se ha leído el artículo
array:23 [ "pii" => "S0213005X12003606" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2012.09.017" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-10-01" "aid" => "836" "copyright" => "Elsevier España, S.L.. Todos los derechos reservados" "copyrightAnyo" => "2012" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2013;31:516-9" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 3032 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 13 "HTML" => 2034 "PDF" => 985 ] ] "itemSiguiente" => array:18 [ "pii" => "S0213005X13000797" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2013.02.014" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-10-01" "aid" => "923" "copyright" => "Elsevier España, S.L." "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "sco" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2013;31:520-2" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 2297 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 10 "HTML" => 1512 "PDF" => 775 ] ] "es" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original breve</span>" "titulo" => "Baja prevalencia de resistencias primarias frente al virus de la hepatitis B en el sur de España" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "520" "paginaFinal" => "522" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Low prevalence of hepatitis B virus primary drug resistance in Southern Spain" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Marta Alvarez Estévez, Natalia Chueca-Porcuna, Vicente Guillot-Suay, Alejandro Peña-Monje, Fernando García-García, Federico García-García" "autores" => array:6 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Marta" "apellidos" => "Alvarez Estévez" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Natalia" "apellidos" => "Chueca-Porcuna" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Vicente" "apellidos" => "Guillot-Suay" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Alejandro" "apellidos" => "Peña-Monje" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Fernando" "apellidos" => "García-García" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Federico" "apellidos" => "García-García" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X13000797?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0213005X/0000003100000008/v1_201310090022/S0213005X13000797/v1_201310090022/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S0213005X12003618" "issn" => "0213005X" "doi" => "10.1016/j.eimc.2012.10.002" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-10-01" "aid" => "837" "copyright" => "Elsevier España, S.L." "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Enferm Infecc Microbiol Clin. 2013;31:511-5" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 2870 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 8 "HTML" => 1850 "PDF" => 1012 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> resistente a la meticilina y a descolonizadores habituales con reservorio en un trabajador sanitario en un hospital de tercer nivel" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "511" "paginaFinal" => "515" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Antibiotic ointments and methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> with a reservoir in a healthcare worker in a tertiary hospital" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 642 "Ancho" => 1791 "Tamanyo" => 128207 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Dendrograma ilustrativo de la clonalidad de las cepas.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Jesús Molina-Cabrillana, Cristóbal del Rosario-Quintana, Tomas Tosco-Núñez, Elena Dorta-Hung, Anna Quori, Antonio M. Martín-Sánchez" "autores" => array:6 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Jesús" "apellidos" => "Molina-Cabrillana" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Cristóbal" "apellidos" => "del Rosario-Quintana" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Tomas" "apellidos" => "Tosco-Núñez" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Elena" "apellidos" => "Dorta-Hung" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Anna" "apellidos" => "Quori" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Antonio M." "apellidos" => "Martín-Sánchez" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X12003618?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/0213005X/0000003100000008/v1_201310090022/S0213005X12003618/v1_201310090022/es/main.assets" ] "es" => array:19 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Original</span>" "titulo" => "Aumento significativo de la colonización por <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> entre los estudiantes de medicina durante la realización de las prácticas en el hospital" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "516" "paginaFinal" => "519" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Carmen Rodríguez-Avial, Andrea Álvarez-Novoa, Azucena Losa, Juan J. Picazo" "autores" => array:4 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "Carmen" "apellidos" => "Rodríguez-Avial" "email" => array:1 [ 0 => "cravial@med.ucm.es" ] "referencia" => array:3 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">¿</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "Andrea" "apellidos" => "Álvarez-Novoa" "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Azucena" "apellidos" => "Losa" "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "Juan J." "apellidos" => "Picazo" "referencia" => array:2 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:2 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Departamento de Microbiología, Facultad de Medicina, Universidad Complutense de Madrid, Madrid, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Microbiología, Hospital Clínico San Carlos, Madrid, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Significant increase in the colonisation of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> among medical students during their hospital practices" ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Las infecciones por <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> resistente a la meticilina (SARM) representan un grave problema de salud pública<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1,2</span></a>. Debido a esta repercusión, es fundamental el establecimiento de programas de vigilancia y control en todos los centros hospitalarios, con el objetivo de disminuir su transmisión. Entre las recomendaciones de un documento de consenso, elaborado por varias sociedades científicas españolas, se indica, entre otras medidas, la detección activa de portadores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. La detección activa de colonización asintomática en nuestro país se ha realizado, tanto a los pacientes<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a> como a los trabajadores sanitarios<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4,5</span></a>, mediante la realización de cultivos de cribado que incluyen un frotis nasal. Sin embargo, no hemos encontrado estudios que investiguen el estado de portador entre los estudiantes de medicina, que sí se han realizado en muchos otros países para determinar su papel como reservorio de SARM<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0030"><span class="elsevierStyleSup">6-9</span></a>. La mayor parte de los estudios sitúan la prevalencia de los portadores de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> entre el 10 y el 30% de la población general. Hay que tener en cuenta que existen 2 tipos de portadores: los ocasionales o intermitentes, y los persistentes (20%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0050"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>. Si consideramos que la prevalencia de portadores de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span><a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0050"><span class="elsevierStyleSup">10,11</span></a> es superior entre el personal sanitario que en la población general, y que también lo es la colonización por SARM (del 1,5 al 4,35% en EE.<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>UU.)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">12</span></a>, es de esperar un aumento de la prevalencia de portadores entre los alumnos tras sus prácticas en el hospital.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Por todo ello, en el presente trabajo nos propusimos realizar una detección activa de portadores de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> sensible a la meticilina (SASM) y SARM entre los estudiantes de medicina antes y después de las prácticas clínicas, tras el contacto profesional con los pacientes y el personal sanitario, así como determinar la sensibilidad de los aislados a varios antibióticos, incluyendo la mupirocina, y finalmente evaluar posibles factores asociados.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Métodos</span><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se trata de 2 estudios transversales realizados a la misma promoción de alumnos de medicina con una diferencia de 3 años. Entre octubre y diciembre de 2008 se estudió una muestra constituida por 52 alumnos de tercer curso de medicina de la Universidad Complutense de Madrid, que se encontraban en la facultad antes de iniciar sus prácticas en el Hospital Clínico San Carlos. A los estudiantes, que participaron voluntariamente, se les realizó una toma de exudado nasal. En el tercer trimestre de 2011 se estudió una muestra constituida por 81 alumnos de la misma promoción que se encontraban en sexto curso realizando sus prácticas en el Hospital Clínico San Carlos. A los estudiantes, que participaron voluntariamente, también se les realizó una toma de exudado nasal, y además cumplimentaron un cuestionario. El procesamiento de las muestras se realizó en el laboratorio de microbiología del hospital entre noviembre de 2011 y marzo de 2012.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La toma de muestras se realizó de acuerdo con las indicaciones del documento de consenso<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. Inmediatamente se procedió a la siembra en 2 medios de cultivo cromogénicos, selectivos para el aislamiento del género <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> y diferenciales para <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus:</span> el agar chromID SAID (bioMérieux SA) y el agar chromID MRSA (bioMérieux SA) con meticilina, para la identificación de SARM.</p><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El método ID 32 Staph (bioMérieux) se empleó para identificar los <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> coagulasa negativos resistentes a la meticilina (SCNRM) aislados de las placas de agar cromID MRSA.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El estudio de sensibilidad a los antimicrobianos se realizó mediante el método de difusión en agar MH2 (bioMérieux) siguiendo las indicaciones y los criterios de interpretación del CLSI<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0065"><span class="elsevierStyleSup">13</span></a>. Para detectar la resistencia a la meticilina se utilizó el disco de cefoxitina. El método Epsilon-test (AB Biodisk, Suecia) se utilizó para determinar la sensibilidad a la mupirocina<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">14</span></a>. Se utilizaron las cepas de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> (ATCC 25923 y ATCC 29213) como control de calidad.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Cuando estaba indicado, se realizó la detección de la producción de beta-lactamasa con disco de nitrocefina y la detección de la resistencia inducible a clindamicina.</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Se cumplimentó un cuestionario para recoger los posibles factores asociados al estado de portador, como son el sexo, la sinusitis crónica, la sinusitis aguda, la toma de antibióticos en los 30 días previos a la muestra, los ingresos o intervenciones hospitalarias, y las cirugías locales relacionadas.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El análisis estadístico de los resultados se llevó a cabo con el programa STATA v.11. Cuando la frecuencia esperada fue<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 se utilizó el test de Fisher para evaluar la asociación entre variables cualitativas. Se consideró el estadístico χ<span class="elsevierStyleSup">2</span> en el resto de los casos. Como medidas de asociación se calculó la OR, con un intervalo de confianza (IC) del 95%. En todas las comparaciones se realizó la hipótesis nula con una p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05.</p></span><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Resultados</span><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Entre los 81 alumnos de sexto curso se encontraron 37 (46,25%) portadores nasales de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>. Uno de ellos (1,25%) resultó portador de SARM. En el estudio realizado en 2008 a 52 alumnos cuando cursaban tercero, 14 (26,92%) resultaron portadores nasales de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, sin que se hallara ningún caso de SARM. En este periodo de 3 años ha habido un aumento significativo en la prevalencia de portadores nasales de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> (χ<span class="elsevierStyleSup">2</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>4,71; p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,02994). La sensibilidad de las 37 cepas de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> aisladas se muestra en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a>.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Una de las cepas de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> (2,71%) resultó resistente a la meticilina (SARM). Se obtuvieron 33 cepas resistentes a la penicilina (89,2%). A todas las cepas sensibles se les realizó la prueba de detección de beta-lactamasa, resultando positiva en una de ellas, que fue interpretada por tanto como resistente. Diez cepas fueron resistentes a la eritromicina (27,3%), y todas ellas presentaron resistencia inducible a la clindamicina. No hubo resistencia a la mupirocina.</p><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La sensibilidad de los aislados de SCNRM se recoge en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a>. Todos fueron sensibles a la vancomicina, la rifampicina y el cloranfenicol. En los porcentajes de resistencia se incluyen los intermedios. Destacamos un 57,9% de resistencia a la eritromicina y un 21% a la clindamicina (solo una de las cepas presentó resistencia inducible). En cuanto a la mupirocina, 2 cepas (10%) presentaron resistencia de alto nivel. Al hacer la identificación vemos que son <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus epidermidis</span>, la especie de SCNRM más frecuente (10 cepas) y también la más resistente. Las otras especies identificadas fueron 3 <span class="elsevierStyleItalic">S. xylosus</span>, 2 <span class="elsevierStyleItalic">S. cohnii cohnii</span> y una cepa de cada una de las siguientes especies: <span class="elsevierStyleItalic">S. lentus</span>, <span class="elsevierStyleItalic">S. haemolyticus</span>, <span class="elsevierStyleItalic">S. capitis</span> y <span class="elsevierStyleItalic">S. hominis.</span></p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el análisis de los posibles factores asociados al estado de portador se observó un mayor número de casos de sinusitis crónica entre los estudiantes portadores, mientras que ninguno de los estudiantes que habían tomado antibióticos resultó ser portador de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>. Sin embargo, ninguna asociación resultó ser estadísticamente significativa.</p></span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Discusión</span><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En nuestro estudio hemos encontrado una prevalencia de portadores de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> en los alumnos pre-clínicos del 27%, que se halla en el intervalo descrito para la población general (26-32%)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0075"><span class="elsevierStyleSup">15</span></a>, como era de esperar al no haber tenido aún contacto con el ambiente hospitalario. No encontramos cepas resistentes a la meticilina, posiblemente debido al tamaño de la muestra; la prevalencia encontrada tanto en población general como en alumnos pre-clínicos se sitúa entre el 0,8 y el 1,8%<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0075"><span class="elsevierStyleSup">15,16</span></a>.</p><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El aumento observado entre los alumnos de sexto curso está en concordancia con los datos publicados. Güçlü et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a> observaron una relación con el tiempo de exposición al ambiente hospitalario, pasando la colonización del 13,4% en los alumnos preclínicos, al 34% en los de tercer y cuarto cursos, y hasta al 42% en los alumnos de quinto. Rohde et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0030"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a> indican que permanece estable, pero el tiempo de seguimiento es de un semestre. Algunos ponen de manifiesto que es más alta entre estudiantes de medicina que en otro tipo de universitarios<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0090"><span class="elsevierStyleSup">18</span></a>. Otros solo observan aumento en la colonización por SARM<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a> con un 4,5% de portadores en los alumnos clínicos, entre los que nosotros encontramos un 1,25%. La prevalencia de SARM en trabajadores sanitarios se encuentra entre el 1,5 y el 4,3%<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">12,19,20</span></a>. En una revisión de 31 estudios realizados en países europeos, con oscilaciones entre el 1 y más del 20%, la prevalencia media de SARM en trabajadores sanitarios se ha situado en el 4,6%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0105"><span class="elsevierStyleSup">21</span></a>.</p><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En cuanto a los posibles factores asociados al estado de portador de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, se ha descrito que los varones de mayor edad, que padecen sinusitis crónica y que han estado hospitalizados previamente, presentan un mayor riesgo de ser portadores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>, y que la toma de antibióticos en las 4 semanas previas es un factor de protección<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>. En nuestro estudio se observó un mayor número de casos de sinusitis crónica entre los estudiantes portadores, mientras que ninguno de los estudiantes que habían tomado antibióticos resultó ser portador de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>. Sin embargo, no se obtuvo significación estadística entre estas asociaciones. Otros autores consideran que es un fenómeno complejo y multifactorial<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0115"><span class="elsevierStyleSup">23</span></a>.</p><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En cuanto a la sensibilidad a los antimicrobianos de los aislados de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, el 89% fueron resistentes a penicilina, porcentaje igual al encontrado los años 2002 y 2006 en el estudio multicéntrico español y algo inferior al encontrado en años anteriores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>. En los hospitales españoles ha habido un incremento continuo de la prevalencia de las cepas SARM entre los aislados clínicos, desde el 1,5% en 1986 al 31,2% en 2002, estabilizándose en 2006 con un 29,2%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>. En nuestro estudio la cepa aislada representa un 2,7% de resistencia a la meticilina en <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, siendo acorde con el de algunos estudios realizados en estudiantes de medicina<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>, aunque resulta inferior a lo publicado en otros, con un 10%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a>. Al igual que nosotros, apreciaron un incremento en la resistencia a la meticilina en los estudiantes clínicos, pero no resultó ser estadísticamente significativa<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">17</span></a>.</p><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En cuanto a los antibióticos no beta-lactámicos ensayados, se obtuvo un 27% de cepas de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> resistentes a la eritromicina y a la clindamicina, que se encuentra en el intervalo de resistencia a los macrólidos descrito por otros autores en cepas de portadores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0110"><span class="elsevierStyleSup">22</span></a>. Todas las cepas de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> resultaron sensibles a la vancomicina, como era de esperar<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9,19,24</span></a>, y también a la rifampicina y al cloranfenicol, que presentan pocas resistencias<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>, incluso entre las de origen clínico<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>. La resistencia al ciprofloxacino, al cotrimoxazol, a la gentamicina, a la tobramicina y a la tetraciclina es elevada entre los aislados de pacientes en nuestro país<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>, aunque afortunadamente es mucho menor (1 al 5%) en portadores<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0095"><span class="elsevierStyleSup">19,22</span></a>. Al igual que en el estudio de Gualdoni et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>, con estudiantes en Viena, nosotros no encontramos resistencias a estos antibióticos ni a la mupirocina, por lo que podemos concluir que las cepas de nuestros portadores de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> eran poco resistentes a los antibióticos.</p><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Las cepas de SCN resistentes a meticilina aisladas suponen un 23% de portadores de SCNRM, acorde con el porcentaje superior de resistencia a la meticilina existente entre los aislados clínicos de este grupo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>. Fueron identificadas a nivel de especie, y la más frecuente fue <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus epidermidis</span>, como ocurre entre los aislados clínicos<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>. En Viena, el 2,5% de los estudiantes fueron portadores de <span class="elsevierStyleItalic">S. epidermidis</span> resistente a la meticilina<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0045"><span class="elsevierStyleSup">9</span></a>. Presentaron resistencias asociadas a macrólidos, quinolonas, aminoglucósidos y otros antibióticos, de acuerdo con la co-resistencia de este grupo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0120"><span class="elsevierStyleSup">24</span></a>.</p><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La resistencia a la meticilina en el género <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> es debida a la adquisición de una PBP alterada, la PBP2a, codificada por el gen <span class="elsevierStyleItalic">mec</span>A<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0125"><span class="elsevierStyleSup">25</span></a>. Algunos elementos del <span class="elsevierStyleItalic">mec</span>A contienen ADN de otras especies de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span>, y existen evidencias de la transferencia horizontal in vitro<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0130"><span class="elsevierStyleSup">26</span></a> e in vivo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0135"><span class="elsevierStyleSup">27</span></a> del gen entre SCN resistentes a la meticilina y <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, dando lugar a nuevas cepas de SARM.</p><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los estudiantes de medicina están en riesgo tanto de desarrollar infecciones como de ser una potencial fuente de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> e incluso de cepas resistentes. Por lo tanto, deberían prestar un cuidado especial a las medidas higiénicas, como el lavado correcto de manos y el uso de mascarillas cuando resulte necesario durante su actividad hospitalaria.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Conflicto de intereses</span><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran no tener ningún conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:11 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "xres279080" "titulo" => array:5 [ 0 => "Resumen" 1 => "Introducción" 2 => "Métodos" 3 => "Resultados" 4 => "Conclusiones" ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec260937" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "xres279079" "titulo" => array:5 [ 0 => "Abstract" 1 => "Introduction" 2 => "Methods" 3 => "Results" 4 => "Conclusions" ] ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec260936" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Métodos" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Resultados" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Discusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:2 [ "identificador" => "xack64356" "titulo" => "Agradecimientos" ] 10 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2012-07-10" "fechaAceptado" => "2012-09-20" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec260937" "palabras" => array:6 [ 0 => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>" 1 => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> resistente a la meticilina" 2 => "Infección cruzada" 3 => "Control de la infección" 4 => "Resistencia a antibióticos" 5 => "Lavado de manos" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec260936" "palabras" => array:6 [ 0 => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>" 1 => "Methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>" 2 => "Cross infection" 3 => "Infection control" 4 => "Drug resistance" 5 => "Hand washing" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle">Introducción</span><p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La vigilancia y el control de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> resistente a la meticilina (SARM) debe ser una prioridad para todos los centros, incluyendo la detección activa de portadores. En este marco nuestro primer objetivo fue determinar la prevalencia de portadores nasales de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> sensible a la meticilina (SASM) y SARM entre los estudiantes de medicina del Hospital Clínico San Carlos. Al ser la prevalencia entre el personal sanitario superior a la de la población general, establecimos la hipótesis de que entre los estudiantes aumentaría durante las prácticas clínicas de los 3 últimos años.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Métodos</span><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">En 2008 llevamos a cabo una estimación epidemiológica de prevalencia de portadores, realizando un exudado nasal a los estudiantes de tercer curso, y en 2012 se la realizamos a los de la misma promoción cuando estaban en sexto.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Resultados</span><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se encontró un aumento significativo (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,03) de portadores de SASM, pasando del 27 al 46%. No hubo portadores de SARM en tercero, y sí un caso en sexto. El 89% de <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> fueron resistentes a la penicilina y el 27% a la eritromicina y la clindamicina. Se aislaron 19 <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> coagulasa negativos RM que representan un reservorio para la transferencia horizontal de genes, concretamente el gen <span class="elsevierStyleItalic">mec</span>A, a <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Conclusiones</span><p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Aumenta la colonización por SASM de forma significativa entre los estudiantes de medicina durante su estancia en el hospital. Adquieren y pueden ser una fuente de patógenos nosocomiales y, por lo tanto, deberían prestar especial cuidado a las medidas higiénicas, como el lavado correcto de manos, durante su actividad hospitalaria.</p>" ] "en" => array:2 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<span class="elsevierStyleSectionTitle">Introduction</span><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall"><span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> is a pathogen of major concern. The emergence of methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> (MRSA) has increasingly complicated the therapeutic approach of hospital-acquired infections. Surveillance of MRSA and control measures must be implemented in different healthcare settings, including screening programs for carriers. Our first aim was to determine the prevalence of methicillin-susceptible <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> (MSSA) and MRSA nasal carriage in medical students from the Clínico San Carlos Hospital (Madrid). As the MRSA carrier rate in healthcare workers is higher than in the general population, we hypothesised that carrier rate could be increased during their clinical practice in their last three years.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Methods</span><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">We performed an epidemiologic al study of the prevalence of <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> colonisation among a group of medical students, who were sampled in 2008 in their third-year, and in 2012 when this class was in its sixth year.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Results</span><p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">We have found a significant increase in MSSA carriage, from 27% to 46%. There were no MRSA colonisations in the third-year, but one was found in the sixth-year group. The large majority of strains (89%) of strains were resistant to penicillin, and 27% to erythromycin and clindamycin. As 19 coagulase-negative <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> MR were also identified, a horizontal transfer of genes, such as <span class="elsevierStyleItalic">mec</span>A gene to <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span>, could have occurred.</p> <span class="elsevierStyleSectionTitle">Conclusions</span><p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Medical students are both, at risk for acquiring, and a potential source of nosocomial pathogens, mainly MSSA. Therefore, they should take special care for hygienic precautions, such as frequent and proper hand washing, while working in the hospital.</p>" ] ] "multimedia" => array:2 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Antibióticos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="5" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"><span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span></td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="3" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Número de cepas</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="2" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">%</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">S \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">I \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">R \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">S \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">R \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Penicilina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">33<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10,81 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">89,19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cefoxitina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">97,29 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2,71 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Eritromicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">72,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">27,30 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Clindamicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">27 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">72,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">27,30 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Vancomicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Ciprofloxacino \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cotrimoxazol \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Rifampicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cloranfenicol \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Mupirocina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tetraciclina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tobramicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Gentamicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">37 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab402711.png" ] ] ] "notaPie" => array:2 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara">Una cepa resultó positiva en la prueba de detección de beta-lactamasa.</p>" ] 1 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0010" "etiqueta" => "b" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara">Resistencia inducible a la clindamicina.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Resultados obtenidos al realizar el antibiograma a las 37 cepas de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span></p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Antibióticos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="5" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">SCNRM</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="3" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Número de cepas</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " colspan="2" align="center" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">%</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">S \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">I \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">R \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">S \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">R<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Penicilina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cefoxitina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Eritromicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">8 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">11 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">42,1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">57,9 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Clindamicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">79 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">21 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Vancomicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Ciprofloxacino \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">68,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">31,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cotrimoxazol \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">15 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">79 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">21 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Rifampicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cloranfenicol \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">19 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Mupirocina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">17 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0020"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">89,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">10,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tetraciclina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">0 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">73,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">26,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tobramicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">14 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">73,7 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">26,3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Gentamicina \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">13 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">68,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="char" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">31,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab402712.png" ] ] ] "notaPie" => array:2 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0015" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara">Incluye las intermedias.</p>" ] 1 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0020" "etiqueta" => "b" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara">Resistencia de alto nivel.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Resultados obtenidos al realizar el antibiograma a los 19 <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> coagulasa negativos resistentes a la meticilina (SCNRM)</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:27 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Emergence and resurgence of meticillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> as a public-health threat" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "H. Grundmann" 1 => "M. Aires-de-Sousa" 2 => "J. Óbice" 3 => "E. Tiemersma" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/S0140-6736(06)68853-3" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Lancet" "fecha" => "2006" "volumen" => "368" "paginaInicial" => "874" "paginaFinal" => "885" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16950365" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus:</span> the European landscape" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "A.P. Johnson" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Antimicrob Chemother" "fecha" => "2011" "volumen" => "66" "numero" => "Suppl 4" "paginaInicial" => "43" "paginaFinal" => "48" ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Vigilancia y control de <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> resistente a meticilina en hospitales españoles. Documento de consenso GEIH-SEIMC y SEMPSPH" "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "colaboracion" => "Grupos de Estudio de Infección Hospitalaria (GEIH) y de Infección en el Paciente Crítico (GEIPC) de la SEIMC y SEMPSPH" "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "J. Rodríguez-Baño" 1 => "C. Bischofberger" 2 => "F. Álvarez-Lerma" 3 => "A. Asensio" 4 => "T. Delgado" 5 => "D. García-Arcal" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin" "fecha" => "2006" "volumen" => "24" "paginaInicial" => "149" "paginaFinal" => "156" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16606555" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Colonization management of methicillin resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> in patients and health professional in the haemodialysis unit in a situation of high risk of endemic disease: looking for zero nasal carriers" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "M.C. Gómez-González" 1 => "R. Campos" 2 => "J. Pascua" 3 => "N. Marigliano" 4 => "J.M. Lancho" 5 => "P. Teno" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.eimc.2011.08.007" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin" "fecha" => "2012" "volumen" => "30" "paginaInicial" => "124" "paginaFinal" => "130" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22296812" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Hospital personnel who are nasal carriers of methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>. Usefulness of treatment with mupirocin" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "M.C. Gaspar" 1 => "P. Uribe" 2 => "P. Sánchez" 3 => "R. Coello" 4 => "F. Cruzet" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin" "fecha" => "1992" "volumen" => "10" "paginaInicial" => "107" "paginaFinal" => "110" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1643130" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Methicillin resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> (MRSA): an interim report of carriage and conversion rates in nursing students" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "R.E. Rohde" 1 => "C. Rowder" 2 => "T. Patterson" 3 => "G. Redwine" 4 => "B. Vásquez" 5 => "E. Carranco" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin Lab Sci" "fecha" => "2012" "volumen" => "25" "paginaInicial" => "94" "paginaFinal" => "101" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22693778" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Screening of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> nasal strains isolated from medical students for toxin genes" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "L. Piechowicz" 1 => "K. Garbacz" 2 => "K. Wiśniewska" 3 => "M. Dąbrowska-Szponar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Folia Microbiol (Praha)" "fecha" => "2011" "volumen" => "56" "paginaInicial" => "225" "paginaFinal" => "229" ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Nasal carriage of methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> among preclinical medical students: epidemiologic and molecular characteristics of methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">S. aureus</span> clones" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "X.X. Ma" 1 => "D.D. Sun" 2 => "S. Wang" 3 => "M.L. Wang" 4 => "M. Li" 5 => "H. Shang" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.diagmicrobio.2010.12.004" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Diagn Microbiol Infect Dis" "fecha" => "2011" "volumen" => "70" "paginaInicial" => "22" "paginaFinal" => "30" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21513841" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0045" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Low nasal carriage of drug-resistant bacteria among medical students in Vienna" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "G.A. Gualdoni" 1 => "T. Lingscheid" 2 => "S. Tobudic" 3 => "H. Burgmann" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "GMS Krankenhhyg Interdiszip" "fecha" => "2012" "volumen" => "7" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "4" ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0050" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> throat colonization is more frequent than colonization in the anterior nares" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "P. Nilson" 1 => "T. Ripa" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1128/JCM.00880-06" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Clin Microbiol" "fecha" => "2006" "volumen" => "44" "paginaInicial" => "3334" "paginaFinal" => "3339" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16954269" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 10 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "11" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Nasal carriers of S<span class="elsevierStyleItalic">taphylococcus</span> among the he staff of various medical institutions in Barcelona" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "L. Arcalis" 1 => "C. Rozman" 2 => "J. Orta" 3 => "B. Santos" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Med Clin (Barc)" "fecha" => "1964" "volumen" => "43" "paginaInicial" => "17" "paginaFinal" => "19" ] ] ] ] ] ] 11 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "12" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A prevalence study of meticillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> colonization in emergency department health care workers" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "A. Bisaga" 1 => "K. Paquette" 2 => "L. Sabatini" 3 => "E.O. Lovell" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1016/j.annemergmed.2008.03.019" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Emerg Med" "fecha" => "2006" "volumen" => "52" "paginaInicial" => "525" "paginaFinal" => "528" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18439725" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 12 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "13" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Performance standards for antimicrobial susceptibility testing" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "colaboracion" => "CLSI" "etal" => false ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Libro" => array:3 [ "fecha" => "2009" "editorial" => "Clinical and Laboratory Standards Institute. CLSI document M100-S19" "editorialLocalizacion" => "Wayne, PA" ] ] ] ] ] ] 13 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "14" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Molecular characterization of resistance to mupirocin in methicillin-susceptible and -resistant isolates of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> from nasal samples" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "F. Chaves" 1 => "J. García-Martínez" 2 => "S. De Miguel" 3 => "Otero F R." ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Clin Microbiol" "fecha" => "2004" "volumen" => "42" "paginaInicial" => "822" "paginaFinal" => "824" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14766861" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 14 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "15" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "MS nasal carriage of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> and methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">S aureus</span> in the United States, 2001-2002" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "A.G. Mainous" 1 => "W.J. Hueston" 2 => "C.J. Everett" 3 => "V.A. Diaz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1370/afm.526" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Fam Med" "fecha" => "2006" "volumen" => "4" "paginaInicial" => "132" "paginaFinal" => "137" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16569716" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 15 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "16" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Community-associated methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> nasal carriage in a college student athlete population" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "D.M. Rackham" 1 => "S.M. Ray" 2 => "A.S. Franks" 3 => "K.M. Bielak" 4 => "T.M. Pinn" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1097/JSM.0b013e3181dba80d" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Clin J Sport Med" "fecha" => "2010" "volumen" => "20" "paginaInicial" => "185" "paginaFinal" => "188" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20445358" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 16 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "17" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Nasal carriage of pathogenic bacteria in medical students: effects of clinic exposure on prevalence and antibiotic susceptibility" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "E. Güçlü" 1 => "T. Yavuz" 2 => "A. Tokmak" 3 => "M. Behçet" 4 => "E. Karali" 5 => "Ö. Öztürk" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1007/s00405-006-0160-5" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Eur Arch Otorhinolaryngol" "fecha" => "2007" "volumen" => "264" "paginaInicial" => "85" "paginaFinal" => "88" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17024484" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 17 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "18" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Carrier status of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> among students of different courses" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "M. Bryl" 1 => "D. Lojko" 2 => "R. Giersz" 3 => "E. Andrezejewska" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Przegl Epidemiol" "fecha" => "1995" "volumen" => "49" "paginaInicial" => "17" "paginaFinal" => "21" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7676049" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 18 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "19" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Staphylococcal nasal carriage of health care workers" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:1 [ 0 => "N. Akhtar" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "07.2010/JCPSP.439443" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "J Coll Physicians Surg Pak" "fecha" => "2010" "volumen" => "20" "paginaInicial" => "439" "paginaFinal" => "443" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20642942" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 19 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "20" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Is nasal carriage of methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> more prevalent among student healthcare workers?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "P. Berthelot" 1 => "F. Grattard" 2 => "P. Fascia" 3 => "I. Martin" 4 => "F. Olivier Mallaval" 5 => "A. Ros" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1086/503498" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Infect Control Hosp Epidemiol" "fecha" => "2004" "volumen" => "25" "paginaInicial" => "364" "paginaFinal" => "365" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15188838" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 20 => array:3 [ "identificador" => "bib0105" "etiqueta" => "21" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "MRSA prevalence in European healthcare settings: a review" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "M. Dulon" 1 => "F. Haamann" 2 => "C. Peters" 3 => "A. Schablon" 4 => "A. Nienhaus" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1186/1471-2334-11-138" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "BMC Infectious Diseases" "fecha" => "2011" "volumen" => "11" "paginaInicial" => "138" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21599908" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 21 => array:3 [ "identificador" => "bib0110" "etiqueta" => "22" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> nasal carriage in a student community: prevalence, clonal relationships, and risk factors" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "W.E. Bischoff" 1 => "M.L. Wallis" 2 => "K.B. Tucker" 3 => "B.A. Reboussin" 4 => "R.J. Sherertz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1086/502427" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Infect Control Hosp Epidemiol" "fecha" => "2004" "volumen" => "25" "paginaInicial" => "485" "paginaFinal" => "491" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15242197" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 22 => array:3 [ "identificador" => "bib0115" "etiqueta" => "23" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> nasal carriage and its contributing factors" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "K. Sivaraman" 1 => "N. Venkataraman" 2 => "A.M. Cole" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.2217/fmb.09.79" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Future Microbiol" "fecha" => "2009" "volumen" => "4" "paginaInicial" => "999" "paginaFinal" => "1008" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19824791" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 23 => array:3 [ "identificador" => "bib0120" "etiqueta" => "24" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "<span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus</span> spp. en España: situación actual y evolución de la resistencia a antimicrobianos (1986-2006)" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "O. Cuevas" 1 => "E. Cercenado" 2 => "M.J. Goyanes" 3 => "A. Vindel" 4 => "P. Trincado" 5 => "T. Boquete" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Enferm Infecc Microbiol Clin" "fecha" => "2008" "volumen" => "26" "paginaInicial" => "269" "paginaFinal" => "277" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18479643" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 24 => array:3 [ "identificador" => "bib0125" "etiqueta" => "25" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Structural comparison of three types of staphylococcal cassette chromosome <span class="elsevierStyleItalic">mec</span> integrated in the chromosome in methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "T. Ito" 1 => "Y. Katayama" 2 => "K. Asada" 3 => "N. Mori" 4 => "K. Tsutsumimoto" 5 => "C. Tiensasitorn" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1128/AAC.45.5.1323-1336.2001" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Antimicrob Agents Chemother" "fecha" => "2001" "volumen" => "45" "paginaInicial" => "1323" "paginaFinal" => "1336" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11302791" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 25 => array:3 [ "identificador" => "bib0130" "etiqueta" => "26" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Local variants of Staphylococcal cassette chromosome mec in sporadic methicillin-resistant <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span> and methicillin-resistant coagulase-negative Staphylococci: evidence of horizontal gene transfer" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "A.M. Hanssen" 1 => "G. Kjeldsen" 2 => "J.U. Ericson Sollid" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Antimicrob Agents Chemother" "fecha" => "2004" "volumen" => "48" "paginaInicial" => "285" "paginaFinal" => "296" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14693553" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 26 => array:3 [ "identificador" => "bib0135" "etiqueta" => "27" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Evidence for in-vivo transfer of <span class="elsevierStyleItalic">mec</span>A DNA between strains of <span class="elsevierStyleItalic">Staphylococcus aureus</span>" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "C.L.C. Wielders" 1 => "M.R. Vriens" 2 => "S. Brisse" 3 => "L.A.M de Graaf-Miltenburg" 4 => "A. Troelstra" 5 => "A. Fleer" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Lancet" "fecha" => "2001" "volumen" => "357" "paginaInicial" => "1674" "paginaFinal" => "1675" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11425376" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "agradecimientos" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "xack64356" "titulo" => "Agradecimientos" "texto" => "<p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores desean agradecer a la Dra. María Elisa Calle Purón el haberles facilitado el contacto con los alumnos de sexto curso de medicina de la UCM.</p>" ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/0213005X/0000003100000008/v1_201310090022/S0213005X12003606/v1_201310090022/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "15249" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Originales" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/0213005X/0000003100000008/v1_201310090022/S0213005X12003606/v1_201310090022/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S0213005X12003606?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 21 | 10 | 31 |
2024 Septiembre | 47 | 10 | 57 |
2024 Agosto | 34 | 13 | 47 |
2024 Julio | 42 | 14 | 56 |
2024 Junio | 50 | 13 | 63 |
2024 Mayo | 42 | 10 | 52 |
2024 Abril | 104 | 21 | 125 |
2024 Marzo | 123 | 19 | 142 |
2024 Febrero | 92 | 15 | 107 |
2024 Enero | 80 | 11 | 91 |
2023 Diciembre | 62 | 22 | 84 |
2023 Noviembre | 89 | 42 | 131 |
2023 Octubre | 69 | 43 | 112 |
2023 Septiembre | 54 | 38 | 92 |
2023 Agosto | 46 | 3 | 49 |
2023 Julio | 42 | 38 | 80 |
2023 Junio | 79 | 11 | 90 |
2023 Mayo | 119 | 14 | 133 |
2023 Abril | 110 | 8 | 118 |
2023 Marzo | 131 | 7 | 138 |
2023 Febrero | 62 | 7 | 69 |
2023 Enero | 31 | 15 | 46 |
2022 Diciembre | 37 | 10 | 47 |
2022 Noviembre | 48 | 26 | 74 |
2022 Octubre | 50 | 13 | 63 |
2022 Septiembre | 41 | 11 | 52 |
2022 Agosto | 43 | 13 | 56 |
2022 Julio | 57 | 17 | 74 |
2022 Junio | 59 | 31 | 90 |
2022 Mayo | 111 | 13 | 124 |
2022 Abril | 79 | 16 | 95 |
2022 Marzo | 143 | 22 | 165 |
2022 Febrero | 74 | 5 | 79 |
2022 Enero | 69 | 9 | 78 |
2021 Diciembre | 28 | 12 | 40 |
2021 Noviembre | 45 | 17 | 62 |
2021 Octubre | 84 | 12 | 96 |
2021 Septiembre | 65 | 13 | 78 |
2021 Agosto | 36 | 10 | 46 |
2021 Julio | 49 | 12 | 61 |
2021 Junio | 39 | 11 | 50 |
2021 Mayo | 113 | 17 | 130 |
2021 Abril | 152 | 11 | 163 |
2021 Marzo | 230 | 15 | 245 |
2021 Febrero | 82 | 4 | 86 |
2021 Enero | 50 | 16 | 66 |
2020 Diciembre | 38 | 14 | 52 |
2020 Noviembre | 55 | 9 | 64 |
2020 Octubre | 49 | 20 | 69 |
2020 Septiembre | 36 | 14 | 50 |
2020 Agosto | 41 | 24 | 65 |
2020 Julio | 27 | 14 | 41 |
2020 Junio | 26 | 15 | 41 |
2020 Mayo | 87 | 21 | 108 |
2020 Abril | 128 | 18 | 146 |
2020 Marzo | 70 | 40 | 110 |
2020 Febrero | 32 | 29 | 61 |
2020 Enero | 26 | 20 | 46 |
2019 Diciembre | 38 | 17 | 55 |
2019 Noviembre | 19 | 16 | 35 |
2019 Octubre | 25 | 15 | 40 |
2019 Septiembre | 24 | 14 | 38 |
2019 Agosto | 27 | 15 | 42 |
2019 Julio | 25 | 30 | 55 |
2019 Junio | 30 | 31 | 61 |
2019 Mayo | 123 | 133 | 256 |
2019 Abril | 64 | 44 | 108 |
2019 Marzo | 23 | 12 | 35 |
2019 Febrero | 18 | 17 | 35 |
2019 Enero | 12 | 14 | 26 |
2018 Diciembre | 8 | 14 | 22 |
2018 Noviembre | 20 | 5 | 25 |
2018 Octubre | 31 | 43 | 74 |
2018 Septiembre | 31 | 4 | 35 |
2018 Agosto | 4 | 3 | 7 |
2018 Julio | 8 | 5 | 13 |
2018 Junio | 9 | 6 | 15 |
2018 Mayo | 6 | 13 | 19 |
2018 Abril | 6 | 2 | 8 |
2018 Marzo | 4 | 2 | 6 |
2018 Febrero | 14 | 3 | 17 |
2018 Enero | 4 | 1 | 5 |
2017 Diciembre | 11 | 5 | 16 |
2017 Noviembre | 10 | 2 | 12 |
2017 Octubre | 10 | 5 | 15 |
2017 Septiembre | 23 | 3 | 26 |
2017 Agosto | 19 | 4 | 23 |
2017 Julio | 11 | 3 | 14 |
2017 Junio | 10 | 21 | 31 |
2017 Mayo | 16 | 9 | 25 |
2017 Abril | 16 | 16 | 32 |
2017 Marzo | 15 | 12 | 27 |
2017 Febrero | 20 | 5 | 25 |
2017 Enero | 19 | 5 | 24 |
2016 Diciembre | 31 | 9 | 40 |
2016 Noviembre | 40 | 5 | 45 |
2016 Octubre | 45 | 8 | 53 |
2016 Septiembre | 68 | 7 | 75 |
2016 Agosto | 39 | 1 | 40 |
2016 Julio | 31 | 4 | 35 |
2016 Junio | 31 | 17 | 48 |
2016 Mayo | 27 | 24 | 51 |
2016 Abril | 29 | 10 | 39 |
2016 Marzo | 26 | 14 | 40 |
2016 Febrero | 34 | 9 | 43 |
2016 Enero | 33 | 10 | 43 |
2015 Diciembre | 22 | 12 | 34 |
2015 Noviembre | 19 | 9 | 28 |
2015 Octubre | 57 | 8 | 65 |
2015 Septiembre | 31 | 13 | 44 |
2015 Agosto | 22 | 10 | 32 |
2015 Julio | 9 | 8 | 17 |
2015 Junio | 8 | 5 | 13 |
2015 Mayo | 10 | 3 | 13 |
2015 Abril | 13 | 7 | 20 |
2015 Marzo | 22 | 12 | 34 |
2015 Febrero | 10 | 7 | 17 |
2015 Enero | 20 | 3 | 23 |
2014 Diciembre | 48 | 6 | 54 |
2014 Noviembre | 23 | 4 | 27 |
2014 Octubre | 42 | 11 | 53 |
2014 Septiembre | 15 | 5 | 20 |
2014 Agosto | 28 | 5 | 33 |
2014 Julio | 33 | 10 | 43 |
2014 Junio | 19 | 5 | 24 |
2014 Mayo | 24 | 7 | 31 |
2014 Abril | 12 | 5 | 17 |
2014 Marzo | 41 | 18 | 59 |
2014 Febrero | 31 | 2 | 33 |
2014 Enero | 31 | 9 | 40 |
2013 Diciembre | 40 | 12 | 52 |
2013 Noviembre | 55 | 16 | 71 |
2013 Octubre | 121 | 72 | 193 |