se ha leído el artículo
array:23 [ "pii" => "S1138359312002110" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2012.07.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-07-01" "aid" => "489" "copyright" => "Sociedad Española de Médicos de Atención Primaria (SEMERGEN)" "copyrightAnyo" => "2012" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Semergen. 2013;39:e15-9" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 8067 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 15 "HTML" => 6213 "PDF" => 1839 ] ] "itemSiguiente" => array:18 [ "pii" => "S1138359313000142" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2013.01.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-07-01" "aid" => "542" "copyright" => "Elsevier España, S.L. y SEMERGEN" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "cor" "cita" => "Semergen. 2013;39:285-6" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 6426 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 9 "HTML" => 5636 "PDF" => 781 ] ] "es" => array:10 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta al director</span>" "titulo" => "Cita web en www.murciasalud.es para los centros de atención primaria de la Región de Murcia" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "285" "paginaFinal" => "286" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Web site at www.murciasalud.es for primary care centres in the Murcia Region" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "A. Cánovas Inglés, A. Piñana López, R. Luquin Martinez, C. Alonso García" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Cánovas Inglés" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Piñana López" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "R." "apellidos" => "Luquin Martinez" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "C." "apellidos" => "Alonso García" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359313000142?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/11383593/0000003900000005/v1_201307100155/S1138359313000142/v1_201307100155/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:18 [ "pii" => "S1138359312001694" "issn" => "11383593" "doi" => "10.1016/j.semerg.2012.06.009" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2013-07-01" "aid" => "486" "copyright" => "Sociedad Española de Médicos de Atención Primaria (SEMERGEN)" "documento" => "article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "fla" "cita" => "Semergen. 2013;39:e12-4" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 5477 "formatos" => array:3 [ "EPUB" => 5 "HTML" => 4000 "PDF" => 1472 ] ] "es" => array:12 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Situación clínica</span>" "titulo" => "Fiebre Q. Descripción de un caso" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "e12" "paginaFinal" => "e14" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Q fever. Description of a case" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Á. Peña-Irún, A.R. González Santamaría, F. Munguía Rozadilla, J.L. Herrero González" "autores" => array:4 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Á." "apellidos" => "Peña-Irún" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "A.R." "apellidos" => "González Santamaría" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "F." "apellidos" => "Munguía Rozadilla" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "J.L." "apellidos" => "Herrero González" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359312001694?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/11383593/0000003900000005/v1_201307100155/S1138359312001694/v1_201307100155/es/main.assets" ] "es" => array:19 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Situación clínica</span>" "titulo" => "Enfermedad tromboembólica venosa: a propósito de un caso" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "e15" "paginaFinal" => "e19" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "P.G. Mirpuri-Mirpuri, M.M. Álvarez-Cordovés, A. Pérez-Monje" "autores" => array:3 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "P.G." "apellidos" => "Mirpuri-Mirpuri" "email" => array:1 [ 0 => "beauflower@gmail.com" ] "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">¿</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:2 [ "nombre" => "M.M." "apellidos" => "Álvarez-Cordovés" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "A." "apellidos" => "Pérez-Monje" ] ] "afiliaciones" => array:1 [ 0 => array:1 [ "entidad" => "Medicina de Familia y Comunitaria, Centro de Salud Doctor Guigou, Tenerife, España" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Venous thromboembolic disease: Presentation of a case" ] ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 629 "Ancho" => 976 "Tamanyo" => 89362 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Ecografía Doppler de miembros inferiores del paciente. Signos de trombosis venosa profunda en vena ilíaca externa derecha, venas femorales común y superficial ipsolateral y vena poplítea derecha. Edema del tejido celular subcutáneo del miembro afectado.</p>" ] ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Introducción</span><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La enfermedad tromboembólica venosa (ETEV) es una entidad clínica que engloba 2 cuadros estrechamente relacionados: la trombosis venosa profunda (TVP) de extremidades inferiores y el tromboembolismo pulmonar (TEP). La trombosis venosa profunda es consecuencia de la formación de un trombo en el sistema venoso profundo. En el proceso evolutivo de este trombo puede producirse el desprendimiento de un fragmento que viajando por el sistema venoso profundo de la extremidades inferiores se enclave en el árbol arterial pulmonar, dando lugar a tromboembolismo pulmonar.La incidencia de la ETEV en España es de 154/100.000 habitantes. La media de edad es de 65 años, siendo más frecuente en varones, y la incidencia aumenta con la edad<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>.El TEP tiene una mortalidad de 11,6 frente al 2,3% de la TVP<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0005"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La mayoría de los pacientes que desarrollan ETEV tienen algún factor de riesgo, pero la concurrencia de varios de ellos incrementa el riesgo.</p></span><span id="sec0010" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Caso clínico</span><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Varón de 58 años con antecedentes de factores de riesgo cardiovascular, hipertensión arterial y fumador, en tratamiento con enalapril, 20<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/24<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h, que acude por un cuadro de dificultad respiratoria de varios días de evolución y dolor de miembro inferior derecho. Refiere episodios de escalofríos/calor sin fiebre termometrada de un mes de evolución.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Tras la exploración física destaca saturación de oxígeno: 96%; hipertensión arterial: 160/95<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mmHg; frecuencia cardíaca: 150 lat./min. Palidez mucocutánea, taquipnea y disnea a pequeños esfuerzos. En la auscultación cardiopulmonar se observan ruidos cardíacos arrítmicos sin soplos audibles y murmullo vesicular disminuido en la base derecha con matidez a la percusión.</p><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el miembro inferior derecho se aprecia: aumento de volumen, duro, edema con fóvea hasta la rodilla, caliente, y signo de Homans positivo (dolor en la pantorilla con la dorsiflexión del pie).</p><p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el miembro inferior izquierdo se observa: edema de menor cuantía con fóvea de pie.</p><p id="par0045" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En el electrocardiograma en consulta se encuentra fibrilación auricular a 150 lat./min y bloqueo completo de rama derecha del haz de His.</p><p id="par0050" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El plan de actuación consiste en canalizar una vía y administrar 2 ampollas de digoxina intravenosa, suero fisiológico de mantenimiento y oxígeno a 4 l/min a FiO<span class="elsevierStyleInf">2</span> 24%. Se deriva al paciente a urgencias hospitalarias con el diagnóstico de: TVP de miembro inferior derecho, fibrilación auricular rápida, posible TEP y derrame pleural.</p><span id="sec0015" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Pruebas complementarias hospitalarias</span><span id="sec0020" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Analítica</span><p id="par0055" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Hb 11,1<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>g/dl, Hto 34,3%, leucocitos 9.700 mm<span class="elsevierStyleSup">3</span>, tiempo de protrombina 50%, D-dímero 6.852 ng/ml, glucosa 139<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/dl, urea 58<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/dl, Cr 1,50<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/dl, Na 132 mEq/l, K 4,70 mEq/l, GOT 122 UI/l, GPT 129 UI/l, PCR 24,25<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mg/l, hormonas tiroideas y enzimas cardíacas normales.</p></span><span id="sec0025" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Gasometría arterial basal al ingreso</span><p id="par0060" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Presión parcial de oxígeno: 83<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mmHg; presión parcial de dióxido de carbono: 27<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>mmHg; pH de sangre arterial: 7,48; bicarbonato: 23 mEq/l; saturación de oxígeno: 96%.</p></span><span id="sec0030" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Radiografía posteroanterior de tórax (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0005">fig. 1</a>)</span><p id="par0065" class="elsevierStylePara elsevierViewall"></p><elsevierMultimedia ident="fig0005"></elsevierMultimedia><p id="par0070" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Derrame pleural derecho que ocupa hasta mitad del hemitórax.</p></span><span id="sec0035" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Angiotomografía computarizada de tórax</span><p id="par0075" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Cardiomegalia a expensas de cavidades izquierdas con dilatación de arteria pulmonar principal y reflujo hepatoyugular. Consolidación bronconeumónica en el lóbulo medio asociado a derrame pleural derecho. No se evidencia TEP en arterias pulmonares principales y lobares, estudio subóptimo para la valoración de arterias segmentarias y subsegmentarias.</p></span><span id="sec0040" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Ecografía Doppler de miembros inferiores (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#fig0010">fig. 2</a>)</span><p id="par0080" class="elsevierStylePara elsevierViewall"></p><elsevierMultimedia ident="fig0010"></elsevierMultimedia><p id="par0085" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Signos de TVP en vena ilíaca externa derecha, venas femorales común y superficial ipsolateral y vena poplítea derecha. Edema del tejido celular subcutáneo del miembro afectado.</p></span><span id="sec0045" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Líquido pleural</span><p id="par0090" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Trasudado pleural con escasa celularidad de predominio polimorfonuclear, sin elevación de glucosa ni lactato deshidrogenasa, pH 7,45. Negativa para células tumorales. Cultivo y baciloscopia negativa.</p></span><span id="sec0050" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Ecocardiograma</span><p id="par0095" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Leve hipocinesia global difusa con fracción de eyección 45-50%. Aumento de las resistencias pulmonares.</p></span><span id="sec0055" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Gammagrafía pulmonar ventilación/perfusión</span><p id="par0100" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Patrón de intermedia-alta probabilidad de TEP.</p></span><span id="sec0060" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Evolución hospitalaria</span><p id="par0105" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El paciente fue tratado con antibioticoterapia parenteral (ceftriaxona y claritromicina) y se procedió a anticoagulación con heparina de bajo peso molecular (HBPM), tratamiento inicial con digital y posteriormente con bloqueantes β, con buen control de la fibrilación auricular. Le fue dada el alta con los siguientes diagnósticos:<ul class="elsevierStyleList" id="lis0005"><li class="elsevierStyleListItem" id="lsti0005"><span class="elsevierStyleLabel">1.</span><p id="par0110" class="elsevierStylePara elsevierViewall">ETEV: TVP de miembro inferior derecho y TEP.</p></li><li class="elsevierStyleListItem" id="lsti0010"><span class="elsevierStyleLabel">2.</span><p id="par0115" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Fibrilación auricular rápida.</p></li><li class="elsevierStyleListItem" id="lsti0015"><span class="elsevierStyleLabel">3.</span><p id="par0120" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Insuficiencia cardíaca congestiva.</p></li><li class="elsevierStyleListItem" id="lsti0020"><span class="elsevierStyleLabel">4.</span><p id="par0125" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Derrame pleural derecho secundario a ETEV y neumonía del lóbulo derecho.</p></li></ul></p></span></span><span id="sec0065" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Tratamiento después del alta</span><p id="par0130" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Dieta sin sal, no fumar. Medias de compresión elásticas durante el día. Nadroparina cálcica (HBPM) 15.200 UI, anti-Xa/0,8<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>ml/24<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h subcutánea, enalapril 20 mg/24<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h, furosemida 40 mg/24<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h, bisoprolol 5 mg/12<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h. Es derivado a hematología para realizar el cambio a anticoagulación con acenocumarol y posteriores controles. Actualmente está anticoagulado con buena respuesta clínica.</p></span></span><span id="sec0070" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Discusión</span><p id="par0135" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La ETEV se considera actualmente la tercera causa de muerte cardiovascular tras el ictus y la cardiopatía isquémica<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0010"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>.</p><p id="par0140" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La TVP de miembros inferiores tiene una gran morbimortalidad a corto plazo debido a su complicación más temida que es el TEP. Se han identificado numerosos factores de riesgo predisponentes para la ETEV y hay evidencia de que el riesgo de presentarla se incrementa proporcionalmente al número de factores de riesgo presentes. Los factores de riesgo predisponentes se exponen en la <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a><a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. El diagnóstico de esta enfermedad se basa en las manifestaciones clínicas y en las pruebas complementarias.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0145" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La sintomatología de la TVP es variable e incluye dolor en la pantorrilla, edema, cianosis o tumefacción en la extremidad con signo de Homans positivo. En cuanto al TEP lo más frecuente es la disnea, el dolor torácico y la taquipnea. El abordaje inicial mediante la Escala de Predicción Clínica de Wells (<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0010">tabla 2</a>)<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a> otorga una puntuación para calificar la probabilidad de presentarla, debe ser realizado a todos los pacientes en quienes se sospeche esta enfermedad. Nuestro paciente según la escala preprueba de Wells cumplía factores de riesgo para ETEV (TVP y TEP).</p><elsevierMultimedia ident="tbl0010"></elsevierMultimedia><p id="par0150" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El dímero-D es el producto de degradación de fibrina que se detecta en sangre en la fase aguda de la ETEV. Es una prueba muy sensible pero poco específica, ya que se puede presentar en otros procesos clínicos. El punto de corte habitual es de 500<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>μg/ml, un valor inferior excluye el TEP, tiene una sensibilidad del 95%<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0025"><span class="elsevierStyleSup">5</span></a>.</p><p id="par0155" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La ecografía Doppler es la prueba de elección para el diagnóstico de TVP, indicada en pacientes con riesgo moderado o alto y/o dímero-D positivo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0030"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>.</p><p id="par0160" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El electrocardiograma en la mayoría de los casos es normal o presenta taquicardia sinusal. Ocasionalmente puede haber signos de sobrecarga derecha que pueden orientar a un TEP: patrón SI QIII Tlll, bloqueo de rama derecha del haz de His y T invertida en precordiales derechas.</p><p id="par0165" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Alrededor de un 60% de los pacientes con TEP tienen alteraciones en la radiografía de tórax. Los hallazgos más comunes son la cardiomegalia, el derrame pleural, la elevación del hemidiafragma, la atelectasia o el infiltrado pulmonar<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0035"><span class="elsevierStyleSup">7</span></a>.</p><p id="par0170" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La tomografía computarizada (TC) se ha utilizado en la mayoría de ocasiones junto con la angio-TC torácica en pacientes con sospecha clínica de TEP.</p><p id="par0175" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La gammagrafía pulmonar ventilación/perfusión (V/Q) confirma el diagnóstico de los TEP de alta probabilidad.</p><p id="par0180" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El ecocardiograma es útil en las embolias masivas en pacientes hemodinámicamente estables para observar insuficiencias del ventrículo derecho.</p><p id="par0185" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El tratamiento anticoagulante desempeña un papel importante en el manejo de las ETEV y su objetivo es la disminución de la morbimortalidad. La anticoagulación con heparina no fraccionada, HBPM o fondaparinux (pentasacárido sintético con actividad anti-Xa plasmática) debe iniciarse sin pérdida de tiempo, tanto en los pacientes con TEP confirmado como en aquellos con probabilidad clínica media o alta de presentarlo, en espera de un diagnóstico, excepto para los pacientes con alto riesgo de sangrado y aquellos con insuficiencia renal grave se aconseja iniciar el tratamiento con HBPM o fondaparinux, en lugar de las heparinas no fraccionadas.</p><p id="par0190" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Es útil la trombólisis en el TEP de alto riesgo con shock cardiogénico y/o hipotensión arterial persistente, no está recomendada en la de bajo riesgo, pero se puede considerar en el TEP de riesgo intermedio. Los regímenes trombolíticos aprobados para el tratamiento del TEP son la estreptocinasa, la urocinasa y la forma recombinante del activador tisular del plasminógeno (rt-PA). El mayor beneficio terapéutico se obtiene cuando se administran dentro de las primeras 48<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>h. Otra alternativa de tratamiento sería la embolectomía pulmonar cuando la trombólisis está contraindicada. Se recomienda el tratamiento anticoagulante durante 3 meses y después de este período volver a evaluar los riesgos-beneficios de la anticoagulación a largo plazo<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0040"><span class="elsevierStyleSup">8</span></a>.</p><p id="par0195" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La TVP es una enfermedad frecuente con gran morbilidad siendo la consulta de atención primaria la puerta de entrada más frecuente. Como médicos de familia debemos trabajar en el control de los factores de riesgo, el diagnóstico precoz de pacientes susceptibles de presentar ETEV, instauración de medidas preventivas, sospecha clínica, derivación hospitalaria para confirmación y control de los pacientes ya coagulados.</p></span><span id="sec0080" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Responsabilidades éticas</span><span id="sec0085" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Protección de personas y animales</span><p id="par0205" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que para esta investigación no se han realizado experimentos en seres humanos ni en animales.</p></span><span id="sec0090" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Confidencialidad de los datos</span><p id="par0210" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que en este artículo no aparecen datos de pacientes.</p></span><span id="sec0095" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Derecho a la privacidad y consentimiento informado</span><p id="par0215" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran que en este artículo no aparecen datos de pacientes.</p></span></span><span id="sec0075" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle">Conflicto de intereses</span><p id="par0200" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores declaran no tener ningún conflicto de intereses.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:10 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "xres208070" "titulo" => "Resumen" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec195376" "titulo" => "Palabras clave" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "xres208071" "titulo" => "Abstract" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "xpalclavsec195377" "titulo" => "Keywords" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Introducción" ] 5 => array:3 [ "identificador" => "sec0010" "titulo" => "Caso clínico" "secciones" => array:2 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "sec0015" "titulo" => "Pruebas complementarias hospitalarias" "secciones" => array:9 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0020" "titulo" => "Analítica" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0025" "titulo" => "Gasometría arterial basal al ingreso" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "sec0030" "titulo" => "Radiografía posteroanterior de tórax (fig. 1)" ] 3 => array:2 [ "identificador" => "sec0035" "titulo" => "Angiotomografía computarizada de tórax" ] 4 => array:2 [ "identificador" => "sec0040" "titulo" => "Ecografía Doppler de miembros inferiores (fig. 2)" ] 5 => array:2 [ "identificador" => "sec0045" "titulo" => "Líquido pleural" ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0050" "titulo" => "Ecocardiograma" ] 7 => array:2 [ "identificador" => "sec0055" "titulo" => "Gammagrafía pulmonar ventilación/perfusión" ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0060" "titulo" => "Evolución hospitalaria" ] ] ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0065" "titulo" => "Tratamiento después del alta" ] ] ] 6 => array:2 [ "identificador" => "sec0070" "titulo" => "Discusión" ] 7 => array:3 [ "identificador" => "sec0080" "titulo" => "Responsabilidades éticas" "secciones" => array:3 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0085" "titulo" => "Protección de personas y animales" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "sec0090" "titulo" => "Confidencialidad de los datos" ] 2 => array:2 [ "identificador" => "sec0095" "titulo" => "Derecho a la privacidad y consentimiento informado" ] ] ] 8 => array:2 [ "identificador" => "sec0075" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 9 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "fechaRecibido" => "2012-06-12" "fechaAceptado" => "2012-07-05" "PalabrasClave" => array:2 [ "es" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Palabras clave" "identificador" => "xpalclavsec195376" "palabras" => array:4 [ 0 => "Enfermedad tromboembólica venosa" 1 => "Trombosis venosa" 2 => "Tromboembolismo pulmonar" 3 => "Heparina de bajo peso molecular" ] ] ] "en" => array:1 [ 0 => array:4 [ "clase" => "keyword" "titulo" => "Keywords" "identificador" => "xpalclavsec195377" "palabras" => array:4 [ 0 => "Venous thromboembolism" 1 => "Venous thrombosis" 2 => "Pulmonary embolism" 3 => "Low molecular weight heparin" ] ] ] ] "tieneResumen" => true "resumen" => array:2 [ "es" => array:2 [ "titulo" => "Resumen" "resumen" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">La enfermedad tromboembólica venosa incluye en su espectro clínico tanto la trombosis venosa profunda como el tromboembolismo pulmonar, la cual es habitualmente una complicación de la trombosis venosa profunda. Es una enfermedad relativamente frecuente con importante morbimortalidad y que requiere un proceso diagnóstico preciso.</p><p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Se han identificado numerosos factores de riesgo para la enfermedad tromboembólica venosa; hay evidencia de que el riesgo de enfermedad tromboembólica se incrementa proporcionalmente al número de factores de riesgo predisponentes presentes. El médico de atención primaria debe conocer los factores de riesgo y sospechar la presencia de enfermedad tromboembólica venosa ante un cuadro clínico compatible. El tratamiento de elección de esta enfermedad es la anticoagulación.</p><p id="spar0015" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Presentamos el caso de un paciente con factores de riesgo cardiovascular que acude por dolor en miembro inferior derecho y disnea que es derivado a urgencias hospitalarias con la sospecha de enfermedad tromboembólica venosa, fibrilación auricular rápida y derrame pleural.</p>" ] "en" => array:2 [ "titulo" => "Abstract" "resumen" => "<p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Venous thromboembolic disease in its clinical spectrum includes both deep vein thrombosis and pulmonary thromboembolism, which is usually a complication of deep vein thrombosis. It is a relatively common disease with significant morbidity and requires an accurate diagnosis.</p><p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">They are numerous risk factors for venous thromboembolism, and there is evidence that the risk of thromboembolic disease increases proportionally to the number of predisposing risk factors present. The primary care physician should know the risk factors and suspect the presence of venous thromboembolic disease when there is a compatible clnical picture. The treatment for this pathology is anticoagulation.</p><p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">We report a patient with cardiovascular risk factors who was seen with pain in the right leg and shortness of breath and referred to the hospital with suspected venous thromboembolism, atrial fibrillation and pleural effusion.</p>" ] ] "multimedia" => array:4 [ 0 => array:7 [ "identificador" => "fig0005" "etiqueta" => "Figura 1" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr1.jpeg" "Alto" => 1233 "Ancho" => 1500 "Tamanyo" => 91746 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Radiografía posteroanterior de tórax del paciente. Derrame pleural derecho que ocupa hasta la mitad del hemotórax.</p>" ] ] 1 => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 629 "Ancho" => 976 "Tamanyo" => 89362 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Ecografía Doppler de miembros inferiores del paciente. Signos de trombosis venosa profunda en vena ilíaca externa derecha, venas femorales común y superficial ipsolateral y vena poplítea derecha. Edema del tejido celular subcutáneo del miembro afectado.</p>" ] ] 2 => array:7 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Fuente: Allegrini et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0015"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Factores congénitos o primarios</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Deficit de proteína C reactivaFactor V de LeidenDeficiencia de proteínas S y CDeficiencia de antitrombina IIIHiperhomocisteinemiasSíndrome antifosfolípidos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleItalic">Factores adquiridos o secundarios</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">CirugíaInmovilizaciónTraumatismoObesidadTabacoEnvejecimientoHipertensión arterialFibrilación auricularInsuficiencia cardíaca avanzadaTerapia estrogénica, embarazoCáncer, quimioterapiaAccidente cerebrovascularLesión de médula espinalViajes aéreos prolongados \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab334375.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Factores de riesgo de enfermedad tromboembólica venosa</p>" ] ] 3 => array:7 [ "identificador" => "tbl0010" "etiqueta" => "Tabla 2" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "tabla" => array:2 [ "leyenda" => "<p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Fuente: Perelló et al.<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0020"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>.</p>" "tablatextoimagen" => array:1 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Variable TVP \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Puntos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Variable TEP \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-head\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t" style="border-bottom: 2px solid black">Puntos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cáncer activo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Signos y síntomas de TVP \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Parálisis, paresia o inmovilización \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Un diagnóstico alternativo es \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">reciente en extremidad inferior \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Menos probable que el TEP \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Reposo reciente en cama de más de 3 días, \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Frecuencia cardíaca mayor de 100 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">o cirugía mayor en el último mes \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Inmovilización o cirugía en las \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Dolor en trayecto de sistema venoso profundo \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">4 semanas previas \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Tumefacción de toda la extremidad \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Episodio anterior de TVP o TEP \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1,5 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Aumento del perímetro mayor de 3<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm respecto a extremidad asintomática, \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Hemoptisis \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">medido 10<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>cm por debajo de la tuberosidad \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Cáncer (bajo tratamiento actual, o \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">tibial \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">en los 6 meses previos, o en tratamiento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Edema con fóvea \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">paliativo) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Presencia de circulación colateral \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">superficial no varicosa 1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Diagnóstico alternativo tanto o más \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">probable que una TVP-2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleBold">Probabilidad clínica</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleBold">Total</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleBold">Probabilidad clínica</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"><span class="elsevierStyleBold">Total</span> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Baja \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">< 1 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Baja \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">< 2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Intermedia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">1-2 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Intermedia \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">2-6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Alta \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">≥ 3 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">Alta \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="\n \t\t\t\t\ttable-entry\n \t\t\t\t " align="left" valign="\n \t\t\t\t\ttop\n \t\t\t\t">> 6 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab334374.png" ] ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Criterios de Wells: probabilidad preclínica preprueba de trombosis venosa profunda y tromboembolismo pulmonar</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:8 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0005" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Epidemiología hospitalaria de la enfermedad tromboembólica venosa en España" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "R. Guijarro" 1 => "J. Montes" 2 => "C. Sanromán" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Med Clin (Barc)" "fecha" => "2008" "volumen" => "131" "numero" => "Suppl. 2" "paginaInicial" => "S2" "paginaFinal" => "S9" ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0010" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Prevención de la enfermedad tromboembólica en pacientes ambulatorios con patología médica" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "J.E. Carrasco" 1 => "J. Polo" 2 => "S. D’az" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Semergen" "fecha" => "2010" "volumen" => "36" "paginaInicial" => "150" "paginaFinal" => "162" ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0015" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Guías para diagnóstico. Tratamiento y prevención del tromboembolismo venoso" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "E. Allegrini" 1 => "C. Becker" 2 => "C. Bonini" 3 => "A. Bonis" 4 => "A. D’Ovidio" 5 => "F. Faccio" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:4 [ "tituloSerie" => "Federación Argentina de Cardiología" "fecha" => "2006" "paginaInicial" => "11" "paginaFinal" => "12" ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0020" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Enfermedad tromboembólica. Vía clínica: trombosis venosa profunda" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "J.I. Perelló" 1 => "R. Guijarro" 2 => "A. Heiniger" 3 => "J.J. Martín" 4 => "G. Bentabol" 5 => "S. Fernández" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Libro" => array:2 [ "fecha" => "2003" "editorial" => "Complejo Hospitalario Carlos Haya Málaga" ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0025" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "D-dimer for the exclusión of deep venous trombosis and acute pulmonary embolism: a systematic review" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P.D. Stein" 1 => "R.D. Hull" 2 => "K.C. Patel" 3 => "W.A. Ghali" 4 => "R. Brant" 5 => "R.K. Biel" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Ann Intern Med" "fecha" => "2004" "volumen" => "140" "paginaInicial" => "589" "paginaFinal" => "602" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15096330" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0030" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Muñoz FJ. Diagnóstico de la trombosis venosa profunda. En: Sociedad Española de Medicina Interna. SEMI. Protocolos. Enfermedad tromboembólica venosa. Barcelona: Editorial Elsevier; 2009. p. 19-21." ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0035" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Papel de las alteraciones radiográficas y del electrocardiograma en la predicción de mortalidad y recidivas en pacientes con embolia de pulmón" "autores" => array:1 [ 0 => array:3 [ "colaboracion" => "Investigadores del Registro RIETE" "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "D. Nauffal" 1 => "R. Doménech" 2 => "M. León" 3 => "J. Bugés" 4 => "J.J. Martín" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Med Clin (Barc)" "fecha" => "2009" "volumen" => "132" "paginaInicial" => "420" "paginaFinal" => "422" ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0040" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:1 [ "referenciaCompleta" => "Epelde F, Zapatero A. Diagnóstico de la trombosis venosa profunda. En: Sociedad Española de Medicina Interna. SEMI. Protocolos. Enfermedad tromboembólica venosa. Barcelona: Editorial Elsevier; 2009. p. 180-1." ] ] ] ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/11383593/0000003900000005/v1_201307100155/S1138359312002110/v1_201307100155/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "9634" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Situaciones clínicas" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/11383593/0000003900000005/v1_201307100155/S1138359312002110/v1_201307100155/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1138359312002110?idApp=UINPBA00004N" ]
año/Mes | Html | Total | |
---|---|---|---|
2024 Octubre | 128 | 8 | 136 |
2024 Septiembre | 233 | 41 | 274 |
2024 Agosto | 185 | 27 | 212 |
2024 Julio | 204 | 11 | 215 |
2024 Junio | 226 | 44 | 270 |
2024 Mayo | 219 | 30 | 249 |
2024 Abril | 207 | 18 | 225 |
2024 Marzo | 255 | 28 | 283 |
2024 Febrero | 336 | 39 | 375 |
2024 Enero | 364 | 30 | 394 |
2023 Diciembre | 184 | 16 | 200 |
2023 Noviembre | 318 | 53 | 371 |
2023 Octubre | 432 | 35 | 467 |
2023 Septiembre | 358 | 24 | 382 |
2023 Agosto | 222 | 15 | 237 |
2023 Julio | 219 | 19 | 238 |
2023 Junio | 289 | 36 | 325 |
2023 Mayo | 351 | 25 | 376 |
2023 Abril | 263 | 8 | 271 |
2023 Marzo | 282 | 7 | 289 |
2023 Febrero | 255 | 20 | 275 |
2023 Enero | 188 | 42 | 230 |
2022 Diciembre | 205 | 43 | 248 |
2022 Noviembre | 272 | 25 | 297 |
2022 Octubre | 225 | 57 | 282 |
2022 Septiembre | 195 | 38 | 233 |
2022 Agosto | 142 | 32 | 174 |
2022 Julio | 136 | 17 | 153 |
2022 Junio | 178 | 39 | 217 |
2022 Mayo | 243 | 39 | 282 |
2022 Abril | 196 | 35 | 231 |
2022 Marzo | 203 | 26 | 229 |
2022 Febrero | 182 | 19 | 201 |
2022 Enero | 236 | 26 | 262 |
2021 Diciembre | 151 | 35 | 186 |
2021 Noviembre | 219 | 28 | 247 |
2021 Octubre | 242 | 60 | 302 |
2021 Septiembre | 221 | 43 | 264 |
2021 Agosto | 248 | 30 | 278 |
2021 Julio | 293 | 56 | 349 |
2021 Junio | 201 | 31 | 232 |
2021 Mayo | 308 | 37 | 345 |
2021 Abril | 619 | 99 | 718 |
2021 Marzo | 366 | 41 | 407 |
2021 Febrero | 291 | 62 | 353 |
2021 Enero | 225 | 50 | 275 |
2020 Diciembre | 199 | 44 | 243 |
2020 Noviembre | 253 | 61 | 314 |
2020 Octubre | 176 | 31 | 207 |
2020 Septiembre | 141 | 32 | 173 |
2020 Agosto | 205 | 34 | 239 |
2020 Julio | 257 | 33 | 290 |
2020 Junio | 238 | 34 | 272 |
2020 Mayo | 250 | 51 | 301 |
2020 Abril | 209 | 26 | 235 |
2020 Marzo | 163 | 30 | 193 |
2020 Febrero | 262 | 36 | 298 |
2020 Enero | 165 | 37 | 202 |
2019 Diciembre | 128 | 10 | 138 |
2019 Noviembre | 292 | 25 | 317 |
2019 Octubre | 246 | 29 | 275 |
2019 Septiembre | 233 | 21 | 254 |
2019 Agosto | 128 | 15 | 143 |
2019 Julio | 116 | 36 | 152 |
2019 Junio | 186 | 55 | 241 |
2019 Mayo | 368 | 32 | 400 |
2019 Abril | 296 | 49 | 345 |
2019 Marzo | 124 | 18 | 142 |
2019 Febrero | 115 | 32 | 147 |
2019 Enero | 87 | 25 | 112 |
2018 Diciembre | 98 | 18 | 116 |
2018 Noviembre | 157 | 45 | 202 |
2018 Octubre | 243 | 15 | 258 |
2018 Septiembre | 138 | 51 | 189 |
2018 Agosto | 120 | 83 | 203 |
2018 Julio | 93 | 36 | 129 |
2018 Junio | 87 | 34 | 121 |
2018 Mayo | 128 | 43 | 171 |
2018 Abril | 107 | 38 | 145 |
2018 Marzo | 62 | 16 | 78 |
2018 Febrero | 24 | 10 | 34 |
2018 Enero | 45 | 9 | 54 |
2017 Diciembre | 49 | 10 | 59 |
2017 Noviembre | 95 | 14 | 109 |
2017 Octubre | 75 | 16 | 91 |
2017 Septiembre | 71 | 26 | 97 |
2017 Agosto | 71 | 17 | 88 |
2017 Julio | 33 | 26 | 59 |
2017 Junio | 39 | 51 | 90 |
2017 Mayo | 28 | 34 | 62 |
2017 Abril | 26 | 22 | 48 |
2017 Marzo | 31 | 25 | 56 |
2017 Febrero | 33 | 41 | 74 |
2017 Enero | 33 | 13 | 46 |
2016 Diciembre | 34 | 26 | 60 |
2016 Noviembre | 36 | 25 | 61 |
2016 Octubre | 53 | 22 | 75 |
2016 Septiembre | 49 | 15 | 64 |
2016 Agosto | 50 | 17 | 67 |
2016 Julio | 14 | 3 | 17 |
2016 Junio | 23 | 28 | 51 |
2016 Mayo | 25 | 28 | 53 |
2016 Abril | 26 | 15 | 41 |
2016 Marzo | 24 | 25 | 49 |
2016 Febrero | 38 | 24 | 62 |
2016 Enero | 20 | 16 | 36 |
2015 Diciembre | 17 | 16 | 33 |
2015 Noviembre | 29 | 29 | 58 |
2015 Octubre | 34 | 37 | 71 |
2015 Septiembre | 23 | 44 | 67 |
2015 Agosto | 39 | 17 | 56 |
2015 Julio | 49 | 33 | 82 |
2015 Junio | 24 | 25 | 49 |
2015 Mayo | 43 | 19 | 62 |
2015 Abril | 39 | 15 | 54 |
2015 Marzo | 106 | 16 | 122 |
2015 Febrero | 17 | 6 | 23 |
2015 Enero | 22 | 4 | 26 |
2014 Diciembre | 42 | 5 | 47 |
2014 Noviembre | 33 | 1 | 34 |
2014 Octubre | 21 | 4 | 25 |
2014 Septiembre | 30 | 7 | 37 |
2014 Agosto | 28 | 4 | 32 |
2014 Julio | 38 | 1 | 39 |
2014 Junio | 30 | 8 | 38 |
2014 Mayo | 21 | 7 | 28 |
2014 Abril | 18 | 1 | 19 |
2014 Marzo | 35 | 5 | 40 |
2014 Febrero | 21 | 7 | 28 |
2014 Enero | 29 | 11 | 40 |
2013 Diciembre | 27 | 8 | 35 |
2013 Noviembre | 27 | 13 | 40 |
2013 Octubre | 58 | 13 | 71 |
2013 Septiembre | 117 | 35 | 152 |
2013 Agosto | 107 | 41 | 148 |
2013 Julio | 136 | 67 | 203 |