array:23 [ "pii" => "S1888989117300770" "issn" => "18889891" "doi" => "10.1016/j.rpsm.2017.04.004" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-01-01" "aid" => "373" "copyrightAnyo" => "2017" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "crp" "cita" => "Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:60-1" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 947 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 643 "PDF" => 304 ] ] "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:18 [ "pii" => "S2173505018300049" "issn" => "21735050" "doi" => "10.1016/j.rpsmen.2017.04.002" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-01-01" "aid" => "373" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "crp" "cita" => "Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:60-1" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 590 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 427 "PDF" => 163 ] ] "en" => array:10 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Scientific letter</span>" "titulo" => "Further evidence for major repeaters as a subgroup of suicide attempters" "tienePdf" => "en" "tieneTextoCompleto" => "en" "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "60" "paginaFinal" => "61" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "es" => array:1 [ "titulo" => "Más evidencias de que los grandes repetidores se comportan como un subgrupo en la conducta suicida" ] ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "en" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "en" => true ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Maria Irigoyen-Otiñano, Margarita Puigdevall-Ruestes, Nuria Prades-Salvador, Sara Salort-Seguí, Lidia Gayubo, Jose de Leon, Hilario Blasco-Fontecilla" "autores" => array:7 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Maria" "apellidos" => "Irigoyen-Otiñano" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Margarita" "apellidos" => "Puigdevall-Ruestes" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Nuria" "apellidos" => "Prades-Salvador" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Sara" "apellidos" => "Salort-Seguí" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Lidia" "apellidos" => "Gayubo" ] 5 => array:2 [ "nombre" => "Jose" "apellidos" => "de Leon" ] 6 => array:2 [ "nombre" => "Hilario" "apellidos" => "Blasco-Fontecilla" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "en" "Traduccion" => array:1 [ "es" => array:9 [ "pii" => "S1888989117300770" "doi" => "10.1016/j.rpsm.2017.04.004" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1888989117300770?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173505018300049?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/21735050/0000001100000001/v1_201803100434/S2173505018300049/v1_201803100434/en/main.assets" ] ] "itemSiguiente" => array:17 [ "pii" => "S188898911730143X" "issn" => "18889891" "doi" => "10.1016/j.rpsm.2017.12.001" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-01-01" "aid" => "393" "documento" => "simple-article" "crossmark" => 0 "subdocumento" => "cal" "cita" => "Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:62" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 693 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 331 "PDF" => 362 ] ] "es" => array:6 [ "idiomaDefecto" => true "titulo" => "Agenda Enero-Marzo 2018" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => 0 "paginas" => array:1 [ 0 => array:1 [ "paginaInicial" => "62" ] ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] ] "idiomaDefecto" => "es" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S188898911730143X?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/18889891/0000001100000001/v1_201802071832/S188898911730143X/v1_201802071832/es/main.assets" ] "itemAnterior" => array:19 [ "pii" => "S1888989117300927" "issn" => "18889891" "doi" => "10.1016/j.rpsm.2017.06.006" "estado" => "S300" "fechaPublicacion" => "2018-01-01" "aid" => "379" "copyright" => "SEP y SEPB" "documento" => "article" "crossmark" => 1 "subdocumento" => "ssu" "cita" => "Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:48-59" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:2 [ "total" => 25564 "formatos" => array:2 [ "HTML" => 24279 "PDF" => 1285 ] ] "es" => array:13 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Revisión</span>" "titulo" => "Vortioxetina: una nueva alternativa en el trastorno depresivo mayor" "tienePdf" => "es" "tieneTextoCompleto" => "es" "tieneResumen" => array:2 [ 0 => "es" 1 => "en" ] "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "48" "paginaFinal" => "59" ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Vortioxetine: A new alternative for the treatment of major depressive disorder" ] ] "contieneResumen" => array:2 [ "es" => true "en" => true ] "contieneTextoCompleto" => array:1 [ "es" => true ] "contienePdf" => array:1 [ "es" => true ] "resumenGrafico" => array:2 [ "original" => 0 "multimedia" => array:7 [ "identificador" => "fig0010" "etiqueta" => "Figura 2" "tipo" => "MULTIMEDIAFIGURA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "figura" => array:1 [ 0 => array:4 [ "imagen" => "gr2.jpeg" "Alto" => 1566 "Ancho" => 2502 "Tamanyo" => 144150 ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0020" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Mecanismo de acción propuesto para vortioxetina y sus efectos sobre diversos neurotransmisores.</p> <p id="spar0025" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall"><span class="elsevierStyleBold">(</span>1) <span class="elsevierStyleItalic">Antagonista SERT</span>: el bloqueo de SERT provoca el aumento de los niveles de 5HT en todos los terminales presinápticos 5HT.</p> <p id="spar0030" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">(2) <span class="elsevierStyleItalic">Agonista 5HT1A</span>: la estimulación de los autorreceptores presinápticos de 5HT1A provoca una desensibilización de los mismos, interrumpiendo el <span class="elsevierStyleItalic">feedback</span> negativo e induciendo por tanto un aumento de la liberación de serotonina. La estimulación de los receptores postsinápticos de 5HT1A, por su parte, inhibe interneuronas GABAérgicas lo cual favorece la liberación de Glut, NA, DA, Ach e HA en el córtex prefrontal.</p> <p id="spar0035" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">(3) <span class="elsevierStyleItalic">Agonista parcial 5HT1B</span>: el bloqueo de los autorreceptores 5HT1B gracias a su acción como agonista parcial (o antagonista funcional) aumenta la concentración de 5HT. La acción agonista parcial de vortioxetina sobre los heterorreceptores postsinápticos 5HT1B localizados en las interneuronas GABAérgicas aumenta la liberación de Glut en hipocampo y córtex prefrontal. El bloqueo de estos heterorreceptores postsinápticos 5HT1B aumenta también la liberación de Ach, NA, DA y HA.</p> <p id="spar0040" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">(4) <span class="elsevierStyleItalic">Antagonista 5HT1D</span>: el bloqueo de los autorreceptores de 5HT1D aumenta la liberación de 5HT.</p> <p id="spar0045" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">(5) <span class="elsevierStyleItalic">Antagonista 5HT3</span>: el potente bloqueo de los receptores 5HT3 es el principal mecanismo por el cual se favorece la liberación de Glut en el hipocampo y córtex prefrontal gracias a la interrupción de una importante población de interneuronas GABA. Esto, a su vez, conlleva el aumento de los niveles de NA y Ach.</p> <p id="spar0050" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">(6) <span class="elsevierStyleItalic">Antagonista 5HT7</span>: el bloqueo de los receptores 5HT7 localizados en las neuronas GABAérgicas de los núcleos del rafe aumenta la liberación de 5HT.</p> <p id="spar0055" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">5HT: serotonina; Ach: acetilcolina; DA: dopamina; GABA: ácido γ-aminobutírico; Glut: glutamato; HA: histamina; NA: noradrenalina; SERT: transportadores de la recaptación de serotonina.</p> <p id="spar0060" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Fuente: Stahl<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0505"><span class="elsevierStyleSup">17,19-21</span></a>.</p>" ] ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "autoresLista" => "Estela Salagre, Iria Grande, Brisa Solé, Jose Sanchez-Moreno, Eduard Vieta" "autores" => array:5 [ 0 => array:2 [ "nombre" => "Estela" "apellidos" => "Salagre" ] 1 => array:2 [ "nombre" => "Iria" "apellidos" => "Grande" ] 2 => array:2 [ "nombre" => "Brisa" "apellidos" => "Solé" ] 3 => array:2 [ "nombre" => "Jose" "apellidos" => "Sanchez-Moreno" ] 4 => array:2 [ "nombre" => "Eduard" "apellidos" => "Vieta" ] ] ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "Traduccion" => array:1 [ "en" => array:9 [ "pii" => "S2173505018300062" "doi" => "10.1016/j.rpsmen.2018.02.005" "estado" => "S300" "subdocumento" => "" "abierto" => array:3 [ "ES" => false "ES2" => false "LATM" => false ] "gratuito" => false "lecturas" => array:1 [ "total" => 0 ] "idiomaDefecto" => "en" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S2173505018300062?idApp=UINPBA00004N" ] ] "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1888989117300927?idApp=UINPBA00004N" "url" => "/18889891/0000001100000001/v1_201802071832/S1888989117300927/v1_201802071832/es/main.assets" ] "es" => array:14 [ "idiomaDefecto" => true "cabecera" => "<span class="elsevierStyleTextfn">Carta científica</span>" "titulo" => "Más evidencias de que los grandes repetidores se comportan como un subgrupo en la conducta suicida" "tieneTextoCompleto" => true "paginas" => array:1 [ 0 => array:2 [ "paginaInicial" => "60" "paginaFinal" => "61" ] ] "autores" => array:1 [ 0 => array:4 [ "autoresLista" => "Maria Irigoyen-Otiñano, Margarita Puigdevall-Ruestes, Nuria Prades-Salvador, Sara Salort-Seguí, Lidia Gayubo, Jose de Leon, Hilario Blasco-Fontecilla" "autores" => array:7 [ 0 => array:4 [ "nombre" => "Maria" "apellidos" => "Irigoyen-Otiñano" "email" => array:1 [ 0 => "mariairigoien@gmail.com" ] "referencia" => array:3 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">b</span>" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">*</span>" "identificador" => "cor0005" ] ] ] 1 => array:3 [ "nombre" => "Margarita" "apellidos" => "Puigdevall-Ruestes" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 2 => array:3 [ "nombre" => "Nuria" "apellidos" => "Prades-Salvador" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 3 => array:3 [ "nombre" => "Sara" "apellidos" => "Salort-Seguí" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">a</span>" "identificador" => "aff0005" ] ] ] 4 => array:3 [ "nombre" => "Lidia" "apellidos" => "Gayubo" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] ] ] 5 => array:3 [ "nombre" => "Jose" "apellidos" => "de Leon" "referencia" => array:3 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">d</span>" "identificador" => "aff0020" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">e</span>" "identificador" => "aff0025" ] 2 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">f</span>" "identificador" => "aff0030" ] ] ] 6 => array:3 [ "nombre" => "Hilario" "apellidos" => "Blasco-Fontecilla" "referencia" => array:3 [ 0 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">c</span>" "identificador" => "aff0015" ] 1 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">d</span>" "identificador" => "aff0020" ] 2 => array:2 [ "etiqueta" => "<span class="elsevierStyleSup">g</span>" "identificador" => "aff0035" ] ] ] ] "afiliaciones" => array:7 [ 0 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Psiquiatría, Hospital Universitario Santa María, Lérida, España" "etiqueta" => "a" "identificador" => "aff0005" ] 1 => array:3 [ "entidad" => "Fonaments Biològics dels Trastorns Mentals, Institut de Recerca Biomèdica, Lérida, España" "etiqueta" => "b" "identificador" => "aff0010" ] 2 => array:3 [ "entidad" => "Servicio de Psiquiatría, IDIPHIM-Puerta de Hierro Hospital Universitario, Madrid, España" "etiqueta" => "c" "identificador" => "aff0015" ] 3 => array:3 [ "entidad" => "Centro de Investigación Biomédica en Red de Salud Mental (CIBERSAM), Madrid, España" "etiqueta" => "d" "identificador" => "aff0020" ] 4 => array:3 [ "entidad" => "Mental Health Research Center at Eastern State Hospital, Lexington, KY, Estados Unidos" "etiqueta" => "e" "identificador" => "aff0025" ] 5 => array:3 [ "entidad" => "Grupo de Investigación de Psiquiatría y Neurociencias (CTS-549), Instituto de Neurociencias, Universidad de Granada, Granada, España" "etiqueta" => "f" "identificador" => "aff0030" ] 6 => array:3 [ "entidad" => "Universidad Autónoma de Madrid, Madrid, España" "etiqueta" => "g" "identificador" => "aff0035" ] ] "correspondencia" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "cor0005" "etiqueta" => "⁎" "correspondencia" => "Autor para correspondencia." ] ] ] ] "titulosAlternativos" => array:1 [ "en" => array:1 [ "titulo" => "Further evidence for major repeaters as a subgroup of suicide attempters" ] ] "textoCompleto" => "<span class="elsevierStyleSections"><p id="par0005" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El suicidio es un problema de salud mundial y es la principal causa de muerte no natural en España desde 2008<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0055"><span class="elsevierStyleSup">1</span></a>. Una historia de intento previo de suicidio es el mejor predictor de futuros comportamientos suicidas<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0060"><span class="elsevierStyleSup">2</span></a>. Considerando a los individuos que tienen múltiples intentos de suicidio, Kreitman y Casey fueron los primeros autores en mencionar el concepto de «grandes repetidores»<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0065"><span class="elsevierStyleSup">3</span></a>. En su estudio seminal, publicado en 1988, se estudiaron a más de 3.000 individuos parasuicidas y arbitrariamente se dividieron en «primeros intentos» (individuos sin parasuicidios previos), «repetidores menores» (individuos con 2-4 parasuicidos) y «grandes repetidores» (individuos con ≥<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>5 parasuicidios a lo largo de su vida). Los grandes repetidores representan aproximadamente el 10% de todos los intentos de suicidio<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4</span></a>, son grandes consumidores de recursos sanitarios, suponen un reto de manejo a los médicos, y corren mayor riesgo de suicidio<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0065"><span class="elsevierStyleSup">3,5</span></a>. Los grandes repetidores son probablemente un fenotipo suicida distinto que muestra un perfil psicopatológico más severo y comparte algunas características con los pacientes que presentan adicciones<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0080"><span class="elsevierStyleSup">6</span></a>. Recientemente, se ha postulado que el vacío parece ser una característica fundamental de al menos un grupo de repetidores mayores<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0085"><span class="elsevierStyleSup">7,8</span></a>. La presente carta tiene como objetivo presentar pruebas adicionales sobre la existencia de esta categoría diagnóstica al describir las características de los repetidores principales en un estudio retrospectivo.</p><p id="par0010" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Este estudio incluyó a todos los individuos evaluados por un intento de suicidio (n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>711) en el servicio de urgencias o unidades médico-quirúrgicas del Hospital de Lleida (España) por psiquiatras de enlace entre 2009 y 2014. El Comité de Ética del Hospital de Lleida aprobó el estudio. Todos los participantes fueron evaluados mediante entrevistas semiestructuradas utilizando un protocolo que incluía la recogida de datos sociodemográficos y clínicos. Se realizaron análisis univariantes para explorar si las variables sociodemográficas y clínicas estaban asociadas con ser un gran repetidor.</p><p id="par0015" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Usamos tablas de contingencia para comparar la variable dependiente dicotómica grandes repetidores (sí/no) con otras variables dicotómicas independientes. La prueba exacta de Fisher (FET) proporcionó significación y odds ratios (OR) y sus intervalos de confianza del 95% (IC) proporcionaron el tamaño del efecto (SPSS Inc., Chicago, EE.<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>UU.). Las variables significativas (p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span><<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,05) en los análisis univariantes fueron incluidas en modelos de regresión logística bivariante.</p><p id="par0020" class="elsevierStylePara elsevierViewall">La edad media (DE) de los individuos que intentaron el suicidio fue de 39,8 años (15,3) y el 63% (448/711) eran mujeres. La <a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tbl0005">tabla 1</a> muestra los resultados más relevantes en los análisis univariantes. En consonancia con estudios previos (rango 7-13%), los grandes repetidores representaban el 8% de todos los sujetos que intentaron el suicidio<a class="elsevierStyleCrossRefs" href="#bib0070"><span class="elsevierStyleSup">4,6,9</span></a> pero, en contraste con la literatura previa, no se encontró que los grandes repetidores fueran preferentemente mujeres. Es importante destacar que el 72,7% (40/55) de los grandes repetidores, comparado con el 55,6% (365/656) (FET p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,016) de los restantes sujetos, estaban inactivos (incluyendo desempleados, jubilados o discapacitados) (OR<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1,13-3,57). Asimismo, el hallazgo más relevante del presente estudio es que los grandes repetidores eran más propensos que los restantes individuos que intentaron el suicidio: 1) tener diagnósticos psiquiátricos previos; y 2) estar en situación de discapacidad. Una prueba mayor del papel de la discapacidad fue el hecho de encontrar que ambos factores de riesgo se mantuvieron independientes en la regresión logística. Este nuevo hallazgo coincide con la literatura previa que relaciona la discapacidad con el comportamiento suicida<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#bib0100"><span class="elsevierStyleSup">10</span></a>. Nuestro estudio amplía los hallazgos de los estudios previos al sugerir que la discapacidad aumenta el riesgo de repetición de intentos de suicidio y que este efecto no es secundario a los diagnósticos psiquiátricos.</p><elsevierMultimedia ident="tbl0005"></elsevierMultimedia><p id="par0025" class="elsevierStylePara elsevierViewall">El presente estudio tiene algunas limitaciones. Como en todos los estudios retrospectivos, este estudio proporcionó asociaciones estadísticas que no pueden ser interpretadas como causales. Sin embargo, los análisis retrospectivos pueden ser útiles para establecer cuáles pueden ser las características de los grandes repetidores que consistentemente se replican en las muestras y explorar si hay subgrupos dentro de los intentos principales, con el fin de planificar grandes estudios prospectivos.</p><p id="par0030" class="elsevierStylePara elsevierViewall">En conclusión, esta muestra actual sugiere que los grandes repetidores se caracterizan por su elevada carga psicopatológica y por su situación de discapacidad.</p><span id="sec0005" class="elsevierStyleSection elsevierViewall"><span class="elsevierStyleSectionTitle" id="sect0005">Conflicto de intereses</span><p id="par0035" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Este artículo no recibió apoyo de ninguna agencia de financiamiento, negocios comerciales o instituciones sin fines de lucro. En los últimos 3 años, el Dr. Blasco-Fontecilla ha recibido honorarios de conferencias de Eli Lilly, AB-Biotics, Janssen y Shire. Los autores restantes no declaran ningún conflicto comercial de intereses en los últimos 3 años.</p></span></span>" "textoCompletoSecciones" => array:1 [ "secciones" => array:3 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "sec0005" "titulo" => "Conflicto de intereses" ] 1 => array:2 [ "identificador" => "xack331188" "titulo" => "Agradecimientos" ] 2 => array:1 [ "titulo" => "Bibliografía" ] ] ] "pdfFichero" => "main.pdf" "tienePdf" => true "multimedia" => array:1 [ 0 => array:8 [ "identificador" => "tbl0005" "etiqueta" => "Tabla 1" "tipo" => "MULTIMEDIATABLA" "mostrarFloat" => true "mostrarDisplay" => false "detalles" => array:1 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "at1" "detalle" => "Tabla " "rol" => "short" ] ] "tabla" => array:3 [ "leyenda" => "<p id="spar0010" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">df: grados de libertad; FET: prueba exacta de Fisher; IC: intervalo de confianza del 95%; ns: no significativo; OR: odds ratio.</p>" "tablatextoimagen" => array:2 [ 0 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">No grandes repetidores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> (n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Grandes repetidores<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0005"><span class="elsevierStyleSup">a</span></a> (n<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">FET, valor de p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Univariante OR \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IC \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Género (mujer) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">62,8% (412/656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">65,8% (36/55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,772 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">ns \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Edad (>35 años) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">60,2% (395/656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">69,1% (38/55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,250 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">ns \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Método violento \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">11,3% (74/656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,6% (2/55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,108 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">ns \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Discapacidad \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">12,2% (80/656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">30,9% (17/55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,001 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,22 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,73-3,57 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Antecedentes psiquiátricos (sí) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">75,9% (498/656) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">92,7% (51/55) \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">4,04 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,4-11,36 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1653480.png" ] ] 1 => array:2 [ "tabla" => array:1 [ 0 => """ <table border="0" frame="\n \t\t\t\t\tvoid\n \t\t\t\t" class=""><thead title="thead"><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " colspan="6" align="center" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Modelo de regresión logística escalonada<a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0010"><span class="elsevierStyleSup">b</span></a></th></tr><tr title="table-row"><th class="td" title="table-head " align="" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Variable \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Wald χ<span class="elsevierStyleSup">2</span><a class="elsevierStyleCrossRef" href="#tblfn0015"><span class="elsevierStyleSup">c</span></a> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">Valor p \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">OR corregido \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th><th class="td" title="table-head " align="left" valign="top" scope="col" style="border-bottom: 2px solid black">IC \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</th></tr></thead><tbody title="tbody"><tr title="table-row"><td class="td-with-role" title="table-entry ; entry_with_role_rowhead " align="left" valign="top">Primer paso \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1. Antecedentes psiquiátricos previos \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">5,10 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,024 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">3,33 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,17-9,49 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr><tr title="table-row"><td class="td" title="table-entry " align="" valign="top"> \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2. Discapacidad \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">9,70 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">0,002 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">2,70 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td><td class="td" title="table-entry " align="left" valign="top">1,44-5,08 \t\t\t\t\t\t\n \t\t\t\t</td></tr></tbody></table> """ ] "imagenFichero" => array:1 [ 0 => "xTab1653481.png" ] ] ] "notaPie" => array:3 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0005" "etiqueta" => "a" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0005">Del total simple de 711 intentos de suicidio, el 92% (656/711) no eran grandes repetidores y el 8% (55/711) eran grandes repetidores.</p>" ] 1 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0010" "etiqueta" => "b" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0010">La prueba de Hosmer-Lemeshow no fue significativa (χ<span class="elsevierStyleSup">2</span><span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,286, df<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>2, p<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>0,87), lo que sugiere que el modelo se ajusta bien a los datos.</p>" ] 2 => array:3 [ "identificador" => "tblfn0015" "etiqueta" => "c" "nota" => "<p class="elsevierStyleNotepara" id="npar0015">df<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>=<span class="elsevierStyleHsp" style=""></span>1.</p>" ] ] ] "descripcion" => array:1 [ "es" => "<p id="spar0005" class="elsevierStyleSimplePara elsevierViewall">Modelo de regresión logística univariante y regresiva escalonada para los grandes repetidores</p>" ] ] ] "bibliografia" => array:2 [ "titulo" => "Bibliografía" "seccion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "identificador" => "bibs0005" "bibliografiaReferencia" => array:10 [ 0 => array:3 [ "identificador" => "bib0055" "etiqueta" => "1" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Suicide prevention in Spain: An uncovered clinical need" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "P.A. Saiz" 1 => "J. Bobes" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Rev Psiquiatr Salud Ment (Barc.)." "fecha" => "2014" "volumen" => "7" "paginaInicial" => "1" "paginaFinal" => "4" ] ] ] ] ] ] 1 => array:3 [ "identificador" => "bib0060" "etiqueta" => "2" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Management of suicidal behaviour: Is the world upside down?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "P. Artieda-Urrutia" 1 => "I. Parra Uribe" 2 => "G. Garcia-Pares" 3 => "D. Palao" 4 => "J. de Leon" 5 => "H. Blasco-Fontecilla" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1177/0004867414525847" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Aust N Z J Psychiatry." "fecha" => "2014" "volumen" => "48" "paginaInicial" => "399" "paginaFinal" => "401" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24589981" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 2 => array:3 [ "identificador" => "bib0065" "etiqueta" => "3" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Repetition of parasuicide: An epidemiological and clinical study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:2 [ 0 => "N. Kreitman" 1 => "P. Casey" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Br J Psychiatry." "fecha" => "1988" "volumen" => "153" "paginaInicial" => "792" "paginaFinal" => "800" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3256378" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 3 => array:3 [ "identificador" => "bib0070" "etiqueta" => "4" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A cross-sectional study of major repeaters: A distinct phenotype of suicidal behavior" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "H. Blasco-Fontecilla" 1 => "I. Jaussent" 2 => "E. Olie" 3 => "S. Béziat" 4 => "S. Guillaume" 5 => "P. Artieda-Urrutia" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:3 [ "tituloSerie" => "Prim Care Companion CNS Disord." "fecha" => "2014" "volumen" => "16" ] ] ] ] ] ] 4 => array:3 [ "identificador" => "bib0075" "etiqueta" => "5" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "A prospective study of adolescent suicidal behavior following hospitalization" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "C.A. King" 1 => "H. Segal" 2 => "K. Kaminski" 3 => "M.W. Naylor" 4 => "N. Ghaziuddin" 5 => "L. Radpour" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Suicide Life Threat Behav." "fecha" => "1995" "volumen" => "25" "paginaInicial" => "327" "paginaFinal" => "338" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8553413" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 5 => array:3 [ "identificador" => "bib0080" "etiqueta" => "6" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Are major repeater patients addicted to suicidal behavior?" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => true "autores" => array:6 [ 0 => "H. Blasco-Fontecilla" 1 => "P. Artieda-Urrutia" 2 => "N. Berenguer-Elias" 3 => "J.M. Garcia-Vega" 4 => "M. Fernandez-Rodriguez" 5 => "C. Rodriguez-Lomas" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:1 [ "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Adicciones." "fecha" => "2014" "volumen" => "26" "paginaInicial" => "321" "paginaFinal" => "333" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25580865" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 6 => array:3 [ "identificador" => "bib0085" "etiqueta" => "7" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Horror vacui: Emptiness might distinguish between major suicide repeaters and nonmajor suicide repeaters: A pilot study" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:5 [ 0 => "H. Blasco-Fontecilla" 1 => "E. Baca-García" 2 => "P. Courtet" 3 => "R. García Nieto" 4 => "J. de Leon" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1159/000369937" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Psychother Psychosom." "fecha" => "2015" "volumen" => "84" "paginaInicial" => "117" "paginaFinal" => "119" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25720355" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 7 => array:3 [ "identificador" => "bib0090" "etiqueta" => "8" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Reply to the multifaceted aspects of suicide behavior by Tondo" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:3 [ 0 => "J. De Leon" 1 => "E. Baca-Garcia" 2 => "H. Blasco-Fontecilla" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1159/000442422" "Revista" => array:6 [ "tituloSerie" => "Psychother Psychosom." "fecha" => "2016" "volumen" => "85" "paginaInicial" => "112" "paginaFinal" => "113" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26809133" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 8 => array:3 [ "identificador" => "bib0095" "etiqueta" => "9" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "The addictive model of self-harming (non-suicidal and suicidal) behavior" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:6 [ 0 => "H. Blasco-Fontecilla" 1 => "R. Fernandez-Fernandez" 2 => "L. Colino" 3 => "L. Fajardo" 4 => "R. Perteguer-Barrio" 5 => "J. de Leon" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.3389/fpsyt.2016.00008" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "Front Psychiatry." "fecha" => "2016" "volumen" => "7" "paginaInicial" => "8" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26869941" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] 9 => array:3 [ "identificador" => "bib0100" "etiqueta" => "10" "referencia" => array:1 [ 0 => array:2 [ "contribucion" => array:1 [ 0 => array:2 [ "titulo" => "Psychiatric diagnoses and risk of suicidal behaviour in young disability pensioners: Prospective cohort studies of all 19-23 year olds in Sweden in 1995, 2000, and 2005, respectively" "autores" => array:1 [ 0 => array:2 [ "etal" => false "autores" => array:4 [ 0 => "U. Jonsson" 1 => "K. Alexanderson" 2 => "L. Kjeldgard" 3 => "E. Mittendorfer-Rutz" ] ] ] ] ] "host" => array:1 [ 0 => array:2 [ "doi" => "10.1371/journal.pone.0111618" "Revista" => array:5 [ "tituloSerie" => "PLoS One." "fecha" => "2014" "volumen" => "9" "paginaInicial" => "e111618" "link" => array:1 [ 0 => array:2 [ "url" => "https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25365217" "web" => "Medline" ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] "agradecimientos" => array:1 [ 0 => array:4 [ "identificador" => "xack331188" "titulo" => "Agradecimientos" "texto" => "<p id="par0040" class="elsevierStylePara elsevierViewall">Los autores agradecen a Lorraine Maw, M.A., por la ayuda editorial.</p>" "vista" => "all" ] ] ] "idiomaDefecto" => "es" "url" => "/18889891/0000001100000001/v1_201802071832/S1888989117300770/v1_201802071832/es/main.assets" "Apartado" => array:4 [ "identificador" => "7600" "tipo" => "SECCION" "es" => array:2 [ "titulo" => "Carta Científica" "idiomaDefecto" => true ] "idiomaDefecto" => "es" ] "PDF" => "https://static.elsevier.es/multimedia/18889891/0000001100000001/v1_201802071832/S1888989117300770/v1_201802071832/es/main.pdf?idApp=UINPBA00004N&text.app=https://www.elsevier.es/" "EPUB" => "https://multimedia.elsevier.es/PublicationsMultimediaV1/item/epub/S1888989117300770?idApp=UINPBA00004N" ]
Información de la revista
Carta científica
Acceso a texto completo
Más evidencias de que los grandes repetidores se comportan como un subgrupo en la conducta suicida
Further evidence for major repeaters as a subgroup of suicide attempters
Maria Irigoyen-Otiñanoa,b,
, Margarita Puigdevall-Ruestesa, Nuria Prades-Salvadora, Sara Salort-Seguía, Lidia Gayuboc, Jose de Leond,e,f, Hilario Blasco-Fontecillac,d,g
Autor para correspondencia
a Servicio de Psiquiatría, Hospital Universitario Santa María, Lérida, España
b Fonaments Biològics dels Trastorns Mentals, Institut de Recerca Biomèdica, Lérida, España
c Servicio de Psiquiatría, IDIPHIM-Puerta de Hierro Hospital Universitario, Madrid, España
d Centro de Investigación Biomédica en Red de Salud Mental (CIBERSAM), Madrid, España
e Mental Health Research Center at Eastern State Hospital, Lexington, KY, Estados Unidos
f Grupo de Investigación de Psiquiatría y Neurociencias (CTS-549), Instituto de Neurociencias, Universidad de Granada, Granada, España
g Universidad Autónoma de Madrid, Madrid, España
Artículo
Este artículo está disponible en español
Más evidencias de que los grandes repetidores se comportan como un subgrupo en la conducta suicida
Maria Irigoyen-Otiñano, Margarita Puigdevall-Ruestes, Nuria Prades-Salvador, Sara Salort-Seguí, Lidia Gayubo, Jose de Leon, Hilario Blasco-Fontecilla
10.1016/j.rpsm.2017.04.004Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:60-1
This article is available in English
Further evidence for major repeaters as a subgroup of suicide attempters
Maria Irigoyen-Otiñano, Margarita Puigdevall-Ruestes, Nuria Prades-Salvador, Sara Salort-Seguí, Lidia Gayubo, Jose de Leon, Hilario Blasco-Fontecilla
10.1016/j.rpsmen.2017.04.002Rev Psiquiatr Salud Ment. 2018;11:60-1