" => "AIDS Study Group (GESIDA) of the Spanish Society of Infectious Diseases and Clinical Microbiology and the National AIDS Plan" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X17301313?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0213005X/0000003600000007/v1_201807240423/S0213005X17301313/v1_201807240423/en/main.assets" ] "es" => array:20 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Formación médica continuada: Infecciones por micobacterias</span>" "titulo" => "Tuberculosis e inmigración" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "446" "paginaFinal" => "455" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Adrián Sánchez-Montalvá, Fernando Salvador, Daniel Molina-Morant, Israel Molina" "autores" => array:4 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "Adrián" "apellidos" => "Sánchez-Montalvá" "email" => array:2 [ 0 => "adsanche@vhebron.net" 1 => "adrian.sanchez.montalva@gmail.com" ] "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Fernando" "apellidos" => "Salvador" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Daniel" "apellidos" => "Molina-Morant" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Israel" "apellidos" => "Molina" ] ] "afiliaciones" => array:1 [ 0 => array:2 [ "entidad" => "Departamento de Enfermedades Infecciosas, Hospital Universitario Vall d’Hebron, Universidad Autónoma de Barcelona, Programa de Salud Internacional del ICS (PROSICS), Barcelona, España" "identificador" => "aff0005" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Tuberculosis and immigration" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0015" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1909 "Ancho" => 2799 "Tamanyo" => 412561 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Tasas de notificación de tuberculosis en inmigrantes y autóctonos y proporción de TB diagnosticadas en inmigrante del total.Fuente: Framework towards tuberculosis elimination in low-incidence countries. Geneva: World Health Organization; 2014.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0025">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La tuberculosis (TB) sigue siendo uno de los principales problemas de salud a nivel mundial. A pesar de su declaración como emergencia de salud pública mundial por la Organización Mundial de la Salud (OMS) en 1993, posiblemente no se le han dedicado los esfuerzos necesarios para su control a nivel mundial<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0370"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>. Según la OMS, en el 2015 se produjeron 10,4 millones de nuevos casos de TB a nivel mundial, el 3,1% de ellos fueron diagnosticados en la región europea y 1,8 millones de personas fallecieron como consecuencia de la TB<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0375"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>. Se estima que un tercio de la población mundial está infectada por el <span class="elsevierStyleItalic">Mycobacterium tuberculosis (M. tuberculosis)</span>, principalmente en los países en vías de desarrollo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0380"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El Plan Mundial para Detener la Tuberculosis 2006-2015 lanzado por la OMS ha finalizado con resultados dispares según las regiones. El nuevo plan propuesto por la OMS pretende acabar con la epidemia mundial de TB para el 2035 (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig. 1</a>); el objetivo, los indicadores y los pilares de este plan se muestran la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a><a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0385"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>. Conseguir esta meta requiere una especial atención a la salud de los inmigrantes y la colaboración entre países.</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0030">Inmigración en España</span><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La evolución de los movimientos migratorios en España se ha visto influida por la crisis económica mundial y los numerosos conflictos bélicos. Se estima que en el 2015 hubo cerca de 244 millones de migrantes internacionales y un 66% de ellos migró a países desarrollados<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0390"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a>. Si bien iniciamos esta década con máximos históricos de población inmigrante (5.747.734 extranjeros censados en 2010, que representaba un 12,2% de la población española), la crisis económica mundial ha supuesto una disminución de la llegada de inmigrantes e incluso ha generado un balance migratorio negativo en algunas regiones de España (fuente: INE). Aunque la mayor parte de las migraciones son voluntarias, en los últimos años hemos asistido a un aumento de las migraciones forzosas por desastres naturales, conflictos bélicos o persecuciones políticas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0395"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>. En la Unión Europea, en 2015 se concedió protección internacional a 333.400 solicitantes de asilo, un incremento del 72% respecto al 2014. En España, en el año 2016, 15.755 personas solicitaron asilo, alcanzando una cifra máxima sin precedentes. Más de la mitad de los solicitantes de asilo/refugiados proceden de 4 países: Siria (28%), Afganistán (14%), Irak (9%) y Nigeria (8%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0400"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>,</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Desde el punto de vista de la TB, la importancia del origen de las personas que acuden a nuestro país en busca de nuevas oportunidades radica en la tasa de incidencia de TB en los países de origen, pues determinará el número de infecciones latentes de adquisición reciente. A su vez, las cepas que circulan en los países de origen de la población inmigrante pueden tener una virulencia y patrón de resistencia diferentes de los de las cepas de TB en el país de acogida<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0375"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>. (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a>). Resulta pues evidente que el devenir de la TB en España va a estar marcado por los movimientos migratorios y por las medidas programáticas que se instauren para controlar la TB, especialmente en las poblaciones con susceptibilidad aumentada de adquirir la infección y desarrollar la enfermedad, entre las que se encuentra la población inmigrante.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0035">Contribución de la inmigración al total de la carga de tuberculosis</span><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La TB en los países desarrollados ha mostrado un descenso abrupto en el último cuarto de siglo, con incidencias por debajo de 40 casos por 100.000 habitantes<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0405"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>. Actualmente, la TB en los países de baja incidencia (< 100 casos por millón de habitantes) se diagnostica principalmente en inmigrantes provenientes de países con alta incidencia (> 100 casos por millón de habitantes) de TB o en pacientes con inmunosupresión, tales como pacientes trasplantados, pacientes oncohematológicos, con inmunosupresiones inducidas por fármacos o pacientes con inmunosenescencia<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0405"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>. Algunos países europeos con baja incidencia de TB han experimentado un descenso menos abrupto del esperado en sus tasas de TB que se encuentra estrechamente relacionado con el incremento en el número de inmigrantes de países con alta incidencia de TB (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0015">fig. 2</a>)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0410"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>. Según datos del European Centre for Disease Prevention and Control más del 25% de los casos de TB que se producen en Europa son diagnosticados en individuos nacidos en países extranjeros. Francia, Alemania, España y Reino Unido contribuyen con aproximadamente el 75% del total de estos casos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0405"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>. En los últimos años, el número de casos de TB en la Unión Europa/Área económica europea disminuyó un 5% anualmente; sin embargo, el número de casos de TB en inmigrantes aumentó un 6,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0415"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>. En España, durante el período 2007-2013, se notificaron 49.222 casos de TB, de los cuales un 30,6% (15.058) se diagnosticó en pacientes no nacidos en España. Por lo general, la incidencia de casos de TB en población inmigrante está relacionada con las incidencias de TB del país de origen<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0420"><span class="elsevierStyleSup">11</span></a>.</p><elsevierMultimedia ident="fig0015"></elsevierMultimedia><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Uno de los temas más debatidos es la posibilidad de que se produzca un aumento de los casos autóctonos como consecuencia de la interacción con población inmigrante. Sin embargo, numerosos estudios han demostrado que, si bien se pueden dar casos secundarios después del contacto con inmigrantes con TB, este hecho no constituye un problema de salud pública importante, y en general la transmisión de TB de los inmigrantes a la población nativa es escasa<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0425"><span class="elsevierStyleSup">12,13</span></a>. Un estudio de epidemiología molecular realizado en Italia mostró que de 1.080 casos (614 nativos y 466 inmigrantes) de TB con cultivo positivo un 12,9% de los casos autóctonos se debieron a transmisión por parte de población inmigrante<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0435"><span class="elsevierStyleSup">14</span></a>. Por otro lado, también se ha documentado la transmisión de pacientes autóctonos a población inmigrante<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0440"><span class="elsevierStyleSup">15</span></a>. En una sociedad dinámica, moderna e integradora el flujo de infecciones por TB es bidireccional, y depende ampliamente de la interacción de los inmigrantes en la comunidad de acogida<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0430"><span class="elsevierStyleSup">13</span></a>.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">A nivel mundial, existen diferentes linajes de <span class="elsevierStyleItalic">M. tuberculosis</span> (linaje 1-linaje 7) (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0025">fig. 3</a>), siendo el más extendido el linaje 4 debido probablemente a factores intrínsecos y a las migraciones humanas a lo largo de la historia<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0445"><span class="elsevierStyleSup">16</span></a>. Se postula que las exploraciones y las conquistas españolas y portuguesas están detrás de la expansión mundial del linaje 4, especialmente del sublinaje (L4.3/LAM). Cada linaje puede tener varios sublinajes que predominan en diferentes zonas geográficas y determinan sus características patogénicas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0445"><span class="elsevierStyleSup">16</span></a>. Se ha indicado que algún genotipo de <span class="elsevierStyleItalic">M. tuberculosis</span> (cepa Beijing, linaje 2) puede ser más agresivo y más propenso a la adquisición de resistencias<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0450"><span class="elsevierStyleSup">17-20</span></a>. Los movimientos migratorios están difuminando la distribución geográfica de los linajes y están creando un lienzo heterogéneo donde es difícil predecir el impacto que puede tener en el patrón de transmisibilidad y patogenicidad de la TB a nivel global. Por otro lado, la resistencia a fármacos antituberculosos de primera línea suele ser superior en pacientes originarios de países con alta incidencia de TB. Los pacientes con TB multirresistente (MDR), esto es resistentes a isoniazida y rifampicina, se concentran en China, India, los países de la antigua Unión Soviética y el sur de África. Hasta hace poco se creía que la TB MDR pagaba el peaje de un «fitness» disminuido por adquirir las mutaciones de resistencia y que su transmisibilidad estaba disminuida; sin embargo, en muchos países la TB MDR se adquiere principalmente por contacto con un paciente bacilífero y su tasa de transmisibilidad es similar a la TB multisensible<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0470"><span class="elsevierStyleSup">21,22</span></a>.</p><elsevierMultimedia ident="fig0025"></elsevierMultimedia><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Todo esto pone de relieve que para conseguir una eliminación de la TB en los países de baja incidencia se tiene que trabajar en el control de la TB en los países emisores de población migrante, así como implementar programas específicos de control de la TB en inmigrantes en los países de acogida. Si la llegada masiva de inmigrantes no va acompañada de un programa de atención integral sanitaria, que incluya una estrategia de cribado patología importada estandarizada, así como de medidas de promoción y acceso a la salud, es posible que asistamos a un aumento de las tasas de TB y de las resistencias a fármacos de primera línea en los próximos años<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0480"><span class="elsevierStyleSup">23</span></a>. A nivel económico, la inversión por parte de los países receptores en los programas nacionales de los países emisores de inmigrantes ha demostrado tener un beneficio económico positivo para los países receptores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0485"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>.</p></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0040">Riesgo de desarrollar una tuberculosis en el país de acogida (reactivación vs. infección aguda)</span><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El riesgo de que un inmigrante presente TB está estrechamente relacionado con factores del huésped, el patógeno y la interacción entre ambos. Inicialmente, el riesgo de adquirir una infección por TB vendrá definido por la tasa de TB en la comunidad, que a su vez dependerá de los factores individuales, las condiciones de vida y de trabajo, la contaminación, las infraestructuras y programas sanitarios implementados para el control de TB. Por otro lado, los factores del huésped (enfermedades concomitantes, desnutrición, tabaquismo, etc.) y factores del patógeno (virulencia, inóculo inicial, etc.) modularán finalmente el riesgo de infección y reactivación de una infección reciente o antigua<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0490"><span class="elsevierStyleSup">25</span></a>.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La TB en inmigrantes se debe principalmente a una reactivación de una infección tuberculosa latente (ITL) adquirida antes del proceso migratorio; sin embargo, también exista la posibilidad de que el paciente llegue con una TB activa o que la infección se produzca en el país de acogida debido a condiciones de vida y de trabajo deficitarias<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0425"><span class="elsevierStyleSup">12,26</span></a>. En algunos estudios realizados en nuestro país entre el 22 y el 28% de las TB diagnosticadas en población inmigrante formaban parte de clústeres, existiendo por tanto transmisión en el país de acogida<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0500"><span class="elsevierStyleSup">27,28</span></a>. Algunos estudios indican, de hecho, que las infecciones recientes en el país de acogida contribuyen de forma significativa a la carga de enfermedad en la población inmigrante<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0510"><span class="elsevierStyleSup">29</span></a>.</p><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El diagnóstico de TB en inmigrantes se produce generalmente dentro de los 3 años posteriores a su llegada al país de acogida<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0515"><span class="elsevierStyleSup">30,31</span></a>. El riesgo de presentar una TB en inmigrantes parece igualarse al de la población del país de acogida a los 10 años de llegada<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0525"><span class="elsevierStyleSup">32</span></a>; sin embargo, el riesgo puede persistir durante más tiempo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0530"><span class="elsevierStyleSup">33</span></a>. Los inmigrantes que viajan de forma frecuente a sus países de origen tienen un mayor riesgo presentar una TB debido a una infección aguda durante el viaje, especialmente cuando el viaje dura más de 3 meses<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0535"><span class="elsevierStyleSup">34</span></a>.</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Si bien la reactivación de una ITL constituye el principal mecanismo de adquisición de una TB en la población inmigrante, la dinámica de la TB en nuestra sociedad tiene muchos matices que se tienen que tener en cuenta, entre ellos la posibilidad de infecciones agudas en el país de acogida y el riesgo de infección durante los viajes temporales a los países de origen.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0045">Acceso a la salud de la población inmigrante y barreras</span><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El control sobre los determinantes sociales y los factores de riesgo asociados a la TB pasa por llevar a cabo políticas encaminadas a disminuir la pobreza, aumentar la seguridad alimentaria, mejorar las condiciones de vida, eliminar el consumo de tabaco y alcohol, y prevenir desarrollo de diabetes mellitus. Todo ello dentro de una cobertura sanitaria universal, entendida como la prestación de servicios sanitarios integrales y de buena calidad a todas las personas sin necesidad de incurrir en un gasto económico elevado<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0385"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>. Un marco de acción que no abarque esta visión global del problema no conseguirá eliminar la TB.</p><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En general, la población inmigrante es una población sana en el momento de su llegada al país de origen <span class="elsevierStyleItalic">(«efecto del inmigrante sano»)</span><a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0540"><span class="elsevierStyleSup">35</span></a> y sus necesidades en salud son superponibles a las de la población autóctona. Sin embargo, varios estudios señalan que con el paso del tiempo se produce una desigualdad social y sanitaria debido al bajo nivel socioeconómico al que pertenecen, a una adaptación insuficiente a los servicios sociales y sanitarios, a barreras de orden lingüístico-culturales y, en ocasiones, a restricciones legales inherentes al sistema sanitario y de soporte social<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0545"><span class="elsevierStyleSup">36</span></a>.</p><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La dificultad para el acceso a los sistemas sanitarios de los países de acogida, por lo general, provoca un retraso diagnóstico de la TB<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0550"><span class="elsevierStyleSup">37,38</span></a> y secundariamente un aumento de la transmisión entre sus contactos. Un trabajo publicado en España en 2014 analizó un total de 20 estudios que evaluaban el acceso a los servicios de salud de los inmigrantes en nuestro país<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0560"><span class="elsevierStyleSup">39</span></a>. En general, y debido a la universalidad de la sanidad española hasta 2012, no se observaron grandes diferencias en el uso de la atención primaria entre población inmigrante y autóctona. Las diferencias se pusieron de manifiesto según la zona geográfica (procedentes de Europa del Este y África subsahariana tuvieron una menor utilización de recursos sanitarios) y con relación a la atención médica especializada (menor acceso en población inmigrante)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0565"><span class="elsevierStyleSup">40</span></a>. Además, se observó una mayor utilización por parte de esta población de servicios de urgencias<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0560"><span class="elsevierStyleSup">39</span></a>.</p><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La población inmigrante percibe la TB como una enfermedad grave pero curable, pero existen numerosos miedos relacionados con la capacidad de infectar a otras personas y la estigmatización, así como por las posibles consecuencias que pueda tener en sus relaciones sociales y en su situación laboral. Una vez iniciado el tratamiento, el soporte familiar y la relación médico-paciente son claves para asegurar una buena adherencia. El concepto de ITL es difícil de entender para la población inmigrante, aunque en general aceptan de buen grado el cribado. Los programas de TB centrados en el paciente y en el diagnóstico precoz de los casos de TB activa e ITL de las personas en riesgo de reactivación disminuirían en gran medida la tasa de TB en población inmigrante. Para ello es imprescindible que estos programas se realicen pensando en las barreras que encuentran los inmigrantes y que los profesionales que trabajan en ellos sean conscientes de ello<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0570"><span class="elsevierStyleSup">41</span></a>. Se ha demostrado que campañas de información que aumentan el conocimiento de los inmigrantes sobre la TB y el sistema sanitario, reducen el retraso diagnóstico y el estigma<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0575"><span class="elsevierStyleSup">42</span></a>.</p></span><span id="sec0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0050">Características de la tuberculosis en el paciente inmigrante</span><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el conjunto de la Unión Europea los pacientes inmigrantes con TB suelen ser hombres de entre 25-44 años, con afectación pulmonar, VIH negativo y sin tratamiento previo. El porcentaje de diagnósticos confirmados a nivel microbiológico es mayor que en población autóctona, así como la disponibilidad del antibiograma. Las tasas de curación se encuentran por encima de las TB en pacientes autóctonos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0415"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>. Las tasas de resistencia a los antituberculosos suelen ser superiores en la población inmigrante; sin embargo, al igual que otras características, esto estará determinado por los países de origen y las características de la población inmigrante. Conocer las características de la población inmigrante local es, por tanto fundamental, para abordar los casos de TB en esta población, ya que estos reproducen las características presentes en sus países de origen<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0495"><span class="elsevierStyleSup">26</span></a>. Más información disponible en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0015">tabla 3</a>.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0015"></elsevierMultimedia><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La forma de presentación no es consistente a lo largo de todos los estudios, sin embargo, parece que los pacientes inmigrantes tienen más diagnósticos de formas extrapulmonares que los pacientes nativos. Siempre teniendo en cuenta que la forma pulmonar es la predominante en ambas poblaciones<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0555"><span class="elsevierStyleSup">38,43</span></a>. Estas variaciones probablemente se puedan explicar por factores del huésped y factores relacionados con la micobacteria (el sublinaje de la micobacteria y factores de virulencia). A nivel radiológico, los pacientes inmigrantes presentan una mayor proporción de lesiones cavitadas y consecuentemente la frecuencia de pacientes bacilíferos es mayor<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0410"><span class="elsevierStyleSup">9,38,43</span></a>. En la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0020">tabla 4</a> se muestra una selección de los estudios más relevantes a nivel nacional que comparan las características entre población autóctona e inmigrante.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0020"></elsevierMultimedia><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Las causas relacionadas con el retraso diagnóstico varían en función del origen del paciente, pero se engloban principalmente en razones externas relacionadas con el sistema sanitario, o bien razones individuales como miedo a ser denunciados a las autoridades policiales, a perder el trabajo, a ser expulsados de su domicilio o al estigma asociado con la enfermedad. Por lo general, los pacientes autóctonos tienen un mayor número de factores de riesgo facilitadores para desarrollar una enfermedad activa, tales como infección por VIH, uso de drogas por vía parenteral, tabaquismo, alcoholismo, diabetes, inmunosupresión, insuficiencia renal crónica o inmunosenescencia, entre otros, factores que por otra parte están detrás de la mayor mortalidad de la población autóctono<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0410"><span class="elsevierStyleSup">9,38,43</span></a>. Así mismo, los contactos de los inmigrantes con TB presentan una mayor proporción de infecciones latentes y de enfermedad activa que los contactos de los autóctonos con TB<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0555"><span class="elsevierStyleSup">38</span></a>.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En general, los inmigrantes con TB esperan más tiempo con síntomas antes de solicitar asistencia médica. Sin embargo, una vez entran en el sistema sanitaria el diagnóstico es más precoz que en los pacientes nativos, probablemente debido a una mayor sospecha diagnóstica por parte del personal sanitario. Esta diferencia se diluye en caso de pacientes con TB pulmonar bacilífera<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0555"><span class="elsevierStyleSup">38</span></a>. En general, el diagnóstico en urgencias de los inmigrantes es superior al de la población autóctona<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0580"><span class="elsevierStyleSup">43</span></a>.</p><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Las técnicas diagnósticas utilizadas en ambos grupos son las mismas. La introducción de las técnicas moleculares ha ayudado a reducir el tiempo de retraso diagnóstico, en especial en aquellos pacientes no bacilíferos y con infección por VIH, lo que favorece el inicio precoz del tratamiento y una disminución de la transmisión<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0585"><span class="elsevierStyleSup">44</span></a>. En cuanto a las resistencias farmacológicas, existen resultados dispares entre los estudios realizados en España. La monorresistencia a isoniazida oscila entre el 1,5% y el 10,2% (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0020">tabla 4</a>). Afortunadamente, los diagnósticos de TB MDR siguen siendo muy escasos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0580"><span class="elsevierStyleSup">43</span></a>. Probablemente, las resistencias a los fármacos antituberculosos de la población inmigrante se correspondan con las resistencias reportadas por los países de origen, por lo que conocer la inmigración local nos permitirá inferir las resistencias.</p><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La elección del tratamiento antituberculoso se realiza atendiendo a características individuales del paciente, tales como estado gestacional, medicación concomitante, tratamientos antituberculosos previos, comorbilidades y patrón de resistencias. Hasta que no dispongamos del antibiograma, se utilizarán al menos 4 fármacos que se supongan activos frente a la cepa de <span class="elsevierStyleItalic">M. tuberculosis</span> del paciente<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0590"><span class="elsevierStyleSup">45</span></a>. No parece que existan diferencias en la toxicidad al tratamiento. El éxito de tratamiento, que incluye tratamiento completado y curación microbiológica, es similar en ambos grupos. Sin embargo, los pacientes inmigrantes presentan más abandonos que la población autóctona, mientras que los pacientes nativos tienen una mortalidad superior durante el curso del tratamiento debido a la mayor comorbilidad y edad<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0555"><span class="elsevierStyleSup">38,43,46</span></a>. El abandono del tratamiento en la población inmigrante en España se ha relacionado con ser varón, no convivir con familiares y desplazarse a otras comunidades, a esto habría que añadirle otras variables conocidas, como tratamiento antituberculoso previo, mala comprensión de la enfermedad y ser usuario de drogas por vía parenteral<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0600"><span class="elsevierStyleSup">47,48</span></a>. Para mantener una buena tasa de éxito es necesario tener un programa centrado en las necesidades del paciente, que incluya intervenciones sobre todos los aspectos socioculturales, además de disponer de recursos económicos para sufragar estrategias como el tratamiento directamente observado o agentes de salud comunitaria<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0580"><span class="elsevierStyleSup">43,49</span></a>.</p><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">A día de hoy, existe una amplia variedad de fármacos y combinaciones para realizar el tratamiento de la ITL<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0615"><span class="elsevierStyleSup">50</span></a>. La elección del tratamiento de la ITL en pacientes inmigrantes y nativos se deberá realizar atendiendo al patrón de resistencias del caso índice en caso de ser conocido, en caso contrario se utilizará cualquier pauta que haya demostrado reducir la reactivación de la enfermedad.</p></span><span id="sec0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0055">Propuestas para disminuir la tuberculosis en población inmigrante</span><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El control de la TB, especialmente en los países con una baja incidencia, como es el caso de España, debe poner especial atención en grupos de riesgo, como es el caso de los inmigrantes, ya que pueden tener un acceso limitado a la prevención, diagnóstico y tratamiento de la TB<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0620"><span class="elsevierStyleSup">51</span></a>. La OMS y la Organización Internacional para las Migraciones han propuesto una serie de acciones para disminuir la incidencia de TB en la población inmigrante. Estas acciones instan a la creación de planes nacionales de TB que sean inclusivos con la inmigración, políticas y sistemas intersectoriales y transfronterizos, y una investigación operacional<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0625"><span class="elsevierStyleSup">52</span></a>.</p><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Es evidente que para disminuir la incidencia de TB en la población inmigrante, el país de acogida debe asegurar que todas las personas que tienen TB o requieren de medidas de prevención tengan acceso a pruebas diagnósticas, tratamiento y medidas preventivas. Esto implica el desarrollo de medidas político-administrativas (acceso universal a la salud, facilidad de obtención de la tarjeta sanitaria, entre otras), sensibilización del personal sanitario, y educación a este grupo de población sobre el uso del sistema sanitario<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0630"><span class="elsevierStyleSup">53</span></a>.</p><p id="par0130" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El cribado de la población inmigrante es un pilar fundamental de estos programas de control de la TB. En el ámbito de la prevención, es fundamental el cribado de esta población tanto para buscar casos activos como personas con ITL. Si bien los algoritmos para realizar los cribados son muy heterogéneos, cada vez hay más datos que indican que la estrategia más coste-efectiva sería realizar una técnica IGRA en aquellas personas menores de 35 años que procedan de un país de alta incidencia para TB<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0635"><span class="elsevierStyleSup">54</span></a>. En función del momento de realización del cribado se pueden clasificar en intervenciones previaje o a la llegada. En los cribados realizados en el país de origen (previaje), el objetivo es diagnosticar la enfermedad activa para prevenir la transmisión en el país de acogida. Cuando el programa se desarrolla en el país de acogida, en muchos casos se amplía al estudio de la ITL<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0640"><span class="elsevierStyleSup">55</span></a> (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0025">tabla 5</a>). Desde un punto de vista práctico, y para que esto se pueda implementar correctamente, es indispensable la implicación y la formación de los facultativos sanitarios a nivel de Atención Primaria, que es donde con mayor probabilidad esta población va a tener contacto con el sistema sanitario.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0025"></elsevierMultimedia><p id="par0135" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Dependiendo de la zona geográfica de donde procede el paciente inmigrante, la probabilidad de tener una TB MDR va a ser diferente. El número de casos de TB MDR en España es bajo, pero es un problema creciente y que está generando preocupación<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0580"><span class="elsevierStyleSup">43</span></a>. Para poder hacer frente a este problema es indispensable que los hospitales de referencia dispongan de laboratorios con herramientas diagnósticas adecuadas, incluyendo técnicas de biología molecular para la detección precoz de resistencias a fármacos antituberculosos. Así mismo, se requiere de facultativos especialistas con experiencia en el tratamiento y el seguimiento de estos pacientes, ya que necesitan tratamientos complejos y con una elevada tasa de efectos adversos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0585"><span class="elsevierStyleSup">44</span></a>.</p><p id="par0140" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los programas de TB deben estar centrados en el paciente; esto en el paciente inmigrante adquiere mayor relevancia, ya que las realidades sociales, culturales y religiosas pueden ser muy diferentes de las de la población autóctona. Estas diferencias socioculturales pueden modificar enormemente la percepción que el paciente tiene de la enfermedad y del sistema sanitario, teniendo una repercusión en el pronóstico de la enfermedad y en la transmisión de la enfermedad<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0600"><span class="elsevierStyleSup">47</span></a>. De ahí que cada vez se haga más hincapié en la importancia que tiene crear unidades especializadas para el manejo de los pacientes con TB, que además de médicos, microbiólogos y enfermeras incluyan figuras como gestores de casos (con experiencia en la adherencia al tratamiento y estudio de contactos) y agentes de salud comunitaria.</p><p id="par0145" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Finalmente, es indispensable que la investigación en el campo de la TB tenga en cuenta este tipo de población y la incluya como una de sus prioridades. La investigación operacional es necesaria para evaluar diferentes estrategias que aseguren un acceso a la salud equitativo para todos los inmigrantes y desarrollar herramientas innovadoras para priorizar e identificar poblaciones en riesgo<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0645"><span class="elsevierStyleSup">56,57</span></a>.</p></span><span id="sec0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0060">Limitaciones</span><p id="par0150" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La realización de este artículo no se ha regido por los estándares de una revisión sistemática, por lo que puede existir un sesgo en la selección de los artículos. A pesar de que gran parte de los sistemas de vigilancia en Europa y España son firmes, es imposible disponer de un sistema que registre la totalidad de las migraciones y de los casos TB. Con todas estas limitaciones presentes, la información aquí aportada presenta una revisión útil sobre el tema de la inmigración y la TB.</p></span><span id="sec0045" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0065">Conclusión</span><p id="par0155" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La TB en los países con baja incidencia de TB se aproxima hacia su eliminación en las próximas décadas. Cuándo se conseguirá este objetivo depende de la implementación de programas que incluyan a la población inmigrante entre sus objetivos prioritarios, pues ella representa un porcentaje importante de las TB activas diagnosticadas en los países de baja incidencia de TB. Crear un sistema centrado en los pacientes que aborde aspectos sociales, culturales y económicos contribuirá a una aceleración de la eliminación de la TB.</p></span><span id="sec0050" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0070">Conflictos de intereses</span><p id="par0160" class="elsevierStylePara elsevierViewall">No existen conflictos de interés.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:15 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "xres1063877" "titulo" => "Resumen" "secciones" => array:1 [ 0 => array:1 [ "identificador" => "abst0005" ] ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec1011998" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "xres1063878" "titulo" => "Abstract" "secciones" => array:1 [ 0 => array:1 [ "identificador" => "abst0010" ] ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec1011999" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Inmigración en España" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Contribución de la inmigración al total de la carga de tuberculosis" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Riesgo de desarrollar una tuberculosis en el país de acogida (reactivación vs. infección aguda)" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Acceso a la salud de la población inmigrante y barreras" ] 9 => array:2 [ "identificador" => "sec0030" "titulo" => "Características de la tuberculosis en el paciente inmigrante" ] 10 => array:2 [ "identificador" => "sec0035" "titulo" => "Propuestas para disminuir la tuberculosis en población inmigrante" ] 11 => array:2 [ "identificador" => "sec0040" "titulo" => "Limitaciones" ] 12 => array:2 [ "identificador" => "sec0045" "titulo" => "Conclusión" ] 13 => array:2 [ "identificador" => "sec0050" "titulo" => "Conflictos de intereses" ] 14 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2017-10-03" "fechaAceptado" => "2017-10-12" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec1011998" "palabras" => array:4 [ 0 => "Tuberculosis" 1 => "Inmigración" 2 => "Eliminación tuberculosis" 3 => "Programas de control de la tuberculosis" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec1011999" "palabras" => array:4 [ 0 => "Tuberculosis" 1 => "Immigration" 2 => "Tuberculosis elimination" 3 => "Tuberculosis control programs" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span id="abst0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La tuberculosis continúa siendo un problema de salud pública de primer orden en España. La incidencia de tuberculosis en la población autóctona ha disminuido progresivamente en los últimos años. Los flujos migratorios se han modificado drásticamente desde inicios del siglo <span class="elsevierStyleSmallCaps">xxi</span>, cuando España ha pasado a ser un país receptor de inmigrantes. La mayor parte de los inmigrantes proceden de países con alta incidencia de tuberculosis, lo que ha supuesto que la contribución de esta población a los nuevos casos de tuberculosis sea relativamente superior respecto al peso que representan en el conjunto de la población. Los programas de lucha contra la tuberculosis tienen que abordar los aspectos culturales, económicos y médicos de la enfermedad, e incidir especialmente en los grupos de riesgo, entre los que destaca la población inmigrante. En este artículo revisaremos la epidemiología y la dinámica de la tuberculosis en la población inmigrante, sus características clínicas diferenciadoras y las acciones programáticas para abordar el problema.</p></span>" ] "en" => array:2 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span id="abst0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Tuberculosis continues to be a major public health problem in Spain. The incidence of tuberculosis in the native population has declined steadily in recent years. Migration flows have changed drastically since the beginning of the 21st century, with Spain becoming a recipient country for immigrants. Because most of the immigrants comes from countries with high incidence of tuberculosis, the contribution of the migrant population to new cases of tuberculosis is higher in relative terms than its weight in the total population. Tuberculosis programs must address the cultural, economic and medical aspects of the disease, and particularly target groups at risk, including the migrant population. In this paper, we will review the epidemiology and dynamics of tuberculosis in the migrant population, their differentiating clinical characteristics and the programmatic actions to address the problem.</p></span>" ] ] "NotaPie" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "♢" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0006">Sección acreditada por el Consell Català de Formació Continuada de les Professions Sanitàries. Consultar preguntas de cada artículo en: <a class="elsevierStyleInterRef" target="_blank" id="intr0010" href="http://www.eslevier.es/eimc/formacion">http://www.eslevier.es/eimc/formacion</a>.</p>" ] ] "multimedia" => array:8 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1573 "Ancho" => 2920 "Tamanyo" => 229446 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Evolución de la incidencia de tuberculosis bajo diferentes escenarios<span class="elsevierStyleSup">4</span>.Fuente: OMS Estrategia fin a la TB: objetivos e indicadores.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0015" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1909 "Ancho" => 2799 "Tamanyo" => 412561 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Tasas de notificación de tuberculosis en inmigrantes y autóctonos y proporción de TB diagnosticadas en inmigrante del total.Fuente: Framework towards tuberculosis elimination in low-incidence countries. Geneva: World Health Organization; 2014.</p>" ] ] 2 => array:7 [ "identificador" => "fig0025" "etiqueta" => "Figura 3" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr3.jpeg" "Alto" => 2152 "Ancho" => 2737 "Tamanyo" => 371432 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Linajes de TB.Tomado de Brites y Gagneux<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0655"><span class="elsevierStyleSup">58</span></a>.</p>" ] ] 3 => array:8 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at1" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:1 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Objetivo</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Acabar con la epidemia mundial de TB \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Indicadores</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Reducción de la mortalidad por TB en un 95% en comparación con 2015 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Reducción de la tasa de incidencia de TB en un 90% en comparación con 2015 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Acabar con los gastos catastróficos para hacer frente a la TB de las familias \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleVsp" style="height:0.5px"></span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleItalic">Pilares</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Atención y prevención integradas y centradas en el paciente: ampliar el alcance y el ámbito de aplicación de las intervenciones de atención y prevención de la TB, con énfasis en enfoques de alto impacto, integrados y centrados en el paciente \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Políticas audaces y sistemas de apoyo a la TB: aprovechar todos los beneficios de las políticas y los sistemas de salud y desarrollo implicando a un conjunto mucho más amplio de colaboradores procedentes de los gobiernos, las comunidades y el sector privado \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top"><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>Intensificación de la investigación y la innovación en TB: tratar de obtener nuevos conocimientos científicos e innovaciones que puedan cambiar drásticamente el panorama de la prevención de la TB y la atención a los pacientes tuberculosos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813921.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Estrategia fin a la tuberculosis en 2035 (The end TB strategy)</p>" ] ] 4 => array:8 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at2" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">INE: Instituto Nacional de Estadística; MDR/RR: tuberculosis multirresistente o resistente a rifampicina; TB: tuberculosis.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">País \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Número total inmigrantes (INE: 1 de enero del 2017) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tasa de incidencia de TB por 100.000 (intervalo de confianza del 95%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0045"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tasa de incidencia de MDR/RR por 100.000 (intervalo de confianza 95%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0045"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Marruecos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">700.429 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">107 (98-117) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,7 (0,93-2,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Rumanía \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">606.457 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">84 (72-97) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,8 (3,7-5,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Ecuador \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">408.690 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">52 (34-75) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,6 (2,8-6,2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Colombia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">362.152 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31 (24-39) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,2 (0,79-1,5) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Venezuela \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">199.418 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">29 (22-36) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,1 (0,61-1,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Perú \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">190.867 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">119 (92-150) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10 (8,6-12) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Argentina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">255.671 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">25 (22-29) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,2 (0,85-1,6) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Rep. Dominicana \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">164.259 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60 (44-78) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,7 (1,5-3,7) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">China \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">161.969 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">67 (57-77) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5,1 (4-6,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Bolivia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">148.761 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">117 (76-167) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,7 (2,3-6,9) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Cuba \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">139.283 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">7 (6-8,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,22 (0,1-0,35) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Brasil \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">108.027 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">41 (35-47) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,1 (0,91-1,3) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Portugal<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">107.065 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">23 (20-27) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,3 (0,1-0,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Ucrania \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">92.696 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">91 (59-130) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">49 (38-60) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Rusia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">86,086 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">80 (69-92) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">42 (34-49) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Uruguay \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">74,383 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30 (26-35) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,2 (0,0-0,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Paraguay \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">63.406 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">41 (35-47) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,3 (0,66-2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Honduras \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">56.738 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">43 (36-51) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,4 (0,72-2,1) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Argelia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">56.524 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">75 (58-94) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,2 (0,35-2) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Chile \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">55.970 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">16 (14-19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,3 (0,2-0,4) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Pakistán \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">53.980 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">270 (175-386) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">14 (8,5-19) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">México \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">52.524 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">21 (17-25) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,7 (0,5-0,8) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Senegal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">51.076 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">139 (90-198) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,7 (1,7-3,8) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813924.png" ] ] ] "notaPie" => array:2 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0005">Se ha incluido Portugal por tener una tasa superior a la de España, a pesar de pertenecer a la Unión Europea.</p>" ] 1 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0045" "etiqueta" => "b" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0010"><a class="elsevierStyleInterRef" target="_blank" id="intr0005" href="http://www.who.int/tb/data">www.who.int/tb/data</a>, consultado 29 Sept 2017</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Inmigrantes en España procedentes de países de fuera de la Unión Europea, tasa de incidencia, tasa incidencia de MDR/RR por país (países con comunidades superiores a 50.000 personas en España)</p>" ] ] 5 => array:8 [ "identificador" => "tbl0015" "etiqueta" => "Tabla 3" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at3" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">UE/CEE \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Total no UE \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Regional oriental Mediterráneo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sudeste asiático \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">África \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Europa (no UE/CEE) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Pacífico occidental \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">América \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Período \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " colspan="7" align="left" valign="top">2007-2013</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° total \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">399.613 (81,3%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">91.925 (187%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">26.945 (29,3%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">21.097 (23%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">19.629 (21,4)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12.280 (13,4)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">6.697 (7,3)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5.277 (5,7%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Hombres \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">66,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">59,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">46,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">49,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">< 45 años \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">45% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">71,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">72,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">74,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">79,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">51,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">73,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">73,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Pulmonar \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">83,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">51% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">43,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">82,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">64% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">70,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Confirmación microbiológica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">53,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">52,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">51,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">58,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">46,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">63,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">53,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">22,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">24,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Éxito tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">74,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">77,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">80,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">77,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">77,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">70,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">75,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">81,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">MDR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813918.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0010" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0015">Porcentaje sobre el total de inmigrantes.</p> <p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0020">Adaptada de Kodmon C, Zucs P, van der Werf MJ. Migration-related tuberculosis: Epidemiology and characteristics of tuberculosis cases originating outside the European Union and European Economic Area, 2007 to 2013. Euro Surveill. 2016;21(12).</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Características de la población inmigrante con TB en Europa</p>" ] ] 6 => array:8 [ "identificador" => "tbl0020" "etiqueta" => "Tabla 4" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at4" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "tablatextoimagen" => array:3 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Morales-García et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0555"><span class="elsevierStyleSup">38</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Arce-Arnáez et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0660"><span class="elsevierStyleSup">59</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Ramos et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0665"><span class="elsevierStyleSup">60</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Diz et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0670"><span class="elsevierStyleSup">61</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sánchez et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0735"><span class="elsevierStyleSup">62</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Navarro et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0680"><span class="elsevierStyleSup">63</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Borrell y Gagneux<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0500"><span class="elsevierStyleSup">27</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Tipo estudio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Período \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2003-2010 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1994-2003 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1999-2002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1990-2002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2000-2003 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1997-2002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2003-2004 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° total \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">319 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2.211 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">105 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1.397 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">125 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">289 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">892 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° inmigrantes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">72 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">269 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">98 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">309 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Edad media \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">28,7<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Hombres \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">59,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">61%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">72,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">54% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">75% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">64% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">País de origen \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Rumanía 35%<br>Marruecos 21%<br>Bolivia 10% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">América Latina 56,1%<br>África 29,7%<br>Europa 11,2%<br>Asia 3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Marruecos 22,7%<br>Colombia 18,2%<br>Ecuador 18,2%<br>Rumanía 13,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Perú 26,5%<br>Ecuador 15,3%<br>Guinea Ec. 8,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Pakistán 29%<br>Marruecos 12%<br>India 7%<br>Perú 5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">África 28,6%<br>América Latina 21,4%<br>Asia 21,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sudamérica 40,8%<br>Asia 30,7%<br>Magreb 12,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">< 35años \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">65,3%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,2%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">< 50, 92,5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Pulmonar \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">88,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">71% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">81,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">79% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">44%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">71,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">66%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Cavitación \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">32,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">85%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">49% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Bacilífero \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">45,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">63,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">70% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">53,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Confirmación microbiológica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">88,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">83% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">13%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">6%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">24% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">21,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Diabetes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,6%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">IS no VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso dx total<br>(días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31,5 (media) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">33 (mediana) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso consulta (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12,5 (media)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Éxito tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">84,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">42,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">54,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">50% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Monorresistencia H \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,51% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9-13%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0030"><span class="elsevierStyleSup">d</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">MDR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2.5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0030"><span class="elsevierStyleSup">d</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813923.png" ] ] 1 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Peñaranda et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0685"><span class="elsevierStyleSup">64</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Tirado Balaguer et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0690"><span class="elsevierStyleSup">65</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Santiyán et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0695"><span class="elsevierStyleSup">66</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Millares Lozano et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0740"><span class="elsevierStyleSup">67</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">García-García et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0580"><span class="elsevierStyleSup">43</span></a><br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Martínez-Lirola et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0510"><span class="elsevierStyleSup">29</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Sanz Barbero y Blasco Hernández<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0705"><span class="elsevierStyleSup">68</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Tipo de estudio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Prospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Transversal \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Período \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1999-2003 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1995-2003 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2003-2012 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2005 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2006-2007 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2003-2006 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2013 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° total \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">408 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">644 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1.667 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">104 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1.490 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">394 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">296 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° inmigrantes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">89 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">84 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">620 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">442 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">211 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">296 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Edad media \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">32,29<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Hombres \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">65% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">63,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">61,9% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">66,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">País de origen \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Marrueco 20%, Ecuador 16%, Nigeria 5%, Senegal, Rumanía 5%, India 5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Rumanía 36,9%<br>Marruecos 23,8%<br>Colombia 7,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Bolivia 18,39%<br>Rumanía 14,52%<br>Ecuador 12,42%<br>Pakistán 6,93% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Latinoamérica 27,8%<br>África mediterránea 27,8%<br>África subsahariana 27,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Rumanía 13,9%<br>Bolivia 13,5%<br>Marruecos 11,5%<br>Pakistán 9,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Marruecos 39,8%<br>Rumanía 15,6%<br>Senegal 7,6%<br>Mali 6,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Ecuador 27,4%<br>Marruecos 19,3%<br>Rumanía 9,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">< 35años \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">< 50, 93,5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Pulmonar \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">67% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">71,4%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">79,2%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Cavitación \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">36,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Bacilífero \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">39,5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Confirmación microbiológica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">77,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% (criterio inclusión) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">23,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12,35%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">33,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">8,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Diabetes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,3%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">IS no VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso dx total<br>(días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">45,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">42 (21-91) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso consulta (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Éxito tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">85,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">83,5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Monorresistencia H \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">8,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">8,6%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">MDR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,7%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813920.png" ] ] 2 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Ospina et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0515"><span class="elsevierStyleSup">30</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Soler Rangel et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0710"><span class="elsevierStyleSup">69</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Basterrechea et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0715"><span class="elsevierStyleSup">70</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Navascués Ortega et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0720"><span class="elsevierStyleSup">71</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Ordobás Gavín et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0725"><span class="elsevierStyleSup">72</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Ruiz López et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0730"><span class="elsevierStyleSup">73</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Tipo estudio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Retrospectivo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Período \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1991-2013 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1997-2006 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2003-2007 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2000-2007 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1996-2004 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1999-2004 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° total \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3.284 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">832 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">903 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">457 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10.268 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">158 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">N.° inmigrantes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3.284 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">311 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">94 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">120 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2067 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">66 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Edad media \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">32,37<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">31<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">29,9<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Hombres \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">65,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">59,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">63% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">País de origen \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">América Latina 37,3%<br>Subcontinente Indio 26,6%<br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Ecuador 25%<br>Marruecos 17%<br>Rumanía 12%<br>Perú 11% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Marruecos 26.6%<br>Ecuador 10,6%<br>Pakistán 9,6%<br> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Latinoamérica 36,6%<br>África-Magreb 28,3%<br>Europa Occidental 14,2%<br>África subsahariana 8,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">< 35años \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">64%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0025"><span class="elsevierStyleSup">c</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">77,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Pulmonar \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">58,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">68,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">73,79% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Cavitación \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">32,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">78,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Bacilífero \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">48,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">34% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Confirmación microbiológica \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">91,7% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">72,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">100% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">6,4%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5.3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Diabetes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,8% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,5%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">IS no VIH \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0.3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,3%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0035"><span class="elsevierStyleSup">e</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso dx total<br>(días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">68 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Retraso consulta (días) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Éxito tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">84% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">74% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">79,8%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Monorresistencia H \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">8,3% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">11,6% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">10,2% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">MDR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,5% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,1% \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813919.png" ] ] ] "notaPie" => array:5 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0015" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0025">Resultado superior estadísticamente significativo al de nativos.</p>" ] 1 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0020" "etiqueta" => "b" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0030">Resultado inferior estadísticamente significativo al de nativos.</p>" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0025" "etiqueta" => "c" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0035">Pacientes menores de 45 años.</p>" ] 3 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0030" "etiqueta" => "d" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0040">Nuevos casos (categoría 1).</p>" ] 4 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0035" "etiqueta" => "e" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0045">Incluye enfermedades crónicas.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0070" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Estudios nacionales que comparan población inmigrante con autóctona</p>" ] ] 7 => array:8 [ "identificador" => "tbl0025" "etiqueta" => "Tabla 5" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at5" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:2 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">País \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Incidencia TB /100.000 (2006) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Proporción TB en inmigrantes (%) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Objetivo del programa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Programa de cribado previaje migratorio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Programa cribado posviaje migratorio \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Cribado de ITL \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Estados Unidos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">57 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Reino Unido \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">73 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Alemania \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">6,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">43,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Francia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">8,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">45 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">España \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">18,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">25 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Italia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">7,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">46,2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Canadá \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">64 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Australia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5,8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">81,6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">TB activa \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">Sí \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Japón \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">NA \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">No \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1813922.png" ] ] ] "notaPie" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0040" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0050">Existen diferencias significativas dentro del propio programa en función del tipo migrante, la duración de la estancia y la profesión/las situaciones especiales (p. ej., adopciones). La tabla anterior es un reflejo general de la situación.</p> <p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0055">ITL: infección tuberculosa latente; NA: no aplica; TB: tuberculosis.</p> <p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0060">Adaptado de Alvarez et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0640"><span class="elsevierStyleSup">55</span></a>.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0075" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Estrategias de cribado de la población inmigrante en países desarrollados con baja incidencia de tuberculosis<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0040"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a></p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0015" "bibliografiaReferencia" => array:73 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0370" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis, a neglected opportunity?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "C. Harper" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1038/nm0307-309" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Nat Med" "fecha" => "2007" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "309" "paginaFinal" => "312" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17342146" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0375" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "WHO.10 facts on tuberculosis [Internet]. WHO [consultado 9 Mayo 2017]. Disponible en: http://www.who.int/features/factfiles/tuberculosis/en/" ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0380" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Latent <span class="elsevierStyleItalic">Mycobacterium tuberculosis</span> infection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "H. Getahun" 1 => "A. Matteelli" 2 => "R.E. Chaisson" 3 => "M. Raviglione" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1056/NEJMra1405427" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "N Engl J Med." "fecha" => "2015" "volumen" => "372" "paginaInicial" => "2127" "paginaFinal" => "2135" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26017823" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0385" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "67.ª Asamblea Mundial de la Salud. Ginebra, 19-24 de mayo de 2014. Resoluciones y Decisiones [Internet] [consultado 3 Ago 2017]. Disponible en: http://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA67-REC1/A67_2014_REC1-sp.pdf" ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0390" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "MigrationReport2015_Highlights, pdf [Internet] [consultado 4 Ago 2017]. Disponible en from: http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/publications/migrationreport/docs/MigrationReport2015_Highlights.pdf." ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0395" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Asylum statistics-Statistics Explained [Internet] [consultado 4 Ago 2017]. Disponible en: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Asylum_statistics" ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0400" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Situation Mediterranean Situation [Internet] [consultado 22 Sept 2017]. Disponible en: http://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean" ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0405" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis surveillaince and monitoring in Europe 2016" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "European Centre for Disease Prevention and Control/WHO Regional Office for Europe" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Libro" => array:3 [ "fecha" => "2016" "editorial" => "European Centre for Disease Prevention and Control" "editorialLocalizacion" => "Stockholm" ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0410" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiology and diagnosis of tuberculous lymphadenitis in a tuberculosis low-burden country" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Salvador" 1 => "I. Los-Arcos" 2 => "A. Sánchez-Montalvá" 3 => "T. Tórtola" 4 => "A. Curran" 5 => "A. Villar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/MD.0000000000000509" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Medicine (Baltimore)." "fecha" => "2015" "volumen" => "94" "paginaInicial" => "e509" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25634205" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0415" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The effect of migration within the European Union/European Economic Area on the distribution of tuberculosis, 2007 to 2013" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "V. Hollo" 1 => "S.M. Kotila" 2 => "C. Ködmön" 3 => "P. Zucs" 4 => "M.J. van der Werf" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:3 [ "tituloSerie" => "Euro Surveill Bull Eur Sur Mal Transm Eur Commun Dis Bull." "fecha" => "2016" "volumen" => "21" ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0420" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prevalence of and risk factors for active tuberculosis in migrants screened before entry to the UK: A population-based cross-sectional study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "R.W. Aldridge" 1 => "D. Zenner" 2 => "P.J. White" 3 => "M.C. Muzyamba" 4 => "M. Loutet" 5 => "P. Dhavan" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/S1473-3099(16)00072-4" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Lancet Infect Dis." "fecha" => "2016" "volumen" => "16" "paginaInicial" => "962" "paginaFinal" => "970" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27013215" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0425" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis transmission between foreign-and native-born populations in the EU/EEA: A systematic review" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Sandgren" 1 => "M.S. Schepisi" 2 => "G. Sotgiu" 3 => "E. Huitric" 4 => "G.B. Migliori" 5 => "D. Manissero" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1183/09031936.00117213" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Eur Respir J." "fecha" => "2014" "volumen" => "43" "paginaInicial" => "1159" "paginaFinal" => "1171" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24114966" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S1059131115001375" "estado" => "S300" "issn" => "10591311" ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0430" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Migrant tuberculosis: The extent of transmission in a low burden country" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "Z. Kamper-Jørgensen" 1 => "A.B. Andersen" 2 => "A. Kok-Jensen" 3 => "M. Kamper-Jørgensen" 4 => "I.C. Bygbjerg" 5 => "P.H. Andersen" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1471-2334-12-60" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Infect Dis." "fecha" => "2012" "volumen" => "12" "paginaInicial" => "60" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22423983" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0435" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of immigration on tuberculosis in a low-incidence area of Italy: A molecular epidemiological approach" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "C. Garzelli" 1 => "N. Lari" 2 => "B. Cuccu" 3 => "E. Tortoli" 4 => "L. Rindi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Clin Microbiol Infect Off Publ Eur Soc Clin Microbiol Infect Dis." "fecha" => "2010" "volumen" => "16" "paginaInicial" => "1691" "paginaFinal" => "1697" ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0440" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Analysis of changes in recent tuberculosis transmission patterns after a sharp increase in immigration" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Iñigo" 1 => "D. García de Viedma" 2 => "A. Arce" 3 => "E. Palenque" 4 => "N. Alonso Rodríguez" 5 => "E. Rodríguez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1128/JCM.01644-06" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Clin Microbiol." "fecha" => "2007" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "63" "paginaFinal" => "69" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17108076" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0445" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Mycobacterium tuberculosis lineage 4 comprises globally distributed and geographically restricted sublineages" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "D. Stucki" 1 => "D. Brites" 2 => "L. Jeljeli" 3 => "M. Coscolla" 4 => "Q. Liu" 5 => "A. Trauner" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1038/ng.3704" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Nat Genet." "fecha" => "2016" "volumen" => "48" "paginaInicial" => "1535" "paginaFinal" => "1543" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27798628" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0450" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Comparative genomic analysis of <span class="elsevierStyleItalic">Mycobacterium tuberculosis</span> Beijing-like strains revealed specific genetic variations associated with virulence and drug resistance" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.G. Rodríguez-Castillo" 1 => "C. Pino" 2 => "L.F. Niño" 3 => "J.C. Rozo" 4 => "C. Llerena-Polo" 5 => "C.A. Parra-López" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Infect Genet Evol J Mol Epidemiol Evol Genet Infect Dis." "fecha" => "2017" "volumen" => "54" "paginaInicial" => "314" "paginaFinal" => "323" ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0455" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Predominance of Beijing lineage among pre-extensively drug-resistant and extensively drug-resistant strains of Mycobacterium tuberculosis: A tertiary care center experience" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "S.B. Rufai" 1 => "M.M. Sankar" 2 => "J. Singh" 3 => "S. Singh" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int J Mycobacteriology." "fecha" => "2016" "volumen" => "5" "numero" => "1 Suppl" "paginaInicial" => "S197" "paginaFinal" => "S198" ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0460" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Clinical and bacteriological characteristics associated with clustering of multidrug-resistant tuberculosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.-Y. Feng" 1 => "L.G. Jarlsberg" 2 => "K. Salcedo" 3 => "J. Rose" 4 => "M. Janes" 5 => "Lin S-YG" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "2017" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "766" "paginaFinal" => "773" "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0140673600045165" "estado" => "S300" "issn" => "01406736" ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0465" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Findings and ongoing research in the molecular epidemiology of tuberculosis]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "D. Van Soolingen" 1 => "K. Kremer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Kekkaku." "fecha" => "2009" "volumen" => "84" "paginaInicial" => "83" "paginaFinal" => "89" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19280913" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0470" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Transmission of extensively drug-resistant tuberculosis in South Africa" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "N.S. Shah" 1 => "S.C. Auld" 2 => "J.C.M. Brust" 3 => "B. Mathema" 4 => "N. Ismail" 5 => "P. Moodley" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1056/NEJMoa1604544" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "N Engl J Med." "fecha" => "2017 19" "volumen" => "376" "paginaInicial" => "243" "paginaFinal" => "253" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28099825" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0475" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Infectiousness, reproductive fitness and evolution of drug-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Mycobacterium tuberculosis</span>" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "S. Borrell" 1 => "S. Gagneux" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis" "fecha" => "2009" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "1456" "paginaFinal" => "1466" ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0480" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The white plague returns to London —with a vengeance" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "A. Zumla" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Lancet Lond Engl." "fecha" => "2011" "volumen" => "377" "paginaInicial" => "10" "paginaFinal" => "11" ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0485" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Domestic returns from investment in the control of tuberculosis in other countries" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "K. Schwartzman" 1 => "O. Oxlade" 2 => "R.G. Barr" 3 => "F. Grimard" 4 => "I. Acosta" 5 => "J. Baez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1056/NEJMsa043194" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "N Engl J Med." "fecha" => "2005" "volumen" => "353" "paginaInicial" => "1008" "paginaFinal" => "1020" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16148286" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0490" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Drivers of tuberculosis epidemics: The role of risk factors and social determinants" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "K. Lönnroth" 1 => "E. Jaramillo" 2 => "B.G. Williams" 3 => "C. Dye" 4 => "M. Raviglione" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Soc Sci Med 1982." "fecha" => "2009" "volumen" => "68" "paginaInicial" => "2240" "paginaFinal" => "2246" ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0495" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis in migrants in low-incidence countries: epidemiology and intervention entry points" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "K. Lönnroth" 1 => "Z. Mor" 2 => "C. Erkens" 3 => "J. Bruchfeld" 4 => "R.R. Nathavitharana" 5 => "M.J. van der Werf" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "2017" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "624" "paginaFinal" => "637" ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0500" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis transmission patterns among Spanish-born and foreign-born populations in the city of Barcelona" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S. Borrell" 1 => "M. Español" 2 => "A. Orcau" 3 => "G. Tudó" 4 => "F. March" 5 => "J.A. Caylà" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Clin Microbiol Infect Off Publ Eur Soc Clin Microbiol Infect Dis" "fecha" => "2010" "volumen" => "16" "paginaInicial" => "568" "paginaFinal" => "574" ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0505" "etiqueta" => "28" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Differential findings regarding molecular epidemiology of tuberculosis between two consecutive periods in the context of steady increase of immigration" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Iñigo" 1 => "D. García de Viedma" 2 => "A. Arce" 3 => "E. Palenque" 4 => "M. Herranz" 5 => "E. Rodríguez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Clin Microbiol Infect Off Publ Eur Soc Clin Microbiol Infect Dis." "fecha" => "2013" "volumen" => "19" "paginaInicial" => "292" "paginaFinal" => "297" ] ] ] ] ] ] 28 => array:3 [ "identificador" => "bib0510" "etiqueta" => "29" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Advanced survey of tuberculosis transmission in a complex socioepidemiologic scenario with a high proportion of cases in immigrants" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M. Martínez-Lirola" 1 => "N. Alonso-Rodriguez" 2 => "M.L. Sánchez" 3 => "M. Herranz" 4 => "S. Andrés" 5 => "T. Peñafiel" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Clin Infect Dis Off Publ Infect Dis Soc Am" "fecha" => "2008" "volumen" => "47" "paginaInicial" => "8" "paginaFinal" => "14" ] ] ] ] ] ] 29 => array:3 [ "identificador" => "bib0515" "etiqueta" => "30" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiology of tuberculosis in immigrants in a large city with large-scale immigration (1991-2013)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.E. Ospina" 1 => "A. Orcau" 2 => "J.-P. Millet" 3 => "M. Ros" 4 => "S. Gil" 5 => "J.A. Caylà" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1371/journal.pone.0164736" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "PloS One." "fecha" => "2016" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "e0164736" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27749904" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 30 => array:3 [ "identificador" => "bib0520" "etiqueta" => "31" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis among immigrants from developing countries in the province of Milan, 1993-1996" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L.R. Codecasa" 1 => "A.D. Porretta" 2 => "A. Gori" 3 => "F. Franzetti" 4 => "A. degli Esposti" 5 => "A. Lizioli" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "1999" "volumen" => "3" "paginaInicial" => "589" "paginaFinal" => "595" ] ] ] ] ] ] 31 => array:3 [ "identificador" => "bib0525" "etiqueta" => "32" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Persistent high incidence of tuberculosis in immigrants in a low-incidence country" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "T. Lillebaek" 1 => "A.B. Andersen" 2 => "A. Dirksen" 3 => "E. Smith" 4 => "L.T. Skovgaard" 5 => "A. Kok-Jensen" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.3201/eid0807.010482" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Emerg Infect Dis" "fecha" => "2002" "volumen" => "8" "paginaInicial" => "679" "paginaFinal" => "684" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12095434" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 32 => array:3 [ "identificador" => "bib0530" "etiqueta" => "33" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "High incidence of pulmonary tuberculosis persists a decade after immigration, The Netherlands" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A.M. Vos" 1 => "A. Meima" 2 => "S. Verver" 3 => "C.W.N. Looman" 4 => "V. Bos" 5 => "M.W. Borgdorff" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.3201/eid1004.030530" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Emerg Infect Dis." "fecha" => "2004" "volumen" => "10" "paginaInicial" => "736" "paginaFinal" => "739" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15200873" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 33 => array:3 [ "identificador" => "bib0535" "etiqueta" => "34" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Risk of travelling to the country of origin for tuberculosis among immigrants living in a low-incidence country" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.V. Kik" 1 => "M. Mensen" 2 => "M. Beltman" 3 => "M. Gijsberts" 4 => "E.J.C. van Ameijden" 5 => "F.G.J. Cobelens" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "2011" "volumen" => "15" "paginaInicial" => "38" "paginaFinal" => "43" ] ] ] ] ] ] 34 => array:3 [ "identificador" => "bib0540" "etiqueta" => "35" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The effects of years lived in the United States on the general health status of California's foreign-born populations" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "M.C. Uretsky" 1 => "S.G. Mathiesen" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s10903-006-9017-7" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Immigr Minor Health." "fecha" => "2007" "volumen" => "9" "paginaInicial" => "125" "paginaFinal" => "136" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17111215" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 35 => array:3 [ "identificador" => "bib0545" "etiqueta" => "36" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Right of access to health care for undocumented migrants in EU: A comparative study of national policies" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "C.B. Cuadra" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1093/eurpub/ckr049" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur J Public Health" "fecha" => "2012" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "267" "paginaFinal" => "271" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21659389" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 36 => array:3 [ "identificador" => "bib0550" "etiqueta" => "37" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Determinants of patient delay among tuberculosis cases in Spain" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M. Díez" 1 => "M.J. Bleda" 2 => "J. Alcaide" 3 => "T. Caloto" 4 => "C. Castells" 5 => "J.I. Cardenal" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur J Public Health" "fecha" => "2004" "volumen" => "14" "paginaInicial" => "151" "paginaFinal" => "155" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15230500" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 37 => array:3 [ "identificador" => "bib0555" "etiqueta" => "38" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Characteristics of tuberculosis in the immigrant population in South Granada Health Area]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "C. Morales-García" 1 => "J. Parra-Ruiz" 2 => "B. Valero-Aguilera" 3 => "S. Sanbonmatsu-Gámez" 4 => "J.A. Sánchez-Martínez" 5 => "J. Hernández-Quero" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eimc.2014.04.013" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin." "fecha" => "2015" "volumen" => "33" "paginaInicial" => "166" "paginaFinal" => "172" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25066381" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 38 => array:3 [ "identificador" => "bib0560" "etiqueta" => "39" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Immigrants’ access to health care in Spain: A review]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "A. Llop-Gironés" 1 => "I. Vargas Lorenzo" 2 => "I. Garcia-Subirats" 3 => "M.-B. Aller" 4 => "M.L. Vázquez Navarrete" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.4321/S1135-57272014000600005" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Esp Salud Publica." "fecha" => "2014" "volumen" => "88" "paginaInicial" => "715" "paginaFinal" => "734" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25418563" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 39 => array:3 [ "identificador" => "bib0565" "etiqueta" => "40" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Use of health services for immigrants and native population: a systematic review]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "R. Carmona" 1 => "R. Alcázar-Alcázar" 2 => "A. Sarria-Santamera" 3 => "E. Regidor" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.4321/S1135-57272014000100009" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Esp Salud Publica" "fecha" => "2014" "volumen" => "88" "paginaInicial" => "135" "paginaFinal" => "155" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24728396" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 40 => array:3 [ "identificador" => "bib0570" "etiqueta" => "41" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Barriers and facilitators to the uptake of tuberculosis diagnostic and treatment services by hard-to-reach populations in countries of low and medium tuberculosis incidence: A systematic review of qualitative literature" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S.G. De Vries" 1 => "A.L. Cremers" 2 => "C.C. Heuvelings" 3 => "P.F. Greve" 4 => "B.J. Visser" 5 => "S. Bélard" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/S1473-3099(16)30531-X" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Lancet Infect Dis" "fecha" => "2017" "volumen" => "17" "paginaInicial" => "e128" "paginaFinal" => "e143" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28291721" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 41 => array:3 [ "identificador" => "bib0575" "etiqueta" => "42" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis in migrant populations. A systematic review of the qualitative literature" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "B. Abarca Tomás" 1 => "C. Pell" 2 => "A. Bueno Cavanillas" 3 => "J. Guillén Solvas" 4 => "R. Pool" 5 => "M. Roura" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1371/journal.pone.0082440" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "PloS One." "fecha" => "2013" "volumen" => "8" "paginaInicial" => "e82440" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24349284" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 42 => array:3 [ "identificador" => "bib0580" "etiqueta" => "43" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Social, clinical and microbiological differential characteristics of tuberculosis among immigrants in Spain" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J.-M. García-García" 1 => "R. Blanquer" 2 => "T. Rodrigo" 3 => "J.A. Caylà" 4 => "J.A. Caminero" 5 => "R. Vidal" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1371/journal.pone.0016272" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "PloS One" "fecha" => "2011" "volumen" => "6" "paginaInicial" => "e16272" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21283716" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 43 => array:3 [ "identificador" => "bib0585" "etiqueta" => "44" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Impact of the Xpert(®) MTB/RIF molecular test on the late diagnosis of pulmonary tuberculosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "H.L.B. Ramirez" 1 => "M.M. García-Clemente" 2 => "C. Alvarez-Álvarez" 3 => "J.J. Palacio-Gutierrez" 4 => "A. Pando-Sandoval" 5 => "S. Gagatek" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "2014" "volumen" => "18" "paginaInicial" => "435" "paginaFinal" => "437" ] ] ] ] ] ] 44 => array:3 [ "identificador" => "bib0590" "etiqueta" => "45" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of drug-susceptible tuberculosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "P. Nahid" 1 => "S.E. Dorman" 2 => "N. Alipanah" 3 => "P.M. Barry" 4 => "J.L. Brozek" 5 => "A. Cattamanchi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Clin Infect Dis Off Publ Infect Dis Soc Am." "fecha" => "2016" "volumen" => "63" "paginaInicial" => "e147" "paginaFinal" => "e195" ] ] ] ] ] ] 45 => array:3 [ "identificador" => "bib0595" "etiqueta" => "46" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Factores asociados al abandono del tratamiento de la tuberculosis en la provincia de Granada" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M.J. Molina Rueda" 1 => "A. Fernández Ajuria" 2 => "M.M. Rodríguez Del Águila" 3 => "B. López Hernández" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Rev Clínica Esp" "fecha" => "2012" "volumen" => "212" "paginaInicial" => "383" "paginaFinal" => "388" ] ] ] ] ] ] 46 => array:3 [ "identificador" => "bib0600" "etiqueta" => "47" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Abandono del tratamiento antituberculoso en la población inmigrante: la movilidad y la falta de apoyo familiar" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "B. Sanz Barbero" 1 => "T. Blasco Hernández" 2 => "S. Galindo Carretero" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.gaceta.2009.07.003" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Gac Sanit." "fecha" => "2009" "volumen" => "23" "paginaInicial" => "80" "paginaFinal" => "85" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19880218" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 47 => array:3 [ "identificador" => "bib0605" "etiqueta" => "48" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A predictive scoring instrument for tuberculosis lost to follow-up outcome" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "T. Rodrigo" 1 => "J.A. Caylà" 2 => "M. Casals" 3 => "J.M. García-García" 4 => "J.A. Caminero" 5 => "J. Ruiz-Manzano" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1465-9921-13-75" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Respir Res." "fecha" => "2012" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "75" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22938040" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 48 => array:3 [ "identificador" => "bib0610" "etiqueta" => "49" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Estudio de contactos en el siglo <span class="elsevierStyleSmallCaps">xxi</span>: se precisan innovaciones" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "J.A. Caylà" 1 => "A. Orcau" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Med Clín (Barc)." "fecha" => "2003" "volumen" => "121" "paginaInicial" => "494" "paginaFinal" => "495" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14588192" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 49 => array:3 [ "identificador" => "bib0615" "etiqueta" => "50" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Treatment of latent tuberculosis infection: An updated network meta-analysis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "D. Zenner" 1 => "N. Beer" 2 => "R.J. Harris" 3 => "M.C. Lipman" 4 => "H.R. Stagg" 5 => "M.J. van der Werf" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.7326/M17-0609" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Intern Med." "fecha" => "2017" "volumen" => "167" "paginaInicial" => "248" "paginaFinal" => "255" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28761946" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 50 => array:3 [ "identificador" => "bib0620" "etiqueta" => "51" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Global strategy and targets for tuberculosis prevention care and control after 2015" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "M. Raviglione" 1 => "G.T. Director" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Libro" => array:3 [ "fecha" => "2013" "editorial" => "World Health Organization" "editorialLocalizacion" => "Geneva" ] ] ] ] ] ] 51 => array:3 [ "identificador" => "bib0625" "etiqueta" => "52" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "WHOIOM_TBmigration.pdf [Internet] [consultado 27 Sep 2017]. Disponible en: http://who.int/tb/publications/WHOIOM_TBmigration.pdf" ] ] ] 52 => array:3 [ "identificador" => "bib0630" "etiqueta" => "53" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "An overview of tuberculosis and migration" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "P. Dhavan" 1 => "H.M. Dias" 2 => "J. Creswell" 3 => "D. Weil" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis" "fecha" => "2017" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "610" "paginaFinal" => "623" ] ] ] ] ] ] 53 => array:3 [ "identificador" => "bib0635" "etiqueta" => "54" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A scoping review of cost-effectiveness of screening and treatment for latent tubercolosis infection in migrants from high-incidence countries" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L. Zammarchi" 1 => "G. Casadei" 2 => "M. Strohmeyer" 3 => "F. Bartalesi" 4 => "C. Liendo" 5 => "A. Matteelli" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/s12913-015-1045-3" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Health Serv Res." "fecha" => "2015" "volumen" => "15" "paginaInicial" => "412" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26399233" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 54 => array:3 [ "identificador" => "bib0640" "etiqueta" => "55" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A comparative examination of tuberculosis immigration medical screening programs from selected countries with high immigration and low tuberculosis incidence rates" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "G.G. Alvarez" 1 => "B. Gushulak" 2 => "K. Abu Rumman" 3 => "E. Altpeter" 4 => "D. Chemtob" 5 => "P. Douglas" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1471-2334-11-3" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "BMC Infect Dis." "fecha" => "2011" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "3" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21205318" "web" => "Medline" ] ] "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S1474442205702544" "estado" => "S300" "issn" => "14744422" ] ] ] ] ] ] ] 55 => array:3 [ "identificador" => "bib0645" "etiqueta" => "56" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Target prioritization and strategy selection for active case-finding of pulmonary tuberculosis: A tool to support country-level project planning" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "N. Nishikiori" 1 => "C. van Weezenbeek" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1471-2458-13-97" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Public Health." "fecha" => "2013" "volumen" => "13" "paginaInicial" => "97" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23374118" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 56 => array:3 [ "identificador" => "bib0650" "etiqueta" => "57" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Engaging minorities in researching sensitive health topics by using a participatory approach" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "M.M. Ismail" 1 => "K. Gerrish" 2 => "A. Naisby" 3 => "S. Salway" 4 => "P. Chowbey" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.7748/nr.22.2.44.e1268" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Nurse Res" "fecha" => "2014" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "44" "paginaFinal" => "48" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25423942" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 57 => array:3 [ "identificador" => "bib0655" "etiqueta" => "58" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Co-evolution of <span class="elsevierStyleItalic">Mycobacterium tuberculosis</span> and Homo sapiens" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "D. Brites" 1 => "S. Gagneux" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/imr.12264" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Immunol Rev" "fecha" => "2015" "volumen" => "264" "paginaInicial" => "6" "paginaFinal" => "24" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25703549" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 58 => array:3 [ "identificador" => "bib0660" "etiqueta" => "59" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Tuberculosis and immigration in a health sanitary area in Madrid, Spain. Trends in 1994-2003]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "A. Arce Arnáez" 1 => "J. Iñigo Martínez" 2 => "L. Cabello Ballesteros" 3 => "M. Burgoa Arenales" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Med Clin (Barc)." "fecha" => "2005" "volumen" => "125" "paginaInicial" => "210" "paginaFinal" => "212" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16022833" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 59 => array:3 [ "identificador" => "bib0665" "etiqueta" => "60" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis en inmigrantes: diferencias clinicoepidemiológicas con la población autóctona (1999-2002)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "J.M. Ramos" 1 => "M. Masiá" 2 => "J.C. Rodríguez" 3 => "I. Padilla" 4 => "M.J. Soler" 5 => "F. Gutiérrez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin" "fecha" => "2004" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "315" "paginaFinal" => "318" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15228896" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 60 => array:3 [ "identificador" => "bib0670" "etiqueta" => "61" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiology and clinical features of tuberculosis in immigrants at an infectious diseases department in Madrid" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "S. Diz" 1 => "R. López-Vélez" 2 => "A. Moreno" 3 => "J. Fortún" 4 => "L. Moreno" 5 => "E. Gómez-Mampaso" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Int J Tuberc Lung Dis Off J Int Union Tuberc Lung Dis." "fecha" => "2007" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "769" "paginaFinal" => "774" ] ] ] ] ] ] 61 => array:3 [ "identificador" => "bib0735" "etiqueta" => "62" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiología de la tuberculosis importada en un área urbana de alta endemica" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Sánchez" 1 => "D. Osorio" 2 => "J. López-Colomés" 3 => "M. Sanz" 4 => "A. Orcau" 5 => "P. García-de-Olalla" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin." "fecha" => "2004" "volumen" => "22" "paginaInicial" => "22" "paginaFinal" => "26" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14757004" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 62 => array:3 [ "identificador" => "bib0680" "etiqueta" => "63" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Tuberculosis en inmigrantes en el Área Sur de Gran Canaria: un perfil diferente" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P. Navarro" 1 => "F. Cañas" 2 => "J. Cabrera" 3 => "A. Angel-Moreno" 4 => "A. Martín" 5 => "J. Perez-Arellano" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:3 [ "tituloSerie" => "Enf Emerg." "fecha" => "2004" "paginaInicial" => "176" ] ] ] ] ] ] 63 => array:3 [ "identificador" => "bib0685" "etiqueta" => "64" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Study of immigrants with tuberculosis in a tertiary hospital over a five year period" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M. Peñaranda" 1 => "M. Villalonga" 2 => "A. Ribas" 3 => "A. Ramirez" 4 => "T. Serra" 5 => "S. Riera" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Enf Emerg." "fecha" => "2004" "volumen" => "6" "paginaInicial" => "156" "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0140673612613816" "estado" => "S300" "issn" => "01406736" ] ] ] ] ] ] ] 64 => array:3 [ "identificador" => "bib0690" "etiqueta" => "65" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Impact of immigration on drug resistance to Mycobacterium tuberculosis in Castellon (Spain): 1995-2003]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M.D. Tirado Balaguer" 1 => "R. Moreno Muñoz" 2 => "M. Marín Royo" 3 => "F. González Morán" 4 => "F. Pardo Serrano" 5 => "A. García del Busto Remón" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Med Clin (Barc)." "fecha" => "2006" "volumen" => "126" "paginaInicial" => "761" "paginaFinal" => "764" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16792978" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 65 => array:3 [ "identificador" => "bib0695" "etiqueta" => "66" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Diez años de vigilancia de la tuberculosis en Valencia. Diferencias autóctonos frente a extrajeros" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "A. Santiyán" 1 => "J. Chover" 2 => "L. Repullés" 3 => "M. Borrás" 4 => "V. Zanón" 5 => "A. Salazar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Bol Epidemiológico Sem." "fecha" => "2013" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "161" "paginaFinal" => "177" ] ] ] ] ] ] 66 => array:3 [ "identificador" => "bib0740" "etiqueta" => "67" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Características clinicoepidemiológicas de los enfermos con tuberculosis en un área sanitaria de Málaga" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F. Millares Lozano" 1 => "E. Doña Díaz" 2 => "F. Espíldora Hernández" 3 => "P. Bermúdez" 4 => "E. Casado Miranda" 5 => "P. Navas Sánchez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Neumosur." "fecha" => "2008" "volumen" => "20" "paginaInicial" => "134" "paginaFinal" => "139" "itemHostRev" => array:3 [ "pii" => "S0140673606684778" "estado" => "S300" "issn" => "01406736" ] ] ] ] ] ] ] 67 => array:3 [ "identificador" => "bib0705" "etiqueta" => "68" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Características sociodemográficas de la población inmigrante diagnosticada de tuberculosis en la Comunidad de Madrid" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "B. Sanz Barbero" 1 => "T. Blasco Hernández" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Gac Sanit." "fecha" => "2007" "volumen" => "21" "paginaInicial" => "142" "paginaFinal" => "146" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17419931" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 68 => array:3 [ "identificador" => "bib0710" "etiqueta" => "69" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Analysis of population attended in a tuberculosis unit in Madrid. Evolution and impact of immigration from 1997 to 2006]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "L. Soler Rangel" 1 => "M.A. García Viejo" 2 => "M.J. Jaras Hernández" 3 => "J.L. Vidal Pérez" 4 => "O. López Mesonero" 5 => "A. Noguerado Asensio" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Clin Esp." "fecha" => "2009" "volumen" => "209" "paginaInicial" => "467" "paginaFinal" => "477" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19889316" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 69 => array:3 [ "identificador" => "bib0715" "etiqueta" => "70" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Characterization of tuberculosis cases in the foreign- and native-born population in Guipúzcoa (Spain) from 2003-2007]" "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "colaboracion" => "por el Grupo de seguimiento del programa de prevención y control de la tuberculosis en Guipúzcoa" "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M. Basterrechea" 1 => "R. Sancho" 2 => "P. Idígoras" 3 => "Y.M. Temprano" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.gaceta.2009.09.009" "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Gac Sanit." "fecha" => "2009" "volumen" => "23" "numero" => "Suppl 1" "paginaInicial" => "74" "paginaFinal" => "79" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19939510" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 70 => array:3 [ "identificador" => "bib0720" "etiqueta" => "71" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[M. tuberculosis complex drug resistance in Navarre: differences between the local and immigrant populations]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "A. Navascués Ortega" 1 => "I. Otamendi" 2 => "L. Torroba" 3 => "A.I. Alvaro" 4 => "M. Ojer" 5 => "A. Ruz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.23938/ASSN.0163" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "An Sist Sanit Navar." "fecha" => "2009" "volumen" => "32" "paginaInicial" => "243" "paginaFinal" => "248" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19738648" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 71 => array:3 [ "identificador" => "bib0725" "etiqueta" => "72" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Tuberculosis in the Autonomous region of Madrid, Spain. Incidence among foreign and Spanish individuals during the 1996-2004 period]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "M. Ordobás Gavín" 1 => "S. Cañellas Llabrés" 2 => "C. Garcia Fernández" 3 => "L. García Comas" 4 => "M.A. Gutiérrez Rodríguez" 5 => "I. Rodero Garduño" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Esp Salud Publica." "fecha" => "2007" "volumen" => "81" "paginaInicial" => "597" "paginaFinal" => "604" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18347743" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 72 => array:3 [ "identificador" => "bib0730" "etiqueta" => "73" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "[Tuberculosis in the area of Lorca: to adapt or resist]" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "F.J. Ruiz López" 1 => "J.M. Zarauz García" 2 => "M.M. Ortiz Romero" 3 => "J.R. Valero Martínez" 4 => "C. Peñalver Mellado" 5 => "F. Sánchez Gascón" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "An Med Interna Madr Spain 1984" "fecha" => "2006" "volumen" => "23" "paginaInicial" => "321" "paginaFinal" => "325" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/0213005X/0000003600000007/v1_201807240423/S0213005X17303002/v1_201807240423/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "71801" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Formación médica continuada: Infecciones por micobacterias" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/0213005X/0000003600000007/v1_201807240423/S0213005X17303002/v1_201807240423/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X17303002?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 153 | 20 | 173 |
2024 Septiembre | 172 | 18 | 190 |
2024 Agosto | 125 | 8 | 133 |
2024 Julio | 159 | 12 | 171 |
2024 Junio | 162 | 13 | 175 |
2024 Mayo | 181 | 27 | 208 |
2024 Abril | 121 | 18 | 139 |
2024 Marzo | 229 | 21 | 250 |
2024 Febrero | 181 | 16 | 197 |
2024 Enero | 171 | 10 | 181 |
2023 Diciembre | 169 | 13 | 182 |
2023 Noviembre | 241 | 20 | 261 |
2023 Octubre | 351 | 28 | 379 |
2023 Septiembre | 182 | 24 | 206 |
2023 Agosto | 141 | 10 | 151 |
2023 Julio | 180 | 39 | 219 |
2023 Junio | 201 | 20 | 221 |
2023 Mayo | 155 | 19 | 174 |
2023 Abril | 132 | 35 | 167 |
2023 Marzo | 139 | 22 | 161 |
2023 Febrero | 117 | 28 | 145 |
2023 Enero | 106 | 11 | 117 |
2022 Diciembre | 83 | 17 | 100 |
2022 Noviembre | 151 | 79 | 230 |
2022 Octubre | 95 | 79 | 174 |
2022 Septiembre | 122 | 21 | 143 |
2022 Agosto | 135 | 42 | 177 |
2022 Julio | 117 | 24 | 141 |
2022 Junio | 84 | 36 | 120 |
2022 Mayo | 135 | 59 | 194 |
2022 Abril | 110 | 47 | 157 |
2022 Marzo | 137 | 44 | 181 |
2022 Febrero | 94 | 23 | 117 |
2022 Enero | 151 | 23 | 174 |
2021 Diciembre | 116 | 23 | 139 |
2021 Noviembre | 115 | 81 | 196 |
2021 Octubre | 106 | 52 | 158 |
2021 Septiembre | 85 | 25 | 110 |
2021 Agosto | 127 | 51 | 178 |
2021 Julio | 99 | 35 | 134 |
2021 Junio | 93 | 27 | 120 |
2021 Mayo | 120 | 32 | 152 |
2021 Abril | 276 | 94 | 370 |
2021 Marzo | 111 | 32 | 143 |
2021 Febrero | 101 | 48 | 149 |
2021 Enero | 109 | 30 | 139 |
2020 Diciembre | 101 | 37 | 138 |
2020 Noviembre | 94 | 38 | 132 |
2020 Octubre | 77 | 47 | 124 |
2020 Septiembre | 97 | 29 | 126 |
2020 Agosto | 118 | 28 | 146 |
2020 Julio | 95 | 39 | 134 |
2020 Junio | 90 | 33 | 123 |
2020 Mayo | 102 | 26 | 128 |
2020 Abril | 112 | 22 | 134 |
2020 Marzo | 109 | 27 | 136 |
2020 Febrero | 116 | 27 | 143 |
2020 Enero | 121 | 32 | 153 |
2019 Diciembre | 118 | 26 | 144 |
2019 Noviembre | 103 | 32 | 135 |
2019 Octubre | 83 | 20 | 103 |
2019 Septiembre | 83 | 30 | 113 |
2019 Agosto | 66 | 40 | 106 |
2019 Julio | 81 | 35 | 116 |
2019 Junio | 114 | 53 | 167 |
2019 Mayo | 222 | 100 | 322 |
2019 Abril | 100 | 82 | 182 |
2019 Marzo | 153 | 31 | 184 |
2019 Febrero | 37 | 13 | 50 |
2019 Enero | 146 | 160 | 306 |
2018 Diciembre | 110 | 79 | 189 |
2018 Noviembre | 45 | 44 | 89 |
2018 Octubre | 62 | 68 | 130 |
2018 Septiembre | 59 | 44 | 103 |
2018 Agosto | 104 | 40 | 144 |
2018 Julio | 87 | 133 | 220 |
2018 Junio | 0 | 1 | 1 |
2018 Abril | 0 | 1 | 1 |
2018 Febrero | 0 | 1 | 1 |
2018 Enero | 5 | 4 | 9 |
2017 Diciembre | 6 | 16 | 22 |