array:22 [ "pii" => "S1130862104739042" "issn" => "11308621" "doi" => "10.1016/S1130-8621(04)73904-2" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2004-01-01" "aid" => "73904" "copyright" => "Elsevier España, S.L.. Todos los derechos reservados" "copyrightAnyo" => "2004" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "rev" "cita" => "Enferm Clin. 2004;14:299-305" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 9 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 1 "PDF" => 8 ] ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S1130862104739030" "issn" => "11308621" "doi" => "10.1016/S1130-8621(04)73903-0" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2004-01-01" "aid" => "73903" "copyright" => "Elsevier España, S.L." "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Enferm Clin. 2004;14:297" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 20 "PDF" => 20 ] "es" => array:6 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Revistas revisadas periódicamente para la sección de EBE" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => 0 "paginas" => array:1 [ 0 => array:1 [ "paginaInicial" => "297" ] ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1130862104739030?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/11308621/0000001400000005/v1_201307151242/S1130862104739030/v1_201307151242/es/main.assets" ] "es" => array:14 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Autotransfusión I: modalidades y aplicaciones" "tieneTextoCompleto" => 0 "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "299" "paginaFinal" => "305" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Adolfo Romero Ruiz, Javier Tronchoni De Los Llanos, Manuel Muñoz Gómez" "autores" => array:3 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "Adolfo" "apellidos" => "Romero Ruiz" "email" => array:1 [ 0 => "altwulf@wanadoo.es" ] "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">A</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "Javier Tronchoni" "apellidos" => "De Los Llanos" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">B</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Manuel" "apellidos" => "Muñoz Gómez" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">C</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:3 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Enfermero especialista en Análisis Clínicos. GIEMSA (Grupo Internacional de Estudios Multidisciplinarios Sobre Autotransfusión), FORANDALUS (Foro para la promoción de la investigación en enfermería). Servicio de Hematología. Hospital Universitario. Málaga" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Enfermero. Supervisor del Servicio de Hematología. FORANDALUS. Hospital Universitario. Málaga" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Médico. GIEMSA (coordinador). Profesor titular de Bioquímica y Biología Molecular. Facultad de Medicina. Universidad de Málaga. Málaga. España" "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "*" "correspondencia" => "Correspondencia: Servicio de Hematología. Hospital Universitario Virgen de la Victoria.Campus de Teatinos, s/n. 29010 Málaga. España" ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Autotransfusion I: modalities and applications" ] ] "miscelanea" => "El contenido de este documento fue presentado como ponencia en el VII Congreso de la Asociación Nacional de Enfermería Hematológica, en Jerez de la Frontera (Cádiz), del 3 al 5 de octubre de 2002" "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaAceptado" => "2003-10-14" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec207241" "palabras" => array:2 [ 0 => "Autotransfusión" 1 => "Técnicas de ahorro de sangre" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec207240" "palabras" => array:2 [ 0 => "Autotransfusion" 1 => "Blood-saving techniques" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Debido a diferentes factores, entre los que hay que considerar especialmente la demanda social de aproximarnos a una transfusión con riesgo cero, la tasa de donaciones altruistas parece estancada en nuestro país. Como, por otro lado, el consumo de hemoderivados aumenta de manera constante, la necesidad de optimizar dicho consumo y de encontrar alternativas a la transfusión homóloga para evitar situaciones de desabastecimiento empieza a ser acuciante. En este artículo se pretende realizar una descripción de las diferentes modalidades de autotransfusión que podemos ofrecer a nuestros pacientes, como alternativa real al uso de sangre alogénica en la actualidad</p>" ] "en" => array:1 [ "resumen" => "<p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Due to various factors, including society's expectation that blood transfusion be risk free, the rate of blood donation has reached a standstill in Spain. In contrast, the demand for blood components is increasing. Consequently, to avoid ablood shortage, there is an urgent need to optimize resources and find alternatives to allogenic blood transfusion. The present article aims to describe the distinct modalities of autotransfusion that can currently be offered to patients as a real alternative to allogenic blood transfusion</p>" ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:34 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Alternativas al uso de sangre homóloga" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M. Muñoz" 1 => "J.J. García-Vallejo" 2 => "J. Salas" 3 => "C. Ferrer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "299" "paginaFinal" => "325" "serieVolumen" => "28" "serieTitulo" => "Coordinador. Anemia y transfusión en cirugía" "serieFecha" => "2001" ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusión postoperatoria" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "G. Ramírez" 1 => "M.J. Moreno" 2 => "C. Romero" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "267" "paginaFinal" => "278" "serieVolumen" => "13" "serieTitulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras medidas de ahorro de sangre en cirugía" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Case of amputation at hip-joint, in which re-injection of blood was performed and rapid recovery took place" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "A.G. Miller" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Edinb Med J" "fecha" => "1886" "volumen" => "31" "paginaInicial" => "721" "paginaFinal" => "722" ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "titulo" => "Perioperative autologous transfusion" ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:4 [ "titulo" => "Technical Manual of the American Association of Blood Banks. New York" "paginaInicial" => "103" "paginaFinal" => "113" "serieFecha" => "2001" ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The Bridgeport Hospital experience with autologous transfusion in orthopaedic surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "L.H. Bernstein" 1 => "M. Coles" 2 => "A. Granata" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Orthopedics" "fecha" => "1997" "volumen" => "20" "paginaInicial" => "677" "paginaFinal" => "680" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9263285" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Development and implementation of a perioperative autologous service program" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M.D. Specht" 1 => "J.E. Hofer" 2 => "N.K. Valentine" 3 => "J. Keturi" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Aorn J" "fecha" => "1997" "volumen" => "66" "paginaInicial" => "486" "paginaFinal" => "489" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9293330" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "Asociación Americana de Bancos de Sangre" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:2 [ "titulo" => "Manual técnico (ed. en español). Cap. 5: Donación de sangre autóloga" "serieFecha" => "1997" ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A review of presurgical autologous blood donation by high risk patients" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "P.A. Adegboyega" 1 => "E.D. Patten" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Transfus Med Rev" "fecha" => "1994" "volumen" => "8" "paginaInicial" => "200" "paginaFinal" => "209" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8081081" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0045" "etiqueta" => "9." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Feasibility of a predeposit autologous blood donation program in colorectal cancer patients: results from a randomized clinical study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "M.A. Hoynck Van Papendrecht" 1 => "W. Hop" 2 => "B.L. Langenhorst" 3 => "F.C. Kothe" 4 => "R.L. Marquet" 5 => "J. Jeekel" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Vox Sang" "fecha" => "1992" "volumen" => "62" "paginaInicial" => "102" "paginaFinal" => "107" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1519364" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0050" "etiqueta" => "10." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusión predepósito y cirugía oncológica" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "J. Gumá" 1 => "J.L. Borrás" 2 => "N. Laínez" 3 => "J.L. Villar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Sangre" "fecha" => "1998" "volumen" => "43" "paginaInicial" => "311" "paginaFinal" => "316" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9789996" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "11." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusión postoperatoria en cirugía ortopédica. Un análisis de la calidad, seguridad y eficacia de la sangre recuperada de los drenajes postoperatorios" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "M. Muñoz" 1 => "J.J. García-Vallejo" 2 => "A. López-Andrade" 3 => "A. Gómez" 4 => "M.D. Ruiz" 5 => "J. Maldonado" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Rev Esp Anestesiol Reanim" "fecha" => "2001" "volumen" => "48" "paginaInicial" => "131" "paginaFinal" => "140" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11333797" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "12." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Practical aspects of perioperative autologous transfusion" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "R. Yomtovian" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:7 [ "tituloSerie" => "Am J Clin Pathol" "fecha" => "1997" "volumen" => "107" "numero" => "Suppl. 1" "paginaInicial" => "s28" "paginaFinal" => "s35" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9124227" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "13." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Necesidades transfusionales durante los períodos intraoperatorio y postoperatorio inmediato en artroplastia de cadera y rodilla" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P. Rama-Maceiras" 1 => "M. Acción-Barral" 2 => "M. González-Vázquez" 3 => "B. Fernández- Rosado" 4 => "M. Diéguez-Fernández" 5 => "I. López-Vila" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Rev Esp Anestesiol Reanim" "fecha" => "1999" "volumen" => "46" "paginaInicial" => "455" "paginaFinal" => "462" ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "14." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Hemodilution" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "K. Messner" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Surg Clin North Am" "fecha" => "1975" "volumen" => "55" "paginaInicial" => "659" "paginaFinal" => "678" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1135750" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "15." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Renal function in patients undergoing major surgery under moderate normovolemic dilution" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "R. Vara" 1 => "J.A. Guerrero" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Zentbl Chir" "fecha" => "1987" "volumen" => "112" "paginaInicial" => "1583" "paginaFinal" => "1587" ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "16." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "La autotransfusión en cirugía: hemodilución moderada normovolémica y autotransfusión intraoperatoria" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "R. Vara" 1 => "J.A. Guerrero" 2 => "M. Ruiz" 3 => "O.J. Morales" 4 => "J.L. Tovar" 5 => "J. Rosell" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "299" "paginaFinal" => "319" "serieVolumen" => "13" "serieTitulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras medidas de ahorro de sangre en cirugía" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "17." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Immediate preoperative phlebotomy with autologous blood donation for aortic replacement" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P.S. Paty" 1 => "D.M. Shah" 2 => "B.B. Chang" 3 => "J.L. Kaufman" 4 => "P.J. Feustel" 5 => "R.P. Leather" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Surg Gynecol Obstet" "fecha" => "1990" "volumen" => "171" "paginaInicial" => "326" "paginaFinal" => "330" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2218838" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "18." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Limited intentional normovolemic hemodilution: ST-segment changes and use of homologous blood products in patients with left main coronary artery stenosis" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L. Herregods" 1 => "A. Moerman" 2 => "L. Foubert" 3 => "N. Den Blauwen" 4 => "E. Mortier" 5 => "J. Polaert" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Cardiothorac Vasc Anesth" "fecha" => "1997" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "18" "paginaFinal" => "23" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9058214" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "19." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:1 [ "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "P.E. Keipert" 1 => "L. Stehling" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:2 [ "titulo" => "The concept of augmented acute normovolemic hemodilution: using a perfluorochemical-based intravenous oxygen carrier to decrease allogenic transfusion in elective surgery" "serieFecha" => "2001" ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "20." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Hyperoxemia in extreme hemodilution" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "O. Habler" 1 => "K. Messmer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Anaesth" "fecha" => "1998" "volumen" => "81" "paginaInicial" => "79" "paginaFinal" => "82" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10318994" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0105" "etiqueta" => "21." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Supplemental oxygen reduces the incidence of postoperative nausea and vomiting" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "R. Greif" 1 => "S. Laciny" 2 => "B. Rapf" 3 => "R.S. Hickle" 4 => "D.I. Sessler" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Anesthesiology" "fecha" => "1999" "volumen" => "91" "paginaInicial" => "1246" "paginaFinal" => "1252" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10551573" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0110" "etiqueta" => "22." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Supplemental perioperative oxygen to reduce the incidence of surgicalwound infection" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "R. Greif" 1 => "O. Akea" 2 => "E.P. Horn" 3 => "A. Kurz" 4 => "D.I. Sessler" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1056/NEJM200001203420303" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "N Engl J Med" "fecha" => "2000" "volumen" => "342" "paginaInicial" => "161" "paginaFinal" => "167" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10639541" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0115" "etiqueta" => "23." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Preoperative acute hypervolemic hemodilution with hydroxyethylstarch: an alternative to acute normovolemic hemodilution?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "L.L. Mielke" 1 => "E.K. Enholzner" 2 => "M. Kling" 3 => "B.E.M. Breinbaner" 4 => "R. Burgkart" 5 => "S.R. Haegasser" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Anesth Anal" "fecha" => "1997" "volumen" => "84" "paginaInicial" => "26" "paginaFinal" => "30" ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0120" "etiqueta" => "24." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Problemas de la autotransfusión" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "G. Nofuentes" 1 => "E. Naveira" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "365" "paginaFinal" => "384" "serieVolumen" => "13" "serieTitulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras medidas de ahorro de sangre en cirugía" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0125" "etiqueta" => "25." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Experiment on the transfusion of blood" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J. Blundell" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Med Chir Trans" "fecha" => "1818" "volumen" => "9" "paginaInicial" => "56" "paginaFinal" => "60" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20895353" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0130" "etiqueta" => "26." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusión en cirugía vascular" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J. Salas" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:4 [ "titulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras alternativas al uso de sangre homóloga en cirugía" "paginaInicial" => "477" "paginaFinal" => "485" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0135" "etiqueta" => "27." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Equipamiento técnico para la recuperación intraoperatoria de sangre autóloga" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "J. Díez" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "321" "paginaFinal" => "332" "serieVolumen" => "13" "serieTitulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras medidas de ahorro de sangre en cirugía" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 27 => array:3 [ "identificador" => "bib0140" "etiqueta" => "28." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusion of shed mediastinal blood after cardiac surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:3 [ 0 => "H.V. Schaff" 1 => "J.M. Hauer" 2 => "W.R. Bell" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Thorac Cardiovasc Surg" "fecha" => "1978" "volumen" => "75" "paginaInicial" => "632" "paginaFinal" => "641" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/642556" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 28 => array:3 [ "identificador" => "bib0145" "etiqueta" => "29." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evaluation of autologous shed blood for autotransfusion after orthopaedic surgery" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "W.L. Healy" 1 => "B.A. Pfeiffer" 2 => "S.R. Kurtz" 3 => "C. Johnson" 4 => "W. Johnson" 5 => "R. Johnston" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Orthop" "fecha" => "1994" "volumen" => "299" "paginaInicial" => "53" "paginaFinal" => "59" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8119037" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 29 => array:3 [ "identificador" => "bib0150" "etiqueta" => "30." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Calidad de la sangre en autotransfusión postoperatoria" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M. Muñoz" 1 => "J.J. García-Vallejo" 2 => "Y. Sánchez-Arrieta" 3 => "M. Morell" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:5 [ "paginaInicial" => "343" "paginaFinal" => "364" "serieVolumen" => "13" "serieTitulo" => "Coordinador. Autotransfusión y otras medidas de ahorro de sangre en cirugía" "serieFecha" => "1999" ] ] ] ] ] ] 30 => array:3 [ "identificador" => "bib0155" "etiqueta" => "31." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Autotransfusión pre y postoperatoria. Estudio comparativo de la hematología, bioquímica y metabolismo eritrocitario en sangre predonada y sangre de drenaje postoperatorio" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "M. Muñoz" 1 => "Y. Sánchez" 2 => "J.J. García-Vallejo" 3 => "F.J. Mérida" 4 => "M.D. Ruiz" 5 => "J. Maldonado" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Sangre" "fecha" => "1999" "volumen" => "44" "paginaInicial" => "443" "paginaFinal" => "450" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10822758" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 31 => array:3 [ "identificador" => "bib0160" "etiqueta" => "32." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Postoperative blood salvage and reinfusion in spinal surgery, blood quality, effectiveness and impact on patient blood parameters" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "C. Sebastián" 1 => "R. Romero" 2 => "E. Olalla" 3 => "C. Ferrer" 4 => "J.J. García-Vallejo" 5 => "M. Muñoz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Spine J" "fecha" => "2000" "volumen" => "9" "paginaInicial" => "458" "paginaFinal" => "465" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11189913" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 32 => array:3 [ "identificador" => "bib0165" "etiqueta" => "33." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Detection and removal of fat particles in postoperative salvaged blood" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "G. Ramírez" 1 => "A. Romero" 2 => "J.J. García-Vallejo" 3 => "M. Muñoz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Transfusion" "fecha" => "2002" "volumen" => "42" "paginaInicial" => "66" "paginaFinal" => "75" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11896315" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 33 => array:3 [ "identificador" => "bib0170" "etiqueta" => "34." "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Medición de hemoglobina en tiempo real" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "A. Romero" 1 => "E. Naveira" 2 => "M. Muñoz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "LibroEditado" => array:2 [ "titulo" => "Comunicación oral en el VI Congreso Nacional de Enfermería Hematológica. Cuenca" "serieFecha" => "octubre de 2001" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/11308621/0000001400000005/v1_201307151242/S1130862104739042/v1_201307151242/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "15398" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Revisión" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/11308621/0000001400000005/v1_201307151242/S1130862104739042/v1_201307151242/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1130862104739042?idApp=UINPBA00004N" ]
Journal Information
Autotransfusión I: modalidades y aplicaciones
Autotransfusion I: modalities and applications
Adolfo Romero RuizA,
, Javier Tronchoni De Los LlanosB, Manuel Muñoz GómezC
Corresponding author
altwulf@wanadoo.es
Correspondencia: Servicio de Hematología. Hospital Universitario Virgen de la Victoria.Campus de Teatinos, s/n. 29010 Málaga. España
Correspondencia: Servicio de Hematología. Hospital Universitario Virgen de la Victoria.Campus de Teatinos, s/n. 29010 Málaga. España
a Enfermero especialista en Análisis Clínicos. GIEMSA (Grupo Internacional de Estudios Multidisciplinarios Sobre Autotransfusión), FORANDALUS (Foro para la promoción de la investigación en enfermería). Servicio de Hematología. Hospital Universitario. Málaga
b Enfermero. Supervisor del Servicio de Hematología. FORANDALUS. Hospital Universitario. Málaga
c Médico. GIEMSA (coordinador). Profesor titular de Bioquímica y Biología Molecular. Facultad de Medicina. Universidad de Málaga. Málaga. España