se ha leído el artículo
array:22 [ "pii" => "S1138359318302843" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2018.03.008" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-10-01" "aid" => "1330" "copyrightAnyo" => "2018" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Semergen. 2018;44:517-8" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 808 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 688 "PDF" => 120 ] ] "itemSiguiente" => array:18 [ "pii" => "S1138359318302831" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2018.03.007" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-10-01" "aid" => "1329" "copyright" => "Sociedad Española de Médicos de Atención Primaria (SEMERGEN)" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Semergen. 2018;44:519-20" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 669 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 539 "PDF" => 130 ] ] "es" => array:11 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Imágenes en medicina de familia</span>" "titulo" => "Trombosis yugular y cáncer: utilidad de la ecografía en atención primaria" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "519" "paginaFinal" => "520" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Jugular thrombosis and cancer: Use of ultrasound in primary care" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1495 "Ancho" => 1000 "Tamanyo" => 133703 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Región cervical anterior derecha: aumento de temperatura y edema.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "M. Frías Vargas, E. Arranz Martín, O. García Vallejo" "autores" => array:3 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "M." "apellidos" => "Frías Vargas" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "E." "apellidos" => "Arranz Martín" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "O." "apellidos" => "García Vallejo" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359318302831?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/11383593/0000004400000007/v1_201810130618/S1138359318302831/v1_201810130618/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S1138359318302855" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2018.03.009" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-10-01" "aid" => "1331" "copyright" => "Sociedad Española de Médicos de Atención Primaria (SEMERGEN)" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Semergen. 2018;44:515-6" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 1283 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 1155 "PDF" => 128 ] ] "es" => array:11 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Imágenes en medicina de familia</span>" "titulo" => "A propósito de un caso de neumonía redonda" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "515" "paginaFinal" => "516" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Pneumonia ward round: A case presentation" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1352 "Ancho" => 1583 "Tamanyo" => 167647 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Imagen hipodensa circular de unos 4<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm de diámetro, con contorno bien definido, localizada en hemitórax izquierdo, lóbulo inferior con base pleural, aunque por imagen sugiere lesión pulmonar (menos probable origen pleural).</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "E. Rodríguez" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "E." "apellidos" => "Rodríguez" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359318302855?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/11383593/0000004400000007/v1_201810130618/S1138359318302855/v1_201810130618/es/main.assets" ] "es" => array:14 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Imágenes en medicina de familia</span>" "titulo" => "Toxicodermia secundaria a sobredosificación de omeprazol de curso atípico" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "517" "paginaFinal" => "518" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "J. Capón-Álvarez, A. Vilas-Sueiro, J.M. Barja-López, A. Fernández-Flores" "autores" => array:4 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "J." "apellidos" => "Capón-Álvarez" "email" => array:1 [ 0 => "jcapon21@gmail.com" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Vilas-Sueiro" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "J.M." "apellidos" => "Barja-López" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Fernández-Flores" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:3 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Medicina Familiar y Comunitaria, Centro de Salud Bembibre, Bembibre, León, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Dermatología, Hospital El Bierzo, Ponferrada, León, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Anatomía Patológica, Hospital El Bierzo, Ponferrada, León, España" "etiqueta" => "c" "identificador" => "aff0015" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Skin toxicity secondary to an overdose of omeprazole: An atypical course" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1200 "Ancho" => 1200 "Tamanyo" => 145222 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Lesiones máculo-papulosas afectando a grandes pliegues y zonas de flexura.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Aportamos el caso de una mujer de 48 años, que tras la toma de omeprazol desarrolla una erupción cutánea de distribución atípica. Dado que el fármaco es muy empleado en práctica clínica, consideramos aportarlo.</p><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0005">Caso clínico</span><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Mujer de 48 años de edad, intervenida de hernia discal lumbar a nivel L4-L5, recientemente a tratamiento con AINE por dolor y omeprazol como IBP (20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/día). Tres semanas más tarde consulta por lesiones máculo-papulosas, eritematosas, mínimamente infiltradas, afectando a manos, grandes pliegues y raíces de extremidades (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig. 1</a>). Refiere sobredosificación medicamentosa voluntaria de omeprazol con toma del mismo a 20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/6-8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h con intención terapéutica errónea. Se realiza biopsia cutánea cuyo estudio histopatológico evidencia infiltrado perivascular superficial de células inflamatorias (linfocitos o eosinófilos, neutrófilos y monocitos (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">fig. 2</a>) compatible con reacción aguda medicamentosa tipo toxicodermia o SDRIFE.</p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se suspende el fármaco, se introduce tratamiento con ranitidina y tratamiento con corticoides tópicos a diario. A las 3 semanas el cuadro había remitido por completo.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0010">Comentario</span><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En este caso, hemos observado una reacción secundaria al omeprazol, pero con una distribución que recuerda al llamado síndrome del babuino o «Baboon syndrome», denominado <span class="elsevierStyleItalic">Symmetrical drug related intertriginous and flexural exanthema</span> (SDRIFE) introducido por Häusermann et al. Para marcar esta diferencia patogénica y su diagnóstico diferencial<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Suele estar causado por antibacterianos y agentes quimioterápicos, aunque cada vez la lista de agentes implicados es cada vez mayor.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El diagnóstico se basa en la clínica y en caso de duda, histología. Como desencadenante, suele estar relacionado con la exposición a un fármaco vía sistémica por primera vez. La presentación clínica se caracteriza por eritema con bordes poco nítidos en región glútea/perianal y/o eritema en «V» en área inguinal y genital.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La histopatología suele mostrar infiltrado perivascular superficial de células inflamatorias (linfocitos o eosinófilos, neutrófilos y monocitos).</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El tratamiento se basa en la supresión del fármaco implicado, asociado a medidas locales y generales, como la utilización de emolientes, antihistamínicos o corticoides tópicos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>. El pronóstico es favorable, con resolución aproximada en 15 días.</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0015">Conclusión</span><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Aportamos el caso de un paciente con síndrome de SDRIFE secundario a omeprazol debido a la alta prevalencia en el uso de dicho fármaco y por la atípica presentación clínica. Ante la sospecha de este cuadro es imprescindible suspenderlo e iniciar tratamiento sintomático. En casos de duda diagnóstica o progresión es necesario realizar una confirmación histopatológica para descartar otras dermatosis.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que han seguido los protocolos de su centro de trabajo para la publicación de datos de pacientes, y han solicitado los permisos correspondientes.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:4 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Caso clínico" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Comentario" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Conclusión" ] 3 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "multimedia" => array:2 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1200 "Ancho" => 1200 "Tamanyo" => 145222 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Lesiones máculo-papulosas afectando a grandes pliegues y zonas de flexura.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 703 "Ancho" => 1267 "Tamanyo" => 245765 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Infiltrado perivascular superficial de células inflamatorias típico del síndrome de SDRIFE.</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0015" "bibliografiaReferencia" => array:2 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Baboon syndrome resulting from systemic drugs: Is there strife between SDRIFE and allergic contact dermatitis syndrome?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "P. Häusermann" 1 => "T. Harr" 2 => "A.J. Bircher" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1111/j.0105-1873.2004.00445.x" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Contact Dermatitis" "fecha" => "2004" "volumen" => "51" "paginaInicial" => "297" "paginaFinal" => "310" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15606657" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "SDRIFE – another acronym for a distinct cutaneous drug exhantema: Do we really need it?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "P. Häusermann" 1 => "A.J. Bircher" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1159/000096903" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Dermatology" "fecha" => "2007" "volumen" => "214" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "2" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17191038" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/11383593/0000004400000007/v1_201810130618/S1138359318302843/v1_201810130618/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "73140" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Imágenes en medicina de familia" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/11383593/0000004400000007/v1_201810130618/S1138359318302843/v1_201810130618/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359318302843?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 41 | 1 | 42 |
2024 Septiembre | 71 | 2 | 73 |
2024 Agosto | 74 | 3 | 77 |
2024 Julio | 84 | 4 | 88 |
2024 Junio | 62 | 4 | 66 |
2024 Mayo | 61 | 5 | 66 |
2024 Abril | 50 | 6 | 56 |
2024 Marzo | 57 | 6 | 63 |
2024 Febrero | 83 | 8 | 91 |
2024 Enero | 78 | 3 | 81 |
2023 Diciembre | 54 | 1 | 55 |
2023 Noviembre | 74 | 2 | 76 |
2023 Octubre | 97 | 4 | 101 |
2023 Septiembre | 83 | 2 | 85 |
2023 Agosto | 49 | 1 | 50 |
2023 Julio | 59 | 3 | 62 |
2023 Junio | 87 | 4 | 91 |
2023 Mayo | 114 | 5 | 119 |
2023 Abril | 71 | 3 | 74 |
2023 Marzo | 88 | 4 | 92 |
2023 Febrero | 87 | 3 | 90 |
2023 Enero | 69 | 6 | 75 |
2022 Diciembre | 59 | 8 | 67 |
2022 Noviembre | 77 | 10 | 87 |
2022 Octubre | 54 | 16 | 70 |
2022 Septiembre | 54 | 9 | 63 |
2022 Agosto | 68 | 10 | 78 |
2022 Julio | 51 | 10 | 61 |
2022 Junio | 53 | 6 | 59 |
2022 Mayo | 53 | 13 | 66 |
2022 Abril | 62 | 13 | 75 |
2022 Marzo | 99 | 9 | 108 |
2022 Febrero | 94 | 4 | 98 |
2022 Enero | 72 | 10 | 82 |
2021 Diciembre | 52 | 14 | 66 |
2021 Noviembre | 52 | 8 | 60 |
2021 Octubre | 62 | 8 | 70 |
2021 Septiembre | 39 | 9 | 48 |
2021 Agosto | 50 | 8 | 58 |
2021 Julio | 37 | 8 | 45 |
2021 Junio | 36 | 7 | 43 |
2021 Mayo | 47 | 5 | 52 |
2021 Abril | 84 | 20 | 104 |
2021 Marzo | 78 | 10 | 88 |
2021 Febrero | 57 | 6 | 63 |
2021 Enero | 63 | 14 | 77 |
2020 Diciembre | 83 | 12 | 95 |
2020 Noviembre | 58 | 20 | 78 |
2020 Octubre | 39 | 4 | 43 |
2020 Septiembre | 26 | 8 | 34 |
2020 Agosto | 38 | 15 | 53 |
2020 Julio | 35 | 10 | 45 |
2020 Junio | 28 | 13 | 41 |
2020 Mayo | 38 | 9 | 47 |
2020 Abril | 45 | 5 | 50 |
2020 Marzo | 26 | 9 | 35 |
2020 Febrero | 35 | 4 | 39 |
2020 Enero | 36 | 11 | 47 |
2019 Diciembre | 65 | 2 | 67 |
2019 Noviembre | 34 | 1 | 35 |
2019 Octubre | 27 | 3 | 30 |
2019 Septiembre | 36 | 1 | 37 |
2019 Agosto | 25 | 6 | 31 |
2019 Julio | 25 | 3 | 28 |
2019 Junio | 73 | 27 | 100 |
2019 Mayo | 221 | 46 | 267 |
2019 Abril | 82 | 10 | 92 |
2019 Marzo | 4 | 2 | 6 |
2019 Febrero | 1 | 0 | 1 |
2019 Enero | 3 | 4 | 7 |
2018 Diciembre | 3 | 2 | 5 |
2018 Noviembre | 20 | 0 | 20 |
2018 Octubre | 13 | 0 | 13 |